دموکراسی‌های شکننده آفریقا

گروه اقتصاد بین‌الملل، شادی آذری: نشریه اکونومیست برای شماره این هفته خود دو سرمقاله دارد. یک سرمقاله با عنوان «دموکراسی‌های شکننده آفریقا» با اشاره به شکوفایی دموکراسی‌های چند حزبی پس از دوران جنگ سرد، هشدار می‌دهد که بسیاری از کشورهایی که از این دموکراسی‌ها بهره‌ گرفتند، اکنون در خطر قرار دارند. در این سرمقاله آمده است: «برخی نام آزادسازی دوم آفریقا را بر آن نهاده‌اند. پس از آزادسازی کشورها از دست استعمارگران اروپایی، حالا نوبت به رهایی از بند مستبدان آفریقایی فرا رسیده است.

از زمان پایان جنگ سرد، دموکراسی چند حزبی در سرتاسر قاره سیاه مستقر شد. در سال ۱۹۹۴ بود که مردم آفریقای جنوبی برای شرکت در مراسم خاکسپاری نلسون ماندلا، رهبر مبارزه با آپارتاید و رئیس‌جمهوری نخستین انتخابات آزاد در این کشور، در خیابان‌ها صف کشیدند.» اکونومیست در ادامه با اشاره به اینکه حالا بسیاری از مستبدان آفریقا از قدرت برکنار شده‌اند، نوشت که با وجود این، دموکراسی در این قاره متوقف شده و حتی روندی معکوس را در پیش گرفته است. نهادها در آفریقا هنوز شکننده هستند و فساد بیداد می‌کند. اقتصاد این کشورها به‌خاطر افت قیمت کالاها تضعیف شده است. منطقه‌ای که زمانی یکی از مناطق دارای بیشترین سرعت رشد بود، حالا یکی از کندترین رشدهای اقتصادی را تجربه می‌کند. این قاره جوان و پر تحرک برای آنکه بتواند به اهداف خود برسد باید شور خود را برای استقرار دموکراسی بازیابد. به‌ویژه در آفریقای مرکزی، رهبران فعلی در تلاشند تا محدودیت‌های ذکر شده در قانون اساسی را از میان بردارند تا دوره تصدی خود در سمتشان را طولانی کنند، اقدامی که عمدتا به بروز ناآرامی می‌انجامد. در کنیا که سال آینده انتخابات در پیش دارد، انتظار بروز تنش وجود دارد. مرکز آمریکایی «فریدم هاوس» اعلام کرده است که در سال ۱۹۷۳ تنها حدود ۳۰ درصد از کشورهای آفریقای زیر صحرا «آزاد» یا «تا حدودی آزاد» بوده‌اند. در جدیدترین گزارش این مرکز، این عدد به ۵۹ درصد رسیده است که پیشرفت خوبی است. اما این عدد نسبت به رقم ۷۱ درصد اعلام شده در سال ۲۰۰۸ کاهش یافته است. هم اکنون شورشیان افراط‌گرا این قاره را تهدید می‌کنند و تنها کشورهایی به‌عنوان دیوار دفاعی در برابر آنها می‌ایستند که اقتصاد شکوفا و حکومتی عادلانه دارند. این شرایط تنها زمانی روی می‌دهد که حاکمان در خدمت مردم باشند.

سرمقاله دیگر اکونومیست به موضوع کابوس مسکن در آمریکا اختصاص یافته و با اشاره به بحران مالی اخیر در این اقتصاد که بخش مسکن به‌عنوان هسته اصلی آن محسوب می‌شود، هشدار داده شده است که مشکلات بخش مسکن آمریکا هنوز به درستی اصلاح نشده‌اند. اکونومیست توصیه کرده است پیش از آنکه اجازه داده شود دونالدترامپ و سایرین پرتره‌ای را که از اقتصاد آمریکا در ذهن سرمایه‌گذاران قرار دارد، ویران کنند، باید اصلاحات در این بخش صورت گیرد و اطمینان حاصل شود که نظام بخش مسکن به‌عنوان ابزار سیاسی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و تا زمانی که هیولای بخش مسکن آرام نگیرد، وظیفه ایجاد امنیت در بخش مالی آمریکا نیمه تمام باقی خواهد ماند.