آفریقاییها چین را دوست دارند
استعمار زرد
دنیای اقتصاد: سرمایهگذاری گسترده چینیها در همه چیز از غذا گرفته تا پروژههای کلان ریلی در سراسر آفریقا انتقادهای بسیاری را برانگیخته و موجب شده بسیاری از کارشناسان نسبت به وابستگی این قاره به ابرقدرت آسیا هشدار دهند، اما خود آفریقاییها نسبت به سرمایهگذاران چینی چه فکر میکنند؟ آنها عاشق چینیها هستند. به گزارش سی. ان. ان، بر اساس گزارش Afrobarometer، تقریبا دو سوم آفریقاییها- ۶۳ درصد- میگویند نفوذ چین مثبت یا خیلی مثبت است در حالی که تنها ۱۵ درصد این نفوذ را منفی یا بسیار منفی اعلام کردند.
دنیای اقتصاد: سرمایهگذاری گسترده چینیها در همه چیز از غذا گرفته تا پروژههای کلان ریلی در سراسر آفریقا انتقادهای بسیاری را برانگیخته و موجب شده بسیاری از کارشناسان نسبت به وابستگی این قاره به ابرقدرت آسیا هشدار دهند، اما خود آفریقاییها نسبت به سرمایهگذاران چینی چه فکر میکنند؟ آنها عاشق چینیها هستند. به گزارش سی.ان.ان، بر اساس گزارش Afrobarometer، تقریبا دو سوم آفریقاییها- ۶۳ درصد- میگویند نفوذ چین مثبت یا خیلی مثبت است در حالی که تنها ۱۵ درصد این نفوذ را منفی یا بسیار منفی اعلام کردند.
«انی وی چینگوت»، نویسنده این گزارش و مدیر Afrobarometer و موسسه عدالت و بازسازی در کیپ تاون میگوید: «برداشتهای منفی از چین در آفریقا وجود دارد. اما احساس میکنم تودههای مردم به دلیل کمکهای چین به آفریقا احساس مثبتی به این کشور دارند.» برخی کارشناسان حضور چینیها در آفریقا را با عنوان «استعمار زرد» یا «استعمار چشم بادامیها» توصیف میکنند. با این حال، نگرش مثبت به چین از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. مثلا در مالی ۹۲ درصد، در نیجر ۸۴ درصد و در لیبریا ۸۱ درصد نگاه مثبتی به چین دارند. چینگوت میگوید: «این نشان میدهد که شهروندان آفریقایی از سرمایهگذاری چین استقبال میکنند.» به نظر میرسد مردم چندان علاقهای به فرهنگ یا زبان چینی ندارند بلکه این فقط سرمایهگذاری بالقوه چینیها است که باعث ترسیم چهرهای سخاوتمند از آنها نزد آفریقاییها شده است. وقتی از مردم پرسیده میشود که کدام مولفه به تصور مثبت چین کمک کرد، بسیاری سرمایهگذاری آنها در زیرساختها را دلیل اصلی اعلام کردند. سرمایهگذاری چین در آفریقا بیش از هر کشور دیگری است. سی.ان.ان میافزاید: کشورهای اتیوپی، کنیا، تانزانیا و آنگولا در زمره بزرگترین دریافتکنندگان کمکهای مالی چین هستند. توسعه زیرساختها، برای مثال اتوبانها و مسیرهای ریلی، مهمترین عرصه سرمایهگذاری چینیها در آفریقا است. به گفته چینگوت، چینیها بر کسبوکارهای کوچک و اقلام غذایی نیز سرمایهگذاری میکنند. موگوپودی لکوره، استاد علوم سیاسی در دانشگاه بوتسوانا، میگوید از دیگر دلایل استقبال آفریقاییها از چینیها انتقال خودروهای ارزان چینی و گوشیهای موبایل به این قاره است. او میگوید: «آنها قبلا بسیار گران بودند اما به این دلیل که اکنون سیلآسا، وارد بازار شدهاند قیمتها افت کرده است.» این استاد علوم سیاسی میافزاید: «مردم اکنون قدرت انتخاب دارند و میتوانند از میان بسیاری از کالاها دست به انتخاب بزنند؛ کالاهایی که در گذشته فاقد آن بودند.»
لکوره میگوید چینیها تنها به تجارت با کشورهای آفریقایی چشم ندوختهاند. آنها به دنبال حوزه نفوذ نیز هستند اما در این راه با موانعی از سوی قدرتهای استعماری روبهرو هستند و حضور در کشورهای فرانکوفون با مانعی به نام فرانسه روبهرو است. با این حال، چینگوت میگوید این نفوذ در برخی کشورها در حال رنگ باختن بوده و چینیها در حال پر کردن این خلأ هستند. او میگوید: «بزرگترین کشورها در آفریقا، چین و آمریکا هستند که با یکدیگر در حال رقابت و کسب نفوذ هستند.»
همچنین، مطالعه مذکور نشان داد که برخی کشورهای آفریقایی مدل سرمایهگذاری چین را به مدل سرمایهگذاری آمریکا و سایر قدرتهای استعماری ترجیح میدهند. وقتی از مردم آفریقا پرسیده شد که الگوی کدام کشور بهترین الگو برای توسعه آینده کشورهایشان است، ۲۴ درصد چین را انتخاب کردند. با این حال، نکته این است که در پیمایشی که انجام شد، هنوز آمریکا در صدر قرار دارد و تقریبا ۳۰درصد از پاسخدهندگان آمریکا را به چین ترجیح میدهند و معتقدند جایگاه «ابر قدرت جهان» قابل قیاس با «ابرقدرت آسیا» نیست. تقریبا یک نفر از هر ۱۰ پاسخدهنده قدرت استعماری سابق را ترجیح میدادند (۱۳ درصد) یا آفریقای جنوبی را (۱۱ درصد). با این حال، این آمار هم از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. از ۳۶ کشور بررسی شده، مردم ۱۰ کشور مشتاق الگوی چینی توسعه بودند که کشورهای کامرون، سودان و موزامبیک سه کشور اولی بودند که اشتیاق خود به این الگو را اعلام کردند. در سوی دیگر، کشورهای لیبریا، کیپ ورد، کنیا، نیجریه، غنا، آفریقای جنوبی و مراکش الگوی آمریکایی را بر الگوی چینی ترجیح میدادند. برخی مستعمرههای سابق فرانسه هم الگوی فرانسوی را ترجیح میدادند. چینگوت میگوید: «در تونس، بنین، موریتانی و بورکینافاسو به دلیل میزانی از نفوذ فرانسه، دیدگاه آنها به فرانسویها مثبت است و بنابراین، این دسته الگوی فرانسوی را به الگوی چینی و آمریکایی ترجیح میدهند.» کشورهای لسوتو، زامبیا، زیمبابوه و مالاوی نیز الگوی آفریقای جنوبی را بهتر میدانستند.
کیفیت خوب یا بد؟
اینگونه نیست که تمام قاره آفریقا نسبت به چین دیدگاه منفی داشته باشند. برخی میگویند محصولات چینی همواره دارای کیفیت عالی نبوده است. لکوره میگوید آنها از واگذاری مشاغل به چینیها میترسند و برخی میگویند نمیتوانند با روحیه کاری چینیها رقابت کنند. او میگوید: «چینیها ۲۴ ساعته کار میکنند در حالی که بومیها میگویند: «ببین، ما خانواده داریم.» لکوره میافزاید: این چیزی است که مردم همواره از آن شکوه دارند. نظرسنجی پیو در سال ۲۰۱۴ نشان داد که نگرشها نسبت به چین در جهان تقریبا مثبت بوده است.
در ۴۳ کشوری که از سوی پیو بررسی شدند حدود ۴۹ درصد ابراز علاقه به چین کردند در حالی که ۳۲ درصد نگاه مثبتی به چین نداشتند. با این حال، تصویر کلی از چین در اروپا و آمریکا تقریبا منفی است. ۳۵ درصد از آمریکاییها نگاه مثبتی به چین داشتند در حالی که ۵۵ درصد نگاهی منفی داشتند. لکوره میگوید: چین و آمریکا امروز در بسیاری از حوزههای کاری و مناطق جغرافیایی در حال رقابت هستند. او میگوید: «چینیها هر کاری انجام میدهند تا اول شوند. آنها میخواهند ابرقدرت شماره یک شوند.» گسترش نفوذ چین در آفریقا میتواند در آینده مشکلساز هم بشود و شاید توسعه دموکراسی را با مانع مواجه سازد.
ارسال نظر