مسلمان‌کشی در میانمار

دنیای اقتصاد: یک بچه در گل و لای؛ یک پسر بچه کوچک که دراز به دراز روی گل و لای خارج از رودخانه افتاده است. نام او محمد شوهایت و ۱۶ ماهه بود. اجداد وی از بنگلادش بیرون آمده بودند و حالا گرفتار خشونت در میانمار شده‌اند. به همراه این پسر بچه مادر، دایی و برادر سه ساله‌اش هم بوده است.

ظفر علام، پدر محمد به سی‌ان‌ان می‌گوید: وقتی عکس را دیدم آرزو کردم بمیرم. دیگر زندگی برای من معنایی ندارد.

عکس البته آشنا است. این سوی دنیا نیز چنین عکسی پیش‌تر منتشر شده بود. آیلان کردی، پسر بچه‌ای که دریا جسد او را به ساحل آورده بود. خانواده او نیز تلاش می‌کرد تا از خشونت‌های جنگ داخلی فرار کند. درگیری‌هایی که این دو خانواده با آن روبه‌رو بودند با هم فرق دارند اما مصیبت این خانواده‌ها برای فرار از خشونت یک شکل و آشنا است. مسلمانان روهینگیا، یکی از نادر اقلیت‌های جهان هستند که بیشترین آزار و اذیت را دیده‌اند. دولت میانمار این مسلمانان را مهاجران بنگالی می‌خواند، این در حالی است که برای سالیان متمادی است که این مسلمانان نسل به نسل در ایالت راخین میانمار زندگی می‌کنند. علام می‌گوید: «در روستای ما هلی‌کوپترها به روی ما آتش گشودند و سربازان میانماری نیز از روی زمین به آنها پیوستند.» او ادامه می‌دهد: «نمی‌توانستیم در داخل خانه بمانیم. مهاجرت کردیم تا در نقطه‌ای از جنگل مخفی شویم.» او تصریح می‌کند: «پدربزرگ و مادربزرگ ما در آتش سوختند. تمام روستای ما توسط نیروهای ارتش به آتش کشیده شد. چیزی از آن باقی نمانده است.»

علام بیشتر از مصیبت‌های خود و خانواده‌اش می‌گوید و تاکید می‌کند برای اینکه زنده بمانند از این روستا به روستای دیگر فرار می‌کردند تا جانشان در امان بماند.

او می‌گوید: «مدت ۶ روز پیاده‌روی کردیم. برای ۴ روز نتوانستم برنج بخورم. شش روز تمام نتوانستم بخوابم. ما مدام موقعیت خود را تغییر می‌دادیم برای اینکه ارتش میانمار به‌دنبال روهینگیایی‌ها می‌گشت.»علام در میانه‌های دربه‌دری خود و خانواده‌اش، از زن و بچه‌اش جدا می‌شود و به سمت رود «ناف» در بین بنگلادش و میانمار می‌رود. او می‌گوید: «مسیر رودخانه را شنا کردم و در نهایت توسط ماهیگیران بنگلادشی نجات پیدا کردم.» علام هدف خود از جدایی را پیدا کردن یک سرپناه برای خانواده‌اش بیان می‌کند. او می‌گوید از آن زمان به‌دنبال این بوده که خانواده خود را به طریقی بتواند به سمت بنگلادش بکشاند.

علام اضافه می‌کند: «با یک قایقران صحبت کردم تا زن و بچه‌هایم را که آن طرف منتظر من بودند نجات دهد.» او ادامه می‌دهد: «در ۴ دسامبر با خانواده‌ام تماس گرفتم آنها عاجز از ترک میانمار شده بودند. آنها آخرین صحبت‌های من با خانواده‌ام بود. زمانی که من با همسرم صحبت می‌کردم صدای فرزند کوچکم را می‌شنیدم که می‌گفت آبا، آبا (پدر، پدر).» پدر خانواده که حالا این سوی مرز تنها مانده می‌گوید که ساعاتی پس از تماس تلفنی، خانواده‌اش به‌دنبال فرار از میانمار بوده‌اند. علام تصریح می‌کند: «زمانی که نیروهای پلیس میانمار متوجه شدند که مردم آماده شده‌اند تا از عرض رودخانه عبور کنند، ناگهان شروع به شلیک کردند. شلیک‌ها که شروع شد، قایقران به سرعت همه مسافران را در درون قایق جا داد اما چون بیش از حد ظرفیت پر شده بود، غرق شد. علام یک روز پس از آن تراژدی متوجه می‌شود که چه اتفاقی افتاده است. او می‌گوید: «روز ۵ دسامبر یک نفر به من زنگ زد و گفت که جسد فرزندش پیدا شده است. آن فرد با موبایل عکسی از فرزند من گرفت و برای من فرستاد. زبانم بند آمده بود.» علام ادامه می‌دهد: «برایم خیلی سخت است در مورد فرزندم صحبت کنم. او بسیار مورد علاقه من بود. پسرم بسیار خونگرم بود. در روستای ما همه او را دوست داشتند.»

فقط رودخانه می‌داند

داستان زندگی علام و خانواده‌اش که اینگونه مورد ظلم و تعدی قرار گرفته‌اند تنها یکی از صدها خانواده‌ای است که روایت شده است. بسیاری از این خانواده‌ها سعی می‌کنند عرض رودخانه را طی کنند تا خود را بنگلادش برسانند. سازمان مهاجرت بین‌المللی می‌گوید که طی هفته‌ها و ماه‌های اخیر افزون بر ۳۴ هزار نفر از مرز میانمار عبور کرده‌اند. علام می‌گوید: این تنها رودی است که می‌داند تاکنون چند نفر جان خود را از دست داده‌اند. حالا علام در کمپ پناهجویان در تکناف در جنوب بنگلادش تلاش می‌کند دوباره داستان را مرور کند که چه اتفاقی افتاده است. او می‌گوید: کسی برای من نمانده است. زن و دو بچه‌ام مرده‌اند. همه چیز تمام شد. او می‌افزاید: ما در بنگلادش هم در عذاب هستیم. در اینجا خانه‌ای برای زندگی نداریم. هیچ غذایی نداریم. مردمی که در اینجا برای مدت طولانی است زندگی می‌کنند ما را در این سرپناه شریک کرده‌اند، اما به هر حال یک مزیت دارد و آن هم دوری از خشونت است.

علام تصریح می‌کند: ما در میانمار عادت داشتیم تا در میان ترس و خشونت زندگی کنیم، اما در اینجا خبری از ترس نیست. البته سی‌ان‌ان نمی‌تواند به‌طور مستقل گفته‌های علام را تایید کند، زیرا ایالت راخین به شدت تحت محاصره قرار دارد. سخنگوی میانمار هم این‌گونه داستان‌ها را پروپاگاندا می‌خواند و از اساس همه‌چیز را اشتباه خطاب می‌کند. البته «آیه آیه سو»، سخنگوی میانمار حمله هلی‌کوپتری ارتش این کشور را به روستای یاد شده تایید می‌کند اما می‌گوید که این حمله در جهت پراکنده کردن یک عده از روستایی‌های اراذل و اوباشی که تیمی مسلحانه تشکیل داده و به روی سربازان ارتش آتش گشوده بودند، صورت گرفته است.

دولت میانمار همواره نقض حقوق بشر را در این کشور تکذیب می‌کند و می‌گوید که حملات ارتش در روز ۹ اکتبر، در جهت پاکسازی مرزهای این کشور از اراذل و اوباش مسلح بوده است. این هفته اما دولت میانمار در یک واکنش نادر اعلام کرد درخصوص پلیس‌هایی که با مردم روستا به خشونت و سنگدلی رفتار کردند، برخورد خواهد کرد. این بیانیه دولت پس از آن صادر شد که فیلمی از خشونت نیروهای پلیس این کشور منتشر شده است که نیروهای پلیس به شدت روستایی‌ها را کتک می‌زنند.

چیزی تغییر نکرده است

در سپتامبر سال ۲۰۱۶، دولت یک کمیسیون تحقیق برای ایالت راخین تشکیل داد که رهبری آن کمیسیون به عهده کوفی عنان دبیر کل سابق سازمان ملل بوده است. علام می‌گوید که این کمیسیون فقط برای رد گم کردن عملیات نظامی ارتش در این منطقه تشکیل شده است. او می‌افزاید: «این کمیسیون برای این تشکیل شده تا کل دنیا را فریب دهد. ارتش مردم را به بیرون از روستا هدایت کرده، زمانی که کمیسیون به آن نقطه رسیده بود.»

علام تصریح می‌کند: «زمانی که انتخابات برگزار و آنگ سان سوکی در انتخابات پیروز شد فکر کردم همه ما از این تغییر شرایط سود ببریم. اما خیال‌پردازی با واقعیت فرق دارد. از زمانی که وی قدرت را در دست گرفته هیچ چیزی عوض نشده است.»

علام تاکید می‌کند: «آنگ سان سوکی نیز همپای ارتشی‌های این کشور می‌خواهد از ایالت راخین روهینگی‌ها را پاکسازی کند. او منکر ارتکاب جنایت از سوی ارتش شده است.»

سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید: درخصوص مسلمانان روهینگیا به شکل سیستماتیک خشونت اعمال شده است. در این منطقه (راخین) نقض حقوق بشر به کرات رخ داده است.

آنگ سان سوکی اخیرا گفته است که با وزرای خارجه کشورهای آسه‌آن درخصوص این مشکل دیدار داشته است. اما او تاکید کرد برای اینکه یک درخت میوه بدهد احتیاج به زمان و مکان است و باید مقداری صبر کرد. اما علام می‌گوید: صبری که مد نظر آنگ سان سوکی است یعنی خونریزی بیشتر. آنها به این طریق می‌خواهند همه روهینگیایی‌ها کشته شوند.