مالکی خواستار تحویل هاشمی به بغداد شد

حکم دستگیری طارق هاشمی به اتهام رهبری و سازماندهی عملیات تروریستی صادر شده است/ عکس: AFP

هاشمی که در کردستان عراق به سر می‌برد اتهام‌های وارده را رد کرده است احسان ابطحی

طارق هاشمی، معاون رییس‌جمهوری عراق که به هدایت جوخه‌های مرگ و سازماندهی عملیات تروریستی متهم شده‌است، روز سه‌شنبه، به شدت از نوری مالکی، نخست‌وزیر این کشور انتقاد کرد، موضوعی که نگرانی‌ها از بازگشت درگیری‌های داخلی و همچنین آینده توازن شکننده قوا را افزایش داده‌است. همزمان مالکی از اقلیم خودمختار کردستان عراق خواست هاشمی را تحویل بغداد دهد.

این همه در شرایطی است که آخرین نیروهای آمریکایی، روز یکشنبه هفته گذشته پس از نزدیک به ۹ سال جنگ، خاک عراق را ترک کردند، اما تنها ۲۴ ساعت پس از انتشار این خبر که برای بسیاری از مردم عراق خوشحال‌کننده بود، این کشور وارد بحران سیاسی عمیقی شده‌ و عراقی‌ها را به شدت سرخورده و مایوس کرده ‌است.

طارق هاشمی، معاون رییس‌جمهوری عراق، ضمن رد اتهاماتی که به او وارد شده‌است، این اتهامات را دسیسه‌هایی خواند که از سوی نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق علیه او طراحی شده‌است. هاشمی همچنین بحران ملی عراق را به سطحی بین‌المللی ارتقا داد و از اتحادیه‌‌عرب خواست تا در ماجرا دخالت کنند.

از سوی دیگر و همزمان با ابراز تمایل هاشمی برای محاکمه در دادگاهی در اقلیم خود‌مختار کردستان عراق، یکی از نزدیکان او به شدت از نوری مالکی، رهبر اکثریت بلوک شیعه در پارلمان عراق انتقاد کرد و ضمن مقایسه او با صدام‌حسین، دیکتاتور پیشین عراق، مدعی شد که ممکن است درگیری‌های فرقه‌ای در این کشور بار دیگر از سر‌گرفته شود.

این در شرایطی است که هاشمی پس از صدور حکم دستگیری‌اش به کردستان عراق گریخته‌است.

معاون رییس‌جمهوری عراق که در شهر اربیل، مرکز اقلیم خود‌مختار کردستان در نشستی مطبوعاتی حاضر شده‌بود در سخنانی گفت:«سوگند یاد می‌کنم، هاشمی هیچگاه گناهی علیه خون عراقی‌ها مرتکب نشده‌است و از این به بعد هم مرتکب نخواهد شد، نه امروز، نه فردا.»

این سخنان هاشمی یک روز پس از آن عنوان می‌شود که محافظان او در برنامه‌‌ای که از سوی تلویزیون ملی عراق به روی آنتن رفت اعتراف کردند که از سوی هاشمی برای انجام عملیات تروریستی در عراق هدایت و سازماندهی شده‌اند و از او پول دریافت کرده‌اند.

معاون نخست‌وزیر عراق در بخش دیگری از سخنانش گفت:«مقصر همه این ماجرا‌ها، مالکی است.»

او اضافه کرد:«من خواستار آن هستم که پرونده به کردستان منتقل شود... و نمایندگان اتحادیه عرب یا اتحادیه وکلای عرب به این پرونده دسترسی پیدا کنند تا سلامت تحقیقات تضمین شود.»

هاشمی ادامه داد:«بر این اساس، من آماده محاکمه هستم.»

همزمان نوری مالکی، نخست وزیر عراق از دولت خودمختار کردستان عراق خواست تا طارق هاشمی را تحویل دهد.

نخست وزیر عراق همچنین تهدید کرد در صورتی که وزرای عضو ائتلاف العراقیه، متشکل از احزاب و گروه‌های سکولار عراقی، به تحریم نشست‌های دولت پایان ندهند، آنها را از کابینه اخراج خواهد کرد.

نوری مالکی در عین حال از همه گروه‌های سیاسی این کشور دعوت کرد تا از طریق مذاکره، راهی برای حل بحران سیاسی کنونی این کشور بیابند.

از سوی دیگر، ایاد علاوی، نخست‌وزیر پیشین عراق که یک شیعه سکولار است و رهبری بلوک العراقیه در پارلمان

بر‌عهده دارد در همین‌باره گفت:«اعتراف‌گیری ساختگی، بسیار وحشتناک است.»

علاوی که با خبرگزاری رویترز سخن می‌گفت اضافه کرد:«این موضوع شخصا مرا یاد شیوه‌هایی می‌اندازد که صدام‌حسین از آن استفاده می‌کرد، زمانی که مخالفان سیاسی خود را به تروریست و توطئه‌گر بودن متهم می‌کرد.» هاشمی یکی از دو معاون رییس‌جمهوری عراق و سنی است. دیگر معاون رییس‌جمهوری از شیعیان عراق است، گروهی که اکثریت جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند. رییس‌جمهوری عراق هم یک کرد است. این نظام تقسیم قدرت در زمانی طراحی شد که ایالات‌متحده عراق را تحت اشغال خود داشت.

بلوک العراقیه که ادعای غیر‌جناحی بودن را دارد، بیشترین رای خود را از سوی سنی‌ها کسب کرده‌است و به همین دلیل در انتخابات پارلمانی مارس سال ۲۰۱۰ موفق شد که بیشترین کرسی را به دست آورد. با این وجود این بلوک ناچار شد برای تشکیل دولت در عراق با نوری مالکی ائتلافی ناخو‌استه ایجاد کند.

مالکی، نخست‌وزیر عراق یک شیعه است که از سال ۲۰۰۶ میلادی این سمت را در اختیار داشته‌است. در نظام پارلمانی سیاسی عراق، بیشترین قدرت در اختیار نخست‌وزیر است. رییس‌ پارلمان هم به طور معمول از اهل سنت انتخاب می‌شود.

اعضای بلوک العراقیه اخیرا در اعتراض به آنچه که آن را به حاشیه رانده‌شدن از سوی اکثریت شیعه می‌خوانند از شرکت در جلسات پارلمان خودداری و آن را تحریم کرده‌اند. این در شرایطی است که شیعیان در طول دهه‌ها دیکتاتوری صدام‌حسین به شدت سرکوب شدند و تحت فشار‌های شدیدی قرار داشتند به نحوی که حتی اجازه برگزاری مراسم عزاداری در مناسبت‌های مذهبی را هم نداشتند و اکنون سنی‌ها این ادعا را دارند که از سوی شیعیان به حاشیه رانده ‌شده‌اند.

از سوی دیگر، کاخ سفید، روز سه‌شنبه در واکنش به تحولات سیاسی عراق اعلام کرد که آشکارا از صدور حکم دستگیری هاشمی نگران است. کاخ سفید همچنین خواستار آن شد تا به این پرونده مطابق با قانون رسیدگی شود.

جو بایدن، معاون رییس جمهوری آمریکا هم از رهبران عراق خواست تا با همکاری با یکدیگر، مانع از آغاز مجدد تنش‌های قومی و فرقه‌ای در این کشور شوند. در همین حال، خبرگزاری مهر گزارش داد که مالکی به طور رسمی صالح مطلک، یکی از معاونان خود را از کار برکنار کرده‌است. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از خبرگزاری براثا، «فاضل محمد جواد» مشاور قانونی نخست وزیر عراق در همین‌باره گفت: «نوری مالکی رسما صالح مطلک را از سمت معاون نخست وزیری برکنار کرد و برخلاف آنچه در رسانه‌ها منتشر شده است نخست‌وزیر خواستار رای عدم اعتماد پارلمان به مطلک نشده‌است.» صالح مطلک، معاون سنی نخست‌وزیر عراق و رهبر «جبهه گفت‌و‌گوی ملی عراق» که پنجمین فهرست بزرگ پارلمان این کشور را تشکیل می‌دهد، پیش‌تر گفته‌بود که که بلوک العراقیه این اعترافات را به رسمیت نمی‌شناسد.

او با اعلام این خبر که العراقیه جلسات پارلمان را تحریم خواهد کرد مالکی را متهم به دیکتاتوری کرده‌بود.