ترکیه در مسیر اقتدارگرایی

دنیای اقتصاد: ترکیه در مسیر اقتدارگرایی پا گذاشته است. کشوری که روزگاری می‌رفت به نماد دموکراسی در جهان اسلام تبدیل شود اکنون به نماد اقتدارگرایی جهان سومی تبدیل شده است. دولت رجب طیب اردوغان در ادامه سیاست‌های مقابله با گروه‌هایی که آنها را تروریستی می‌شناسد در نهایت «صلاح‌الدین دمیرتاش» رهبر حزب کردی «دموکراتیک خلق کردها» (HDP) و ۱۰ نماینده دیگر این حزب در پارلمان را دستگیر کرد. گویی او مترصد فرصت بود تا با این طیف تسویه‌حساب سیاسی کند. به گزارش الجزیره، دلیل دستگیری این افراد همکاری با گروه «پ‌ک‌ک» بوده که در نظر دولت ترکیه گروهی غیرقانونی و تروریست محسوب می‌شود. به گزارش بی‌بی‌سی، بازداشت رهبران و نمایندگان حزب دموکراتیک خلق کردها شدیدترین برخورد با سومین حزب مهم مجلس ترکیه پس از کودتای نافرجام تابستان گذشته است. دولت ترکیه حزب دموکراتیک خلق‌ها و نمایندگان آن را به حمایت از حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) متهم کرده ولی این حزب این اتهام را رد می‌کند.

به گزارش الجزیره، حزب HDP سومین حزب بزرگ در پارلمان ۵۵۰ نفری ترکیه است که توانسته ۵۹ کرسی در پارلمان ترکیه به‌دست آورد. این گروه مهم‌ترین نماینده سیاسی اقلیت کرد است. این حزب در انتخابات زودهنگام پارلمانی ترکیه در نوامبر ۲۰۱۵ توانست با کسب بیش‌‌از ۵ میلیون رای، نزدیک به ۱۱ درصد آرا را به خود اختصاص دهد. صلاح‌الدین دمیرتاش و خانم فیگن یوکسک‌داغ، دو رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها - حزب طرفدار کردها در پارلمان ترکیه - در منزل خود در آنکارا و دیاربکر دستگیر شدند. براساس بیانیه وزارت کشور ترکیه، ۹ نماینده دیگر حزب دموکراتیک خلق‌ها نیز در یورش شبانه پلیس به مقر این حزب در آنکارا و خانه‌هایشان بازداشت شده‌اند. اردیس بالوکن، رئیس گروه پارلمانی حزب دموکراتیک خلق‌ها نیز در مقر این حزب بازداشت شد. الجزیره به نقل از خبرگزاری آناتولی می‌نویسد علت بازداشت‌های گسترده نمایندگان حزب دموکراتیک خلق‌ها «خودداری آنها از حضور در دادگاه» و «ارائه شهادت درباره پرونده‌های مربوط به مبارزه با تروریسم» اعلام شده است.

براساس بیانیه این وزارتخانه، این بازداشت‌ها با حکم مقامات دادستانی در استان‌های کردنشین دیاربکر، شرناق، وان، حکاری و بینگول صورت گرفته است. استدلال مقام‌های ترکیه این است که این دستگیری‌ها در راستای کشف و شناسایی باند فتح‌الله گولن و حزب غیرقانونی «پ‌ک‌ک» انجام گرفته است. منتقدان می‌گویند: دولت ترکیه کودتا را بهانه قرار داده تا به این وسیله دهان مخالفان خود را ببندد. دولت اردوغان برای اینکه برخورد با کردها راحت‌تر باشد از مدت‌ها پیش مصونیت سیاسی برخی نمایندگان را لغو کرد. پس از این برخورد، توییتر، واتس‌اپ و سایر شبکه‌های اجتماعی دچار محدودیت شده و از دسترس خارج شدند. اوایل هفته گذشته هم گولتان کیساناک، شهردار دیاربکر و دستیارش فرات آنلی دستگیر شدند. اتهام آنها عضویت در PKK بوده است. در ماه سپتامبر هم دولت اردوغان ۲۸ شهردار و مقام دولتی کرد را برکنار کرد و چهره‌های مورد اعتماد خود را به جای آنها گماشت.

گاردین می‌نویسد: با دستگیری دمیرتاش که برخی به او لقب «اوبامای کرد» داده‌اند ممکن است فضای مناطق کردنشین بار دیگر علیه دولت مرکزی دچار بحران شود. این گزارش می‌افزاید: اندکی پس از این دستگیری‌ها، یک خودروی بمب‌گذاری شده در دیاربکر در خارج از ساختمان پلیس منفجر شد که مقام‌های دولت مرکزی آن را به PKK نسبت دادند. گاردین با اشاره به توییترهای ساکنان ترکیه - به‌رغم محدودیت در دسترسی- می‌نویسد: «اخبار بد از ترکیه. باز هم خبر بد. اعضای حزب HDP دستگیر شدند.»‌ روز دوشنبه نیز سردبیر روزنامه جمهوریت و تنی چند از همکارانش دستگیر شدند. گاردین می‌افزاید: این حزب کردی مدافع حقوق کردها، زنان کرد و کارگران است؛ اما مقام‌های دولتی HDP را «خط مقدم» PKK در ترکیه می‌دانند. تحولاتی که در روزهای پساکودتا در ترکیه انجام گرفته و می‌گیرد دال بر این است که اردوغان به‌دنبال قلع و قمع مخالفان است. اشاره‌های او به زیرمجموعه‌های گولن و«پ‌ک‌ک» نشان می‌دهد این دو مولفه به «پارانویایی» برای اردوغان تبدیل شده‌اند.