مهلت یک هفته‌ای شورای امنیت به سوریه برای توقف خشونت‌ها

شورای امنیت سازمان ملل متحد- عکس: رویترز

گروه بین‌الملل- شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور بیانیه‌ای از طرف‌های درگیر در سوریه خواست تا به اقدامات مسلحانه خود پایان دهند و نیروهای خود را از مناطق مسکونی خارج کنند. به گزارش خبرگزاری ایسنا به نقل از شبکه خبری الجزیره، شورای امنیت در نشست روز پنج شنبه خود بیانیه‌ای تصویب کرد که در آن از دولت سوریه خواسته شده‌است تا دهم آوریل -۲۲ فروردین- فعالیت‌های مسلحانه خود را در کشور متوقف و نیروهایش را از مناطق مسکونی خارج کند.

در این بیانیه از مخالفان مسلح سوری نیز خواسته شده تا ۴۸ ساعت پس از اجرای این بیانیه توسط دولت سوریه، همه اقدامات مسلحانه خود را به طور واضح متوقف کنند و نیروهایشان را از مناطق مسکونی بیرون ببرند.

شورای امنیت در این بیانیه که سوزان رایس، نماینده آمریکا در سازمان ملل آن را خواند،‌ دولت سوریه را تهدید کرد اگر این طرح اجرا نشود اقدامات جدیدی علیه سوریه انجام خواهد شد.

در این نشست روسیه و چین بار دیگر تاکید کردند که با هر نوع تلاش برای تحمیل مجازات و تحریم علیه سوریه از سوی شورای امنیت مقابله خواهند کرد.

شورای امنیت همچنین از طرف‌های درگیر در سوریه خواست تا با سازمان ملل و نهادهای وابسته به آن همکاری کامل داشته باشند و به صورت فوری و بدون هیچ پیش شرطی اجازه دهند کمک‌های بشردوستانه و خبرنگاران به مناطق مختلف سوریه وارد شوند. لحن بیانیه شورای امنیت سازمان ملل بنا به درخواست روسیه تا حدود زیادی تعدیل و از تندی آن کاسته شد. در این نشست بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل نیز ضمن محکوم کردن خشونت‌ها در سوریه گفت: «با وجود اینکه دولت سوریه با طرح کوفی عنان، نماینده مشترک سازمان ملل و اتحادیه عرب موافقت کرده‌است اما خشونت‌ها در این کشور همچنان ادامه دارد و وضعیت روز به روز بدتر می‌شود.»

بان کی مون از شورای امنیت خواست تا در حمایت از طرح عنان متحد باشند و تاکید کرد که در سوریه حقوق بشر در مواردی به شدت نقض شده‌است. او همچنین از مقامات سوری خواست تا با طرح عنان به طور کامل همکاری کنند و گفت: «ما از بشاراسد، رییس‌جمهوری سوریه، می‌خواهیم تا با درایت رفتار کند و حق ملتش را رعایت نماید و نیز از مخالفان می‌خواهیم تا هرچه زودتر خشونت‌ها را در این کشور پایان دهند و طرح عنان را اجرا کنند.»

دبیرکل سازمان ملل در پایان تاکید کرد که مساله سوریه باید به صورت سیاسی حل و فصل شود تا دموکراسی در این کشور به صورت مناسب برقرار شود. کوفی عنان نیز که از طریق ویدئو کنفرانس از شهر ژنو سوئیس در این نشست شرکت کرده بود، اعلام کرد که نباید در مقابل وضعیت کنونی سوریه سکوت کرد. او افزود که ارتش سوریه و مخالفان باید تا ساعت ۶ صبح روز دوازدهم آوریل -۲۴ فروردین- اقدامات مسلحانه خود را به صورت کامل متوقف کرده باشند و این در صورتی خواهد بود که دولت سوریه نیز در روز دهم آوریل این طرح را اجرا کرده باشد.

کوفی عنان اضافه کرد: «از دولت سوریه و رهبران مخالفان این کشور می‌خواهم تا به طور واضح به نیروهای خود دستور دهند اقدامات مسلحانه خود را در همه نقاط کشور متوقف کنند تا دیگر دلیلی برای ادامه این گونه اقدامات در سوریه وجود نداشته باشد.»

نماینده سازمان ملل و اتحادیه عرب ادامه داد: «نظارت بر آتش بس به وسیله ناظران کنونی اتحادیه عرب ممکن نیست و باید یک هیات ناظر بین‌المللی در سوریه مستقر شود تا بتواند واقع‌گرایانه آنچه را که در این کشور اتفاق می‌افتد گزارش دهد.»

او همچنین اعلام کرد که دولت سوریه وعده داده‌است خشونت‌ها به سرعت پایان یابد و کمک‌های بشردوستانه به این کشور وارد شود. دبیر‌کل سابق سازمان ملل متحد افزود: «دولت سوریه تعهد داده‌است که ما می‌توانیم از همه بازداشتگاه‌های این کشور دیدن کنیم و روزنامه‌نگاران نیز می‌توانند با آزادی کامل وارد سوریه شوند.»

در همین حال یک مقام سوری اعلام کرد که خروج اخیر نیروهای نظامی این کشور از مناطق مسکونی ارتباطی با طرح کوفی عنان ندارد و این کار تنها بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده توسط مقامات نظامی سوریه بوده است. از سوی دیگر آلن ژوپه، وزیر امور خارجه فرانسه، ضمن ابراز تردید نسبت به موفقیت طرح کوفی عنان در سوریه، گفت: «ما به موفقیت طرح کوفی عنان در سوریه خوشبین نیستیم و بشار اسد همواره جامعه جهانی را فریب می‌دهد.»

او ادامه داد: «روند کنونی جاری در سوریه نشان دهنده این است که عملیات خشونت‌آمیز در این کشور همچنان ادامه پیدا خواهد کرد و دولت به تعهدات خود برای متوقف ساختن اقدامات نظامی پایبند نخواهد بود.» احمد فوزی، سخنگوی کوفی عنان نیز اعلام کرد که دولت سوریه از آغاز خروج نیروهایش از سه شهر این کشور خبر داده که این اقدام در راستای اجرای طرح کوفی عنان بوده است.

از سوی دیگر یاکوب کلینبرگر، رییس کمیته صلیب سرخ جهانی در بیانیه‌ای که در پایان سفرش به دمشق منتشر شد، اعلام کرد که دولت سوریه با فعالیت گسترده صلیب سرخ در خاک این کشور موافقت کرده و تعهد داده‌است در صورتی که نیاز به خارج کردن زخمی‌ها باشد، اقدامات نظامی خود را متوقف خواهد کرد.

او همچنین اعلام کرد که طی این سفر با برخی از وزرای سوری دیدار کرده و توافق شده‌است که هرچه زودتر مکانیزم‌های لازم برای کمک به آسیب دیدگان این کشور ایجاد شود.

در بیانیه رییس کمیته صلیب سرخ جهانی هم‌چنین آمده است که وزارت امور خارجه سوریه موافقت کرده تا هیاتی از صلیب سرخ بتواند از مکان بازداشت مخالفان در این کشور بازدید کند و توافق‌هایی در زمینه توقف درگیری‌ها در مناطقی که نیاز به کمک فوری دارند نیز به دست آمده‌ است.

در همین حال، آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی -ناتو- در گفت‌وگو با یک روزنامه روسی بار دیگر تاکید کرد که این سازمان هیچ تصمیمی برای دخالت نظامی در سوریه ندارد.

راسموسن تاکید کرد: «ناتو قصد حمله به ایران و سوریه را ندارد و اطمینان دارد که اعمال فشارهای بین‌المللی بر این دو کشور نتیجه خواهد داشت و اینکه راهکار حل مساله سوریه و ایران سیاسی است نه نظامی.»

هجوم موج جدید آوارگان سوری به ترکیه

همزمان با هشدار بان کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، نسبت به شدت یافتن بحران در سوریه، مقامات مرزی ترکیه اعلام کرده‌اند که از روز چهارشنبه گذشته تا دیروز، جمعه، بیش از دو هزار و ۳۰۰ نفر از مردم سوریه به خاک ترکیه پناه برده‌اند.

پیش از این، بیشترین تعداد ورود پناهجویان سوری به خاک ترکیه در مدت فقط یک روز، در ماه مارس ثبت شده بود. در آن زمان، بیش از یک هزار نفر پناهجو وارد ترکیه شدند، ولی داده‌های اخیر مقامات رسمی ترکیه نشان می‌دهد که تعداد پناهجویانی که از خشونت‌های اخیر در سوریه گریخته‌اند، در دو روز گذشته، به رکورد جدیدی رسیده است. همزمان گزارش شده‌ است که روز پنجشنبه، صدای انفجار و تیراندازی در منطقه دوما در حومه دمشق به گوش می‌رسید. مخالفان دولت گفته‌اند که این حمله‌ها نشانگر تشدید خشونت‌ها از سوی دولت سوریه است.

سازمان ملل متحد مدعی شده‌است که از زمان آغاز اعتراضات ضددولتی در سوریه از بیش از یک سال پیش تاکنون نزدیک به ۹ هزار نفر کشته شده‌اند.

گفته شده‌است که در این مدت، بیش از ۴۲ هزار نفر از مردم سوریه نیز از این کشور گریخته‌اند. رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، روز پنجشنبه، پنجم آوریل، گفت که برای اجرای طرح صلح، به بشار اسد اعتمادی ندارد. او مدعی شد: «او به مردم تیراندازی می‌کند، ولی تظاهر می‌کند در حال خارج کردن نیروهای ارتش (از مناطق مسکونی) است. او نیروهای ارتش را عقب نمی‌کشد، بلکه جامعه بین‌الملل را فریب می‌دهد.»

نکات خبری گزارش

شورای امنیت سازمان ملل متحد طی بیانیه‌ای از دولت سوریه خواست فعالیت‌های مسلحانه خود را در این کشور متوقف و نیروهایش را از مناطق مسکونی خارج کند.

روسیه و چین بار دیگر تاکید کردند که با هر نوع تلاش برای تحمیل مجازات و تحریم علیه سوریه از سوی شورای امنیت مقابله خواهند کرد.

شورای امنیت دولت سوریه را تهدید کرد اگر این طرح اجرا نشود اقدامات جدیدی علیه سوریه انجام خواهد شد.

لحن بیانیه شورای امنیت سازمان ملل بنا به درخواست روسیه تا حدود زیادی تعدیل و از تندی آن کاسته شد.

بان کی مون از اعضای شورای امنیت خواست تا در حمایت از طرح عنان متحد باشند.

کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب در امور سوریه اعلام کرد که نباید در مقابل وضعیت کنونی سوریه سکوت کرد.

آلن ژوپه، وزیر خارجه فرانسه نسبت به موفقیت طرح کوفی عنان ابراز تردید کرد.

دبیرکل ناتو تاکید کرد این سازمان هیچ تصمیمی برای دخالت نظامی در سوریه ندارد.

رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، روز پنج‌شنبه گفت که برای اجرای طرح صلح، به بشار اسد رییس جمهور سوریه اعتماد ندارد.

از چهارشنبه تا دیروز بیش از دو هزار و ۳۰۰ نفر از مردم سوریه به خاک ترکیه پناه برده‌اند.