وزیر خارجه عربستان:
به پایان محاصره سه ساله قطر نزدیک شده‌ایم
او حتی به این مساله هم نپرداخت که آیا این حل و فصل به معنی حل و فصل کامل بحران است یا خیر. الجزیره در گزارش ۴ دسامبر در همین رابطه نوشت، عربستان، امارات، مصر و بحرین چهار کشوری بودند که در ژوئن ۲۰۱۷ روابط دیپلماتیک، تجاری و مسافرتی خود را با قطر قطع کرده و این کشور را از زمین و دریا و هوا محاصره کردند. آنها قطر را به حمایت از تروریسم و داشتن رابطه با ایران متهم می‌کردند و هشدار داده بودند که دوحه باید روابط خود را با تهران قطع کند. قطر بارها این اتهامات را رد کرده و آنها را بی‌پایه و اساس خواند و در مقابل، آمادگی خود را برای مذاکره اعلام کرد. «محمد بن عبدالرحمان آل ثانی» که نخست وزیر قطر هم هست روز جمعه گفته بود: «اکنون حرکتی شکل گرفته که امیدواریم به پایان بحران منجر شود. ما معتقدیم پایان دادن به این بحران برای امنیت منطقه و مردم مهم و مفید است. این بحران باید بر اساس احترام متقابل و حقوق تمام مردمان حاشیه خلیج فارس پایان یابد.»
این مقام قطری افزود که کشورش «میان هیچ کشوری تمایز نمی‌گذارد و یکی را بر دیگری ترجیح نمی‌دهد. امیدواریم همه چیز در مسیر درست پیش برود اما نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم که حل و فصل مساله قریب‌الوقوع خواهد بود یا نه.» این کشورها برای بهبود رابطه یک شرط ۱۳ ماده‌ای را پیش پای قطر گذاشتند که از جمله محورهای آن تعطیلی دفتر الجزیره بود. در همین رابطه آل‌ثانی گفت:«هیچ کشوری در موضعی نیست که درخواست‌های خود را به دیگری تحمیل کند. ما باید روابط خود را بر اساس احترام متقابل و احترام به حاکمیت ملی بسازیم.» گمانه‌زنی‌هایی وجود داشت که توافق بالقوه ممکن است فقط شامل برخی کشورهای محاصره‌کننده باشد (یعنی قرار بود فقط مذاکره میان عربستان و قطر باشد و شامل دیگر کشورها نمی‌شد) اما وزیر خارجه قطر این مساله را رد کرد (روزنامه دنیای‌اقتصاد در گزارش «نزدیکی قطر و عربستان به توافق مقدماتی» که شنبه ۱۵ آذرماه ۹۹ منتشر شد به این مساله پرداخته بود. در این گزارش به نقل از منابع عربی آمده بود مذاکره فقط میان عربستان و قطر خواهد بود اما در گزارش فعلی اعلام شده که مذاکره شامل قطر با چهار کشور محاصره‌کننده خواهد بود).
آل ثانی می‌گوید:«میانجیگر کویتی میان قطر و چهار کشور در رفت و آمد است. هر گونه توافقی باید شامل یک توافق جامع و فراگیر باشد.» وزیر خارجه قطر افزود: «ترمیم زخم‌ها، حتی اگر بحران هم خاتمه یابد، طول خواهد کشید و توافق شامل تمام کشورها خواهد شد نه فقط یک کشور [عربستان سعودی]. ما تلاش داریم با تمام مردم منطقه ارتباط داشته باشیم و اتحاد اعراب در پایان این مرحله خواهد بود.» او گفت در گذشته هم تلاش‌هایی با میانجیگری آمریکا و کویت انجام گرفته بود که طی یک سال گذشته موجب «میزانی از پیشرفت» شده بود. در حقیقت، اظهارات این مقام قطری نشان می‌دهد مذاکراتی که در یک سال گذشته شکل گرفته هم اکنون در حال به نتیجه رسیدن است. حضور جرد کوشنر، داماد و مشاور ترامپ، در منطقه و دیدار با مقام‌های قطری و سعودی در همین راستا تعبیر شده است. الجزیره در گزارش خود افزود پیش از این برخی منابع گفته بودند طی هفته جاری قطر و عربستان به یک توافق مقدماتی خواهند رسید. ظاهرا دولت ترامپ در تلاش است تا پیش از پایان دوره خود بحث پایان محاصره قطر را هم به نتیجه برساند. شیخ احمد ناصر الصباح، وزیر خارجه کویت، هم گفت «بحث‌های سودمند و مفید و سازنده‌ای» در مورد دستیابی به مصالحه در جریان بوده است، اما از میزان موفقیت آن و چند و چون آن سخنی نگفت.
الجزیره در گزارش دیگری مورخ ۴ دسامبر همچنین نوشت، وزیر خارجه عربستان هم خوش‌بینی خود را از نزدیک شدن به پایان محاصره سه ساله قطر اعلام کرد. شاهزاده فیصل بن فرحان، روز جمعه در گفت‌و‌گوهای سالانه مدیترانه در ایتالیا گفت: «ما به پیشرفت‌های مهمی دست یافته‌ایم.» او افزود:«امیدواریم این پیشرفت‌ها به توافق نهایی منجر شود که در افق نمایان است. من خوش‌بین هستم که به نهایی کردن توافق نزدیک می‌شویم.»
فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان بر پایبندی این کشور به تقویت قدرت شورای همکاری خلیج فارس و مکانیزم‌های آن اشاره کرد و گفت: «ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان مایل به وحدت و انسجام شورای همکاری است.» وی گفت: «امیدواریم خیلی زود به توافقی برای پایان بحران این شورا دست یابیم.» در همین رابطه، سازمان ملل، اتحادیه عرب، سازمان همکاری اسلامی و جمعی از کشورهای دیگر از این مساله استقبال کردند.«لولوه الخاطر»، سخنگوی وزارت خارجه قطر، در گفت‌وگو با خبرگزاری آناتولی ترکیه تاکید کرد: «توافق برای حل بحران منطقه خلیج فارس به نفع همه خواهد بود و ضامن وحدت مردم کشورهای این حوزه و نیز ضامن امنیت منطقه و استقلال و حاکمیت تمامی کشورهای آن است.»
سخنگوی وزارت خارجه قطر افزود: «در این لحظات تنها می‌توان تلاش‌های خالصانه شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح، امیر فقید کویت را به یاد آورد که امروز شیخ نواف الاحمد الجابرالصباح آنها را با همان اشتیاق و خلوص ادامه می‌دهد.» محمد بن عبد الرحمان آل ثانی، وزیر خارجه قطر هم در توییتی ضمن تشکر از تلاش‌های کویت، تاکید کرد:«اولویت قطر منافع و امنیت کشورهای حوزه خلیج فارس و منطقه بوده و خواهد بود.» استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل در بیانیه‌ای ضمن استقبال از تلاش‌های کویت برای ایجاد پل‌های تفاهم در منطقه و بیرون آن، ابراز امیدواری کرد که همه کشورهای درگیر در این مساله با هم برای حل اختلافات تلاش کنند. دبیرکل سازمان همکاری اسلامی نیز ضمن استقبال از بیانیه وزارت خارجه کویت درباره مذاکرات نتیجه‌بخش برای حل بحران منطقه خلیج فارس، از اقدامات امیر فقید کویت و تلاش‌های امیر فعلی این کشور و نیز اقدامات دوستان کشورهای این منطقه و در راس آنها رئیس جمهور آمریکا برای حل بحران تقدیر کرد. همچنین این سازمان بر همبستگی و ثبات کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای عربی که تکیه‌گاهی برای امنیت و ثبات کشورهای عضو این سازمان هستند، تاکید کرد. دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس نیز در بیانیه‌ای ضمن استقبال از بیانیه کویت اعلام کرد: «این بیانیه قدرت و همبستگی شورای همکاری و نیز توانمندی آن در پشت سر گذاشتن تمامی موانع و چالش‌ها را نشان می‌دهد.»
یک منبع مسوول در دبیرخانه اتحادیه عرب اعلام کرد، احمد ابوالغیط، دبیرکل این اتحادیه از تلاش‌ها و اقداماتی که کویت در این مرحله برای از بین بردن اختلافات کشورهای عربی انجام می‌دهد، استقبال می‌کند. منبع یاد شده به نقل از دبیرکل اتحادیه عرب تاکید کرد: «ادامه یافتن اختلاف‌نظرها از قدرت و توانمندی ساختار عربی در رسیدن به موضع‌گیری‌هایی مشترک در مورد مسائل مهم و حیاتی می‌کاهد و تنها راه واقعی برای پایان یافتن این اختلافات اعتمادسازی دوباره میان برادران از طریق نابودی ریشه‌های مشکلاتی است که اساسا به بروز اختلاف نظر منجر شدند.» مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا اظهار کرد: «آمریکا امید بسیاری به حل اختلافات منطقه دارد و حل این اختلافات اقدامی مناسب برای ملت‌های منطقه است.» ایمن الصفدی، وزیر خارجه اردن با استقبال از توافق‌های اعلام شده از سوی کویت در چارچوب تلاش‌ها برای حل بحران منطقه خلیج فارس اظهار کرد: «بیانیه منتشر شده از سوی کویت در راستای خواسته‌های مردم منطقه از جمله رشد و شکوفایی بوده و در تقویت امنیت کشورهای عربی برای مقابله با چالش‌های مشترک نقش بسزایی دارد.» خبرگزاری رسمی فلسطین (وفا) نیز اعلام کرد، تشکیلات خودگردان فلسطین از اقدامات کویت برای نزدیک‌سازی رویکردهای کشورهای عربی استقبال می‌کند. به گزارش وفا، تشکیلات خودگردان ابراز امیدواری کرد تلاش‌های کویت به موفقیت برسند و موجب تقویت همبستگی کشورهای عربی و فلسطین شوند. وزارت امور خارجه ترکیه نیز با انتشار بیانیه‌ای از اقدامات اخیر برای حل اختلافات در خلیج (فارس) استقبال و از تلاش‌های صمیمانه کویت برای یافتن راه‌حل قدردانی کرد.
گزارش الجزیره حاکی است که کشورهای امارات، مصر و بحرین سخنی در این باره به میان نیاورده‌اند. این گزارش می‌افزاید اظهارنظر شاهزاده فیصل پس از آن بود که میانجیگر کویتی مذاکراتِ در جریان را «مفید و سازنده» خوانده بود. مایک پمپئو هم گفت امیدوار است هر توافقی میان قطر و کشورهای محاصره‌کننده «بر یک مبنای پایدار صورت بگیرد». مروان بشاره، تحلیلگر سیاسی ارشد الجزیره، می‌گوید:«هفته جاری اجلاس سران کشورهای حاشیه خلیج فارس است و می‌تواند فرصت خوبی برای کویت در راستای طرح توافق جدید میان قطر و دیگر کشورهای عربی باشد.» این تحلیلگر افزود کوشنر با خود چیز زیادی برای حل و فصل این مناقشه نیاورده است. این تحلیلگر عرب همچنین می‌افزاید اقدامات اعتمادساز احتمالا گام اول در هر توافق مقدماتی برای پایان مناقشه است. از جمله این اقدامات اعتمادساز عبارت است از بازگشایی فضای هوایی که به دنبال آن می‌تواند مذاکرات دو و چندجانبه هم برای حل و فصل اختلافات برقرار شود. بشاره می‌افزاید:«آنچه اکنون در دست داریم چارچوب توافق است که می‌تواند ورق را برگرداند و اراده‌ای هم برای پایان بحران وجود دارد.» آندره کریگ، استاد کینگ کالج لندن، هم می‌گوید عربستان تحت فشار است تا امتیاز دهد زیرا سعودی‌ها می‌خواهند از سوی دولت بایدن به عنوان بازیگر سازنده و مفید مورد شناسایی قرار گیرند.
