رهبران آمریکا و کره‌شمالی در اواخر فوریه دیدار خواهند کرد
چین به‌دنبال شبه‌جزیره پساکیم
گزارش‌ها حاکی است که این مقام ارشد کره‌شمالی نامه تازه کیم‌جونگ‌اون را تقدیم دونالد ترامپ کرده بود. با این حال، سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید به خبرنگاران گفت به‌رغم پیشرفت‌هایی که تاکنون درخصوص کره‌شمالی حاصل شده اما آمریکا به تشدید فشار و اجرای تحریم‌ها علیه پیونگ‌یانگ ادامه می‌دهد. درحالی زمان اجلاس دوم «ترامپ» و «اون» اعلام شده که هیچ نشانه‌ای از کاهش اختلافات بین دو کشور مشاهده نمی‌شود. پیشرفتی در درخواست آمریکا برای غیر هسته‌ای شدن کره‌شمالی حاصل نشده و درخواست کره‌شمالی برای کاهش تحریم‌ها نتیجه‌ای تاکنون نداشته است. کیم‌یونگ‌چول روز جمعه ابتدا با مایک پمپئو وزیرخارجه آمریکا دیدار کرد و این دو سپس برای دیدار با دونالد ترامپ به کاخ سفید رفتند.
کیم‌یونگ‌چول اولین مقام ارشد کره‌شمالی است که از دو دهه پیش تاکنون، شب را در پایتخت آمریکا سپری کرده است. رهبران کره‌شمالی و آمریکا در بهار گذشته در سنگاپور دیدار و برای حرکت به‌سوی غیر اتمی شدن شبه‌جزیره کره توافق کردند. با این حال گام‌های عملی مشخصی از آن زمان برداشته نشده است. آمریکا می‌گوید رفع تحریم‌ها تنها پس از خلع‌سلاح کامل کره‌شمالی صورت می‌گیرد و کره‌شمالی در مورد ادامه تحریم‌ها و مسائل دیگر مانند بن‌بست در امضای پیمان صلح دو کره ابراز نارضایتی کرده‌است. گزارش‌ها حاکی است که اگرچه هنوز محل و زمان دقیق ملاقات دوم کیم و ترامپ اعلام نشده، اما پیش از این ویتنام برای میزبانی این دیدار اعلام آمادگی کرده بود. «زاخاری کوهن»، گزارشگر سی‌ان‌ان در گزارش ۱۸ ژانویه نوشت که تصمیم به این دیدار در نشست ۹۰ دقیقه‌ای ترامپ و مذاکرهکننده ارشد کره‌شمالی در کاخ سفید اعلام شد. او می‌نویسد دو طرف در مورد «خلع‌سلاح هسته‌ای، عاری‌سازی منطقه از تسلیحات هسته‌ای و دومین دیدار تقریبا در اواخر فوریه» صحبت کردند. سارا سندرز، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید می‌گوید: «رئیس‌جمهور مشتاق دیدار با رئیس کیم است البته در زمانی که متعاقبا اعلام خواهد شد.» سارا سندرز می‌گوید: «تداوم پیشرفت در زمینه خلع‌سلاح هسته‌ای کره‌شمالی به‌طور قابل تایید» موضوع صحبت‌ها با فرستاده رهبر کره‌شمالی بوده است. از زمان ملاقات تاریخی قبلی رهبران کره‌شمالی و آمریکا که حدود شش ماه پیش انجام شد، پیشرفت کمی در زمینه خلع‌سلاح هسته‌ای کره‌شمالی به‌دست آمده است. سندرز معتقد است که «ما گام‌های خوبی از روی حسن نیت برداشته‌ایم و به فشارهای خود ادامه می‌دهیم تا خلع‌سلاح به‌صورت کامل پیاده شود. ما با هشتگ‌ها و دیگر اقدامات حسن‌نیت خود را نشان دادیم.»
بازی چین با کارت کره‌شمالی
ناظران بر این باورند که نشست کیم‌یونگ‌چول با ترامپ نوعی «دستگرمی» و «آماده‌سازی» برای دیدار دوم رهبران دو کشور بوده است. برخی بر این باورند که دیدار ۱۷ دی ماه کیم‌جونگ‌اون با شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین به منزله چراغ سبز پکن به پیونگ‌یانگ برای دور بعدی مذاکرات بوده است. در بحبوحه مناقشه تجاری میان آمریکا و چین، مولفه کره‌شمالی می‌تواند کارتی قدرتمند برای بازی بزرگ پکن با واشنگتن به دست دهد. اگرچه چین و کره‌شمالی دو متحد قدیمی هستند، اما چشم بادامی‌ها نه‌تنها حاضر به شناسایی یک دولت هسته‌ای در بیخ گوش خود نیستند، بلکه تمایلی هم به فروپاشی کره‌شمالی ندارند. چین با «عقلانیت متعارفی» که دارد میل ندارد تا برای عاری‌سازی هسته‌ای به کره‌شمالی فشار آورد. این اندیشه مبتنی بر سه فرض است: اینکه چین و کره‌شمالی متحد هستند؛ اینکه چین از بی‌ثباتی در شبه‌جزیره و مشکل آوارگانی که نتیجه آن است می‌ترسد؛ و اینکه پکن به کره‌شمالی نیاز دارد تا به‌عنوان «دولت حائل» میان چین و کره‌جنوبی (به‌عنوان متحد کلیدی آمریکا) بقا یابد. «اوریانا اسکایلار ماسترو»، تحلیلگر فارن افرز، معتقد است که این فرضیات ۲۰ سال پیش درست بود اما دیدگاه پکن از آن زمان تاکنون به‌شدت دچار تحول و تطور شده است. چین و کره‌شمالی مدت‌ها رابطه نزدیکی داشتند که این رابطه زاده وابستگی متقابل آنها بود. درست یک سال پس از تولد جمهوری خلق چین، پکن طی جنگ کره به یاری همسایه کمونیست جوان خود آمد. برای ممانعت از «تجاوز» آینده علیه پیونگ‌یانگ، هر دو طرف یک معاهده متقابل دفاعی در سال ۱۹۶۱ امضا کردند. وقتی پایان جنگ سرد جدایی کره‌شمالی از شوروی را رقم زد، چین وارد میدان شد تا کمک‌های نظامی و اقتصادی به این کشور را از سر گیرد. اما امروز، چین و کره‌شمالی را به سختی بتوان دوست به شمار آورد چه رسد به متحد. این تحلیلگر می‌افزاید: «شایعه‌ای در محافل چینی وجود دارد دال بر اینکه رئیس‌جمهور چین از رژیم کره‌شمالی نفرت دارد.» «اوریانا اسکایلار ماسترو» می‌نویسد در سفری که یک دهه پیش برای بحث در مورد مساله کره‌شمالی با دانشگاهیان، سیاست‌گذاران و مقام‌های نظامی به چین داشت، هیچ‌کس نه سخنی از این معاهده به میان آورد و نه از تکلیف چین برای دفاع از این کشور. در عوض، همکاران چینی‌ام در مورد وخامت رابطه دو کشور و تلاش‌های چین برای فاصله گذاشتن میان خود با پیونگ‌یانگ سخن گفتند. این تحلیلگر معتقد است که چین برای شکل دادن به شبه‌جزیره «پسا کیم» سخت در تقلاست. اگر روزگاری ترس از بی‌ثباتی کره و بحران آوارگان وجود داشت اما اکنون ارتش چین با نوسازی تجهیزات و اصلاح ساختارهای سازمانی خود به نیرویی بس پیچیده تغییر شکل داده است. در نتیجه، چین اکنون از توانایی همزمان مدیریت بی‌ثباتی در مرزهایش و انجام عملیات نظامی در شبه‌جزیره برخوردار است. در هر حال، گزارشگر سی‌ان‌ان بر این باور است که مذاکرهکننده ارشد کره‌شمالی پنج‌شنبه شب وارد فرودگاه بین‌المللی دالس شد و نامه رهبر کشورش را تقدیم ترامپ کرد.
ویتنام، مشتاق برگزاری اجلاس کیم- ترامپ
همزمان با سفر یک مقام ارشد کره‌شمالی به آمریکا، ویتنام برای میزبانی دومین نشست رهبران کره‌شمالی و آمریکا ابراز تمایل کرده است. با اعلام سفر مذاکرهکننده ارشد کره‌شمالی به آمریکا، نگوین هوان فوک، نخست‌وزیر ویتنام گفت که آماده میزبانی نشست رهبران کره‌شمالی و آمریکاست. آقای فوک در مصاحبه با تلویزیون بلومبرگ گفت: «ویتنام در توسعه روابط اقتصادی و تجاری و زمینه‌های دیگر همکاری موثری با آمریکا داشته است.» او افزود: «ما نمی‌دانیم در مورد محل ملاقات چه تصمیمی گرفته خواهد شد اما اگر ویتنام انتخاب شود، ما تمامی مساعی خود را به کار خواهیم گرفت تا این نشست به بهترین نحو ممکن برگزار شود.» چند هفته پیش گزارش شد که وزیر امور خارجه کره‌شمالی به ویتنام سفر کرده و هدف از این سفر، بررسی روابط «دو کشور سوسیالیستی» و آشنایی با سیاست اقتصادی دولت ویتنام است. ویتنام از معدود کشورهایی است که رسما نظام کمونیستی دارد اما در سال‌های اخیر با جلب سرمایه‌گذاران خارجی، از جمله آمریکاییان، در صدد بهبود شرایط اقتصادی خود برآمده و دستاوردهایی هم داشته است. به گفته یک مقام ویتنامی، میزبانی نشست رهبران آمریکا و کره‌شمالی باعث جلب توجه جهانیان به این کشور می‌شود و در بهبود وجهه ویتنام در جهان اهمیت فراوانی دارد.
به گفته کارشناسان رویکرد اخیر کره‌شمالی ناشی از شرایط دشوار اقتصادی در این کشور و تمایل رهبر آن به تحول، بدون متزلزل کردن ساختار سیاسی و انگاره کنونی توزیع قدرت است. در مقابل، سختگیری آقای ترامپ در مورد برنامه اتمی کره‌شمالی همزمان با تاکید بر روابطی بسیار گرم با رهبر آن کشور منعکس‌کننده الزاماتی است که وی در صحنه سیاست داخلی آمریکا با آنها مواجه است. ترامپ می‌کوشد با خلع‌سلاح اتمی کامل قبل از لغو تحریم‌ها، نشان دهد که رویکرد سیاست خارجی او باعث می‌شود آمریکا همواره «دست بالا» را در روابط با دیگران داشته باشد و با دادن کمترین امتیاز، بیشترین نفع را ببرد.
ارسال نظر