پیروزی اسلامگرایان در مصر

عکس: AFP

احسان ابطحی

نخستین انتخابات آزاد در مصر از شش دهه پیش تاکنون در شرایطی برگزار شد که به گفته مسوولان انتخابات حدود هشت میلیون نفر در مرحله اول شرکت کرده‌اند. میزان مشارکت مردم در این انتخابات ۶۲ درصد بوده‌است که بسیار بیشتر از شمار شرکت‌کنندگان در انتخابات نمایشی دوران حسنی مبارک، رییس‌جمهوری پیشین مصر به شمار می‌رود. به گزارش خبرگزاری رویترز، به نظر می‌رسد اخوان المسلمین و رقبای به شدت محافظه‌کار و افراطی آنان یعنی سلفی‌ها در انتخابات به پیروزی‌های چشمگیری دست یافته‌اند. پیش از این و در دو ماه گذشته هم اسلامگرایان میانه‌رو در تونس و مراکش به پیروزی‌های مهمی دست یافته‌بودند.

بروز و ظهور احزاب جاه‌طلب سلفی هم یکی از مهم‌ترین و جدی‌ترین تغییراتی است که پس از دوران حسنی مبارک در مصر رخ می‌دهد.

این همه در شرایطی است که جهان به شدت در حال نظاره تغییر و تحولات در مصر است، کشوری که پرجمعیت‌ترین کشور جهان عرب به شمار می‌رود و در دوران حکومت مبارک یکی از مهم‌ترین متحدان ایالات‌متحده محسوب می‌شد و همواره به تعهداتش به پیمان صلح با اسرائیل و مبارزه با شبه‌نظامیان اسلامگرا پایبند بود.

عبدالمعز ابراهیم، رییس کمیته انتخاباتی مصر، با سخنانی طنز‌آمیز گفت که میزان مشارکت مصری‌ها در انتخابات بالاترین میزان مشارکت «‌از زمان فراعنه تا‌کنون» به شمار می‌رود. او با اشاره تلویحی به دوران دیکتاتوری مبارک گفت: «این میزان مشارکت حتی از میزان مشارکت در انتخابات تقلبی پیشین هم بیشتر است.»

رییس کمیته انتخابات مصر همچنین اضافه کرد ۳/۸ میلیون از ۶/۱۳ میلیون نفری که برای شرکت در انتخابات ثبت‌نام کرده‌بودند، به پای صندوق‌های رای رفته‌اند.

ابراهیم با اشاره به ۸۵۰ نفری که در جریان انقلاب مردم مصر در فوریه سال جاری میلادی - بهمن ماه سال گذشته- جان خود را از دست دادند و سرانجام حکومت ۳۰ ساله مبارک را ساقط کردند، تاکید کرد: «خون شهدا، درخت آزادی، عدالت اجتماعی و حاکمیت قانون را آبیاری کرد. ما اکنون نخستین میوه‌های این درخت را می‌چینیم.»

با این وجود معترضان در مصر روز جمعه بار دیگر به میدان تحریر قاهره بازگشتند تا برای ۴۲ نفری که ماه گذشته میلادی، اوایل آذرماه، در جریان موج دوم اعتراضات در مصر جان خود را از دست دادند سوگواری کنند. اعتراضات اخیر مردم مصر با هدف کناره‌گیری ژنرال‌های شورای نظامی این کشور برگزار شد. این شورا پس از سقوط مبارک اداره امور را در دست گرفت و هنوز قدرت را در اختیار دارد. معترضان خواستار کناره‌گیری این شورا و واگذاری اداره امور به حکومتی غیرنظامی هستند.بسیاری از جوانان از این نگرانند که انقلابشان از سوی نظامیان یا برخی گروه‌های دیگر دزدیده شود.

ابراهیم اعلام کرد که نتایج انتخابات نشان‌دهنده پیروزی شفاف نامزد‌های مستقل است و بیشتر افراد باید برای راه‌یابی به پارلمان در دور دوم انتخابات شرکت کنند. او اما درصد مشخصی از میزان موفقیت احزاب مختلف را در انتخابات اعلام نکرد.ابراهیم اضافه کرد که دو نامزد حزب آزادی و عدالت وابسته به اخوان المسلمین و دو لیبرال موفق به کسب بیش از ۵۰ درصد آرا شده‌اند و چهار کرسی از مجموع ۵۶ کرسی را به دست آورده‌اند.

در همین حال حزب آزادی و عدالت اعلام کرد که ۴۱ نفر از نامزد‌های این حزب در دور دوم انتخابات شرکت خواهند کرد.

یکی از مقامات بلند‌پایه حزب سلفی نور هم گفت که ۲۶ نفر از نامزد‌های وابسته به این حزب در دور دوم انتخابات شرکت و در رقابتی مستقیم با نامزدهای حزب آزادی و عدالت مبارزه خواهند کرد.

انتخابات در مصر به طور سه مرحله‌ای و طی مدت شش هفته برگزار می‌شود و حدود دو سوم از ۴۹۸ کرسی پارلمان به احزاب تعلق خواهد گرفت. سایر کرسی‌ها هم در اختیار نامزد‌های مستقل قرار می‌گیرد.

فعالیت اخوان المسلمین در دوران حکومت مبارک ممنوع بود اما به طور نسبی تحمل می‌شد و نامزد‌های این حزب به طور مستقل در انتخابات شرکت می‌کردند.

همزمان وب‌سایت اخوان‌المسلمین پیش‌بینی کرد که حزب سلفی نور موفق به کسب ۳۰ درصد آرا شود، موضوعی که بسیاری از مصر‌ی‌ها، به خصوص اقلیت مسیحی قبطی را نگران کرده‌است. قبطی‌ها از این نگرانند که سلفی‌ها در پی اعمال قوانین سختگیرانه در مصر به سبک سلفی‌های سعودی و تفسیر افراط‌گرایانه از اسلام هستند.

حزب نور اما پیش‌بینی کرده‌است که تنها ۲۰درصد آرا را به دست خواهد آورد.