پوتین تا انتخابات آمریکا کار را در سوریه تمام میکند؟
واشنگتن در تنگنا
دنیای اقتصاد: تحولات سوریه به روزهای سرنوشتسازی رسیده است. دولت اوباما مردد است که آیا سیاست مشت آهنین را بهکار بندد یا این روزهای آخر عمر دولت را دست به عصا راه برود. برخی در دولت اوباما فغان سر میدهند که باید پاسخ قاطعانهتری در سوریه داد. آنها سخن از قشونکشی نظامی به سوریه به میان میآورند اما کاخ سفید رویکرد سیاسی، اقتصادی، اطلاعاتی و نظامی را ترجیح میدهد. با این حال نیویورکتایمز مدعی است روسیه با استفاده از بیتدبیری اوباما در روزهای آخر عمر دولتش جایگاه بشار اسد در قدرت را مستحکمتر کرده است.
دنیای اقتصاد: تحولات سوریه به روزهای سرنوشتسازی رسیده است. دولت اوباما مردد است که آیا سیاست مشت آهنین را بهکار بندد یا این روزهای آخر عمر دولت را دست به عصا راه برود. برخی در دولت اوباما فغان سر میدهند که باید پاسخ قاطعانهتری در سوریه داد. آنها سخن از قشونکشی نظامی به سوریه به میان میآورند اما کاخ سفید رویکرد سیاسی، اقتصادی، اطلاعاتی و نظامی را ترجیح میدهد. با این حال نیویورکتایمز مدعی است روسیه با استفاده از بیتدبیری اوباما در روزهای آخر عمر دولتش جایگاه بشار اسد در قدرت را مستحکمتر کرده است. برخی مقامهای آمریکایی و برخی تحلیلگران روسی بر این باورند که روسیه با فرصتطلبی به دنبال توسعه کنترل خود در سوریه و محدود کردن گزینههای رئیسجمهوری بعدی آمریکاست.
نیویورکتایمز مینویسد استراتژی ولادیمیر پوتین «پیشروی تهاجمی» و «باز کردن پنجره فرصتها است.» در واقع پوتین قصد دارد در این مدت زمان باقیمانده تا ۸ نوامبر (۱۸ آبان ماه) فرصت را غنیمت شمرده و امتیازات لازم را بهدست آورد. پوتین معتقد است اوباما در این بازه زمانی بعید است دست به مداخله نظامی در سوریه بزند. استدلال تزار کرملین این است که رئیسجمهوری جدید آمریکا هم تا زمانی که در قدرت کاملا مستقر نشده، بعید است دست به اقدام نظامی قاطع در سوریه بزند. بنابراین اکنون زمان به نفع پوتین است تا سمبه خود را پرزورتر از همیشه در سوریه وارد آورد.
نیکولای پتروف، اندیشمند سیاسی روسی میگوید: «پوتین عجله دارد و این عجله در شتاب او در قضایای سوریه تا پیش از انتخابات آمریکا روشن است. در این صورت، رئیسجمهوری جدید با واقعیتی جدید مواجه و مجبور به پذیرش آن است.» تحلیلگران اطلاعاتی آمریکا و برخی مقامهای دولت آمریکا به شرط فاش نشدن نام میگویند هدف روسیه این است که به ارتش اسد در بازپسگیری حلب کمک کند تا به این وسیله مسکو برای آینده سوریه دست بازتری برای مذاکره با رئیسجمهوری بعدی آمریکا داشته باشد. هوا کردن توافق آتشبس نیز گامی در همین راستا تلقی میشود.
سوریه اکنون یک دارایی استراتژیک برای مسکو بهشمار میرود و مسکو از طریق این کشور میتواند دامنه قدرت خود را در منطقه بگستراند. نیویورکتایمز میافزاید: اگرچه اکنون ارتش اسد با کمبود نیرو مواجه است و نیروهای برخی متحدان به مثابه ارتش برای اسد عمل میکنند اما مسکو تلاش دارد به نیروهای سوری کمک کند تا برخی مناطق حلب را بهدست گیرند به این امید که بتوانند شورشیان را عقب بزنند، کنترل اسد بر کشور را بیشتر کنند و کرملین را برای شکل دادن به مذاکرات سیاسی در موضع قویتری قرار دهد. براساس سناریوی مسکو، دولت سوریه باید بر ۵ منطقه حساس تسلط یابد: دمشق، حمص، حما، حلب و لاذقیه.
هماکنون دیدگاههایی در میان هیات حاکمه و نامزدهای انتخابات به چشم میخورد. از یکسو هیلاری کلینتون مدافع صریح منطقه پرواز ممنوع است اما ترامپ مواضع روشنی ندارد. از سوی دیگر در دولت آمریکا نیز یک دیدگاه واحد دیده نمیشود. از یکسو، دولت اوباما با بمباران مناطقی از سوریه فقط بهدنبال محافظت از مناطقی است که مشاوران آمریکایی در آنجا استقرار دارند. با این حال، به نظر میرسد دو دیدگاه در آمریکا هم اکنون در برابر هم صفآرایی کردهاند: گروهی که معتقد به رویکرد نظامی سخت هستند که ظاهرا در آژانسهای امنیتی آمریکا حضور دارند و گروهی که معتقد به راهکار سیاسی هستند و عمدتا در وزارتخارجه و کاخ سفید هستند. اگرچه برخی مدافعان جنگ هم در کاخ سفید هستند اما در اقلیت هستند. با این حال، جان کری، وزیرخارجه آمریکا تاکید کرد، به تلاشهای خود به منظور دستیابی به راهحل دیپلماتیک ادامه خواهد داد و تعلیق همکاری دوجانبه با روسیه به معنای بستن تمامی درها به روی هرگونه تحرک و تلاش دیگر نیست اما راهکار نظامی نیز مدنظر است. یک راهکار مدنظر واشنگتن همانا تحریم موثر مسکو- دمشق در سطح جهانی بوده که کارآیی بیشتری دارد به شرطی که این تحریم فقط شامل آمریکا نشود.
اندرو.جی.تبلر، محقق موسسه واشنگتن میگوید: «مقامهای روس و برخی اندیشمندان روسی غیرمستقیم به من گفتهاند که هیلاری کلینتون تمایل بیشتری دارد تا از زور علیه اسد استفاده کند. تسخیر حلب، رئیسجمهوری بعدی را در مقابل عمل انجامشده قرار میدهد. جنگ ادامه خواهد یافت و دولت اسلامی هم بخشهایی از کشور را اشغال خواهد کرد اما رژیم نوار شمالی- جنوبی را به دست خواهد گرفت.»
نیویورکتایمز مینویسد نبرد مسکو- واشنگتن احتمالا وارد فاز جدید میشود. کاخ سفید بیکار ننشسته تا روسیه بتواند دمشق را ببلعد. این روزنامه آمریکایی میافزاید: «یکی از اقدامات آمریکا این است که از بلغارستان و کشورهای دیگر بخواهد حریم هوایی خود را به روی روسها ببندند تا این کشور در سوریه در تنگنا قرار بگیرد.» با این حال، این اقدام احتمالا از سوی مسکو اقدامی جنگی تلقی خواهد شد و بلغارستان و کشورهای دیگر را با مسکو سرشاخ میکند. این کشورها فقط در صورت اخذ امتیازات قابلتوجه از واشنگتن و کسب تضمینهای امنیتی حاضرند به تقابل با روسیه بپردازند.
نیویورکتایمز مینویسد احتمال زیاد این است که اکنون که مذاکرات به بنبست رسیده و دسترسی به کمکهای بشردوستانه هم قطع شده، ممکن است کاخ سفید گزینه نظامی و حملات هوایی محدود و هدفمند را در کوتاه مدت علیه نیروهای اسد بکار گیرد تا مانع تسلط بر حلب از سوی او شود. این در حالی است که جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، آب پاکی را روی دست نیویورکتایمز ریخت و گفت: به نفع آمریکا نیست که ارتش سوریه را هدف قرار دهد چرا که موجب تنش با روسیه خواهد شد. ارنست تاکید کرد: پیامدهای تصمیم جورج بوش، رئیسجمهوری سابق آمریکا در عراق وجهه آمریکا را در جهان خدشهدار کرده و باراک اوباما قصد ندارد آن را در سوریه تکرار کند.
ارسال نظر