جاده جدید امپراتور

اما اندازه و رفتار به‌شدت پرخاشگرانه چین، موجب ناراحتی‌هایی در منطقه شده است. مقام‌های چینی چشم‌اندازی توسعه‌طلبانه از ادعای سرزمینی در دریای چین جنوبی را در پیش گرفته‌اند و در برابر تلاش برای مذاکره چندجانبه درباره مناقشات سرزمینی مقاومت کرده و نسبت به احکام و قواعد دادگاه‌های بین‌المللی بی‌توجه هستند. در سال ۲۰۱۰، طی یک مجمع امنیتی سالانه‌ی «آسه‌آن»، پس از آنکه هیلاری کلینتون ادعاهای چین را به چالش کشید، «یانگ جیچی»، وزیر خارجه چین به‌شدت به وی تاخت. او با پیامی پرخاشگرانه برای کشورهای «آسه‌آن» بازگشت: «چین کشوری بزرگ است و کشورهای دیگر، کشورهایی کوچک‌تر هستند و این یک حقیقت است.»

رفتار چین در دریای چین جنوبی نگران‌کننده‌تر از گفتارش بوده است. در جایی که واقعیات روی زمین با مواضع چین سازگار نبوده است، این کشور زمین را تغییر داده است.در فاصله ۲۰۱۳ و ۲۰۱۷، لایروب‌های چینی ۳۲ هکتار به عوارض طبیعی در جزایر اسپراتلی افزودند، تقریبا برابر با فرودگاه بین‌المللی لس‌آنجلس. محکومیت بین‌المللی زمانی شدیدتر شد که چین جزایر مصنوعی همراه با باند هواپیما ساخت و موشک‌های ضدکشتی و ضدهواپیما در آنجا مستقر کرد. اما این تاکتیک‌های «بُرِشِ سالامی» [salami-slicing: این عبارت در لغت به معنای «برش گوشت» است؛ اما به‌صورت استعاره برای توصیف درگیر شدن در یکسری از فعالیت‌های کوچک و غیرقانونی اشاره دارد که وقتى روى هم جمع می‌شوند، تاثیر بزرگى خواهند داشت.] موثر بوده‌اند؛ زیرا هیچ تغییر واحدی آنقدر دراماتیک به نظر نمی‌رسد که پاسخی کافی را بطلبد. ژاپن نیز بازی شرق - غرب را انجام می‌دهد. این کشور از دریا در حال نزدیک شدن است؛ اما ژاپن با تجربه‌ای گسترده در آسیای جنوب شرقی نقش پیشرو را دارد و چین یک تازه‌وارد محسوب می‌شود. بسیاری از زیرساخت‌های منطقه بازتاب منافع شرکت‌های ژاپنی است که زنجیره تامینشان بسته به ارتباطات دریایی است. ژاپن نمی‌تواند همگام با مقیاس جهانی ابتکار «کمربند و جاده» چین حرکت کند؛ اما این کشور به‌شدت بر آسیای جنوب‌شرقی متمرکز است؛ جایی که این کشور بیش از چین در چندین کشور سرمایه‌گذاری کرده و در مناطق دیگر پابه‌پای چین پیش می‌رود.

اولویت‌ها و ترجیحات شرق - غربِ ژاپن می‌تواند در حمایتش از چندین «دهلیز اقتصادی» جلوه‌گر شود که شهرهای مهم را با زیرساخت‌های حمل‌ونقلی به هم وصل می‌کند. این کشور از «دهلیز اقتصادی جنوبی» پشتیبانی می‌کند که از ۴ کشور مهم می‌گذرد: شهر هوشی مین در ویتنام، فنوم پن در کامبوج، بانکوک در تایلند و داوی در میانمار. در شمال، «کریدور اقتصادی شرق-غرب» از بندر دانانگ در ویتنام مرکزی شروع و با عبور از لائوس و تایلند به بندر مالاماین در میانمار می‌رسد. این کشور همچنین در حال توسعه‌ی بندرهایی در مالزی، اندونزی، برونئی و فیلیپین است. وجه مشترک این تلاش‌ها همانا اشتیاق به ایجاد تجارت بیشتر در خطوط ساحلی است. ژاپن همچنین از مزیت اعتبار و شهرت به‌دلیل ارائه محصولات قابل‌اعتماد برخوردار است و این کشور کیفیت را محور تلاش‌های خود قرار داده است. در سال ۲۰۱۵، نخست‌وزیر شینزو آبه «مشارکت برای زیرساخت‌های باکیفیت» را به راه انداخت و این روشی نه چندان دقیق برای مقایسه زیرساخت‌های ژاپنی با زیرساخت‌های چینی بود. هدف این پروژه که با ۲۰۰ میلیارد دلار مورد حمایت قرار گرفت، ترغیب کشورها به پرداخت بیعانه بیشتر برای پروژه‌هایی بود که در طول عمر خود هزینه کمتری دارند. ژاپن همچنین به اقتصادهای مهم جهان از جمله چین فشار وارد می‌آورد تا از اصول «زیرساخت باکیفیت» حمایت ورزند. ایمنی، پایداری و قابلیت اطمینان در زمره اهداف اعلامی هستند. این اصول نه‌تنها از اشتیاق به رقابت با چین بلکه از تجربه خود ژاپن در منطقه نشأت می‌گیرد. در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، ژاپن بسیاری از همان اشتباهات را مرتکب شد که چین طی سال‌های اول «کمربند و جاده» مرتکب می‌شد.

ژاپن مزیت دیگری دارد که چین فاقد آن است: متحدان.هیچ کشوری به‌اندازه ژاپن در شکل‌دادن به سیاست اخیر دولت آمریکا در منطقه موفق نبوده است. آبه در نوامبر ۲۰۱۶ شروعی تازه داشت؛ یعنی زمانی که با یک چوب گلف طلایی به برج ترامپ رفت و هدیه‌ای برای رئیس‌جمهور منتخب برد. این دلبری با بیش از ۴۰ گفت‌وگو ادامه یافت. جلسات و نشست‌های بسیاری در میان مقام‌های رده پایین‌تر برگزار شد تا سیاست‌های همپوشان و تداخل‌آمیز را مورد بررسی قرار دهد.در سال ۲۰۱۶، آبه از استراتژی «هند و پاسیفیک آزاد و باز» رونمایی و سال بعد، دولت ترامپ هم استراتژی «هند و پاسیفیک آزاد و باز» را اعلام کرد. اما درحالی‌که شعارهای ژاپنی‌ها و آمریکایی‌ها مشابه است، اما ژاپن رویکردی دیپلماتیک‌تر نسبت به «کمربند و جاده» چین داشته است. مقام‌های ژاپنی بر نیاز منطقه به زیرساخت تاکید کرده‌اند و معیارهایی برای آن نوع «زیرساخت با کیفیت»ی که خودشان از آن حمایت می‌کنند، مطرح کردند. بااین‌حال، این مشارکت نباید با تایید و حمایت اشتباه گرفته شود. به‌طور طبیعی، بسیاری از پروژه‌های چینی این معیارها را رعایت نمی‌کنند. ژاپن همچنین حامی همکاری میان شرکت‌های چینی و ژاپنی است که در کشورهای سوم فعال هستند. این ترتیبات پنجره‌ای برای ژاپن به‌سوی رویکرد چین و فرصتی به این کشور برای مذاکره ارائه می‌دهد. آبه برای بازارگرمی لحن خود را اندکی ملایم‌تر کرد و پس از آنکه «آسه‌آن» اعلام کرد که «هند و پاسیفیک آزاد و باز» بسیار تفرقه‌افکن است؛ آن را به‌عنوان یک «نگرش» مطرح کرد نه «استراتژی».

p04 (2)