حسن حسن و جمعی از نویسندگان

مترجم: محمدحسین باقی

در بخش‌های قبلی به ریشه‌های ایدئولوژی داعش اشاره و گفته شد که یکی از منابع فکری این گروه وهابیتی است که در عربستان ریشه دارد. همچنین اشاره شد که منابع فکری داعش عبارت است از برخی روحانیون سعودی مانند خالد الراشد، ناصر الفهد، سلیمان بن‌ناصر العلوان، عمر بن‌احمد الحزیمی، علی بن‌خضر الخُدَیر و حمود بن‌عُقلاء الشعیبی و برخی ایدئولوگ‌های القاعده مانند ابو محمد المقدیسی و عبدالقدیر بن‌عبدالباز.

آنها رویکرد خصمانه‌ای نسبت به شیعیان و صوفیه دارند. همچنین به نسل صحوه و روحانیونی مانند «ابراهیم الفارِس»، «محسن العواجی»، «محمد البَراک»، «حمود العُماری»، «محمد النُجَیمی»، «سعد الدورهیم» و همتایانشان از مصر و جاهای دیگر مانند «عمر عبدالرحمان» که گاهی از او با عنوان «شیخ نابینا» یاد می‌شود، هم اشاره شد.

بن علی پیشگام مشروعیت‌سازی برای البغدادی بود. بن‌علی به‌عنوان یکی از اعضای سابق القاعده، از حمایت برخی عناصر القاعده‌ای هم برخوردار است. گفته شده او در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ چندبار به شهر سرت در لیبی سفر کرد تا از مسجد رباط به تبلیغ برای «دولت اسلامی» بپردازد. او همچنین رساله‌ای در مورد البغدادی و ادعای او نسبت به خلافت نوشت با عنوان «مُدوا الایادی لبیعه البغدادی».

دیدگاه فرقه‌گرایانه بن‌علی او را به عنصری ارزشمند برای «دولت اسلامی» تبدیل کرده است. در سال ۲۰۰۷ او از دبی اخراج شد؛ بن‌علی در دبی تحصیل می‌کرد و از ورود به کویت، مصر، قطر و زادگاهش بحرین به‌دلیل ایده‌های تکفیری و فرقه‌گرایانه منع شد. او از منتقدان سرسخت تشیع و ایدئولوژی آنان است. اصولا دیدگاه او و همقطارانش از تشیع متفاوت است. در جولای ۲۰۱۵، او تهدید به حملاتی علیه مساجد شیعیان در بحرین کرد، در همان زمانی که بمب‌گذاران انتحاریِ داعش مساجدی را در کویت و عربستان هدف قرار می‌دادند.

بن‌علی بر دو موضوعی تمرکز دارد که برای ایدئولوژی «دولت اسلامی» حیاتی است: «ناقضین اسلام» و «توحید». در لیبی او در مورد ناقضین اسلام سخن‌سرایی کرد و کتابی در مورد «توحید» برای استفاده در اردوگاه‌های آموزشی داعش نوشت. اگرچه داعش از عباراتی استفاده می‌کند که سلفیون یا وهابیون به آن ارجاع می‌دهند اما به خطابه‌ها و نوشته‌هایی از سوی افراد دیگری هم اشاره می‌کند که به نهاد مذهبیِ سنتی تعلق ندارند. برای مثال لیستی پیشنهاد شده از ۱۹۶ فقره مکتوب، صوتی یا تصویری که از سوی حامیان داعش برای اعضای جدید منتشر می‌شود به‌طور گسترده‌ای به آثاری اشاره دارد که از سوی روحانیونی نوشته شده که قبلا نامشان به میان آمد.