صالح با وعده استعفا به عربستان رفت

خوشحالی مردم یمن از سفر صالح به عربستان- صنعا، یمن / عکس: AFP

مشخص نیست رییس‌جمهوری یمن پس از چندبار خلف وعده این بار واقعا استعفا خواهد داد یا نه؟ احسان ابطحی

پس از ماه‌ها تظاهرات خیابانی و درخواست از علی عبدالله صالح، رییس‌جمهوری یمن برای کناره‌گیری، او دیروز به عربستان سعودی رفت تا پیمانی را امضا کند که بر اساس آن باید بدون درنگ قدرت را به معاونش واگذار نماید، اقدامی که می‌تواند راه را برای پایان دادن به حکومت ۳۳ ساله صالح در یمن هموار سازد.

به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، بر اساس این توافق صالح می‌تواند تا سه ماه و تا برگزاری انتخابات جدید قدرت را در اختیار داشته‌باشد و در مقابل مصونیت به دست خواهد آورد. با این همه، باید صبر کرد و دید که آیا صالح که تا‌کنون چندین بار وعده استعفا داده، اما زیر قول خود زده‌است، این بار واقعا استعفا خواهد داد یا نه؟ این موضوع هم مشخص نیست که رییس‌جمهوری یمن قصد بازگشت به کشورش را خواهد داشت و اگر دارد چه زمانی این اتفاق رخ خواهد داد.

مخالفان حکومت یمن و همچنین متحدان خارجی این کشور از جمله ایالات‌متحده به صالح فشار آورده‌اند تا این توافق را امضا کند. آنان هشدار داده‌اند یمن که به شدت درگیر اعتراضات و با خونریزی‌ها پیاپی مواجه است، در آستانه فروپاشی قرار دارد. درگیری‌های چند ماه اخیر یمن، اقتصاد این کشور را فلج کرده و حکومت مرکزی هم روز به روز در حال از دست دادن کنترل اندک خود بر استان‌های این کشور است. شایعه سفر رییس‌جمهوری یمن به ریاض، پایتخت عربستان سعودی، روزها بود که بر زبان‌ها افتاده بود، اما پیش‌تر به طور رسمی اعلام نشده ‌بود. این سفر پس از روزها مذاکره فشرده سیاست‌مداران گروه‌های مخالف و نمایندگان رییس‌جمهوری که با میانجیگری فرستاده سازمان ملل انجام شد، رخ داد. این در شرایطی است که تحلیلگران امور سیاسی و دیپلمات‌های غربی تاکید می‌کنند که نشانه‌هایی وجود دارد که می‌توان امید‌وار بود این بار صالح استعفا خواهد داد و این وعده او برای استعفا با وعده‌های پیشین متفاوت است.

صالح در ماه‌های اخیر علاوه برفشار‌های داخلی با تهدید‌های ناشی از تحریم‌های خارجی نیز مواجه بود. عبدالغنی، سیاستمدار یمنی که ریاست یک گروه فراحزبی را برای مبارزات دموکراتیک در اختیار دارد در همین‌باره گفت:«صالح هیچ فضایی برای مانور دادن در اختیار ندارد.» او اضافه کرد:«این تحریم‌ها می‌تواند رژیم صالح را خفه کند و شاید حتی او را به پشت میله‌ها بیاندازد.»

اما تعداد اندکی هستند که فکر می‌کنند که امضای این توافق می‌تواند نشان‌دهنده پایان عمر سیاسی صالح باشد. عبدالغنی در این‌باره باور دارد که صالح قصد دارد پس از امضای این توافق از برخی از افراد برای ادامه مانور سیاسی خود در یمن استفاده کند.

رهبران مخالفان یمن، که قرار است در دولت وحدت ملی جدید یمن به اعضای حزب صالح بپیوندند، قرار بود اواخر دیروز - چهارشنبه- به ریاض سفر کنند تا این پیمان را به امضا برسانند، توافقی که از سوی شماری از کشورهای حوزه خلیج‌فارس طراحی شده‌بود.

با این وجود، امضای این توافق به معنای پایان همه چالش‌های یمن نخواهد بود. فعالان جوان می‌گویند که این توافق و به ویژه اعطای مصونیت قضایی به صالح هزاران نفر از معترضانی را که هنوز در میدان‌های شهرهای مختلف حضور دارند، راضی نخواهد کرد، تظاهرات‌کنندگانی که خواستار محاکمه صالح و آن دسته از اعضای دولت او هستند که در کشتار شمار زیادی از مردم دست داشتند.فعالان جوان یمنی همچنین تاکید می‌کنند این توافق بیش از آنکه به درخواست‌های آنان پاسخ دهد، توافقی میان نخبگان سیاسی است و در آن به ریشه‌های انقلاب مردم یمن بی‌اعتنایی شده‌ است.تحلیلگران سیاسی اعطای مصونیت قضایی به صالح را از عوامل چشم‌انداز منفی این توافق می‌دانند.توافق‌های پیشین به دنبال بروز خشونت‌ها در صنعا، پایتخت و دیگر شهر‌ها به نتیجه نرسیده بود. درگیری‌هایی که دیروز هم مشابه آن از منطقه حسبه در شمال یمن گزارش شد.

تحلیلگران بر این باورند، این توافق، اگر امضا شود، مشکلات یمن را به سرعت حل نخواهد کرد، اما می‌تواند باعث افزایش خوش‌بینی‌ها شود.

صالح طرح انتقال قدرت را امضا کرد

رسانه‌های خبری از امضای طرح شورای همکاری خلیج فارس از سوی رییس‌جمهوری یمن خبر دادند. به گزارش خبرگزاری مهر، شبکه‌های الجزیره و العربیه اعلام کردند: علی عبدالله صالح شب گذشته در حضور وزیران خارجه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و ملک عبدالله در ریاض طرح انتقال قدرت را امضا کرد. قبل از امضای طرح مذکور ملک عبدالله عربستان را بهترین یاور یمن دانست و این روز را روزی تاریخی برای یمنی‌ها دانست.عبدالطیف الزیانی دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس نیز ضمن تمجید از نقش عربستان درباره یمن امضای طرح را لحظه‌ای تاریخی دانست.

بر اساس طرح شورای همکاری خلیج فارس عبدالله صالح باید از قدرت کناره‌گیری کند و اداره امور کشور را به «عبد ربه منصور‌هادی» معاون خود واگذار کند.