وضعیت جنگی در شرق آسیا
گروه جهان: چین یک سیستم موشکی پیشرفته زمین به هوا در یکی از جزایر مورد مناقشه‌ای که در کنترل این کشور در دریای چین جنوبی است، مستقر کرده است. این خبری است که مقام‌های آمریکا و تایوان اعلام کرده‌اند. به گزارش الجزیره، سخنگوی وزارت دفاع تایوان سرلشگر «دیوید لو» روز چهارشنبه به رویترز گفت که سیستم‌های موشکی در جزیره «وودی» نصب شده؛ جزیره‌ای که در کنترل چین است اما مورد ادعای تایوان و ویتنام نیز هست. این مقام تایوانی افزود: «طرف‌های ذی‌نفع برای حفظ صلح و ثبات در دریای چین جنوبی با یکدیگر همکاری کنند و از اقدامات یکجانبه‌ای که باعث افزایش تنش می‌شود خودداری کنند.» به گزارش الجزیره به نقل از فاکس‌نیوز، تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد چین 8 موشک زمین به هوا و یک سیستم راداری در این جزایر مورد مناقشه نصب کرده است.

پیش از این هم چین اقدام به ساخت باند فرودگاه و استقرار تجهیزات و امکانات در این دریا کرده بود که باعث افزایش تنش‌ها در منطقه شده بود. به گزارش رویترز، تحلیلگران و مقام‌های خارجی می‌گویند حضور نظامی روزافزون چین در این دریای مورد مناقشه می‌تواند منجر به کنترل پکن بر منطقه شده و در نهایت زمینه‌ساز ستیز با همسایگان و ایالات‌متحده شود. پکن با نشاندن یک فروند هواپیمای آزمایشی غیرنظامی روی باند یکی از جزایری که به تازگی احداث کرده خشم کشورهای همسایه را برانگیخته بود. الجزیره می‌نویسد: «این اقدام نشان می‌دهد که چین قصد حضور نظامی قدرتمند در جزایر مورد مناقشه را دارد. این اقدام با واکنش آمریکا مواجه خواهد شد.» در همین راستا، رئیس‌جمهور آمریکا افزود: «آمریکا وظیفه دارد با تضمین آزادی دریانوردی منطقه را ثبات بخشد. این به این معنا است که ما به گشت‌زنی دریایی ادامه خواهیم داد.» اوباما افزود: «گاهی اقداماتی از این دست تحریک‌برانگیز است نه حضور آمریکا.» به گزارش الجزیره، چهار کشور در جنوب شرق آسیا مناقشات حل نشده‌ای با چین بر سر دریای چین جنوبی دارند. این منطقه خط مهم کشتیرانی و سایر منابع طبیعی است. اوباما همچنین خواستار توقف نظامی کردن منطقه شده و آن را باعث به خطر انداختن ثبات اقتصادی منطقه ارزیابی کرده بود.


موقعیت جغرافیایی دریای جنوبی چین

دریای جنوبی چین، دریایی حاشیه‌ای است که بخشی از اقیانوس آرام به شمار می‌آید و ناحیه‌ای حدود سه و نیم میلیون کیلومتر مربع از سنگاپور تا تنگه تایوان را در بر می‌گیرد. پس از پنج اقیانوس جهان این دریا بزرگ‌ترین ناحیه دریایی جهان است. جزیره‌های واقع بر دریای جنوبی چین که با هم یک مجمع‌الجزایر را تشکیل می‌دهند، بالغ بر صدها عدد هستند. این جزیره‌ها عمدتا خالی از سکنه هستند و همچنین خود دریا مورد جدال کشورهای مختلف بوده‌اند. به همین علت حتی نام‌های متفاوتی برای اشاره به این دریا به کار می‌رود که البته «دریای جنوبی چین» نام پذیرفته شده بین‌المللی، حداقل در انگلیسی و زبان‌های اروپایی است. ویتنامی‌ها بعضا این دریا را «دریای شرق» می‌نامند و در فیلیپین بعضا از اصطلاح «دریای لوزون» (اشاره به جزیره لوزون در فیلیپین) استفاده می‌شود. جمهوری خلق چین تقریبا بر کل دریا و کشورهای ویتنام، فیلیپین، مالزی، برونئی و تایوان هر یک بر بخش‌هایی از آن ادعای مالکیت دارند.


اقدام تحریک‌آمیز از سوی چین؟

«اشلی تاون شِند»، محقق در مرکز همکاری و همگرایی‌های آسیا- پاسیفیک در دانشگاه فودان در شانگهای می‌گوید: چین از دهه ۵۰ این جزایر را در اشغال خود نگه داشته اما استقرار موشک در این دریا اقدامی «تحریک‌آمیز» بوده است. به گزارش سی‌ان‌ان، این تحلیلگر چینی می‌گوید: «حضور چین تلویحا پذیرفته شده است. آنچه در آنجا جدید است به‌کارگیری گسترده موشک‌های چینی است که به آنجا اهمیت نظامی داده است.» او می‌افزاید: «باید از نظر چین به ماجرا نگریست که چرا در حال تقویت حضور نظامی خود در آنجا است.»

چنین به نظر می‌رسد که چین اهداف بلندپروازانه‌تری در دریای چین جنوبی دارد. علاوه بر ساخت باند فرودگاه، استقرار تجهیزات و امکانات و در نهایت استقرار موشک، این کشور تلاش دارد ناو هواپیمابری هم به این منطقه اعزام کند تا به شکل مستمر در محل مستقر شوند. به گزارش اسپوتنیک، «چو شولانگ»، مدیر موسسه استراتژیک بین‌المللی دانشگاه سینقوآ در پکن گفت: احتمالا زمانی که نیروی دریایی چین قادر باشد دومین ناوهواپیمابر خود را کاملا عملیاتی کند، به این اقدام دست می‌زند. وی ادامه داد: چین برای دریای شمالی، دریای زرد و دریای شرقی نیاز به ناو هواپیمابر ندارد؛ چون جنگنده‌‌های چینی به راحتی قابلیت رسیدن به این محل‌ها را دارند اما برای دریای چین جنوبی چنین امکانی وجود ندارد. چین مدعی است بیش از ۹۰ درصد از دریای چین جنوبی به این کشور تعلق دارد اما کشورهای اندونزی، فیلیپین، ویتنام، برونئی، مالزی و تایوان نیز مدعی مالکیت بر این دریا هستند. «چو» افزود: «اگر آمریکا کشتی‌ها و هواپیماهای خود را به دریای چین جنوبی ارسال کند، چین در حال حاضر قابلیت هوایی برای مقابله با این چالش را ندارد. احتمال چنین چالشی از سوی آمریکا قریب‌الوقوع است.» اولین ناو هواپیمابر چینی در حال ساخت است و به زودی به تنها ناو هواپیمابر چینی که از اوکراین خریداری شده، ملحق می‌شود.


در نشست آ‌سه‌آن چه گذشت؟

رئیس‌جمهور آمریکا و سران 10 کشور جنوب شرق آسیا همزمان با پایان نشست دو روزه خود در کالیفرنیا خواهان راه حل‌های صلح‌آمیز برای مناقشات دریایی منطقه جنوب و جنوب شرق آسیا شدند. به گزارش آسوشیتدپرس، باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا تاکید کرد: این مناقشات باید به وسیله ابزارهای قانونی پیگیری شوند. مناقشات دریایی آسیا به دریای چین جنوبی مربوط می‌شود که اقدامات و ادعای چین در آن موجب بروز تنش بین کشورهای جنوب شرق شده است. با این حال در بیانیه‌ای که در پایان نشست آسه‌آن قرائت شد هیچ اشاره‌ای به چین و اقدامات ادعایی‌اش در این منطقه نشده است.

اوباما برای اولین بار میزبان 10 تن از سران کشورهای عضو سازمان همکاری کشورهای جنوب شرق آسیا بود. اقدام اوباما با برگزاری این نشست این پیام را به چین خواهد داد که آمریکا همچنان نیروی مهم در این منطقه است. رئیس‌جمهوری آمریکا طی کنفرانس خبری درباره مسائل مطرح شده در این نشست گفت: ما درباره ضرورت برداشتن گام‌های ملموس در دریای چین جنوبی و کاهش تنش‌ها در آن گفت‌وگو کردیم. سران کشورهای مدعو نیز صراحتا و با صدایی متحد تاکید کردند که این مساله به بهبود امنیت و توسعه فرصت‌ها کمک خواهد کرد. در این نشست دو روزه علاوه بر مسائل امنیت دریایی درباره تجارت و مسائل اقتصادی نیز گفت‌وگو شد.