خطر دسترسی تروریست‌ها به مواد رادیواکتیو، جهان را تهدید می‌کند
سایه داعش بر نشست هستهای در واشنگتن
باراک اوباما همچنین اعلام کرد که ایالات متحده تلاش دارد تا زرادخانه هستهای خود را کاهش دهد و گفت: واشنگتن از زمان امضای معاهده استارت ۲ با روسیه به شکل چشمگیری تعداد سلاح‌های هستهای فعال خود را کاهش داده است. رئیس‌جمهوری آمریکا همچنین از «قدرت‌های جهان» خواست به نقش خود درخصوص توافق هستهای با ایران عمل کنند تا به گفته وی تهران را مجبور کنند از حجم برنامه‌های هستهای خود بکاهد. اوباما گفت: مادامی که ایران نقش خود را براساس توافق امضا شده انجام دهد ما نیز معتقدیم که جامعه جهانی باید نقش خود را براساس این توافق انجام دهد. باراک اوباما در سخنرانی در جریان همایش امنیت اتمی در واشنگتن نیز نسبت به دسترسی «تروریست‌ها» به مواد اتمی هشدار داد. به گفته اوباما «مردان دیوانه» حق ندارند به بمب اتم دسترسی پیدا کنند. او در این سخنرانی از عوامل داعش به‌عنوان مردان دیوانه یاد کرد و دستیابی آنها را به بمب اتم یک امر خطرناک توصیف کرد. پیش‌تر و در زمان حمله داعش به بلژیک فاش شده بود که داعش در پی دستیابی به اطلاعات نیروگاه هستهای بلژیک بوده است. استدلال می‌شود که با پیوستن دو تن از کارکنان نیروگاه هستهای بلژیک به داعش این گروه خطرناک تروریستی قصد نفوذ به درون نیروگاه را داشته است. گفته می‌شود پس از حمله داعش به بلژیک، یکی از نیروهای حراست این کشور کشته شده و کارت ورود و خروج این نیرو به دست نیروهای داعش افتاده است. از این‌رو اوباما در روز پایانی نشست به شدت از اینکه مواد بمب اتم به دست نیروهای داعش بیفتد، هشدار می‌دهد. در این‌باره رئیس‌جمهوری آمریکا به علاقه داعش در دستیابی به این گونه مواد اشاره کرد و گفت: تردیدی نیست که اگر این دیوانگان به مواد هستهای دست یابند سعی می‌کنند تعداد هر چه بیشتری از انسان‌ها را قربانی کنند. او در ادامه خواهان برخورد و رویه‌ای مشترک برای تامین امنیت مواد اتمی در جهان شد و گفت که هیچ ملتی به تنهایی قادر به این کار نیست. اوباما از شماری از کشورها که در کاهش یا از بین‌بردن مواد اتمی خود، از جمله اورانیوم غنی‌شده تلاش و توفیق داشته‌اند تشکر کرد. روسای جمهور و نخست‌وزیران بیش از ۵۰ کشور جهان در همایش واشنگتن شرکت داشتند. این همایش شامگاه جمعه به وقت واشنگتن پایان یافت. آمریکا و چین توافق کردند که برای عاری کردن شبه‌جزیره کره از سلاح هستهای همکاری کنند و پیونگ یانگ را از ادامه برنامه هسته‌ای‌اش باز دارند. آمریکا تاکید کرد حمایتش از کره‌جنوبی و ژاپن در برابر تهدیدهای کره‌شمالی، یک اصل خدشه ناپذیر در سیاست کاخ‌سفید در شرق آسیا است. چین هم تاکید کرد که همه کشورها باید در اجرای دقیق تحریم‌های تازه علیه کره‌شمالی همکاری کنند.
روسیه و آمریکا سردمدار خلع سلاح هستهای
در میان سخنان باراک اوباما به نکته تازه‌ای هم اشاره شده است. به‌رغم اینکه بین روسیه و آمریکا بر سر مسائل بین‌المللی تفاوت دیدگاه‌های زیادی دیده می‌شود؛ اما باراک اوباما می‌گوید روسیه و آمریکا باید برای خلع سلاح هستهای پرچمدار شوند. باراک اوباما تاکید کرد که مسکو و واشنگتن باید سردمدار برنامه خلع سلاح هستهای جهان شوند؛ هر چند کاخ‌سفید از گسترش برنامه‌های نظامی مسکو که مبتنی بر توان اتمی این کشور است، نگران است. روسیه و ایران در این اجلاس حضور نداشتند و پاکستان هم که دارای کلاهک هستهای است در آخرین لحظات به علت انفجار مرگبار عید پاک در این کشور، از حضور در نشست واشنگتن عذر خواست.
بمب‌های کثیف در دستان داعش
یکی از نگرانی‌های این نشست، وجود مواد رادیواکتیو در بیمارستان‌هایی است که برای درمان بیماری‌ها از آن استفاده می‌شود. گزارشی که به همایش امنیتی واشنگتن ارائه شده می‌گوید که در بیمارستان‌ها، موسسات تحقیقاتی و صنایع در سراسر جهان مواد رادیو اکتیو در مقیاس هزاران تن کاربرد دارد یا انبار شده است. هر دستگاه پرتوزا حاوی مواد اتمی است و با همان ایزوتوپ‌هایی که در بیمارستان‌ها بیماران سرطانی را مداوا می‌کنند،تروریست‌ها می‌توانند یک بمب کثیف بسازند. ۲۳ کشوری که پس از همایش مشابه در سال ۲۰۱۴ قرارداد جدید امنیت هستهای را امضا کرده‌اند تنها نیمی از شرکت‌کنندگان در اجلاس را تشکیل دادند و شمار آنها نیز تنها ۱۴ درصد از ۱۶۸ کشوری است که عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند. به عبارت دیگر، امنیت هستهای در جهان تا تحقق‌یافتن راه درازی در پیش دارد. شماری از کشورهای شرکت‌کننده در همایش هم اصولا کشورهایی هستند که به زرادخانه‌های اتمی مجهزند و میانه خوشی با حرکت به سوی جهانی عاری از سلاح‌های هستهای ندارند. تحقق چنین جهانی از قول‌های رویایی اوباما در سال ۲۰۰۹ بود. اکنون اما آمریکا (۷۷۰۰ کلاهک هستهای)، روسیه (۸۵۰۰)، بریتانیا، فرانسه، چین، هند، پاکستان، اسرائیل و کره‌شمالی در جهان همچنان دارای زرادخانه اتمی هستند و قصدی هم برای صرف‌نظر کردن از آن ندارند. در خاک کشورهایی مانند ترکیه، آلمان، ایتالیا، بلژیک و هلند هم احتمالا یا قطعا سلاح هستهای مستقر است. به‌رغم همه قول و قرارهای مبنی بر خلع سلاح اتمی و گام‌های واقعی که در این راه برداشته شده، باز هم اکثر کشورهای دارای سلاح هستهای در حال مدرن‌سازی زرادخانه اتمی خود هستند و این سلاح‌ها را بخشی از توان بازدارندگی خود تلقی می‌کنند. همایش امنیت هستهای که برای چهارمین بار برگزار شد، از ایده‌های اوباما بود. البته این نشست‌ها کاملا هم ناموفق نبوده‌اند. هزاران کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده از دور خارج شده و شماری از کشورها انبارهای خود را نابود کرده‌اند، اما اکثریت دارندگان این‌گونه مواد همچنان تمایلی به گام‌گذاشتن در این راه ندارند. از ۱۰۰ درصد اورانیوم غنی‌شده کنونی در جهان تنها ۴ درصد آن مصرف صلح‌آمیز دارد و بقیه بخشی اززرادخانه‌های تسلیحاتی هستند.
کره‌شمالی در دستور کار نشست
یکی از اهداف این نشست، دستور مقابله با جاه‌طلبی‌های هستهای پیونگ‌یانگ بود. اوباما در این نشست خواست تا هرچه سریع‌تر زرادخانه‌های هستهای کره‌شمالی تقلیل یابد. با این حال ایالات‌متحده برای تقلیل زرادخانه‌های هستهای کره‌شمالی یک نگرانی عمده هم دارد. واشنگتن نگران این است که روسیه به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه مسکو، حاضر به همکاری نباشد. مسکو نیز در چند ماه اخیر نشان داده که چندان تمایلی به همکاری با ایالات‌متحده ندارد. اوباما در این رابطه می‌گوید: انتظار می‌رود برای حل این معضل کشورها با یکدیگر تعامل بیشتری داشته باشند. برگزاری آخرین نشست هستهای در دوران باراک اوباما زیر سایه حملات تروریستی داعش به بلژیک قرار داشت، به‌گونه‌ای که سایت خبری «ABC News» گزارش می‌دهد که ترس از دستیابی تروریست‌ها به مواد رادیو اکتیو بر این اجلاس سایه افکنده بود.
ارسال نظر