میراث خاکستری اوباما

مهم نیست از دل انتخابات آمریکا چه کسی بیرون آید و چه کسی ساکن بعدی کاخ سفید شود، اما یک چیز روشن است: ایالات‌متحده همچنان در امور خاورمیانه مداخله خواهد کرد. به گزارش الجزیره اوباما از مداخله در امور منطقه دوری کرد. به عبارت دیگر، او ترجیح داد مداخله سنگین را از طریق هواپیماهای بدون سرنشین عملی کند. با این حال، او روزهای آخر حضور در کاخ سفید را می‌گذراند و میراث او برای رئیس‌جمهور بعدی جز «بحران» چیز دیگری نیست. او در حالی ردای ریاست را به تن دیگری می‌پوشاند که سوریه، عراق، یمن و لیبی همچنان غرق در بحران هستند. حملات زیادی در تونس و لبنان انجام شده است.

اوضاع اراضی غربی و غزه خوب نیست. استفن والت، استاد دانشگاه هاروارد، می‌گوید: «میراث اوباما چیزی نزدیک به شکست کامل است: راه‌حل دو دولت میان فلسطین و اسرائیل به جایی راه نبرد؛ مداخله در یمن و لیبی به ظهور دولت‌های ناکام انجامید؛ اصرار بر «اسد باید برود» و نداشتن یک برنامه مشخص در سوریه باعث بدتر شدن اوضاع شد.» والت می‌گوید در دوران ۸ ساله اوباما شاید تنها موفقیت یا دستاوردی که داشته توافق هسته‌ای با ایران بود.

والت معتقد است که کلینتون ادامه‌دهنده راه اوباما است هرچند تلاش می‌کند در برخی زمینه‌ها نگاه دیگری داشته و اندکی سفت و سخت‌تر برخورد کند. او می‌گوید: «مهم‌ترین چالشی که هیلاری با آن مواجه است همچون یک مسیر لغزنده است. مداخله در سوریه محدود است، اما به تدریج افزایش خواهد یافت. در مورد ترامپ هیچ چشم‌اندازی نداریم که چه کار خواهد کرد.» براساس گزارش وب سایت «FiveThirtyEight»، شانس پیروزی هیلاری ۷۰ درصد است. سامر عبود، استادیار مطالعات بین‌الملل در دانشگاه آرکایدا، می‌گوید رئیس‌جمهوری بعدی میراث «جنگ همیشگی» آمریکا در منطقه را دنبال خواهد کرد.

او می‌گوید اگرچه اوباما با وعده بازسازی نحوه مشارکت آمریکا در خاورمیانه (پس از ویرانگری‌های بوش) به قدرت رسید و در حالی که دولت او از اعزام نیرو به مناطق بحرانی منطقه ابا داشت، اما واشنگتن چه بخواهد چه نخواهد در منطقه وارد یک مداخله هوایی (دست‌کم در شرایط فعلی عراق و سوریه) شده
است. عبود معتقد است این نوع جنگ به اندازه مداخله نظامی گسترده نیست، اما آنچه نادیده گرفته شده این است که این رویکرد یک ناهنجاری به‌دنبال خود آورده است. آمریکا در تمام نقاط دنیا به بهانه مبارزه با تروریسم به بمباران و حمله با هواپیماهای بدون سرنشین می‌پردازد. برخی تحلیلگران می‌گویند شکست آمریکا در پرونده فلسطین-اسرائیل کاملا عیان است.

وقتی جان کری دیگر آن شور و هیجان اولیه را ندارد و این پرونده را کنار گذاشته دیگر چه انتظاری از اوباما می‌رود. علی ابونعیمه، یکی از پایه‌گذاران وب‌سایت انتفاضه الکترونیکی، می‌گوید: «وقتی آمریکا توافق‌نامه نظامی 83 میلیارد دلاری با اسرائیل امضا کرد این یعنی حمایت از اشغالگری، استعمارگری و آپارتاید برای دهه آینده.» او می‌گوید هر دو نامزد نشان داده‌اند که در سیاست خاورمیانه‌ای خود لااقل حمایت تمام قد از اسرائیل در اولویت قرار دارد. اگرچه انتخابات موجب بازتنظیم سیاست منطقه‌ای آمریکا خواهد شد اما بعید است که در میزان، دامنه و وسعت تغییرات، دگرگونی زیادی پدید آید. جنگ بی‌نتیجه و 6 ساله نشانه دیگری از انفعال در سیاست خارجی آمریکا است. هیلاری تمایل خود برای مداخله در طیف گسترده‌ای از درگیری‌ها را اعلام کرده، اما ترامپ به مبارزه علیه اسلام رادیکال اشاره می‌کند.

عبدلله العریان، استاد تاریخ در دانشگاه جورج تاون می‌گوید: «این ایده که آنها در جنگ با اسلام رادیکال هستند به این معنا است که هیچ باکی از استفاده از نیروی نظامی در منطقه ندارند و این تنها انتظار از این دو نامزد است.» با این حال، هستند کسانی که معتقدند هیلاری نسبت به ترامپ رویکرد میانه‌روتری در خاورمیانه خواهد داشت. کنث پولاک، تحلیلگر موسسه بروکینگز می‌گوید هیلاری معتقد به «رعایت حد وسط» میان اوباما- بوش است. او می‌گوید: «اوضاع خاورمیانه آنقدر بد است که گزینه حد وسط شاید کارگر نباشد. آنها احتمالا اوضاع را بدتر خواهند کرد.»