گروه خودرو: دو خودروساز بزرگ فرانسه در شرایطی این روزها به دنبال بازگشت به ایران هستند که همین ابتدای کار، دو مانع بزرگ را در مقابل خود می‌بینند؛ یکی تحریم‌های باقی مانده علیه ایران و دیگری مخالفت نمایندگان مجلس شورای اسلامی. رنو و پژو که طی سال‌های گذشته شرکای اصلی خودروسازی ایران بوده‌اند و هر دو نیز پس از تشدید تحریم‌ها و به فاصله یک سال و اندی از هم، «جاده مخصوص» را ترک کردند، مزایای بازار خودرو ایران را از بر هستند و از همین رو رغبت زیادی برای بازگشت به آن دارند. اصلا اگر فشارهای غرب نبود، هیچ‌کدام از این دو خودروساز فرانسوی به‌خصوص پژو، مایل به ترک ایران نبودند، چون بازاری بی‌دردسر و پر سود را در اختیار داشتند و از این بازار بزرگ درآمد کسب می‌کردند. حالا هم که ایران و غرب در آستانه توافق بر سر مساله هسته‌ای قرار گرفته‌اند، رنو و پژو فرصت را مغتنم شمرده و در پی بازگشت به بهشت پیشین خود هستند؛ اما آیا آن دو مانع بزرگ (تحریم‌ها و نمایندگان مجلس) این اجازه را به دوقلوهای فرانسوی می‌دهد؟ در این بین، گفته می‌شود مانع اول در حال رفع شدن است، اما هنوز تضمینی قطعی از این بابت نیز وجود ندارد و همه چیز موکول شده به دو سه هفته آینده و مشخص شدن نتایج دور جدید مذاکرات ایران و گروه ۱+۵. در حال حاضر مشکل اصلی خودروسازان خارجی به‌خصوص رنو و پژو برای بازگشت به ایران، تحریم‌های بین‌المللی است، چه آنکه آنها می‌خواهند با کسب اطمینان از حل‌و‌فصل مسائل میان ایران و غرب، دوباره به «جاده مخصوص» بیایند و این طور نباشد که دوباره پس از مدتی مجبور به رفتن و تعلیق فعالیت‌هایشان شوند. هرچند رنو و پژو با رصد مذاکرات هسته‌ای، تصمیم به بازگشت گرفته‌اند، اما اگر ایران و غرب به توافق نهایی دست نیابند، حضور دوباره آنها در صنعت و بازار خودرو ایران نیز به مشکل برخواهد خورد. از آن سو طبعا اگر مذاکرات، خوب و سازنده پیش برود، آشتی فرانسوی‌ها و خودروسازی ایران نیز اتفاق می‌افتد و مانع اول برداشته خواهد شد. در واقع به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای، به معنای چراغ سبز برای بازگشت شرکت‌های خارجی به ایران است که در این بین، خودروسازانی مانند پژو و رنو جزو اولین داوطلبان به شمار می‌روند. آن طور که خبر می‌رسد، طی ماه‌های گذشته مذاکرات مثبتی میان خودروسازان ایرانی و فرانسوی انجام شده و طرفین منتظر کنار رفتن مانع بزرگ «تحریم» برای آغاز دوباره همکاری و شراکت خود هستند.

اما بیاییم فرض کنیم مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ طی دو سه هفته آینده به نتیجه قطعی برسد و خودروسازان فرانسوی به‌خصوص پژو مجوز لازم برای حضور دوباره در «جاده مخصوص» را از بزرگان خود دریافت کند؛ آیا این به معنای آغاز همکاری دوباره و بی‌دردسر با خودروسازان ایرانی است؟ آیا پژو می‌توند پس از کنار رفتن مانع خارجی (تحریم)، مانع داخلی (مخالفت نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران) را نیز کنار زده و فعالیت دوباره خود را در ایران آغاز کند؟ پاسخ به این پرسش‌ها کمی سخت است و زمان می‌برد، اما اگر نگاهی به اظهارنظرها و مواضع اخیر برخی نمایندگان مجلس در قبال بازگشت خودروسازان فرانسوی بیندازیم، به خوبی متوجه کار سخت این دو شرکت به‌خصوص پژو برای به دست آوردن موافقت آنها خواهیم شد. دوقلوهای خودروساز فرانسوی در این ماجرا با دو مشکل مهم روبه‌رو هستند؛ یکی دلخوری شدید نمایندگان مجلس ایران از رفتاری که آنها در دوران تشدید تحریم‌ها، با خودروسازی ایران کردند؛ به‌خصوص پژو که فعالیت‌هایش را کلا در ایران معلق کرد و دیگری شروطی که مجلسی‌ها برای حضور دوباره خودروسازان فرانسوی در ایران گذاشته‌اند.

مشکل اول از آنجا نشات می‌گیرد که نمایندگان مجلس معتقدند رنو و پژو نباید در دوران تشدید تحریم‌ها، خودروسازی ایران را تنها می‌گذاشتند و حالا هم که قصد بازگشت دارند، باید گذشته شان را به نوعی جبران کنند. شاید بتوان این مشکل را با مذاکره و گفت‌و‌گو حل‌و‌فصل کرد، اما به‌نظر می‌رسد مشکل دوم به راحتی قابل حل شدن نیست، چه آنکه مجلسی‌ها شروط سنگین و البته به حقی را برای خودروسازان فرانسوی گذاشته‌اند، شروطی که چندان با روحیه رنو و پژو سازگار نیست. به‌عنوان مثال، یکی از شروط مجلس، ساخت داخل بودن خودروهای جدیدی است که قرار است با همکاری رنو و پژو ساخته شوند؛ یعنی باید این خودروها مونتاژ نبوده و برای تامین قطعات آنها، وابستگی خارجی وجود نداشته باشد. یا مثلا شرط دیگر این است که خودروسازان خارجی به‌خصوص رنو و پژو، همان محصولاتی را که در فرانسه تولید می‌کنند، در ایران نیز به تولید برسانند؛ به‌عبارت بهتر، اگر قرار بر فعالیت دوباره این خودروسازان در ایران است، آنها باید محصولات روز خود را در ایران تولید کنند. این دو شرط در حالی است که پژو طی بیش از دو دهه شراکت با ایران خودرو، چنین سیاستی را در پیش نگرفت و در حال حاضر نیز محصولات قدیمی و از رده خارج این شرکت، در ایران به تولید می‌رسد. اما در این زمینه، روز گذشته یک شبکه فرانسوی نیز به اشتیاق رنو و پژو برای حضور در ایران واکنش نشان داد و مدعی شد که خودروسازان فرانسوی عادت کرده بودند که سالانه ۵۰۰ هزار خودرو در ایران پیش از سال ۲۰۱۲ که مجبور به خروج از این بازار شدند، بفروشند و اکنون تلاش‌هایی در فرانسه آغاز شده است تا بتوانند تجارت با ایران را از سر بگیرند. فرانس ۲۴ همچنین از تلاش پژو و رنوی فرانسه برای تصاحب دوباره جایگاه خود در بازار ایران خبر داد و اعلام کرد شرکت‌های فرانسوی در این زمینه در حال رقابت با شرکت‌های بزرگ آمریکایی نظیر کرایسلر و جنرال موتورز هستند.