قرارداد بی‌سابقه نظامی تل‌آویو-واشنگتن

دنیای اقتصاد: سنگین‌ترین کمک نظامی آمریکا به رژیم‌صهیونیستی تصویب شد. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز وزارت امور خارجه آمریکا می‌گوید که مقام‌های واشنگتن و تل‌آویو بر سر کمک نظامی ۳۸ میلیاردلاری به اسرائیل طی ۱۰ سال آینده به توافق رسیده‌اند و روز گذشته این قرارداد به‌طور سمی بین دو طرف به امضا رسید.

آسوشیتدپرس هم در گزارشی نوشت: این بزرگترین کمک نظامی آمریکا است که تاکنون انجام داده است. پیش از این آمریکا برای هیچکدام از متحدان خود چنین کمکی نکرده بود. طبق این گزارش پس از ما‌ه‌ها مذاکره غیرعلنی بین مقام‌های دو طرف، وزارت امور خارجه آمریکا روز سه‌شنبه اعلام کرد دو طرف بر سر نحوه این کمک ۱۰ ساله به توافق رسیده‌اند. آسوشیتدپرس می‌گوید، آمریکا و اسرائیل رقم نهایی این کمک را مشخص نکرده‌اند، اما مقام‌های درگیر در مذاکرات این توافق می‌گویند طبق این کمک ۱۰ ساله، قرار است سالانه سه میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار کمک نظامی در اختیار اسرائیل قرار گیرد. طبق این گزارش، براساس قرارداد ۱۰ ساله قبلی، آمریکا سالانه سه میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار کمک در اختیار اسرائیل قرار می‌داد. سوزان رایس، مشاور امنیت ملی باراک اوباما در مراسم امضای این قرار داد در محل وزارت امور خارجه آمریکا حضور یافت. از سوی رژیم اسرائیل نیز جیکوب ناگل، کفیل مشاور امنیت ملی این رژیم در این مراسم شرکت کرده بود.

رژیم صهیونیستی هنوز به خبرهایی درخصوص این کمک نظامی واکنش نشان نداده است. طبق این توافق، اسرائیل با این کمک مالی، به تدریج اجازه خرید تجهیزات را از سوی شرکت‌های اسرائیلی از دست می‌دهد و در نهایت باید کلیه این کمک را صرف خرید تجهیزات نظامی از آمریکا بکند. به گزارش آسوشیتدپرس، یکی از موارد اختلافی آمریکا و اسرائیل بر سر نحوه هزینه کردن این کمک بود. طبق این گزارش توافق جدید اجازه نمی‌دهد قسمتی از این کمک صرف خرید سوخت برای تجهیزات نظامی اسرائیل بشود. برای نهایی شدن این توافق باید این توافق در کنگره آمریکا به رای گذاشته شود. دانیل شاپیرو، سفیر آمریکا در سرزمین‌های اشغالی درخصوص این توافق به نیویورک‌تایمز گفت: «آمریکا روی مهمترین تجهیزات نظامی موثر در اسرائیل سرمایه‌گذاری کرده تا بتواند از خود در برابر تهدیدات تروریستی دفاع کند.» همچنین شاپیرو تاکید کرد که آمریکا از سیستم ضد موشک گنبد آهنین دفاع می‌کند و تا پایان سال جاری نیز نخستین اف-۳۵ خود را در اختیار این رژیم قرار خواهد داد.

گفته می‌شود قرار داد ۳۸ میلیارد دلاری در شرایطی به امضا رسید که نتانیاهو درخواست کمک ۴۵ میلیارد دلاری کرده اما باراک اوباما به وی گفته بود که آمریکا نمی‌تواند تا آن حد کمک مالی برای امور نظامی اسرائیل کند. با این که در قرارداد جدید، خرید سیستم‌های ضد موشکی از ایالات‌متحده لحاظ شده اما توافق شده است که اسرائیل درخواست کمک مالی بیشتر از آمریکا نداشته باشد مگر در شرایط خاصی مانند وقوع جنگ در آن منطقه. آمریکا همچنین در این قرارداد متعهد شده است از فروش تسلیحات اسرائیلی به منظور صادرات حمایت کند. ایلان گولدنبرگ، متخصص امور خاورمیانه در موسسه «امنیت جدید آمریکا» بر این باور است که نتانیاهو و باراک اوباما در بسیاری از زمینه‌ها اختلاف نظر دارند اما آنها با چشم‌پوشی کردن اختلافات خود توانستند به این توافق تاریخی برسند. گولدنبرگ می‌گوید که این دو روابط شخصی خوبی ندارند و این توافق فارغ از این روابط شخصی صورت گرفته است.

دنیس راس، مشاور سابق باراک اوباما و سایر روسای جمهور در امور خاورمیانه اعلام کرد که این توافق ادامه گفت‌وگوهای جورج بوش دوم با مقامات اسرائیلی بوده است. دنیس راس با ذکر این مطلب نتیجه‌گیری می‌کند که موضوع اسرائیل در آمریکا یک موضوع دو حزبی است و هر دو حزب به آن اهمیت می‌دهند. برخی کارشناسان می‌گویند که توافق اخیر حاصل یک‌سال رایزنی است و اختلافات موجود موجب طولانی‌تر شدن این گفت‌وگوها شده بود. به گزارش رویترز، مذاکرات مربوط به این بسته کمکی نظامی به شکل فرسایشی و در طول حدود ۱۰ ماه انجام شده که این نشان‌دهنده‌ تنش میان باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا و نتانیاهو بر سر توافق هسته‌ای سال گذشته میلادی با ایران است.

آمریکا و اسرائیل همچنین نسبت به مساله فلسطین نیز اختلاف دارند. با این حال نخست‌وزیر راستگرای اسرائیل به این نتیجه رسیده که منعقد کردن یک توافق جدید با اوباما که ماه ژانویه ریاست جمهوری را ترک می‌کند بهتر از امید داشتن به شرایط بهتر از جانب دولت بعدی آمریکا است. امضای توافق دریافت کمک‌های نظامی اکنون به نتانیاهو اجازه می‌دهد که دیگر از اقدامات مربوط به دولت بعدی نگران نباشد و در عین حال به مقامات نظامی اسرائیل اجازه می‌دهد برای آینده برنامه‌ریزی کند.

دستیارهای اوباما نیز که خواهان این توافق جدید پیش از پایان ریاست جمهوری او هستند، به چشم یک میراث مهم به این توافق نگاه می‌کنند. این توافق که از آن به‌عنوان یادداشت تفاهم یاد شده، سالانه ۸/ ۳ میلیارد دلار را به‌عنوان کمک نظامی به اسرائیل ارائه می‌دهد این در حالی است که براساس توافق فعلی دو طرف که در سال ۲۰۱۷ منقضی می‌شود، اسرائیل سالانه ۱/ ۳ میلیارد دلار کمک از آمریکا دریافت می‌کند. همچنین این بسته جدید برای نخستین بار مبلغی را به بخش دفاع موشکی اسرائیل اختصاص می‌دهد و برای این بخش ۵۰۰ میلیون دلار در سال در نظر گرفته در حالی که اسرائیل تاکنون برای دریافت کمک از آمریکا برای این بخش به کنگره متکی بود.

قانون‌گذاران آمریکایی در سال‌های اخیر بالغ بر ۶۰۰ میلیون دلار اعتبار سالانه را برای این هدف به اسرائیل داده‌اند. با انعقاد این قرارداد باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا طلسم واگذاری یک موضوع دیپلماتیک به رئیس‌جمهوری بعدی را شکست. این در حالی است برخی از مشاوران وی می‌گویند این یک اقدام ریسکی برای یک رئیس‌جمهوری است که اصطلاحا در دوران «فترت» و «بی‌خاصیتی» به سر می‌برد و در عمل قدرت چندانی ندارد. این دسته از کارشناسان بر این باورند که در صورت پیروزی هیلاری کلینتون این امر خوشایند او نخواهد بود و یک تعهد مالی به وی تحمیل خواهد کرد.