فروپاشی نظم جهانی - ۱۱ مرداد ۹۵

کیمبرلی کیگن، فردریک کیگن، جنیفر کافرلا، هارلین گامبیر، کاترین زیمرمان
ترجمه: محمدحسین باقی

در بخش پنجم نویسندگان اشاره کردند که جبهه النصره «ویرانگری» است که تقریبا به‌طور قطع باعث خواهد شد استراتژی فعلی در سوریه به شکست انجامد. جبهه النصره مخالف هرگونه راه‌حل مذاکره‌ای به دلایل اصولی و عملی است. این گروه در کنار گروه‌های اپوزیسیون قدرتمند به قدر کافی تاثیرگذار است که در فرآیند آتش بس (موقت یا دائمی) اخلال ایجاد کند و امور را از حالت طبیعی خارج سازد. نویسندگان همچنین اشاره کردند که القاعده و داعش در چند متن یا زمینه‌ کار می‌کنند: سلفی‌گری جهانی، مخالفت مسلحانه با حکومت‌های شیعی در بغداد و دمشق، نزاع فرقه‌ای و جنگ علیه غرب.

سلفی‌گری

هم القاعده و هم داعش در چارچوب جامعه سلفی جهانی می‌گنجند. آنها با یکدیگر بر سر رهبری بخشی از سلفی‌گری جهانی که متعهد به استفاده از زور مسلحانه برای رسیدن به اهدافش که «سلفی- جهادی» نامیده می‌شود با یکدیگر رقابت دارند. سلفی‌ها معتقدند که «اسلام به این دلیل به انحطاط رسید که از مسیر درست منحرف شد. صلابت «امت» راستین و اصیل از ایمان و اعمالش نشات گرفته است که به خاطر آن به کسب رضایت خداوند می‌پرداخت. بازپس‌گیری شکوه و عظمت عصر طلایی مستلزم بازگشت به ایمان اصیل و رفتار گذشتگان صالح یعنی پیامبر و ‌صحابه‌اش است.»

سلفی‌های اهل سکوت

به هیچ‌وجه هیچ سلفی‌ای خواهان مشارکت، تشویق یا حمایت از استفاده از خشونت برای رسیدن به اهدافش نیست. بخش قابل توجهی از گروهی به نام «سلفی‌های اهل سکوت» «به مشارکت سیاسی خشونت‌طلبانه یا غیرخشونت بار بدبین هستند.» آنها «با پیروان خود مشورت می‌کنند تا مطیع محض حاکمان مسلمان باشند و در مسائل سیاسی سکوت پیشه کنند. در حالی که بسیاری از سلفی‌های اهل سکوت در فعالیت‌های سیاسی مشارکت نمی‌کنند اما به گفتمان سیاسی با توجه به مسائل بین‌المللی، منطقه‌ای و محلی سیاسی کمک می‌کنند. اقدامات سیاسی آنها خاموش است اما صدای سیاسی شان بلند است. آنها بر پیوستگی میان سکوت مطلق و مشارکت سیاسی صلح آمیز اتکا دارند.»

در اصل، سلفی‌های اهل سکوت تهدید امنیتی فوری برای آمریکا نیستند. سلفی‌گری اهل سکوت ضرورتا یک شرایط دائمی نیست درست همان‌طور که یک تحلیلگر در مورد این پدیده می‌گوید: «موارد بسیاری از این به اصطلاح سلفی‌های اهل سکوت در تمام قرن بیستم وجود داشت که کنشگر شدند و از لاک سکوت بیرون آمدند. به تازگی، صدها هزار نفر از سلفی‌های اهل سکوت در انتخابات پارلمانی پس از بهار عربی به لحاظ سیاسی فعال شدند....» سلفی‌گری اهل سکوت حتی در شرایط وخیم می‌تواند به کنشگری نظامی تبدیل شود: «تلفات انسانی بحران سوریه (که سلفی‌های اهل سکوت و سلفی‌های کنشگر آن را نتیجه باور شیعی دولت اسد می‌پندارند) باعث شده برخی سلفی‌های غیرخشن... سلاح به دست بگیرند و رهبری درگیری در سوریه را به دست بگیرند.» توسعه و گسترش فاجعه انسانی در سوریه - برای مثال- بحثی در درون جامعه سلفی‌های کویت بر سر این مساله را برانگیخت که «آیا پول باید به سوی مسلح کردن مبارزان برود یا تهیه پتو و نان برای یتیمان.» چالش دشوار محدود کردن بودجه‌های موجود برای گروه‌های سلفی- جهادی درک و مشارکت با اهداکنندگان سلفی اهل سکوت را می‌طلبد.

پدیده سلفی‌های اهل سکوت که در نتیجه بحران انسانی مخوف و تهدید به ظاهر موجودیتی برای اهل سنت در سوریه و جاهای دیگر به سلفی‌های جهادی تبدیل شدند مظهر روشی است که در آن جنگ منطقه‌ای فرقه‌گرایانه در حال بسیج گسترده‌ جامعه مسلمان در پس راه حل‌های رادیکال و خشن بوده است. تغییر در حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی جامعه اهداکننده و به‌طور اعم جامعه سلفی‌های اهل سکوت را نه تنها دو شقه کرده بلکه مایل است تا کسانی را که حامی حمایت مستمر از مبارزان هستند، رادیکال سازد. این تحول در جامعه سلفی‌های اهل سکوت و جامعه غیرسلفی کمک‌کنندگان و حامیانی که محرک شان عمدتا نگرانی‌های بشردوستانه است یکی از مهم‌ترین مولفه‌هایی است که اجازه می‌دهد بحران فعلی در خاورمیانه «کش‌یافته» و گسترش یابد.

ترجمه مقاله «فروپاشی نظم جهانی» پس از مدتی وقفه از امروز به صورت منظم از سر گرفته می‌شود. از تمام خوانندگان محترم پوزش می‌طلبیم.