مادورو از پوتین جدا میشود؟
تیم ارشد آمریکا در کاراکاس
مادورو با درخواست کمک اقتصادی و دیپلماتیک از روسیه و همچنین از ایران و چین به تحریمها پاسخ داد. به گفته مقامات آمریکایی و مقامات ونزوئلا و تاجران، شرکتهای فعال در زمینه انرژی در روسیه و بانکهای این کشور در اجازه دادن به ونزوئلا برای ادامه صادرات نفت، به مثابه بزرگترین منبع ارز خارجی این کشور، بهرغم تحریمها نقش مهمی داشتند. به گفته مقامات کنونی و سابق آمریکا به شرط فاش نشدن نام، تهاجم روسیه به اوکراین، ایالات متحده را واداشت تا توجه بیشتری به متحدان ولادیمیر پوتین در آمریکای لاتین معطوف دارد؛ مسالهای که واشنگتن معتقد است در صورت عمیقتر شدن بنبست با روسیه میتواند به تهدید امنیتی تبدیل شود؛ درحالیکه اقتصاد روسیه در آستانه سقوط قرار دارد، ایالات متحده از فرصت پدیدآمده برای پیشبرد دستور کار خود در میان حکومتهای خودکامه آمریکای لاتین استفاده میکند؛ حکومتهایی که می روند تا پوتین را بهعنوان متحدی به مراتب ضعیف بنگرند. به نوشته «کورمانائف- کیتروئف- وُگل»، هنگامی که ایالات متحده و متحدانش در ماه جاری شروع به بررسی تحریمها بر صادرات نفت و گاز روسیه کردند تا این کشور را بهدلیل ویرانیهای ایجاد شده در اوکراین مجازات کنند، صداهای برجسته وابسته به هر دو حزب اصلی سیاسی آمریکا، به ونزوئلا بهعنوان یک جایگزین بالقوه نگاه کردند. جمهوریخواهانی که دارای ارتباطاتی خوب هستند، در گفتوگوها درباره از سرگیری تجارت نفت [با ونزوئلا] شرکت کردهاند، از آن جمله هستند «اسکات تیلور» نماینده سابق جمهوریخواه در کنگره از ویرجینیا که با «رابرت استرایک» یک لابیگر در واشنگتن کار میکند. استرایک به مدت کوتاهی به نمایندگی از جانب رژیم مادورو در سال ۲۰۲۰ فعالیت داشت و همچنان با اطرافیان او در تماس است. تیلور گفت که جمعه شب با یک تاجر ونزوئلایی صحبت کرده و شواهد مذاکرات او نشان میدهد که تیم مادورو مشتاق تعامل مجدد با ایالات متحده است. وی در بیانیهای گفت: «ما باید از این فرصت برای دستیابی به یک پیروزی دیپلماتیک و شکاف بین روسیه و ونزوئلا استفاده کنیم.»
«تریش ریگان» مجری سابق «فاکس بیزینس» و شخصیت محافظهکار رسانهای، خواستار اتحاد با ونزوئلا در راستای کنار گذاشتن نفت روسیه از بازار ایالات متحده شد. او روز جمعه در توییتر نوشت: «ونزوئلا هنوز بزرگترین منبع ذخایر نفت را دارد. آیا باید آن را به چینیها و روسها بدهیم؟» کمی قبل از حمله روسیه به اوکراین «یوری بوریسوف» معاون نخستوزیر روسیه، برای دیدار با مقامات دولت مادورو به کاراکاس سفر کرد. بر اساس اظهارات هر دو کشور، مادورو حداقل دو بار در ماه گذشته با پوتین تلفنی صحبت کرده است.
مشخص نیست که هیات آمریکایی که شامل مقامات ارشد وزارت امور خارجه و کاخ سفید میشود، تا چه زمانی در کاراکاس باقی خواهد ماند یا این گروه با چه کسانی دیدار خواهد کرد. سخنگویان مادورو و وزارت امور خارجه و شورای امنیت ملی در واشنگتن به درخواستها برای اظهارنظر پاسخ ندادند. قبل از اعمال تحریمهای آمریکا، ونزوئلا بیشتر نفت خود را به سواحل خلیجآمریکا میفرستاد که پالایشگاههای آن بهطور خاص برای فرآوری گریدهای سنگین نفتخام ونزوئلا ساخته شده بودند. «فرانسیسکو مونالدی» کارشناس انرژی ونزوئلا در دانشگاه رایس در هیوستون گفت: «اگر ایالات متحده واردات نفت روسیه را محدود کند، ونزوئلا میتواند بخشی از منابع از دست رفته را جایگزین کند.» گزارشگران نیویورکتایمز بر این باورند که دولت مادورو آماده گفتوگو درباره قراردادهای نفتی با ایالات متحده است. او روز پنجشنبه در یک سخنرانی عمومی گفت: «اینجا نفت ونزوئلا نهفته است که برای هر کسی که بخواهد آن را تولید کند و بخرد (خواه سرمایهگذار از آسیا، اروپا یا آمریکا باشد) در دسترس است.» مادورو و دیگر متحدان روسیه در آمریکای لاتین میکوشند میان خود با جنگ در اوکراین فاصله بگذارند. ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا به دو قطعنامه پیشنهادی این هفته در سازمان ملل برای محکومیت تجاوز روسیه رای ممتنع دادند یا اصلا رای ندادند و رهبران ونزوئلا و کوبا خواستار راهحل دیپلماتیک برای بحران شدند. برخلاف نیویورکتایمز، اما رویترز روایت دیگری از مذاکرات به دست میدهد.
گزارش رویترز حاکی از آن است که تمایل دولت آمریکا به برقراری نوعی رابطه محدود با ونزوئلا و دیگر کشورهای آمریکای لاتین، گامی در راستای جلوگیری از توسعه نفوذ روسیه در حیاطخلوت آمریکا است. واشنگتن نگران است که با شدت گرفتن رویارویی با روسیه بر سر اوکراین، متحدان پوتین در منطقه تبدیل به تهدیدی برای امنیت آمریکا شوند، بنابراین بهتر است پیش از تبدیل شدن به تهدید، این کشورها را از مدار روسیه خارج کرد یا از میزان تهدیدشان برای آمریکا کاست. خبرگزاری رویترز به نقل از مقامهای آمریکایی گزارش داد که در گفتوگوهای روز شنبه در کاراکاس پیشرفت اندکی بهدست آمده است؛ اما معلوم نیست که این مذاکرات ادامه داشته باشد. رویترز، پیشتر در خبری نوشته بود که «هیچ موفقیتی در مذاکرات بهدست نیامده است.» به نوشته رویترز، دولت ونزوئلا که تحت شدیدترین تحریمهای آمریکا است، از متحدان اصلی روسیه در آمریکای لاتین به حساب میآید.
نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا هفته گذشته در تماسی تلفنی با پوتین، از حمله این کشور به اوکراین حمایت کرد و آمریکا و ناتو را مقصر بحران خواند. گزارش رویترز حاکی از آن است که طرفین در این مذاکرات که روز شنبه در کاراکاس انجام شد خواستههای «حداکثری» خود را مطرح کردهاند که این امر منعکسکننده تنشهای طولانیمدت میان واشنگتن و یکی از دشمنان ایدئولوژیک آن است. بر اساس این گزارش، هیات نمایندگی ایالاتمتحده به رهبری خوان گونزالس، مشاور ارشد کاخ سفید در حوزه آمریکای لاتین و جیمز استوری با نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا و معاون او در کاخ میرافلورس دیدار کردهاند.