نظامیان در دانشگاه موصل

دنیای اقتصاد: نیروهای ویژه عراقی کنترل کامل دانشگاه استراتژیک موصل را به دست گرفتند. به گزارش الجزیره به نقل از فرماندهان ارشد عراقی، این اقدام جدیدترین پیشروی عراقی‌ها در برابر گروه داعش است. نبرد برای تصرف این دانشگاه از روز جمعه ۱۳ ژانویه( ۲۴ دی) آغاز شد. نیروهای داعش از این محل به‌عنوان یکی از پایگاه‌های اصلی خود در شهر موصل استفاده می‌کردند. الجزیره به نقل از طالب شقاطی، فرمانده یگان‌های ویژه عراقی، می‌نویسد: «نیروهای امنیتی دانشگاه موصل را به‌طور کامل آزاد کردند.» او افزود که مواد شیمیایی که در ساخت تسلیحات به‌کار می‌رود در آزمایشگاه این دانشگاه کشف شده است. این دانشگاه در شمال شهر در ساحل شرقی رود دجله قرار دارد که موصل را به دو بخش تقسیم می‌کند. ستوان زین‌العابدین، از نیروهای ویژه، به آسوشیتدپرس گفت: «ظرف ۲۰ روز داعش فقط ۴ خودروی بمب‌گذاری شده به سوی ما فرستاد.» این نشان می‌دهد که توانایی داعش به مرور زمان کمتر می‌شود. عملیات تصرف موصل با حمایت هوایی نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا از چند ماه پیش آغاز شده است. این شهر از سال ۲۰۱۴ میلادی در تصرف داعش است. زین‌العابدین می‌افزاید: «آنها مثل قبل مجهز نیستند. فقط از خودروهای غیرنظامی استفاده می‌کنند.»

عملیات برای آزادی موصل رسما از ۱۷ اکتبر ۲۰۱۶ آغاز شد. الجزیره می‌نویسد مرحله اول جنگ شاهد طیف گسترده‌ای از نیروها از جمله نیروهای آمریکایی و کرد بود. این گزارش می‌افزاید تاکتیک‌های جدیدی برای عقب راندن داعش اتخاذ شد؛ از آن جمله می‌توان به حملات شبانه و دفاع بهتر در برابر خودروهای بمب‌گذاری‌شده اشاره کرد که باعث شد روح تازه‌ای در کالبد سربازان عراقی دمیده شود. تخریب پل‌های میان رودخانه در عملیات‌های هوایی راه گریز نیروهای داعش در شرق موصل برای تامین دوباره نیرو را مسدود کرد. به گزارش رویترز، منابع امنیتی عراقی اعلام کردند نیروهای مبارزه با تروریسم عراق که روز شنبه کنترل دانشگاه موصل را در دست گرفتند به مواد شیمیایی در داخل این دانشگاه دست یافتند که در ساخت سلاح استفاده شده بود. عبدالوهاب الساعدی به رویترز گفت: «درگیری‌ها همچنان ادامه دارد و نیروها وارد دانشگاه شده‌اند و مرکز تکنولوژی و دو دانشکده دندانپزشکی و آثار باستانی را پاکسازی کرده‌اند.» عبدالوهاب الساعدی، فرمانده سازمان مبارزه با تروریسم در محور شرقی، اعلام کرد که تیم مهندسی طی پاکسازی دانشگاه موصل به ۹ بشکه حاوی مواد شیمیایی اولیه برای سوخت موشک‌ها و مواد منفجره در دانشکده علوم آزمایشگاهی دست یافتند که داعش از آن برای ساخت مواد منفجره استفاده می‌کرد.

همچنین منابع عراقی از کشف چندین کارگاه بمب‌گذاری و ساخت مواد منفجره و شبکه‌های تونل که دانشگاه موصل را به محله‌های مجاور وصل می‌کرد، خبر دادند. سازمان ملل پیش‌تر اعلام کرده بود که تروریست‌های داعش در سال ۲۰۱۴، به مواد شیمیایی دست یافتند که در پژوهش‌های علمی در دانشگاه موصل استفاده می‌شده است. نیروهای عراقی که کنترل کامل دانشگاه موصل را در دست گرفته‌اند این پیروزی را دستاورد بسیار مهمی می‌دانند که به آنها اجازه پیشروی سریع در محور رود دجله را می‌دهد. نیروهای ارتش از این طریق می‌توانند حملات به داعش در غرب موصل را آغاز کنند. «معن السعدی»، یکی از مسوولان سازمان مبارزه با تروریسم عراق، اعلام کرد که نیروهای وابسته به این سازمان تا ۱۰ روز آینده کنترل کامل بخش شرقی را در دست خواهند گرفت. عملیات در بخش غربی شهر موصل به دلیل داشتن منازل قدیمی و خیابان‌های باریک برای نیروهای عراقی سخت‌تر و پیچیده‌تر خواهد بود. برخی مقام‌های عراقی می‌گویند در پی پیشروی سریع نیروهای عراقی ممکن است داعش به‌طور کلی از جنگ عقب‌نشینی کرده و به تلعفر و از آنجا به سوریه فرار کند.

بمباران اشتباهی نیروهای ائتلاف

یک افسر ارتش عراق از کشته شدن حدود ۳۰ غیرنظامی در بمباران اشتباهی جنگنده‌های ائتلاف ضد داعش در شمال موصل خبر داد. به گزارش ایندیپندنت، ایالات متحده در حال تحقیق در مورد این است که آیا این هواپیماها مسوول قتل عام‌ها در منطقه الجدیده هستند یا خیر. پیش‌تر سازمان ملل هشدار داده بود که تقریبا ۵۰ درصد از تمام تلفات در عملیات نظامی مربوط به غیرنظامیان است. شاهدان می‌گویند سه موشک خانه یکی از فرماندهان داعش به نام «حربی عبدالقادر» را روز پنج‌شنبه ویران کرد. او در آن زمان در خانه نبود اما چندین عضو خانواده‌اش در زمره کشته‌ها بودند.

به گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه، عبدالملک حسین المشهدانی، یکی از افسران نیروهای واکنش سریع پلیس فدرال عراق نیز اظهار کرد، یک فروند جنگنده عضو ائتلاف ضدداعش در عملیاتی که صبح روز شنبه در شمال موصل داشت، نزدیک به پنج بار سه منزل مسکونی در محله العربی در شمال موصل را هدف قرار داد که در اثر آن ۱۲ غیرنظامی جان خود را از دست دادند. المشهدانی افزود: از این ۱۲ غیرنظامی چهار تن کودک بودند. علاوه بر این ۱۸ تن دیگر نیز در این عملیات زخمی شده و خانه‌ها تخریب و حدود هشت دستگاه خودرو منهدم شد. محمود الخفاجی، یکی از افسران ارتش عراق اعلام کرد که نیروهای ارتش از طریق بلندگو از ساکنان مناطق شرقی موصل خواستند در خانه‌های خود بمانند، چراکه این احتمال وجود دارد که داعش مناطق آزاد شده را هدف حملات راکتی خود قرار دهد. نجیب سعد الدیلمی، مسوول یگان اطلاعات تیپ ۱۶ ارتش عراق نیز از حملات توپخانه این تیپ با هماهنگی ائتلاف ضدداعش علیه پایگاه‌های داعش، یگان‌های استراتژیک و مراکز تجمع نیروهای این گروه تروریستی خبر داد. این مسوول عراقی افزود: این عملیات براساس اطلاعاتی که جنگنده‌های ائتلاف از پایگاه‌های داعش ارائه کردند، انجام شد. به گفته الدیلمی، هدف از این عملیات تخریب ظرفیت‌ها و توان جنگی داعش و کاهش توان آنها در مقابله با نیروهای عراقی بود. وی افزود طبق گزارش‌های اولیه داعش در این حمله خسارت بسیاری را متحمل شد و تعدادی از فرماندهان برجسته این گروه تروریستی به هلاکت رسیدند. از زمان آغاز عملیات نظامی در موصل در تاریخ ۱۷ اکتبر گذشته صدها غیرنظامی در درگیری در این شهر کشته شده، حدود ۱۷۸ هزار غیرنظامی از شهر گریخته‌ و در اردوگاه نزدیک شهر ساکن شده‌اند. سازمان ملل پیش‌بینی کرد، تعداد آوارگان از مجموع ۵/ ۱ میلیون تن جمعیت کل موصل به حدود یک میلیون تن برسد و با توجه به نبود امکانات و خدمات اصلی از جمله وسایل گرمایشی در سرمای سخت زمستان با فاجعه‌ای انسانی در این شهر مواجه باشیم.

استراتژی داعش در عراق

منابع محلی در موصل اعلام کردند که داعش تعدادی از منازل غرب موصل را به آتش کشیده و ساکنانش را آواره کرده است. به گزارش سومریه نیوز، منابع محلی در موصل اعلام کردند تروریست‌های داعش پنج منزل را در محله‌های «الاندلس و المهندسین» در ساحل غربی شهر موصل برای ترساندن ساکنان و ممانعت از همکاری آنها با دستگاه‌های امنیتی به آتش کشیدند. به گفته این منبع دلیل این اقدام داعش، امتناع ساکنان از دادن کمک مالی به داعش، پیشروی نیروهای عراقی و بیرون راندن تروریست‌ها از شرق است. روزنامه «ساندی تلگراف» نیز در گزارشی نوشت که تروریست‌های داعش از پهپادها برای انداختن بمب بر سر ساکنان محله‌های آزادشده موصل استفاده می‌کنند. به‌نظر می‌رسد عقب‌نشینی داعش از عراق بدون هزینه نباشد. داعش استراتژی یک گام به پیش و دو گام به پس را پیش گرفته است. این گروه از یک‌سو با گروگان گرفتن غیرنظامیان درصدد است تا تلفات غیرنظامیان را زیاد کند. به همین ترتیب، می‌تواند از سرعت پیشروی نیروهای دولتی بکاهد و خود را بازسازی کند. از سوی دیگر، استراتژی زمین سوخته را در پیش گرفته است به این معنا که تمام زیرساخت‌ها در مناطق تحت تصرف را نابود و تنها مشتی خاک باقی بگذارد. داعش تا کنون در این رویه موفق بوده است. ساکنان مناطق تصرف شده در گروگان داعش هستند و آن مناطق جز ویرانه و تلی از خاک چیزی در خود ندارد.