گروه جهان: صدای پای داعش در افغانستان بار دیگر به گوش می‌رسد. «صدای خلافت» روشی بود که داعش به واسطه آن صدای خود را به گوش افغان‌‌ها رساند. اما بعد از سوی آمریکا بمباران شد و به منظور متلاشی کردن داعش، شبکه رادیویی این گروه نیز از میان رفت. اما این صدا بار دیگر بازگشته و از مردم می‌خواهد که بیعت کرده و در خیابان‌‌های کابل پیاده‌روی کنند. به نظر می‌رسد صدای پای داعش این روزها ضعیف‌تر از گذشته باشد. اگرچه نیروهای خلافت برای اولین بار در شرق افغانستان ابراز وجود کردند اما این حضور عمدتا در میان جوانان و ناراضیان طالبان بود.

به گزارش سی‌ان‌ان، در آن روزها خشونت‌‌های داعش برای بسیاری جذابیت داشت. برخی معتقدند آن دسته از مبارزان طالبان که به داعش پیوستند بومی افغانستان نیستند بلکه با عبور از پاکستان وارد افغانستان می‌شوند تا خود را اعضای افغانی داعش جا بزنند. «عربستان» و «زیتون»، از مبارزان قدیمی طالبان هستند که می‌گویند در میان درگیری‌‌های خشنی که طی سال گذشته بر طالبان اثر گذاشت، گروه آنها میدان را واگذار کرد. سپس داعش آمد و به آنها پیشنهاد تسلیحات بهتر داد و هیچ چاره‌ای نداشتیم جز پذیرش.

رهبرمان با البغدادی بیعت کرد در حالی که در سفر به پاکستان بود. آنها می‌گویند ما دریافتیم که دستور کار داعش کمک به شهروندان افغان نیست. این دو نیروی طالبان می‌گویند: «آنها فقط سر می‌برند. آنها می‌دانند پولدار کیست که از او پول بگیرند. می‌دانند فقیر کیست تا او را مجهز کنند و اگر نپذیرفت کشته می‌شود.» عربستان و زیتون می‌گویند پس از اینکه خشونت‌‌های داعش را دیدیم به اشتباه خود پی بردیم. آنها دستشان در خون بود و اجساد را اینجا و آنجا رها می‌کردند. این اقدامی غیر اسلامی است.»

این دو بریده از داعش - ابتدا عضو طالبان بودند و سپس به داعش پیوستند و باز از داعش بریده و به راه طالبان رفتند- می‌گویند قصد دارند بومی‌‌ها را برای مبارزه با داعش آماده سازند. آنها می‌گویند اگرچه هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی مسوولیت هدف قرار دادن و ترور نیروهای داعش را بر عهده دارند اما ما نیز باید در این مبارزه سهم خود را ایفا کنیم. به گزارش سی‌ان‌ان، اگر داعش در گذشته در ۶ یا ۷ منطقه در ننگرهار حضور داشت اکنون در ۲ یا ۳ منطقه حضور دارد. اما به نظر می‌رسد افغانستان به این زودی‌‌ها روی آرامش به خود نخواهد دید. رقابت داعش- طالبان از یکسو باعث شده در میان نیروهای خلافت خودخوانده شکاف به وجود آید به گونه‌ای که سی‌ان‌ان از ریزش نیروهای داعش و پیوستن آنها به طالبان خبر داده است. اما از سوی دیگر القاعده نیز قصد ندارد پایگاه خود را از افغانستان خارج سازد. اکنون افغانستان به آوردگاه جریان افراط تبدیل شده است.

مقام‌‌های دفاعی ارشد افغانستان هشدار داده‌اند که القاعده «بسیار فعال شده» و «به تهدیدی بزرگ» علیه این کشور تبدیل شده است. یک مقام ارشد آمریکایی می‌گوید رهبران القاعده در مناطق دورافتاده این کشور بار دیگر سر بر آورده‌اند و بسیاری از هسته‌‌های عملیاتی آنها در افغانستان فعال شده‌اند و تعدادشان نسبت به قبل بسیار بیشتر است. به گزارش سی‌ان‌ان، هشدار نسبت به تجدید حیات القاعده در افغانستان بسیار مهم است زیرا با نزدیک شدن به فصل درگیری‌‌ها در افغانستان شاهد سه مولفه اساسی خواهیم بود: اولین چالش مهم شکاف گسترده در میان نیروهای امنیتی خواهد بود؛ مولفه دوم رشد یافتن طالبان و برقراری ارتباط با القاعده و در نهایت افزایش فعالیت و جای پای داعش در این کشور.


تجدید حیات القاعده

«معصوم استانیکزای»، کفیل وزارت دفاع افغانستان، به سی‌ان‌ان می‌گوید القاعده اگرچه هنوز حضوری اندک دارد اما به سرعت در حال گسترش است. او می‌گوید: «آنها واقعا فعال هستند. در خفا کار می‌کنند، خود را از نو سازمان می‌دهند و برای حمله‌ای بزرگ آماده می‌سازند.» این مقام افغان می‌گوید: «القاعده در پس سایر شبکه‌‌ها کار می‌کند و حمایت و تجربه خود در سایر مناطق را به آنها ارائه می‌دهد.» استانیکزای می‌افزاید: «آنها با این کار منابع و نیروهای استخدامی خود را دوبرابر کرده‌اند. به همین دلیل آنها زیاد حرف نمی‌زنند و بیانیه مطبوعاتی نمی‌دهند. این تهدیدی بزرگ است.»

سرتیپ جف بوچانان، معاون رئیس ستاد مشترک در امور نظامی در افغانستان می‌گوید کشف و تخریب اردوگاه‌‌های آموزشی القاعده در استان قندهار به این معنا است که ارزیابی‌‌های قبلی آمریکا در حال تجدیدنظر است. او می‌گوید: «ارزیابی قبلی می‌گفت القاعده در برخی اردوگاهها در افغانستان 50 تا 100 نیرو دارد اما شناسایی این اردوگاه‌‌های جدید به ما نشان داد که در هر یک از آنها حداقل 150 القاعده‌ای حضور دارند.» این مقام نظامی آمریکا تایید کرد که در مورد دانش آمریکا از این مساله یک شکاف بزرگ وجود دارد و در عین حال هشدار داد که تمرکز القاعده همچنان بر غرب است. مقام‌‌های آمریکایی می‌گویند تعداد نیروهای القاعده در افغانستان بیش از 300 نفر است. بوچانان می‌گوید این اردوگاه‌‌های آموزشی که به تازگی ویران شدند نشان داد که القاعده‌ای‌‌ها ارتباطاتی با هسته‌‌های خود در شبه قاره دارند. به گزارش سی‌ان‌ان، اگرچه القاعده در شبه‌قاره ارتباط چندانی با افغانستان ندارد اما شناسایی و تخریب اردوگاه‌‌هایشان باعث نگرانی شده است که: یک بار دیگر افغانستان در حال تبدیل شدن به «بهشت امن» برای شبکه‌‌های تروریستی بین‌المللی است که تمرکز اصلی‌شان خارج از افغانستان است. استانیکزای همچنین از برقراری پیوند میان طالبان- القاعده ابراز نگرانی می‌کند.

از زمانی که ملا اختر محمد منصور در نیمه سال 2015 رهبر طالبان شد، این گروه به القاعده نزدیک‌تر شده است. اگرچه مقام‌‌های آمریکایی و افغان نسبت به ظهور دوباره القاعده در افغانستان و پیوند یافتن طالبان با این گروه ابراز نگرانی کرده‌اند اما برخی ناظران سخن از اتحاد احتمالی این دو گروه علیه داعش به میان می‌آورند. در این صورت، افغانستان به آوردگاه جدیدی میان طالبان- القاعده علیه داعش تبدیل خواهد شد. در این صورت، تمرکز این دو گروه بیشتر بر مبارزه با داعش در مرزهای افغانستان خواهد بود زیرا در قاموس آنها داعش میهمانی ناخوانده در سرزمین بن لادن است.