ردپای داعش در تراژدی فلوریدا

گروه جهان: تا یکشنبه (پریروز) نام او برای آمریکایی‌ها ناشناخته بود. او هم همچون بسیاری دیگر از مردم این کره خاکی زندگی معمولی خود را داشت تا اینکه بامداد ۱۲ ژوئن ۲۰۱۶ (یکشنبه ۲۳ خرداد) نامش را در زمره تروریست‌های بزرگ تاریخ قرار داد. «عمر متین»، شهروند آمریکایی افغانی‌تبار، با حمله به کلوپ شبانه همجنس‌گرایان اورلاندو و شلیک ۴۰ تیر بیش از ۱۰۰ کشته و زخمی بر جای گذاشت. به گفته پلیس، عمر متین به یک اسلحه کمری و سلاح تهاجمی و مقداری وسایل مشکوک مجهز بوده است. گفته می‌شود که او هیچ گاه در فهرست افرادی نبوده که به دلایل تروریستی تحت نظر هستند، هرچند به خاطر یک اتفاق غیرمربوط دیگر برای مدتی تحت نظر پلیس بوده است. خبرگزاری رویترز گفته‌های شاهد عینی ۵۳ ساله‌ای را به نقل از روزنامه محلی «Orlando Sentinel» منتشر کرده است. این شاهد عینی گفته که در نزدیکی پشت ساختمان کلوپ بوده که صدای «دست‌کم ۴۰» تیر را شنیده است.

گزارش «دیلی بیست» حاکی است که او پیش‌تر دو بار مورد توجه مقام‌های فدرال قرار گرفته بود. این گزارش معتقد است که حمله متین به کلوپ مذکور ۵۰ کشته و بیش از ۵۰ زخمی بر جای گذاشت. این گزارش در ادامه می‌افزاید او بیش از ۱۰۰ تیر شلیک کرد که «مرگبارترین حمله مسلحانه در تاریخ معاصر آمریکا» لقب گرفته است. منابع پلیس می‌گویند او یک بار در سال ۲۰۱۳ و بار دیگر در سال ۲۰۱۴ مورد توجه پلیس قرار گرفت. «دیلی بیست» می‌نویسد مقام‌های FBI یک بار متین را مورد بازجویی قرار دادند و پرونده‌ای برای او گشودند اما به‌دلیل اینکه شواهد متقنی یافت نشد، پرونده‌اش بسته شد. منابع پلیس می‌گویند:«او چهره‌ای شناخته شده بود و از قبل تحت نظارت پلیس قرار داشت». منابع پلیس به «دیلی بیست» می‌گویند او در نیویورک متولد شد و ابتدا با زنی از نیوجرسی ازدواج کرد. این زن به واشنگتن پست گفت که متین طی دوران ازدواج بارها از او سوءاستفاده کرده و این ماجرا از آوریل ۲۰۰۹ تا جولای ۲۰۱۱ ادامه داشت.

همسر قبلی او به واشنگتن پست می‌گوید: «متین آدم با ثباتی نبود. مرا می‌زد. وقتی وارد خانه می‌شد اگر اتوی لباس‌هایش (یا کارهایی از این دست) تمام نشده بود به جانم می‌افتاد و مرا به باد کتک می‌گرفت.» این زن می‌گوید والدین متین افغانی‌تبار هستند اما او آدمی مذهبی نبود. این زن می‌گوید: «وی تظاهر می‌کرد که آدم نرمالی است». میرصدیق، پدر عمر متین به شبکه ان‌بی‌سی آمریکا گفته که پسرش به دلایل مذهبی این کار را نکرده و تصور می‌کند او به خاطر عقاید ضدهمجنس‌گرایی که داشته به این کلوپ حمله کرده است. صدیق این‌طور استدلال کرده که پسرش دو ماه پیش، از بوسیدن دو همجنس‌گرا در میامی خشمگین شده بود. پدرش می‌گوید: «ما از این حادثه متاسفیم. ما از اتفاقی که قرار بود بیفتد آگاه نبودیم. ما هنوز در شوک هستیم». پدر متین می‌گوید این حمله «ارتباطی به مذهب ندارد».

«دیلی بیست» معتقد است که پدر متین و سخنان او اصلا معتبر نیستند. دیلی بیست با توسل به گزارشی از واشنگتن پست می‌نویسد که پدر متین از حامیان طالبان بوده و بنابراین نمی‌توان به صحت سخنانش اعتماد کرد. گفته می‌شود پدر متین در فلوریدا ساکن است. او در آنجا صاحب شرکتی به نام «دوراند جرگه» است. این شرکت غیرانتفاعی بوده و در سال ۲۰۱۰ تشکیل شد و در «پورت سن لوسی» ثبت شد. یکی از پست‌های آنلاین پدر می‌گوید آن منطقه‌ای که اکنون جبهه شمال غرب در پاکستان نامیده می‌شود باید به افغانستان بازگردد. پست فیس‌بوکی صدیق متین می‌گوید: «زنده باد افغانستان. مرگ بر پاکستان.» مقام‌های پلیس به «دیلی بیست» می‌گویند اندکی پیش از آغاز حمله به کلوپ مذکور، عمر متین با شماره ۹۱۱ تماس گرفت و با داعش اعلام بیعت کرد. (همین روش از سوی تروریست‌های سن برناردینو هم انجام گرفته بود).

منابع اولیه پلیس می‌گویند هیچ نشانه‌ای نیافته‌اند دال بر اینکه وی ارتباطات مستقیم با داعش داشته باشد. اما این گروه به تازگی از مسلمانان در تمام نقاط دنیا خواسته بود که اهدافی در غرب را در ماه رمضان مورد حمله قرار دهند. العدنانی، سخنگوی داعش، در پیام صوتی خود در ماه می‌اعلام کرده بود: «رمضان ماه جهاد و پیروزی است. آماده شوید، آماده... تا ماه رمضان را برای نامسلمانان در دنیا به ماه مصیبت و بلا تبدیل کنید... این به‌ویژه برای حامیان و مبارزان دولت اسلامی در اروپا و آمریکا ضرورت دارد.» آژانس خبری «اعماق» متعلق به داعش با انتشار فیلم‌ها و عکس‌هایی این اقدام را تحسین کرده و به ستایش از قاتل پرداخت. با این حال، برخی مقام‌های امنیتی در آمریکا معتقدند که هیچ پیوند مستقیمی میان متین با داعش وجود نداشت و برخی دیگر معتقدند اگرچه پیوند مستقیمی میان او با داعش نبود اما وی یکی از حامیان این گروه یا به تعبیر دیگر از «گرگ‌های تنها» بود که تحت تاثیر این گروه دست به انتحار زد. عصر یکشنبه (۱۲ ژوئن/ ۲۳ خرداد) در چند حساب کاربری توییتر که گفته می‌شود با تروریست‌های داعش در ارتباط هستند، تصویری از عمر متین منتشر شد. زیر عکسی که گفته می‌شود متعلق به مهاجم است، توییت شده: «مردی که در حمله به کلوپ شبانه در فلوریدا ۵۰ نفر را کشت و ده‌ها تن را زخمی کرد.» هواداران داعش زیر توییت‌ها از حمله ستایش کرده‌اند.

به نظر می‌رسد پایگاه خبری «اعماق» آب پاکی را روی دستان مقام‌های پلیس ریخته باشد. این پایگاه خبری در گزارش خود نوشت: «حمله مسلحانه‌ای که در کلوپ شبانه همجنس‌گرایان در شهر اورلاندوی ایالت فلوریدای آمریکا انجام شد، توسط یک عضو داعش صورت گرفته است.» بنابراین، داعش به‌طور رسمی مسوولیت این ترور را بر عهده گرفت. خبرگزاری رویترز نیز به نقل از منابعی از داخل گروه داعش اعلام کرده است که این گروه مسوولیت تیراندازی در یک کلوپ همجنس‌گرایان در اورلاندو را پذیرفته است. به گزارش «دیلی بیست» سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا آن شرکت امنیتی که متین برای آن به عنوان «گارد امنیتی در مرکز نگهداری کودکان بزهکار» کار می‌کرد از سابقه خشونت یا پیشینه‌های دیگری از او آگاه بوده یا خیر. مقام‌ها می‌گویند او به‌دلیل ماهیت شغل خود مجوز حمل اسلحه داشته و این اسلحه را به‌طور قانونی خریداری کرده بود. متین در سال ۲۰۰۷ به استخدام شرکت چندملیتی G۴S درآمد که در امور امنیتی فعالیت داشت. این مرکز خدمات حمایتی و امنیتی برای مراکز نگهداری کودکان بزهکار در فلوریدا ارائه می‌داد. سخنگوی این شرکت در بیانیه خود می‌گوید:«ما به شدت از این حادثه تراژیک متاثر شدیم. تایید می‌کنیم که او از ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۷ برای این شرکت کار می‌کرد اما حین حمله در حال استراحت بود و شیفت او نبود.»

سخنگوی این شرکت می‌گوید:«در سال ۲۰۱۳ آگاه شدیم که FBI پرونده‌ای باز از او دارد اما از ارتباطات او با گروه‌های تروریست یا فعالیت‌های تروریستی آگاه نبودیم. با قربانیان اعلام همدردی می‌کنیم.» دانیل گیلوری که با متین در این مرکز همکار بود به روزنامه «فلوریدا تودی» می‌گوید:«او آدم با ثباتی نبود. دائم از کشتن این و آن سخن می‌گفت.» او می‌گوید بارها نسبت به رفتار متعصبانه و خشن متین به مسوولان این شرکت شکایت کرده بود. با این حال، شرکت مذکور نیز چند سالی است به‌دلیل اینکه نیروهایش کودکان را مورد استفاده قرار می‌دادند در معرض تحقیق و بازجویی قرار دارد.

بنگاه سخن‌پراکنی بریتانیا، بی‌بی‌سی، در گزارشی می‌نویسد ایالات متحده آمریکا رکورددار تیراندازی‌های مرگبار در دنیا است. تنها در سال گذشته میلادی ۳۷۲ مورد تیراندازی صورت گرفته که در آن فرد خاصی هدف حمله نبوده، بلکه مهاجم به جمع حمله کرده است. ۴۷۵ نفر در این گونه تیراندازی‌ها در سال ۲۰۱۵ کشته و ۱۸۷۰ نفر زخمی شده‌اند. این گزارش با برشمردن ۱۰ تیراندازی مرگبار در آمریکا، حادثه اورلاندو را مرگبارترین حمله در تاریخ معاصر آمریکا دانسته است.

واکنش‌های داخلی به حادثه اورلاندو

باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی خود در پی تیراندازی در باشگاه شبانه همجنس‌گرایان در شهر اورلاندوی ایالت فلوریدا، این تیراندازی را کشتاری بی‌رحمانه خواند و تاکید کرد که آمریکا برای مقابله با چنین حملات تروریستی متحد است. به گزارش شبکه خبری سی‌ان‌ان، اوباما با بیان اینکه بررسی‌های انجام شده هنوز به نتیجه مشخصی درباره انگیزه‌های دقیق فرد مهاجم منتهی نشده است، گفت که نیروهای امنیتی به دنبال کشف ارتباط وی با گروه‌های تروریستی هستند. وی افزود: «بررسی‌ها را ادامه خواهیم داد اما مشخص است که فرد مهاجم سرشار از نفرت بوده است.» رئیس‌جمهوری آمریکا با ابراز همدردی با قربانیان این تیراندازی، از اقدام پلیس و نیروهای‌ امنیتی نیز قدردانی کرد. رئیس‌جمهوری آمریکا در بخش دیگری از اظهارات خود به انتقاد از دسترسی آسان افراد به سلاح‌های گرم پرداخت و گفت: این کشتار بار دیگر یادآور آن است که افراد با در دست داشتن سلاح می‌توانند دست به کشتار در اماکن مختلف بزنند.

در همین مورد، کاندیدای حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در پی تیراندازی در شهر اورلاندو که به کشته شدن ده‌ها تن منجر شد، استعفای رئیس‌جمهوری این کشور را خواستار شد. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، دونالد ترامپ، کاندیدای حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا گفت: «آیا اوباما بالاخره در اظهارات خود به تروریسم افراط‌گرا اشاره خواهد کرد؟ اگر او این کار را نکند، باید بلافاصله استعفای خود را ارائه دهد». ترامپ گفت که معتقد است تیراندازی اخیر در اورلاندو به احتمال زیاد کار گروه‌های تروریستی افراط‌گرا بوده و لازم است واکنشی قاطع، هوشمند و آگاهانه به این اقدام نشان داده شود. ترامپ بار دیگر بر درخواست خود مبنی بر منع ورود مسلمانان به خاک آمریکا تاکید کرد.

هیلاری کلینتون، نامزد دموکرات ها، نیز در واکنش به تیراندازی اخیر در ایالت فلوریدای آمریکا خواستار اعمال کنترل بیشتر بر خرید و فروش سلاح در این کشور شد. وی در صفحه توییتر خود نوشت:« ما باید سلاح‌ها را از دسترس افرادی نظیر کسی که اخیرا دست به اقدامی تروریستی در فلوریدا زده است، دور نگه داریم». کلینتون با تاکید بر اینکه اقدام اخیر در فلوریدا حرکت تروریستی بوده است، خواستار افزایش تلاش‌ها برای دفاع از آمریکا در مقابل تهدیدهای داخلی و خارجی شد. این کاندیدای حزب دموکرات با اعلام حمایت از همجنس‌گرایان در آمریکا در صفحه توییتر خود نوشت: «من در کنار سایر آمریکایی‌ها با قربانیان تیراندازی اخیر در اورلاندو همدردی می‌کنم».

واکنش‌های خارجی به حادثه اورلاندو

مقامات کشورها و نهادهای مختلف جهان از جمله رهبران مسلمانان آمریکا حمله روز گذشته فلوریدا را محکوم کردند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، ناهید اواد، مدیر اجرایی شورای روابط اسلامی آمریکایی خواستار اتحاد شده و از سیاستمداران خواست تا کشتار در کلوپ شبانه فلوریدا را که باعث کشته شدن دست کم ۵۰ تن و زخمی شدن ده‌ها نفر دیگر شد مورد سوء‌استفاده قرار ندهند. او گفت:«این یک اقدام جنایتکارانه و از روی انزجار است و ما آن را به شدیدترین شکل ممکن محکوم می‌کنیم. این اقدام نیز اولویت‌های آمریکایی و اسلامی را نقض کرده است بنابراین اجازه بدهید که واضح اعلام کنم ما در مقابل این‌گونه اقدامات افراط گرایانه تحمل از خود نشان نمی‌دهیم». امام جماعت مسجدی در اورلاندو نیز این حمله «وحشیانه» را محکوم کرد. پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان، نیز تیراندازی در کلوپ همجنس‌گرایان در فلوریدا را به شدت محکوم و آن را «احمقانه و اقدامی از روی تنفر و انزجار» دانست. اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان نیز مراتب تسلیت خود را به خانواده قربانیان این تیراندازی ابراز کرد. بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل نیز به شدت تیراندازی مرگبار در کلوپ شبانه در فلوریدا را محکوم کرده و مراتب همبستگی خود را با دولت آمریکا و مردم این کشور ابراز کرد.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز در بیانیه‌ای که از سوی کرملین منتشر شد این تیراندازی مرگبار در اورلاندو را یک اقدام «جنایتکارانه و وحشیانه» خواند. رهبران کشورهای دیگر از جمله فرانسه و بلژیک نیز این تیراندازی را محکوم کرده و از نخستین کشورهایی بودند که حمایت و همبستگی خود را با آمریکا ابراز کردند. دیوید کامرون، نخست‌وزیر انگلیس نیز در توییتی گفت که بابت این تیراندازی به شدت وحشت‌زده شده است. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو نیزتاکید کرد که تمامی کشورها برای جلوگیری از وقوع چنین حملات تروریستی باید با یکدیگر همکاری داشته باشند. او در توییتر خود نوشت: «ترور و اقدامات تروریستی از روی تنفر و انزجار آنچه را که ما هستیم تغییر نمی‌دهد متحدان ناتو با یکدیگر برای مقابله با تروریسم و دفاع از جوامع آزاد همکاری می‌کنند».

مظنون حمله کیست؟

مقام‌های آمریکایی نام مظنون اصلی حمله به کلوپ شبانه همجنس‌گرایان اورلاندو را «عمر میرصدیق متین» اعلام کرده‌اند. او در جریان حمله پلیس برای آزاد کردن گروگان‌ها کشته شد. عمر متین، ۲۹ ساله، شهروند آمریکا و افغان تبار بود. او در نیویورک به دنیا آمد اما در شهر «فورت پیرس» در جنوب اورلاندو زندگی می‌کرد. این شهر با ماشین دو ساعت با محل حادثه فاصله دارد. عمر متین یک پسر سه ساله دارد. شبکه ان‌بی‌سی آمریکا به نقل از مقام‌های محلی فلوریدا گزارش داده که او گواهینامه آتش‌نشانی داشته و به‌عنوان گارد امنیتی در مرکز نگهداری کودکان بزهکار کار می‌کرد.

ردپای داعش در تراژدی فلوریدا