گروه جهان: شبکه مخفی و پیچیده داعش که حملات خارجی را هدایت و سازماندهی می‌کند در حملات نوامبر ۲۰۱۵ به پاریس در نظر داشت عملیات گسترده‌تر و خونبارتری در سایر کشورهای اروپایی انجام دهد. سی‌ان‌ان به تازگی به هزاران صفحه سند و عکس دست یافته که نشان می‌دهد داعش حملات وحشتناک‌تری نسبت به آنچه در پاریس انجام داد برای سایر کشورهای اروپایی در نظر داشت. سی‌ان‌ان می‌نویسد از «تحقیقات اروپایی» و سایر منابع نزدیک به کارشناسانی که روی حملات پاریس تحقیق می‌کنند به جزئیاتی در مورد قصد داعش برای حمله به اهدافی در ینگه دنیا دست یافته است. این اسناد، اطلاعات جدیدی را در مورد دو نفر از عاملان دستگیر شده فاش می‌کند که به بازپرسان و کارشناسان گفتند داعش خواب‌های وحشتناک‌تری برای فرانسه دیده بود. این عوامل دستگیر شده داعش به حضور یک تروریست مظنون دیگر اشاره کردند که هرگز نامی از او به‌صورت آشکار برده نشد. مقام‌های فرانسوی مدعی هستند که او با هسته تروریستی که حمله پاریس را ترتیب دادند در ارتباط بوده و پس از حمله به راحتی در اروپا به این‌سو و آن‌سو می‌رفت.

نام آن مرد از سوی مقام‌های فرانسوی «عابد طبونی» ذکر شده که در ماه جولای دستگیر شد. این اسناد نور جدیدی بر شاخه به‌شدت سازمان یافته داعش می‌افکند که خود را وقف حمله در داخل اروپا کرده است. منابع به سی‌ان‌ان گفته‌اند که این شاخه‌ها اکنون در انتظار دستوراتی از سوی فرماندهان اصلی در سوریه هستند. «پاول کروکشانک»، تحلیلگر مسائل تروریسم در سی‌ان‌ان، به مجله CTC Sentinel که در امور تروریسم در وست‌پوینت فعال است، می‌گوید: «داعش در حال افزایش برنامه‌ریزی بین‌المللی خود برای حمله به اروپاست. این حملات به شدت دشوار و پیچیده است. این یک حمایت لجستیک و ظریف برای این تروریست‌هاست تا... حملات تروریستی خود را از سر بگیرند.» تیمی از سی‌ان‌ان چند ماه را صرف مطالعه ۹۰ هزار صفحه از این اسناد کرد که بیشتر آن مربوط به فرانسه است. این اسناد شامل گنجینه‌ای از بازجویی‌ها، یافته‌های تحقیقی و داده‌هایی است که از تلفن‌های همراه بیرون کشیده شده است و نگرشی در مورد عملیات خارجی جناحی از داعش به دست می‌دهد که «امن الخارجی» نامیده می‌شود. این اسناد موارد زیر را نشان می‌دهد:

تصویر کاملی از استفاده گسترده تروریست‌های مظنون از شبکه‌های اجتماعی مانند وایبر، تلگرام و واتس‌اپ که بسیاری از آنها برای ارتباطات امن رمزگذاری شده بود. یک نرم‌افزار به آنها اجازه انتخاب شماره تلفن را داده و این امکان را به آنها می‌دهد تا فردی که با او تماس گرفته‌اند و نیز محل اقامت او را پنهان سازند. چگونه گردانندگان داعش از رسالت خود با این روش‌ها حفاظت می‌کنند: دادن اطلاعات و پول کافی به عوامل تا آنها بتوانند مرحله بعد را اجرا کنند؛ در هر مرحله از سفرشان با آنها تماس می‌گیرند و حتی در درون تیم‌هایشان بر نام‌های مستعار اصرار می‌ورزند.چگونه تروریست‌های مظنون دائما توصیه‌های امنیتی را با دیگران در شبکه‌شان رد و بدل می‌کردند؛ از جمله اینکه آیا از نام‌های واقعی در هنگام عبور از مرز استفاده کنند یا خیر و چگونه از مرزها به شکل غیرقانونی عبور کنند. یک توضیح این بود که در داخل توالت‌های قطار پنهان شوند.

یک مقام ارشد ضدتروریسم که با سی‌ان‌ان سخن می‌گفت، اعلام کرد که براساس تحقیقات انجام شده در مورد این شبکه که حملات پاریس را انجام داد، آنها نسخه‌ای کوچک‌تر از طرح‌هایی جاه‌طلبانه‌تر برای ضربه زدن به اروپا بودند. بازپرس‌های اروپایی پس از بازجویی از مظنونان و جمع‌آوری اطلاعات، اکنون به این باور رسیده‌اند که داعش سال گذشته تصمیم گرفت این عوامل را به اروپا بفرستد تا ابتدا هلند و اهداف دیگری در فرانسه از جمله مناطق تجاری و احتمالا یک سوپرمارکت در پاریس را هدف قرار دهند. افزون بر این، داعش به اطلاعاتی دست یافته که نشان می‌دهد این گروه تلاش زیادی دارد تا عوامل خود را برای انجام عملیات وارد بریتانیا نیز بکند. این مقام ارشد ضدتروریسم در اروپا به سی‌ان‌ان گفت که سرویس‌های امنیتی «در حال کشف نفوذی‌های بیشتر و بیشتری از داعش» در خاک اروپا هستند. این مقام امنیتی که از سرویس‌های امنیتی اروپایی سرخورده و نگران بود، می‌گوید آن دسته از نفوذی‌های داعش که به اروپا بازگشته‌اند از مزیت رمزگذاری به‌ویژه در پیام‌های تلگرامی برخوردار بودند تا ارتباطات امنی داشته باشند. کروکشانک به سی‌ان‌ان می‌گوید: «گروه‌های رمزگذار بر پیام‌ها این پتانسیل را دارند تا با اجازه به کل هسته‌ها برای هماهنگی در برهه خاص بدون به خطر انداختن خود برای طرح ترور برنامه‌ریزی کنند.» با این حال، نهادهای امنیتی اروپایی موفقیت‌های مهمی داشتند. یک پیشرفت و موفقیت مهم بازداشت دو نفری بود که به اعتقاد مقام‌ها قصد داشتند در کنار دو بمب‌گذار انتحاری که خود را در استادیوم پاریس به هوا فرستادند عازم فرانسه شوند.

دو داعشی که هرگز به اروپا نرسیدند

آنها دو نفوذی مظنون داعش هستند که در این اسناد از آنها نام برده می‌شود؛ یکی «عادل حدادی» (الجزایری تبار) و دیگر شریک پاکستانی او «محمد عثمان» است. اسنادی که دستگیری آنها و بازجویی‌های گسترده‌ - به‌ویژه از حدادی- را توضیح می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه داعش از این عاملان حمله در تمام طول مسیر از خاورمیانه تا اروپا حمایت می‌کرد.

این اسناد همچنین نشان می‌دهد که چگونه حملات آینده سازماندهی خواهند شد. گزارش زیر از سفر آنها به اروپا مبتنی بر همان اسنادی است که شامل شواهدی می‌شود که از سوی بازپرسان و نتیجه‌گیری‌های آنها به‌دست آمده است. حدادی و عثمان (به گفته بازپرسان عثمان برای لشکر طیبه در پاکستان بمب می‌ساخت) ۶ هفته پیش از حمله، پایتخت خلافت خودخوانده داعش در رقه را ترک کرده بودند. براساس نتیجه‌گیری بازپرس‌ها، آنها بخشی از یک تیم بودند. دو نفر دیگر این تیم، احمد المحمد و محمد المحمود، در خارج از استادیوم ملی در پاریس خود را منفجر کردند. آن تیم در اوایل اکتبر از مرز سوریه به ترکیه رفته و روانه سواحل ترکیه شدند.

ظاهرا این چهار نفر نام واقعی خود را نمی‌دانستند یا اطلاع نداشتند که ماموریت نهایی شان چیست. تمام آنچه حدادی می‌دانست - بعدها به بازپرس‌ها گفت- این بود که آنها برای انجام «کاری برای رضای خدا» به فرانسه اعزام می‌شوند. اسناد نشان می‌دهد که سفر آنها با هدایت یک رهبرِ در سایه داعش انجام می‌گرفت که «ابو احمد» نامیده می‌شد. آنها همچون عروسک خیمه‌شب بازی عملیات را انجام می‌دادند و ابواحمد کارهای لجستیکی را سازماندهی می‌کرد؛ یعنی آنها را با قاچاقچیان مرتبط می‌ساخت، خودرو برای حمل‌ونقل در اختیارشان می‌گذاشت، تلفن‌های از قبل تنظیم شده‌ای در اختیارشان قرار می‌داد و پاسپورت‌های تقلبی سوری برای آنها فراهم می‌کرد. هنگام حرکت به آنها پول می‌داد و از واسطه‌هایی استفاده می‌کرد که رصد نمی‌شدند و با استفاده از نرم‌افزارهای رمزگذاری شده ارتباط برقرار می‌کردند.

ژان چارلز بریسازد، رئیس مرکز فرانسوی برای تحلیل تروریسم که این اسناد را برای سی‌ان‌ان مورد بررسی قرار داد، می‌گوید: «ابو احمد... چهره‌ای کلیدی در اعزام این افراد - یا لااقل خارجی‌ها- به پاریس برای انجام حمله است. او فردی است که آنها را جذب و تامین مالی کرد و آموزش داد. همیشه با آنها در ارتباط بود.» ابواحمد در طول سفر پول و اطلاعات کافی به آنها می‌داد تا به مرحله بعد برسند. این اسناد نشان می‌دهد در موارد اندکی به آنها می‌گفت که در مرحله بعدی چه رخ خواهد داد.

معرفی به‌عنوان آواره سوری

این اسناد جزئیات جدیدی در مورد سفر این نفوذی‌های داعشی و روشی که آنها خود را آواره سوری جا زدند، ارائه می‌دهد. آنها خود را در میان هزاران نفری که از سوریه می‌گریختند قرار دادند تا به اروپا برسند. آنها سفر خطرناکی را از ازمیر در ترکیه تا یونان آن هم با قایقی که مملو از آواره بود به جان خریدند. اما در راه از سوی نیروی دریایی ترکیه مورد سوال و جواب قرار گرفتند. آن دو نفری که خود را در استادیوم پاریس منفجر کردند از یونان عبور کرده و در اروپا به سوی هدفشان در فرانسه به حرکت درآمدند. مقام‌های یونانی توضیحی در مورد نحوه عبور و خروج آنها از کشورشان ارائه ندادند. اما مقامات یونانی پاسپورت تقلبی حدادی و عثمان را کشف کردند. این دو نفر دستگیر شدند، پولشان از آنها گرفته شد و تقریبا یک ماه در بازداشت ماندند.

منابع به سی‌ان‌ان گفتند که بازپرس‌ها بر این اعتقادند که این تاخیر مهم بود؛ در غیر این صورت، آنها از شانس انجام حملات پاریس و عضوی از این شبکه حمله برخوردار نمی‌شدند. یونانی‌ها حدادی و عثمان را در اواخر اکتبر آزاد کردند. آنها به سرعت با گرداننده داعش یعنی ابواحمد تماس گرفتند. ابو احمد فردی را اجیر کرده بود تا به آنها ۲ هزار یورو بدهد. آنها وقتی خود را غرق پول دیدند سفر خود را از سر گرفتند. اسناد نشان می‌دهد که عثمان فقط به زبان اردو سخن می‌گفت در حالی که حدادی عمدتا عربی حرف می‌زد. وقتی آنها به سوی شمال رفتند عثمان درگیر برخی کارهای غیراسلامی شد. او با استفاده از گوشی تلفن همراه خود به صفحات مستهجن سر می‌زد. تلفن همراه این دو نفر همچون «شاهرگی برای رسیدن به معدن» بود و اطلاعات ارزشمندی به بازپرس‌ها داد. این تلفن‌ها تماس‌های فراوان این دو نفر با افرادی در خاورمیانه و اروپا را نشان داد.

یکی از افرادی که حدادی با آنها تماس گرفته بود یک تکنیسین در یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین مراکز تحقیقات هسته‌ای در اروپا بود. این اسناد نشان می‌دهد که آن مرد به سرعت از سوی مقام‌های فرانسوی مورد بازجویی قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده از این تلفن‌ها نشان داد که چگونه این نفوذی‌ها با نهایت احتیاط و گاهی در نهایت خوش‌شانسی عمل می‌کردند. در یک پیام مبادله شده، حدادی از یکی از این افرادی که با آنها تماس گرفته بود در مورد این مساله می‌پرسد که هنگام عبور از مرز چه کند و اینکه آیا باید از نام واقعی خود استفاده کند یا خیر. این دوست نگران به نظر می‌رسید و حدادی می‌گفت او «مرا دیوانه کرده است.» سایر مکالمات آنلاین- به‌ویژه با ابواحمد- آشکارا رمزگذاری شده هستند. یکی از محققانی که روی این پیام‌ها تحقیق می‌کرد از تلفن حدادی اطلاعاتی بیرون کشید که نشان می‌دهد آن گرداننده داعش توصیه به صبر می‌کرد، هرچند معنای واقعی پیامش روشن نیست. در این پیام آمده: «بله اما نه هنوز. داروها خوب نیستند.» در ۱۴ نوامبر، روز پس از حملات پاریس، حدادی و عثمان به سالزبورگ اتریش رسیدند و درخواست پناهندگی دادند و در یکی از مراکز آوارگان شهر اسکان یافتند جایی که آنها هفته‌ها در انتظار ماندند.

بازپرس‌ها: برنامه‌ریزی برای حمله‌ای دیگر

براساس اسناد، آنها منتظر یک هدف بودند. بازجو‌های اروپایی نتیجه گرفتند که حدادی و عثمان بخشی از همان هسته ترور بمب‌گذاری در پاریس بودند اما نتوانستند در آن روز خونین مشارکتی داشته باشند اما در حال طرح‌ریزی برای حمله‌ای دیگر بودند. بازپرس‌ها دریافتند که در روزهای پیش از دستگیری، حدادی و عثمان در حال بررسی قطارها به مقصد پاریس بودند و تماس‌های متعددی با خارج از کشور گرفتند از جمله تماس‌هایی با بلژیک و فرانسه. این اسناد همچنین نشان می‌دهد که بازپرس‌ها بر این اعتقاد بودند که حدادی و عثمان منتظر فرد سومی بودند تا به آنها ملحق شود: عابد طبونی.

نام طبونی و نقش او پیش از این هرگز عمومی نشده بود. وقتی بازپرس‌ها، حدادی را مورد سوال و جواب سخت قرار دادند و اطلاعات فراوانی از تلفن همراهش بیرون کشیدند از پلیس اروپا خواستند تا حکم دستگیری طبونی در قاره اروپا را صادر کند؛ حکمی که در سراسر قاره سبز قابلیت کاربرد داشت. طبونی هم مانند عثمان و حدادی از سوریه و همراه با آوارگان عازم اروپا شده بود و در ۱۰ دسامبر به سالزبورگ رسید. او به مرکز آوارگان رفت همان جایی که حدادی و عثمان در آن مدتی به سر برده بودند. اسناد حوادث مرحله بعد را چنین تشریح می‌کند: روزی که طبونی رسید، مقام‌های امنیتی اتریش به این مرکز یورش بردند و حدادی و عثمان و چند نفر دیگر را که مظنون به حملات پاریس بودند، دستگیر کردند. طبونی پیدا نشد. اما بازپرسان تلفن همراه او را یافتند که درست در کنار رختخواب حدادی در حال شارژ شدن بود. این اسناد نشان می‌دهد که طبونی در گوشی‌اش شماره‌ای داشت که به سردسته هسته حملات پاریس یعنی عبدالحمید عبود ختم می‌شد. او همچنین یک عکس از مبارزان داعش را در گوشی خود ذخیره کرده بود که پرچم سیاه و سفید این گروه را به اهتزاز درآورده بودند. حدادی ادعا کرد که طبونی را نمی‌شناسد اما بازپرس‌ها دریافتند که طبونی شماره تلفن حدادی را در تلفنش ذخیره کرده است. این تلفن همچنین شامل عکسی بود که درست ۳۰ دقیقه قبل از یورش مقام‌های امنیتی به مرکز آوارگان گرفته شده بود. این عکس نشان می‌داد که طبونی در جایی میان حدادی و محل خواب عثمان نشسته است. بازپرس‌ها معتقدند که طبونی آمده بود تا به عثمان و حدادی ملحق شود. این سه نفر روی عملیاتی کار می‌کردند و قصد داشتند حمله‌ای احتمالی را طرح‌ریزی کنند. منابع سی‌ان‌ان و تحلیلگران نقش احتمالی طبونی را می‌پذیرند. بریسارد می‌گوید: «می‌توانیم فرض کنیم که طبونی بخشی از همان طرح بود. به او دستور داده شده بود که این حمله را انجام دهد.»

دستگیری انجام شد

دادستانی بلژیک به سی‌ان‌ان می‌گوید که طبونی - مراکشی تبار- در ماه جولای در بروکسل دستگیر شد. به گفته مقام‌های ارشد در حوزه تروریسم، او به محض استقرار بازداشت شد. مقام‌ها و رسانه‌های اتریشی نیز پس از گزارش‌های مربوطه اعلام کردند که او را از اتریش اخراج کرده‌اند. حدادی و عثمان به فرانسه مسترد شدند همان جایی که به گفته مقام‌های ضدتروریسم با اتهام تروریسم دست به گریبانند. فرانسوی‌ها طبونی را با حدادی و عثمان مرتبط می‌دانند. طبونی آشکارا از فیس‌بوک استفاده می‌کرد و با یک حساب کاربری منحصربه‌فرد هم شناسایی شد. پیش از آن، وی پست‌هایی روی فیس‌بوک از بلژیک می‌گذاشت و در همان جا بود که دستگیر شد. بازپرس‌ها در حال تحقیق روی ۱۶۰۰ صفحه اطلاعات به‌دست آمده از گوشی طبونی هستند تا اطلاعات جدیدی در مورد او به دست آورند. منابع به سی‌ان‌ان می‌گویند که هسته‌های مخفی و نفوذی‌های داعش با استفاده از همین روش‌ها و روش‌های مشابه به اروپا وارد می‌شوند.

کابوس داعش برای فرانسه