جاسوسی بی‌بی از کاخ سفید

دولت آمریکا ظرف دو سال گذشته به این نتیجه رسیده که اسرائیل احتمالا پشت نصب سیستم‌های جاسوسی از تلفن‌های همراه در داخل کاخ سفید و نیز در دیگر مناطق حساس پایتخت آمریکا در دو سال گذشته بوده باشد. «دانیل لیپمان»، در گزارش ۱۲ سپتامبر برابر با پنج‌شنبه ۲۱ شهریورماه در مجله «آتلانتیک» به نقل از سه مقام آمریکایی که از این ماجرا مطلع بودند اما نخواستند نامشان فاش شود نوشت که برخلاف حوادث جاسوسی دیگر که در خاک آمریکا برملا می‌شوند دولت ترامپ، اسرائیل را از این بابت توبیخ نکرده و به‌نظر می‌رسد این رویداد هیچ تبعاتی نداشته است. سیستم‌های جاسوسی نصب شده در نزدیکی کاخ سفید، که اصطلاحا «StingRays» نامیده می‌شود، شبیه فرستنده‌های مخابراتی عادی تلفن‌های همراه بوده‌اند اما در واقعیت امر آنها دستگاه‌های جاسوسی و شنود بوده‌اند که اطلاعاتی از مالکان تلفن‌های همراه جمع‌آوری می‌کردند. علاوه بر دریافت محتواهای داخل تلفن‌های همراه این دستگاه‌ها تصاویر مکالمات و شنود آنها را نیز انجام می‌دادند. یکی از مسوولان سابق اشاره می‌کند که این سیستم‌ها ترجیحا با هدف جاسوسی از ترامپ و دستیاران ارشد و نیز نزدیکانش کار گذاشته شده‌اند بدون اینکه تایید شود این تلاش اسرائیل در تحقق اهدافش به سرانجام رسیده است یا نه. ترامپ به سهل‌انگاری در رعایت پروتکل‌های امنیتی کاخ سفید معروف است. پولیتیکو در می ‌۲۰۱۸ گزارش داد که ترامپ غالبا از یک تلفن همراه نه چندان ایمن برای ارتباط با دوستان و نزدیکانش استفاده می‌کرد. متعاقب آن، نیویورک‌تایمز هم در اکتبر ۲۰۱۸ اعلام کرد «جاسوسان چینی اغلب» به تماس‌های تلفنی ترامپ «گوش می‌دهند». کار به‌جایی رسید که ترامپ این داستان را رد کرده و آن را «آن‌قدر نادرست» دانست که گفت: «وقت کافی برای اصلاح و پاسخ به آن را ندارم» (یک مقام سابق گفت که ترامپ تلفن همراه خود را در برابر این‌گونه تهاجم‌ها ایمن کرده است). مسوولان وزارت امنیت داخلی آمریکا گفتند ادله‌ای درباره وجود این سیستم‌های جاسوسی در پایتخت را شناسایی کرده‌اند البته آنها را به طرف خاصی نسبت ندادند. مسوولان نتایج به دست آمده را با آژانس‌های تخصصی فدرال تبادل کرده‌اند. اف‌بی‌آی و دیگر نهادهای امنیتی تصور می‌کنند عوامل اسرائیل عامل کار گذاشتن این سیستم‌های جاسوسی هستند. اما اسرائیل از زبان سفیرش در آمریکا این گزارش را انکار کرده و گفته است، اینها ادعاهایی بی‌اساس هستند و اسرائیل هیچ عملیات جاسوسی در آمریکا انجام نداده است.

گزارشگر پولیتیکو می‌افزاید: براساس نامه‌ای که یکی از مقام‌های عالی‌رتبه وزارت امنیت داخلی به نام «کریستوفر کربز» در می ‌۲۰۱۸ به سناتور «ران وایدن» (دموکرات از ایالت اورگن) نوشت، مقام‌های مربوطه یافته‌های خود را با آژانس‌های مربوطه فدرال به اشتراک گذاشتند. به گفته برخی از این مقام‌های ارشد، اف‌بی‌آی و دیگر نهادها اطمینان یافتند که عوامل اسرائیلی این ابزارهای جاسوسی را کار گذاشته بودند. برخی از این مقام‌ها پست‌های اطلاعاتی و امنیتی عالی‌رتبه داشتند. یکی از این مقام‌های سابق گفت آن تحلیل و بررسی به‌طور خاص از سوی بخش ضداطلاعات اف‌بی‌آی انجام گرفته و شامل بررسی این ابزارهاست تا دریابیم که «قطعات آن ابزارها از کجا آمده‌اند، ساخت آنها به چه زمانی باز می‌گردد، چقدر قدیمی یا جدید هستند، چه کسی به آنها دسترسی داشت و اینها کمک خواهد کرد به سرچشمه و منشأ آنها برسیم.» برای این نوع از تحقیقات، اف‌بی‌آی به کمک‌های آژانس امنیت ملی و سیا متکی است.

یک مقام ارشد اطلاعاتی سابق می‌گوید: «کاملا روشن است که اسرائیلی‌ها مسوول هستند.» «ایلاد استروهمایر»، یکی از سخنگویان سفارت اسرائیل، کارگذاری این ابزارها از سوی اسرائیل را رد کرد و گفت: «این اتهامات بی‌معنی هستند. اسرائیل دست به جاسوسی از ایالات‌متحده نزده است.» یک مقام دولت ترامپ گفت که دولت «در مورد مسائل مرتبط با امنیت ملی یا جاسوسی اظهارنظر نمی‌کند.» اف‌بی‌آی نیز اظهارنظری در این رابطه نکرده و دیگر نهادها هم سخنی نگفته‌اند و به سوالات پاسخ نداده‌اند. پس از فاش شدن این مساله، ترامپ گفت که باور ندارد اسرائیل دست به این کار زده باشد. او افزود: «فکر نمی‌کنم اسرائیلی‌ها از ما جاسوسی کنند. روابط من با آنها عالی است. هر چیزی ممکن است اما من باور نمی‌کنم.» بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، هم پس از انتشار این گزارش فعالیت جاسوسی اسرائیل را رد کرد. او گفت: «ما و من یک دستورالعمل داریم: هیچ فعالیت اطلاعاتی در ایالات‌متحده انجام نگیرد و هیچ جاسوسی‌ای هم از این کشور انجام نشود. این دستورالعمل با قدرت و بدون هیچ استثنایی اجرایی می‌شود. این گزارش یک دروغ تمام‌عیار است.»

اما مقام‌های آمریکایی سابق که تجربه فراوانی در امور جاسوسی و اطلاعاتی دارند به این ادعای نخست‌وزیر اسرائیل با دیده تمسخر نگریسته و می‌گویند این تکذیب‌ها روشی معمول برای اسرائیلی‌هاست تا همتایان آمریکایی خود را گمراه سازند. یک مقام ارشد اطلاعاتی سابق خاطر نشان ساخت که پس از اینکه اف‌بی‌آی و دیگر نهادهای جاسوسی به این نتیجه رسیدند که اسرائیلی‌ها احتمالا مسوول کارگذاشتن این ابزارهای جاسوسی هستند، دولت ترامپ هیچ اقدامی برای تنبیه اسرائیلی‌ها اتخاذ نکرد و دولت ترامپ حتی از تقبیح اسرائیل آن هم در خفا خودداری کرد. این مقام ارشد اطلاعاتی سابق می‌گوید: «این واکنش بسیار متفاوت از آن چیزی است که در دولت قبل رخ داد. در دولت فعلی مجموعه محاسبات و ملاحظات مختلفی در رابطه با این مساله وجود دارد.»

یک مقام اطلاعاتی سابق از دولت ترامپ انتقاد کرده و گفت: ترامپ نه به‌صورت عمومی و نه به‌صورت محرمانه ماجرا را به روی اسرائیل نیاورده‌ است. او گفت: «من به یاد ندارم که هرگز به‌دنبال مقصر و پاسخگویی رفته باشند.» در دهه ۸۰ میلادی، رافی ایتان، مامور موساد که به شناسایی و دستگیری آدولف ایشمن، از فرماندهان هیتلر، در ۱۹۶۰ شهرت داشت هویتش در ارتباط با جاسوسی از دولت آمریکا برملا شد. او موفق شده بود از جاناتان گولارد، تحلیلگر دولتی هزاران نسخه اطلاعات محرمانه بگیرد و به اسرائیل بفرستد. در سال ۲۰۰۶ هم یک کارمند سابق پنتاگون به نام لارنس فرانکلین به جرم درز دادن اطلاعات طبقه‎بندی شده در ارتباط با سیاست آمریکا در قبال برخی کشورها به اسرائیل به ۱۳ سال زندان محکوم شد؛ هر چند کمی بعد محکومیت او به فقط ۱۰ ماه حبس خانگی تقلیل پیدا کرد.

غیر از تلاش برای کشف گفت‌وگوهای خصوصی مقام‌های ارشد، کشورهای خارجی اغلب می‌کوشند تا ارتباطات نزدیک خود را پنهان سازند. یک مقام سابق دولتی گفت که با وجود چنین رئیس‌جمهوری این امر می‌تواند شامل تلاش برای جاسوسی از کسانی باشد که ارتباطات منظمی با آنها وجود دارد از جمله «استیو واین»، «شان‌هانیتی» و «رودی جولیانی». این مقام اطلاعاتی می‌گوید: «این افراد در سیبل هدف‌های جاسوسی هستند و جزو هدف‌های اصلی محسوب می‌شوند.» حلقه دیگر اهداف جاسوسی شامل کسانی می‌شود که به‌طور منظم با دوستان و مشاوران غیررسمی ترامپ گفت‌وگو می‌کنند. این مقام سابق می‌افزاید، اطلاعات دریافتی از این افراد «آنقدر ارزشمند است که مانند بازی سه مرحله‌ای کوین بیکن است.» این در مورد دوستان نزدیک آمریکا مانند اسرائیل هم صدق می‌کند که اغلب در رابطه خود با ایالات‌متحده به‌دنبال دست برتر است. یک مقام اطلاعاتی ارشد سابق می‌گوید: «اسرائیلی‌ها اصولا متجاوز هستند. آنها همگی فقط به‌دنبال حفاظت از امنیت اسرائیل هستند و در این راه هر کاری که بتوانند انجام می‌دهند.»

بنابراین، با وجود روابط گرم میان آمریکا و اسرائیل و امتیازاتی که ایالات‌متحده در دوران ترامپ به اسرائیل داده است اما در این مورد خاص اسرائیل یک مظنون اصلی تلقی می‌شود. اگرچه چین همواره درگیر عملیات‌های اطلاعاتی در آمریکا بوده و اساسا یک مظنون بالقوه تلقی می‌شود، اما بعید است براساس تحلیل‌های اطلاعاتی آمریکا، آنها این ابزارها را نصب کرده باشند. مقام‌های اطلاعاتی می‌گویند بسته به مهارت افرادی که این ابزارها را کار می‌گذارند می‌توان فهمید چه کسی به این ابزارها و استخراج اطلاعات آنها دسترسی داشته است. به نوشته گزارشگر پولیتیکو، آمریکا همواره محلی برای جاسوسی بوده است و کشورهای بسیاری می‌کوشند از این کشور اطلاعاتی به‌دست آورند اما کشورهای محدودی هستند که از قابلیت و البته توانایی مالی برای کار گذاشتن ابزارهای جاسوسی نزدیک کاخ سفید برخوردار باشند و این دلیل دیگری است بر اینکه اسرائیل مظنون اصلی است.