هند در ۴ماه اخیر به اندازه سال گذشته از روسیه نفت خریداری کرده است
غرب باید زبان خود را گاز بگیرد
«ری موگول» و «سیمون مک کارتی» در گزارش ۲۳آوریل برای سیانان نوشتند، سپس ناگهان لحن غرب تغییر کرد. هنگامی که بایدن در ماه جاری با نارندرا مودی، نخستوزیر هند ملاقات کرد، سخنان وی درباره «ارتباط عمیق بین مردممان» و «ارزشهای مشترک» صرفا یک «بلوف» دیپلماتیک بود. سپس روز جمعه، بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا به دهلی پرواز کرد تا درباره روابط تجاری صحبت کند و برای فیلمبرداری ژست بگیرد. همه اینها در حالی بود که «تفاوتها» درباره روسیه را پنهان میکرد.
با این حال، موضع هند در قبال اوکراین تا حد زیادی یکسان است و تغییر نکرده است. این کشور همچنان در حال خرید نفت ارزان روسیه است - در واقع، به گفته رویترز، در ماههای اول سال ۲۰۲۲ تقریبا به اندازه کل سال ۲۰۲۱ خرید کرده است- و در برابر تهاجم مسکو سکوت اختیار کرده است. به تازگی هم در ۷آوریل و به رای سازمان ملل مبنی بر تعلیق روسیه از شورای حقوق بشر رای ممتنع داد. تحلیلگران میگویند هند به غرب یک دوره کارشناسی ارشد در دیپلماسی بینالمللی آموخت. ازآنجاکه هند برای تلاش های ایالات متحده برای مقابله با ظهور چین حیاتی است - که از نظر ایالات متحده بهعنوان تهدیدی بزرگتر از روسیه برای صلح جهانی است - اما غرب ظاهرا باید زبان خود را گاز بگیرد. همانطور که «هارش وی.پانت» استاد روابط بینالملل در کینگز کالج لندن میگوید، ایالات متحده دریافته است که باید با هند بهعنوان «شریک جدید رفتار کند که باید با او مماشات کرد تا نظرش جلب شود.»
چرا هند برای ایالاتمتحده مهم است؟
هم دهلی نو و هم واشنگتن بهطور فزایندهای نسبت به قدرت نظامی رو به رشد چین، ادعاهای تهاجمی سرزمینیاش در خشکی و دریا و نفوذ اقتصادی فزاینده آن بر همسایگان کوچکترش نگرانی دارند. در دوران ریاستجمهوری «شی جینپینگ» ارتش چین به بزرگترین نیروی دریایی جهان، دارای جتهای جنگنده رادارگریز پیشرفته و زرادخانه رو به رشد تسلیحات هستهای تبدیل شده است. «پانت» که رئیس برنامه مطالعات استراتژیک در بنیاد تحقیقات آبزرور در دهلی نو نیز است، افزود: بخشی از برنامه واشنگتن برای مقابله با این موضوع به گنجاندن هند - در کنار ایالات متحده، ژاپن و استرالیا - در گروه «کواد» بستگی دارد. در همین حال، هند هم نگرانیهای خاص خود را از چین دارد. دو کشور در امتداد مرز مشترک خود در هیمالیا درگیر یک بنبست نظامی بودهاند که در چند سال گذشته دهها کشته برجای گذاشته است. در تناقضی آشکار، هند بهشدت به تسلیحات روسیه برای تجهیز ارتش خود - از جمله در هیمالیا - متکی است.
نگرانیهای مشترک درباره تجاوز چین پس از نشست بایدن و مودی آشکار شد؛ زمانی که لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده هشدار داد چین به دنبال «بازآفرینی نظام منطقهای و بینالمللی» است و افزود که ایالات متحده و هند «فرصتهای جدیدی برای گسترش حوزه عملیاتی ارتشهایمان شناسایی کردهاند.» «مانوج کوالرامانی» یکی از پژوهشگران مسائل چین در موسسه تاکشاشیلا در هند میگوید: این نشانهای بود که - هر چه اختلافاتشان بر سر اوکراین باشد اما - دو کشور «درک عمیقی از مواضع یکدیگر» داشتند. این نگرانیها توضیح میدهد که چرا واشنگتن همچنان از سکوت چین در قبال اقدامات روسیه در اوکراین انتقاد میکند؛ اما درباره سکوت هند، ساکت است. حداقل از نظر ظاهری، هند و چین مواضع مشابهی درباره جنگ اوکراین دارند. هر دو خود را بهعنوان ناظران بیطرف - به جای مخالفان سرسخت - قرار دادهاند و هر دو خواستار صلح شدهاند و هر دو از محکوم کردن کامل تهاجم سرباز زدهاند و هر دو روابط استراتژیک با روسیه دارند که مایلند به خطر نیفتند. شی جینپینگ، رئیسجمهور چین و ولادیمیر پوتین، رهبر روسیه در ماه فوریه اعلام کردند که روابط آنها «هیچ محدودیتی» ندارد؛ درحالیکه بر اساس برخی برآوردها، هند بیش از ۵۰درصد تجهیزات نظامی خود را از روسیه دریافت میکند. اما این شباهتها فقط سطحی هستند. به گفته کوالرامانی، در واقع «تفاوتهای گستردهای» وجود دارد. کوالرمانی گفت که چین تحریمهای غرب را تقبیح کرده و بارها آمریکا و ناتو را مقصر این درگیری دانسته است و این دیدگاه روسیه را مبنی بر اینکه ناتو با گسترش به سمت شرق باعث تسریع این بحران شده است، تقویت میکند. وزیر دفاع هند نیز میگوید: این کشور میخواهد که با کشورهای «دنیای لیبرال» دوستی قدرتمندی داشته باشد؛ اما برای حفاظت از مرزهایش به کمک روسیه نیاز دارد. این در حالی است که هند بخش اعظم سختافزار نظامی خود را از روسیه تامین میکند و در هفتههای اخیر درخواست کشورهای غربی برای محدود کردن روابط دوجانبهاش با مسکو در واکنش به حمله روسیه به اوکراین را رد کرده است. «نیرمالا سیتارامن» وزیر اقتصاد هند که به واشنگتن سفر کرده، در گفتوگو با بلومبرگ گفت که تمرکز هند بر محافظت از منافع منطقهای خود است. سیتارامن با اشاره تلویحی به چین و پاکستان گفت: «همسایهای دارید که با یک همسایه دیگر دست به یکی میکند و هردوی آنها هم علیه (شما) هستند. در زمینه جنگ روسیه و اوکراین، اگر خدای نکرده اتحادهایی شکل بگیرد، هند باید قدرت کافی برای حفاظت از خود را داشته باشد.» او گفت: «هند میخواهد با اتحادیه اروپا و جهان لیبرال و آزاد غرب دوست باشد؛ اما نه دوستی ضعیف که گاهوبیگاه از سر استیصال به کمک نیاز داشته باشد.»