۶۰درصد زمین‌های کشاورزی غزه ویران شد

«طلای سرخ» در خون

دنیای اقتصاد : در آغاز تابستان، مزارع غزه معمولا مملو از محصولات در حال رسیدن و میوه‌هایی با رنگ‌ها، عطرها و اندازه‌های مختلف هستند. اما با گذشت نزدیک به ۹ماه از جنگ اسرائیل علیه غزه، محصولات فراوان جای خود را به ویرانی و بحران انسانی وخیم داده است. یک گزارش سازمان ملل می‌گوید که ۹۶درصد از جمعیت غزه از امنیت غذایی برخوردار نیستند و از هر پنج فلسطینی یک‌نفر یا حدود ۴۹۵هزار نفر با گرسنگی مواجه هستند. «محمد حسین» و «محمد حداد» در گزارش ۲ژوئیه برای الجزیره نوشتند، تصاویر ماهواره‌ای که توسط تیم تحقیقات دیجیتال الجزیره –سناد- تجزیه و تحلیل شده است، نشان می‌دهد که بیش از نیمی (۶۰ درصد) از زمین‌های کشاورزی غزه، که برای تغذیه جمعیت گرسنه این سرزمین ویران‌شده از جنگ حیاتی است، توسط حملات اسرائیل آسیب دیده یا ویران شده است. اسرائیل با از بین بردن مراقبت‌های بهداشتی (که می‌توانست غزه‌ای‌ها را نجات دهد) و گرسنگی دادن، حداقل ۳۷هزار و نفر را کشته و ۸۷هزارنفر را در بمباران‌ها مجروح کرده است. از شمال به جنوب، هیچ‌جا و هیچ‌کس در امان نبوده است.

در بیت لاهیه در شمال غزه-که زمانی به خاطر توت فرنگی‌های چاق و آبدار که مردم محلی به آن «طلای سرخ» می‌گفتند، معروف بود- بولدوزرها و ماشین‌آلات سنگین اسرائیلی مزارع را به‌طور سیستماتیک با خاک یکسان کرده و آنها را به تلی از خاک تبدیل کرده‌اند. قبل از جنگ، صنعت توت فرنگی غزه هزاران نفر را در استخدام خود داشت. تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از حمله، ردیابی وسایل نقلیه در مناطق زمانی حاصلخیز بیت لاهیه را نشان می‌دهد. کشاورزانی مانند «یوسف ابوربیعه» با سرپیچی از حملات مداوم اسرائیل، راه‌هایی برای پرورش غذا در بین ساختمان‌های بمباران‌شده پیدا کردند: باغ‌های موقتی از کانتینرهای تغییر کاربری داده‌شده.

شهر غزه

باغ‌های پررونق و درختان میوه در حیاط خلوت خانه‌ها زمانی در شهر غزه پراکنده بود؛ جایی که حدود یک سوم (750 هزار نفر) از جمعیت 2.3میلیونی غزه قبل از جنگ در آنجا زندگی می‌کرد. در جنوب شهر غزه، زیتون، محله‌ای است که به تأسی از کلمه عربی زیتون نام‌گذاری شده است. تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد، زیتون جنوبی را نشان می‌دهد که در آن تقریبا آخرین ذره سبز بودن از بین رفته است. درخت زیتون در فلسطین بسیار محبوب است که نمادی از مقاومت فلسطینیان در برابر اشغالگری اسرائیل است. در طی یک مکث کوتاه در نبرد از 22نوامبر تا یک‌دسامبر، کشاورزان فلسطینی برای برداشت زیتون و استخراج روغن دست به‌کار شدند؛ زیرا راه دیگری برای زندگی نمی‌دانند و به این دلیل که به برداشت نیاز داشتند. کشت زیتون در اقتصاد فلسطین بسیار مهم است و برای همه چیز از روغن گرفته تا سفره و صابون استفاده می‌شود.

دیرالبلح

نام آن به معنای «سرزمین خرما» یا «خانه خرما» است. استان مرکزی دیرالبلح یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی غزه است که به‌خاطر پرتقال، زیتون و - البته - خرما معروف است. برداشت خرما معمولا از اواخر سپتامبر آغاز می‌شود و تا پایان اکتبر ادامه می‌یابد. تصاویر ماهواره‌ای تخریب گسترده مزارع، جاده‌ها و منازل در شرق مغازی در مرکز دیرالبلح را نشان می‌دهد.

خان یونس

خان یونس در جنوب بیشتر مرکبات غزه از جمله پرتقال و گریپ فروت را تولید می‌کرد. با خاک حاصلخیز و ساعات طولانی آفتاب مدیترانه‌ای، دارای آب و هوای ایده‌آل و همچنین فضای زیادی است و بزرگ‌ترین استان غزه است؛ حدود 30 درصد از 365 کیلومتر مربع (141 مایل مربع) نوار غزه. تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که چگونه نیروهای اسرائیلی باغات و زمین‌های کشاورزی خان یونس را تخریب کرد.

رفح

رفح جنوبی‌ترین ناحیه غزه است که جمعیت آن قبل از جنگ حدود 275هزار نفر بود. رفح همچنین نام گذرگاهی با مصر است که پیش از نابودی غزه توسط اسرائیل در ماه مه، یک رابط حیاتی بین غزه و سایر نقاط جهان بود. در جنوب شرقی رفح، گذرگاه «کریم ابوسالم» (کرم شالوم) قرار دارد که در آن کالاهای تولیدشده در غزه به خارج از این منطقه منتقل می‌شوند. تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از جنگ غزه نشان می‌دهد که چگونه نیروهای اسرائیلی میادین حیاتی در شرق رفح را با خاک یکسان کرده‌اند.

کشاورزی غزه قبل از جنگ

اسرائیل از سال 2007 محاصره زمینی، هوایی و دریایی را بر غزه تحمیل کرده است؛ اما کشاورزان مبتکر غزه موفق به ایجاد یک بخش کشاورزی پر جنب و جوش، عمدتا معیشتی، قبل از حمله اخیر اسرائیل شدند. کشاورزان در مواجهه با کمبود نهاده‌ها، زیرا اسرائیل واردات و صادرات را کنترل می‌کرد، کار خود را به پیش بردند. مانند «محمد ابوزیاده» 30ساله که به اولین محصول ذرت قرمزی که با استفاده از بذرهای چینی رشد داده است، می‌بالید. ابوزیاده که در بیت لاهیه کشاورزی می‌کند، تصمیم گرفت ذرت قرمز را امتحان کند؛ زیرا نسبت به سایر گونه‌های ذرت به آب کمتر و نهاده‌های کشاورزی کمتری نیاز دارد.بر اساس گزارش وزارت کشاورزی فلسطین، در سال2022، کشاورزان غزه به ارزش 44.6میلیون دلار محصول صادر کردند؛ اما محدودیت‌های اسرائیل، فروش را به چند کشور همسایه محدود کرد. اکثریت قریب به اتفاق این محصول (79درصد) به کرانه باختری اشغالی فروخته شد که حدود 35.4میلیون دلار، پس از آن 8.4میلیون دلار به اسرائیل (19 درصد)، 661، 975دلار به شورای همکاری خلیج‌فارس و 138، 868دلار باقی‌مانده به اردن رسید. در میان صادرات غزه در سال2022 از نظر ارزش تجاری، یک‌سوم آن (32درصد) توت‌فرنگی، 28درصد گوجه‌فرنگی و 15درصد خیار بوده است. سایر صادرات عبارتند از: بادمجان (9درصد)، فلفل دلمه‌ای (6درصد)، کدو سبز (3درصد)، فلفل قرمز (2.5درصد)، سیب‌زمینی (1درصد) و سیب‌زمینی شیرین (0.5درصد) .

ماهی‌گیرانی که جان خود را به خطر می‌اندازند

چهار هزار ماهی‌گیر غزه نقش مهمی در امنیت غذایی فلسطین داشتند و پروتئین حیوانی ضروری را از طریق غذاهای دریایی با صیدهایی که در 12مایل دریایی (22کیلومتر) مجاز اسرائیل مدیریت می‌کردند، تامین می‌کردند. طبق گزارش اداره مرکزی آمار فلسطین، غزه در سال 2021 حدود 4700 تن ماهی تولید کرد. از 7اکتبر، بسیاری از ماهی‌گیران قادر به دسترسی به دریا نبوده‌اند؛ درحالی‌که برخی دیگر جان خود را برای آوردن غذا به خطر می‌اندازند که به‌شدت بر توانایی غزه برای تغذیه خود تاثیر می‌گذارد.

چاه‌ها، انبارها، مزارع و گلخانه‌ها ویران شد

در ماه فوریه، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) خسارات کشاورزی و دامی در سراسر غزه را ارزیابی کرد. آنها آسیب قابل توجهی به موارد زیر یافتند:

626 حلقه چاه

307 انبار خانه

235 مزرعه پرورش مرغ

203 مزرعه پرورش گوسفند

119 پناهگاه حیوانات

علاوه بر این، آنها تخمین زدند که 27درصد – 339 هکتار از 1277 هکتار (3156 هکتار) – گلخانه‌های غزه بر اثر حمله اسرائیل آسیب دیده است. کارشناسان می‌گویند سخت‌افزارهای نظامی و بمب‌ها سال‌هاست به خاک حاصلخیز غزه آسیب رسانده است. «سعد دغر» مشاور کشاورزی به الجزیره گفت: «به‌دلیل مواد به‌کار رفته در مواد منفجره و بمب‌های فسفری مورد استفاده در آنجا، سال‌ها تخریب وجود خواهد داشت، این امر در دراز مدت بر زمین و آب تاثیر می‌گذارد.»