طالبان مذاکرات خود را با دولت اشرف غنی متوقف کرد
صلح افغانستان در تعلیق
در حال حاضر صلح در افغانستان به میزان زیادی به مذاکرات میان دولت کابل و شبه‌نظامیان طالبان گره خورده است. در این مذاکرات نیز مساله تبادل زندانی به‌عنوان یک اقدام اعتمادساز از سوی دو طرف محسوب می‌شود.واشنگتن در اواخر ماه فوریه قراردادی را با طالبان منعقد کرد که دولت افغانستان- که خود در آن گفت‌وگوها حضور نداشت- ۵ هزار زندانی طالبان را آزاد کنند، در مقابل طالبان هم قول داده بود که هزار زندانی طرفدار دولت را از زندان‌های تحت تسلطش رها کند.
یک سخنگوی دولت افغانستان گفت: «تلاش‌های این دولت بر سر برنامه آزادی زندانی‌ها ادامه خواهد یافت.» جاوید فیصل، سخنگوی شورای امنیت ملی افغانستان اظهار کرد: ما از طالبان می‌خواهیم حالا با بهانه‌تراشی دست به خراب کردن این روند نزند. اقدام طالبان در معلق ساختن این مذاکرات می‌تواند منجر به تشدید خشونت‌ها و متقابلا تهدید برنامه خارج شدن نظامیان آمریکایی از افغانستان شود؛ خروجی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا به‌عنوان یکی از اهداف اصلی دستور کارش مطرح کرده است. طرح بین آمریکا و طالبان این فرصت را می‌دهد تا جنگ 18ساله در این کشور خاتمه یابد و نیروهای بین‌المللی نیز کم‌کم از این کشور خارج شوند.
ماه گذشته میلادی یک تیم سه نفره طالبان از قطر به کابل آمد تا فرآیند مذاکرات بر سر تبادل زندانی‌ها را شروع کند. چند روز پیش مقام‌های افغانستان گفتند تعداد ۱۰۰ تن از زندانی‌های طالبان را که بیمار بوده یا بالای ۵۰ سال سن دارند، آزاد خواهند کرد.انتظار می‌رفت که در ازای آن طالبان ۲۰ عضو نیروهای امنیتی افغانستان را آزاد کند. دو طرف هدفشان این بوده که در نهایت تعداد 6 هزار زندانی را که در کنترل خود دارند آزاد کنند. با عدم آزاد‌سازی زندانیان آن اعتماد متقابلی که قرار بود شکل بگیرد، در حال حاضر به مانع برخورده است. صلح بین آمریکا و طالبان به شدت به این امر گره خورده است.
طالبان و دولت افغانستان از هفته گذشته از طریق نمایندگان خود در حال گفت‌وگو و مذاکره بودند و به موجب این گفت‌وگوها قرار بود تا 10 مارس تبادل زندانیان صورت گیرد. متین بیک، یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده دولت افعانستان می‌گوید: مذاکرات به مشکل برخورد، زیرا طالبان خواستار آزادی 15 تن از فرماندهان ارشد خود شده است. این در شرایطی است که سخنگوی دفتر سیاسی گروه طالبان در قطر گفت که این 15 نفر شامل فهرست 5 هزار زندانی هستند که قبلا با حکومت افغانستان در این مورد گفت‌وگو شده و رهایی آنها برای کمک به تیم فنی طالبان برای شناسایی سایر زندانیان لازم است. در مقابل بیک به خبرنگاران در روز دوشنبه گفت: «ما قاتلان مردم خود را رها نخواهیم کرد. ما اجازه نخواهیم داد که آنها دوباره به میادین جنگ بازگردند و استان‌های ما را به اشغال خود در آورند». بیک افزود: «دولت افغانستان به‌عنوان حسن نیت در مذاکرات و همچنین برای کاهش خشونت‌ها در کشور آماده است که 400 طالبان رده پایین را از زندان آزاد کند اما طالبان دست رد به این پیشنهاد زد.»
سه روز پیش نیز گروه طالبان در یک اعلامیه گفته بود که رهایی زندانیان این گروه که بخشی از توافق‌نامه صلح این گروه با آمریکا است بارها از سوی حکومت افغانستان به بهانه‌های مختلف به تاخیر افتاده است. طالبان در این اعلامیه از آمریکا خواسته است که خودشان و همکاران‌شان متوجه رعایت کامل توافق‌نامه صلح باشند، در غیر این صورت آنها نیز به واکنش متقابل مجبور خواهند شد.
به‌رغم پاندمی بیماری کرونا، مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده ماه گذشته به افغانستان و دوحه پایتخت قطر سفر کرد تا در خصوص نحوه آزادی زندانیان گفت‌وگو کند. این در شرایطی است که پیش از دیدارهای رودرروی تیم‌های فنی حکومت و طالبان در کابل، نمایندگان دو طرف سه نشست از طریق کنفرانس ویدئویی داشتند. شورای امنیت ملی افغانستان گفته بود که در این نشست‌ها توافق شده که آزادی زندانیان مطابق با فرمان محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهوری این کشور صورت بگیرد و نخست صد نفر از زندانیان طالبان با در نظر داشتن سن، وضعیت بهداشتی و آسیب‌پذیری آنها در برابر ویروس کرونا رها خواهند شد. پیش‌تر اشرف غنی گفته بود که امکان آزادی زندانیان طالبان فراهم نیست اما بعدا در مراسم تحلیف خود گفت به شیوه‌ای دست یافته‌اند که رهایی این زندانیان می‌تواند کاهش خشونت‌ها را به‌دنبال داشته باشد و به‌زودی فرمان رهایی آنها را صادر خواهد کرد. او روز بعد از آن فرمانی را صادر کرد که زندانیان طالبان در چند مرحله و بعد از تضمین دادن از این که دوباره به جنگ نمی‌روند، رها شوند اما طالبان این را نپذیرفته و گفتند بر اساس توافق‌نامه‌شان با آمریکا خواهان رهایی یکجا و بدون قید و شرط زندانیان‌شان هستند. پس از آن بود که نشست‌های طرفین از طریق کنفرانس‌های ویدئویی آغاز شد و به‌دنبال آن هیات طالبان به کابل آمد.
توفان سیاسی
همزمان با این تحولات، روز یکشنبه اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان نام اعضای کابینه خود را در حالی اعلام کرد که هنوز مشاجرات بر سر اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ادامه دارد. این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که هنوز میانجی‌های دو طرف از جمله حامد کرزی، رئیسجمهور پیشین در حال گفت‌وگو با عبدالله عبدالله هستند که وی نیز خود را رئیسجمهور این کشور می‌خواند. کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتیجه انتخابات این کشور را به سود غنی اعلام کرد اما عبدالله و کمیسیون شکایات انتخابات متهم می‌کنند که تخلفات گسترده‌ای در انتخابات شده است. در حال حاضر تلاش‌ها برای آرام کردن توفان سیاسی در افغانستان با پیشرفت اندکی روبه‌رو بوده است و همین امر مقصود آمریکا را برای برقراری صلح در این کشور به تاخیر می‌اندازد. به همین منظور واشنگتن تهدید کرده است که اگر عبدالله عبدالله و اشرف غنی به توافق نرسند، کمک یک میلیارد دلاری خود را به تعویق خواهد انداخت.
