توپخانه سزار در اوکراین چه می‌کند؟

محمود فاضلی/ پژوهشگر مسائل بین ‏‏الملل سباستین لوکورنو، وزیر نیروهای مسلح فرانسه اعلام کرده است این کشور به دو هزار نیروی نظامی اوکراینی در خاک حود آموزش می‌‌دهد و این کار در سه سطح انجام می‌‌شود. نیروهای اوکراینی برای چند هفته از سوی واحدهای فرانسوی آموزش خواهند دید. اتحادیه اروپا اعلام کرد که ۱۵هزار نیروی نظامی اوکراینی از سوی اروپا آموزش نظامی دریافت می‌‌کنند و این کار در قالب «تسهیلات اروپایی برای صلح» انجام می‌‌شود. فرانسه قبلا در زمینه کاربرد و استفاده از توپ‌‌های فرانسوی «سزار» هم به اوکراینی‌‌ها آموزش داده است.

اولین سطح از آموزش‌های نظامی، آموزش‌های کلی جنگ و سپس آموزش‌های خاص مورد نیاز اوکراین همچون لجستیک و مرحله سوم از آن شامل آموزش‌های مربوط به استفاده از تجهیزات داده‌شده به اوکراین است. فرانسه اخیرا قرائت‎های جاری از جایگاه فرانسه در کشورهای کمک‌کننده به اوکراین (قرار داشتن در جایگاه سیزدهم) اعتراض کرد و یادآور شد که فرانسه در رده پنجم از طبقه‌بندی کشورهای کمک کننده به اوکراین قرار دارد. طبق آمارهای موجود، کشورهای آمریکا، انگلیس، لهستان، آلمان و فرانسه کمک‌‌های نظامی‌‌ به ارزش بیش از ۴۰میلیارد یورو به اوکراین اختصاص داده‌اند. در این میان، آمریکا ۲۷میلیارد و ۶۰۰میلیون یورو، انگلیس ۴میلیارد یورو، لهستان یک‌میلیارد و ۸۰۰میلیون یورو، آلمان یک‌میلیارد و ۲۰۰میلیون یورو و فرانسه به‌عنوان هفتمین قدرت نظامی جهان و نخستین در اروپا، سومین صادرکننده سلاح در جهان پس از آمریکا و روسیه و نیز دومین قدرت اقتصادی اتحادیه اروپا با ۲۳۳میلیون یورو درنظر گرفته‌‌اند. این کمک‌‌ها متعلق به دوره زمانی ۲۴ژانویه تا ۳اکتبر۲۰۲۲ هستند.

فرانسه تحویل سامانه‌های ضد هوایی «کروتال» (Crotale) در آینده نزدیک به اوکراین را تایید کرد. این سامانه‌ها در زمینه مقابله با پهپادها و بمباران‌‌های هوایی، موثر عمل خواهند کرد و این کمک‌‌ها هیچ مشکلی برای ارتش فرانسه ایجاد نخواهد کرد؛ زیرا این کمک‌‌ها به تدریج جایگزین خواهند شد. فرانسه همچنین درخواست‌‌های اوکراین برای تحویل موشک‌‌های زمین به زمین همچون «چند پرتابگرها» را در دست بررسی دارد. به گفته وزیر دفاع اوکراین، صندوقی برای حمایت از اوکراین به ارزش ۱۰۰میلیون یورو ایجاد شده است که اوکراینی‌‌ها می‌‌توانند با آن نیازهای خود را تامین کنند؛ البته به شرطی که خرید از فرانسه باشد. این موضوع را می‌‌توان فرصتی برای فرانسه دانست و اولین سفارش‌‌ها آغاز شده است و شامل سیستم پل‌‌های شناور و عبور از رودخانه‌ها می‌‌شوند.

روزنامه‌‌ «ایزوستیا» روسیه مدعی است مجموع هزینه‌های غرب برای حمایت از اوکراین از ۹۰میلیارد یورو گذشته است. اوکراین در ۱۱اکتبر اولین سامانه از چهار سامانه آلمانی پدافند هواییIRIS T را دریافت کرد. چهار سامانه‌‌ آمریکایی HIMARS نیز وارد این کشور شد. کشورهای غربی از ابتدای سال با ارائه مدرن‌‌ترین تسلیحات نظامی از اوکراین حمایت می‌‌کنند. مجموع کمک‌‌ها به کی‌یف تا ماه اکتبر به ۹۳میلیارد یورو رسید. کمک آمریکا بیش از ۵۲میلیارد دلار از این رقم بوده و مهم‌ترین تسلیحات را داده است.  از آغاز تهاجم نظامی روسیه، فرانسه همواره این تجاوز را بی‌‌قید و شرط محکوم کرده، ولی بیش از هر کشور غربی برای حفظ کانال ارتباطی با پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه تلاش کرده و همزمان درباره تحویل تسلیحات خود به اوکراین محتاطانه‌‌تر عمل کرده است. مکرون در ابتدای ماه مارس گذشته تصریح کرده بود فرانسه کمک‌‌های نظامی خود به اوکراین را به ارسال «تجهیزات دفاعی و پشتیبانی سوخت» محدود کرده است. مکرون در آخرین روز مبارزات انتخاباتی ریاست‌جمهوری، اذعان کرد که فرانسه تسلیحات تهاجمی و سنگین از جمله موشک و توپخانه‌های سزار را به اوکراین تحویل خواهد داد.

همچنین خودروهای زرهی، وسایل نقلیه حمل‌ونقل و تجهیزات فردی، موشک‌‌های ضد هوایی «میسترال» نیز از سوی ارتش فرانسه برای اوکراین ارسال شده است. به ادعای وزارت دفاع فرانسه کمک‌‌های نظامی با کیفیت تجهیزات ارائه‌‌شده سنجیده می‌‌شود نه با کمیت آن. مقام‌‌های دولت فرانسه توضیح می‌‌دهند که برخی کشورها (لهستان و برخی دیگر از کشورهای اروپای شرقی) مقادیر زیادی تجهیزات نظامی منسوخ‌شده و به جا مانده از دوران شوروی سابق را تحویل اوکراین داده‌‌اند. در مقابل، فرانسه هجده قبضه توپخانه سزار ارسال کرده که معادل یک چهارم توپخانه متحرکی است که ارتش فرانسه در اختیار دارد. توپخانه سزار قادر به شلیک رگبار بسیار دقیق در بردهای ۴۰کیلومتری و تغییر موقعیت پیش از اینکه دشمن بتواند آن‌‌ را ردیابی کند، است. این تجهیزات یک‌چهارم ناوگان سکوهای توپخانه متحرک فرانسه را تشکیل می‌‌دهد که این موضوع می‌‌تواند موجب کاهش ذخایر تسلیحات ارتش فرانسه شود. ساخت سلاح‌‌های مدرن ممکن است سال‌ها طول بکشد و این به آن معنا است که صرف پرداخت پول نقد بیشتر، یک راه‌حل فوری نیست.

فرانسه از ارسال موشک‌‌های ضدتانک و ضدهوایی، نفربرهای زرهی، سوخت و تجهیزات پیاده نظام به اوکراین خبر داد. فرانسه همچنین متعهد شده است تعدادی سامانه پدافند ارتفاع پایین «کروتال» را که برای رهگیری موشک‌‌ها و هواپیما‌‌های کم‌‌ارتفاع استفاده می‌‌شوند، به اوکراین تحویل دهد.  مقامات فرانسه در ابتدای جنگ در اوکراین مدعی شده بودند، ارسال شتاب‌‌زده تسلیحات نظامی به اوکراین موجب بر هم خوردن تعادل ذخایر ارتش این کشور خواهد شد. کارخانه‌های فرانسوی سازنده تسلیحات نظامی نیز پیش‌‌بینی وقوع جنگ و لزوم افزایش تولید را نداشته‌‌اند و به‌‌همین دلیل از توان پشتیبانی لازم برخوردار نبوده‌‌اند. چنان‌که مدیران شرکت‌های اروپایی سازنده تسلیحات نظامی یادآور شدند که ساختار صنعت آنها پس از چندین دهه صلح در اروپا، تحت تاثیر تلاش کشورهای اتحادیه اروپا برای کاهش هزینه‌های دفاعی قرار داشته است و ظرفیت‌‌های تولید نیز بر همین اساس کاهش یافته بود.

در شرایطی که جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواسته بود تا پول بیشتری را برای خرید تسلیحات مورد نیاز اوکراین اختصاص دهند، رئیس‌‌جمهوری فرانسه از ایجاد یک «صندوق ویژه» خبر می‌‌دهد تا اوکراین بتواند تجهیزات مورد نیاز خود را به‌صورت مستقیم از شرکت‌های فرانسوی تولیدکننده تسلیحات تهیه کند و دولتش برای شروع به کار این صندوق ویژه، ۱۰۰میلیون یورو می‌‌پردازد. فرانسه بارها به‌دلیل سطح پایین‌‌تر حمایت نظامی از اوکراین در مقایسه با متحدانش مورد انتقاد قرار گرفته است؛ اما مقام‌‌های این کشور می‌‌گویند که ریشه این اختلافات در ظرفیت فرانسه است و نه اراده سیاسی آن.