مردم بلاروس خواستار ابطال نتایج انتخابات شدند
آغاز ششمین دوره دیکتاتوری لوکاشنکو
به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، رئیس کمیسیون مرکزی انتخابات بلاروس پس از دریافت اطلاعات از حوزه‌های رای‌گیری بسته شده اعلام کرد، رئیس‌جمهوری کنونی ۳۸/ ۸۱ درصد از آرا را به‌دست آورده و رقیب اپوزیسیون او اسوتلانا تیخانوفسکایا هشت درصد رای دارد. رئیس کمیسیون مرکزی انتخابات بلاروس گفت: آمار دریافتی از تمام شعبه‌های اخذ رای بسته شده تنها شامل ۳۵ هزار و ۵۰۰ تن می‌شود اما همچنان بسیار چشمگیر است. رئیس‌جمهور لوکاشنکو با کسب ۳۵/ ۸۱ درصد بالاترین میزان رای را دریافت کرده است. تیخانوفسکایا با کسب هشت درصد در جایگاه دوم قرار دارد. این مقام بلاروس افزود، الکساندر لوکاشنکو در حال پیروزی در تمام مناطق این کشور است که نتایج انتخاباتی را گزارش کرده‌اند. او گفت، به‌عنوان مثال در منطقه لنینسکی از مینسک، بیش از ۶۴ درصد رای‌دهندگان رای داده‌اند. تقریبا ۶۷ درصد از آنها از لوکاشنکو حمایت کردند و حدود ۱۵ درصد حامی رقیب او بودند.
در چهار بخش از منطقه برست، میزان مشارکت حدود ۷/ ۹۵ درصد است. در آنجا لوکاشنکو حدود ۸۰ درصد رای به‌دست آورد و تیخانوفسکایا به ۸/ ۳ درصد رای رسید. در منطقه گومل، چهار بخشی که آمار شمارش آرا را ارائه کرده‌اند، لوکاشنکو ۹۰ درصد و نامزد اصلی اپوزیسیون ۲/ ۳ درصد رای گرفت. این مقام انتخاباتی فهرستی از دیگر بخش‌های این کشور ارائه کرد که لوکاشنکو بیش از ۹۰ درصد رای گرفته بود و رقیب او حدود چهار درصد رای داشت. براساس اعلام کمیسیون مرکزی انتخابات، میزان مشارکت مردمی تا ساعت ۱۷ به وقت گرینویچ ۰۵/ ۸۴ درصد بود. پیشتر این دیده‌بان انتخاباتی بلاروس اعلام کرد، اسوتلانا تیخانوفسکایا حدود ۵ درصد رای گرفته است. به گفته رئیس این مرکز، پیروز انتخابات ریاست‌جمهوری روز جمعه اعلام می‌شود. با این حال اعلام این ارقام نتوانست مخالفان را آرام کند و مینسک، پایتخت بلاروس روز دوشنبه حالت پادگانی پیدا کرد و اینترنت نیز قطع شد. تلفن‌های همراه نیز یک خط در میان کار می‌کرد و پلیس در ساختمان‌های دولتی و میادین اصلی شهر حضور پیدا کرد.
در همین حال، پلیس بلاروس و معترضان افزون بر مینسک، در شهر برست نیز یکشنبه شب بعد از اعلام نتایج اولیه که نشان می‌دهد لوکاشنکو برای ششمین دور رهبری این کشور را عهده‌دار می‌شود، درگیر شدند. حامیان اپوزیسیون بلاروس بر این باورند که مقام‌های انتخاباتی این کشور نتایج رای‌گیری روز یکشنبه را به نفع لوکاشنکوی ۶۵ ساله تغییر داده‌اند.
بعد از صحبت‌های روز دوشنبه رئیس کمیسیون مرکزی انتخابات مبنی بر اینکه لوکاشنکو در برخی مناطق پیشتازی قاطع دارد و بیش از ۹۰ درصد از آرای برخی مناطق را گرفته است، اعتراضات شکل گرفت. عمده این درگیری‌ها در مناطقی شکل گرفته است که رئیس کمیسیون انتخابات بلاروس خبر از پیروزی قاطع لوکاشنکو داده است.
ناظران می‌گویند که حضور نیروهای امنیتی در پایتخت مینسک در روز یکشنبه چشمگیر بود و عصر همان روز پلیس ایست‌های بازرسی ایجاد کرد و نگران حضور معترضان از دیگر شهرها در پایتخت بود. لوکاشنکو به سرکوب هرگونه اعتراض متعهد شده است. حدود هزار معترض در مینسک تجمع کردند که با واکنش تند پلیس مواجه شدند و هدف باتوم و نارنجک صوتی قرار گرفتند. معترضان هم از سطل‌های زباله برای پناه گرفتن استفاده کردند. معترضان بلاروسی همچنین در شهرهای مهم برست، گومل، گرودنو و ویتبسک به خیابان‌ها آمدند و براساس گزارش‌ها، پلیس در برست به سمت معترضان گاز اشک‌آور شلیک کرد. هنوز آمار رسمی از تعداد بازداشتی‌ها یا زخمی‌ها گزارش نشده است اما یک عضو گروه حقوق‌بشری ویاسنا می‌گوید که به باور او چند صد تن بازداشت شدند. در این راستا روز یکشنبه پلیس مینسک برای متفرق کردن معترضان پس از انتخابات ریاست‌جمهوری روز یکشنبه، از گاز اشک‌آور و نارنجک‌های دودزا استفاده کرده است. مامورانی که باتوم و سپر حمل می‌کردند، سپس برای عقب راندن معترضان صف کشیدند. این در حالی بود که دو خودروی آب‌پاش نیز جلوی صف پلیس حرکت کرده و طی نوبت‌هایی معترضان را با آب خیس می‌کردند. همچنین گزارش‌ها نشان می‌دهد که درگیری‌هایی نیز بین معترضان و پلیس ضدشورش وجود داشته است. این درگیری‌ها در مرکز شهر بیشتر بود و پلیس برای متفرق کردن مردم از نارنجک صوتی استفاده کرد. با این حال مخالفان با نتیجه انتخابات در سراسر شهر پراکنده شده بودند. دیمیتری ۲۵ ساله مانند بسیاری از مردمی که در اعتراضات حضور داشتند، از ترس مسائل امنیتی از ارائه نام خانوادگی‌اش خودداری و تاکید کرد که نتیجه انتخابات را اصلا قبول ندارد. او گفت: «من نمی‌دانم چه کسی به او رای داده است. او چگونه ۸۰ درصد آرا را به‌دست آورده است.»
نتیجه انتخابات همچون انتخابات پیشین با شک و تردید مواجه شده است؛ چراکه لوکاشنکو دستگاه شمارش آرا را در کنترل خود دارد و یک رسانه دولتی قدرتمند دارد که با حرارت از وی دفاع و رقبایش را تحقیر می‌کند. اما به گفته برخی استبداد ۲۶ ساله وی در نهایت منجر به سرریز شدن مردم معترض به خیابان‌ها شد و حالا مخالفان خواستار ابطال نتایج شده‌اند. با این حال لوکاشنکو می‌گوید: «جای هیچ نگرانی نیست و همه چیز تحت کنترل قرار دارد.» او با هشدار به معترضان گفت که هرکسی ثبات این کشور را تهدید کند با پاسخ فوری بنده مواجه خواهد شد.
اسوتلانا تیخانوفسکایا در حالی وارد شرایط انتخابات شد که همسرش چندی پیش به دلیل اتهامات مالی دستگیر و روانه زندان شد. اما این دستگیری‌ها به همین‌جا ختم نشد و حالا خود خانم اسوتلانا تیخانوفسکایا ترس از بازداشت دارد. بعد از اینکه ۸ تن از کارکنان ستاد انتخاباتی وی دستگیر شدند، او مجبور شده است در جایی نزدیکی مینسک پنهان شود. با این حال طرفداران اسوتلانا تیخانوفسکایا خیابان‌های اصلی مینسک را بستند و همین موجب درگیری این گروه با نیروهای پلیس شد.
لوکاشنکو که انتقادات پیش از برگزاری انتخابات را نادیده گرفته بود صبح روز یکشنبه با اعتماد‌به‌نفس گفته بود: «آنها حتی ارزش سرکوب شدن ندارند. اما صادقانه بگویم، ما تاکنون در برابر آنها نرم رفتار کرده‌ایم و قانون برخورد با مخالفان محدود بوده است.»
مخالفان از چند هفته پیش از انتخابات معترضان را سازماندهی کرده بودند اما نتوانستند که قدرت را از دست لوکاشنکو خارج کنند. به‌رغم اینکه نتیجه انتخابات از پیش معلوم بود اما از سال ۱۹۹۴ که در راس قدرت قرار دارد، هیچ‌گاه به اندازه امسال به چالش کشیده نشده بود.
لوکاشنکو با مسائل عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند. اقتصاد این کشور سقوط کرده و مدیریت وی درخصوص بیماری پاندمی به‌شدت مورد انتقاد است. افزون بر این با دستگیری تعدادی از گردشگرهای روسی به بهانه ورود مزدوران روسی برای تاثیرگذاری در انتخابات، با پوتین وارد یک تنش و درگیری شد. به‌نظر می‌رسد این دوره از ریاست‌جمهوری وی چندان روی آرامش به خود نبیند.
