تجهیزات کاهش مصرف سوخت خودرو؛ رویا یا واقعیت

قسمت دوم

گروه خودرو- چهارشنبه گذشته همزمان با تصویب‌بندی توسط ستاد تبصره ۱۳ مبنی ‌بر الزام شرکت نفت به حمایت از اختراعات موثر در کاهش مصرف سوخت، طی گزارشی به عملکرد تجهیزات کاهش مصرف سوخت در خودروها پرداختیم. در گزارش مذکور هرچند به تجربه چندین‌ساله خودروسازها مبنی‌بر ناکامی در ساخت این‌گونه تجهیزات اشاره شد، اما انتقادی نیز به مصوبه ستاد تبصره ۱۳ داشت چرا که مسوولان در این مصوبه نه تنها به تجربه جهانی توجهی نکرده‌اند بلکه برای واردات تجهیزات موثر در این زمینه تشویقات و یا تحفیفات گمرکی نیز در نظر نگرفته‌اند. در ادامه سعید متینی، کارشناس موتور شرکت ایران‌خودرو به واردات دو نوع قطعه کاهش مصرف سوخت در ایران اشاره و مزایا و معایب آن را برشمرد. حال در ادامه این گزارش ضمن ارائه دو دیدگاه از دو کارشناس خودرو در مورد تجهیزات وارداتی به ایران، به معرفی تجهیزات جدیدی که با استفاده از فناوری نانو در کاهش مصرف سوخت موثر هستند، می‌پردازیم.

رابطه معکوس قیمت سوخت و خودرو

خاکساری، عضو هیات‌علمی دانشگاه و کارشناس صنعت خودرو در خصوص اینکه آیا قطعات وارداتی به ایران موجب کاهش مصرف سوخت می‌شوند یا خیر، اظهار داشت: با نصب این‌گونه قطعات مصرف سوخت تاحدودی کاهش می‌یابد، اما بخشی از این قطعات نیز تقلبی بوده و هیچ تاثیری بر مصرف سوخت خودرو ندارد.

وی با اشاره به اینکه در‌حال‌حاضر برخی خودروسازان بزرگ در دنیا با نصب برخی قطعات موجب کاهش مصرف سوخت خودرو شده‌اند، عنوان کرد: برخی خودروسازان با ایجاد تغییراتی بر روی موتور خودرو تونسته‌اند میزان مصرف سوخت خودرو را تا حدودی کاهش دهند که روند کاهش سوخت از طریق ایجاد تغییر در موتور چشمگیرتر از نصب قطعاتی بود که کاهش مصرف سوخت را در پی داشته است.

خاکساری در ادامه تصریح کرد: در تمام کشورهای دنیا رابطه قیمت خودرو و قیمت سوخت رابطه معکوسی است در این کشورها قیمت خودرو پایین و قیمت سوخت بالا است اما در ایران این امر برخلاف سایر کشورها است. درایران قیمت خودرو بالا و قیمت سوخت پایین است. همچنین افزایش قیمت سوخت در مقایسه با سایر کشورها موجب شده است که این کشور ما به سمت فناوری‌های کاهش مصرف سوخت روی بیاورند. اما در ایران این اتفاق تا کنون رخ نداده است.

خاکساری در خصوص عدم استقبال شرکت‌های خودروساز برای نصب این گونه قطعات اظهار داشت: عدم استقبال شرکت‌های خودروساز به ساختار انحصاری صنعت خودروسازی کشور باز می‌گردد. دو شرکت به ظاهر بزرگ خودروساز درکشور به دلیل انحصاری که در کشور به وجود آورده‌اند اجازه هیچ نفوذی را بر روی این صنعت نمی‌دهند و به دلیل تقاضای بالای خودرو در کشور خودروسازان، خودروهای تولیدی را بدون ایجاد تغییرات وارد بازار می‌کنند.

وی در ادامه تصریح کرد: از سوی دیگر به دلیل اینکه تغییر هر تکنولوژی نیازمند زمان طولانی است، خودروسازان در این مدت به منظور تولید خودروهای کم مصرف و یا نصب قطعاتی که موجب کاهش مصرف سوخت می‌شود از منابع دولتی استفاده می‌کنند، اما با گذشت زمان این طرح‌ها رو به فراموشی می‌رود و تنها منابع دولتی است که مصرف شده است.

وی در خصوص طرح دولت مبنی بر الزام خودروسازان بر تولید خودروهای کم مصرف نیز عنوان کرد: دولت نباید به صورت دستوری و بخشنامه‌ای عمل کند، شاید استفاده از بخشنامه نشان دهنده برطرف کردن مشکل باشد اما در نهایت هیچ تاثیری بر صنعت خودرو نخواهد داشت.

خاکساری در رابطه با چگونگی عملکرد قطعات که موجب کاهش مصرف سوخت می‌شود، گفت: برخی تجهیزات موجب می‌شوند که هوای ورودی به موتور احتراق بهتری داشته باشد. با احتراق بهتر هوا در موتور میزان مصرف سوخت تا حدودی کاهش یابد.

قطعات کاهش مصرف سوخت یک ادعا است

امیر بهمن پذیرا، مدیر مهندسی و تحقیقات شرکت پارس خودرو نیز در خصوص اینکه آیا اینگونه قطعات موجب کاهش مصرف سوخت می‌شود یا خیر گفت: برخی شرکت‌ها در حال حاضر مدعی شده‌اند که قطعاتی وارد کشور کرده‌اند که با نصب آنها بر مسیر سوخت‌رسانی خودرو میزان مصرف سوخت تا ۳۰درصد کاهش می‌یابد اما گفته این شرکت‌ها فقط یک ادعا است.

وی در ادامه تصریح کرد: شرکت پارس خودرو نمونه‌هایی که وارد بازار شده را در چندین مرحله مورد ارزیابی قرار داده است. اما هیچ کدام از قطعات از کارایی لازم برخوردار نبوده‌اند.پذیرا در خصوص اینکه در صورت وجود قطعه‌ای که مصرف سوخت را کاهش می‌دهد این شرکت آن را بر روی خودروهای تولیدی خود نصب خواهد کرد یا خیر اظهار داشت: در صورت تایید همچنین قطعه‌ای شرکت پارس خودرو اقدام به نصب آن بر روی خودروهای تولیدی خود خواهد کرد.

به کارگیری نانو در کاهش مصرف سوخت

در حال حاضر برخی از کشورها به دلیل ناکامی در ساخت تجهیزات کاهش مصرف سوخت به فناوی نانو در این زمینه روی آورده‌اند، این در حالی است که فناوری نانو به کشف استفاده‌های خلاقانه برای مواد وارداتی که در مقیاس نانو عمل می‌کنند منجر می‌شود. بسته صرفه‌جویی سوختی نانو نیز چیزی نیست جز لوله‌ای لاستیکی که با ذره‌هایی در مقیاس نانو از نوعی سنگ معدنی بارور شده به دلیل خاصیت مادون قرمز پر انرژی (FIR) آن برای استفاده در این بستر انتخاب شده است. FIR بخشی از طیف نور است که ناقل گرما است. به اعتقاد کارشناسان قرار گرفتن بنزین و گازوئیل در معرض این ذرات نانو اثری خاص بر آنها دارد.

قرار گرفتن بنزین و گازوئیل در معرض این ذرات نانو اثری خاص بر آنها دارد. این ذرات موجب می‌شوند سلول‌های هیدروکربنی به صورت خطی ردیف شوند و از تجمع خوشه‌ای ذرات هیدروکربنی جلوگیری می‌کند. این تغییر آرایش به سوخت و هوا اجازه می‌دهد بهتر با هم ترکیب شوند و پس از ورود سوخت به محفظه سیلندر برای احتراق آن را آماده سوختن بهتر می‌کند.

ذرات نانو همچنین گرمای موتور را به ذرات ردیف شده منتقل کرده و سوخت را برای احتراق کامل‌تر آماده می‌کنند. نتیجه نهایی این است که احتراق کامل‌تری به وقوع می‌پیوندد. بخش اعظم سوختی که وارد محفظه احتراق می‌شود، می‌سوزد و برای تامین نیروی موتور مورد استفاده قرار می‌گیرد و جز کمتری از آن به آلاینده‌های مضر تبدیل می‌شود. ظاهرا‌ این بسته صرفه‌جویی سوختی توسط شرکت‌های مختلفی از جمله شرکت تحقیقات بیوشیمیایی منابع انرژی (ESBR) در کالیفرنیا آزموده شده و کارآمدی آن در همه انواع موتور‌ها تحت شرایط رانندگی مختلف به اثبات رسیده است.

استین کول، از مهندسان با سابقه صنعت خودرو که کوله‌باری از ۳۵ سال سابقه دارد، می‌گوید: از مشاهده تاثیرگذاری این بسته روی میتسوبیشی پاجرودیزل خود که موتوری به حجم ۵/۲لیتر دارد، شگفت‌زده شده بود.

کول می‌گوید:‌ اولین چیزی که متوجه آن شدم این بود که موتور با روانی بیشتری استارت خورد. برای اطمینان از اینکه اشتباه نکرده‌ام بسته را از روی خودرو باز کردم و به وضوح دیدم موتور مثل قبل روان نیست. وی می‌افزاید: با استفاده از این بسته مصرف سوخت خودروی او ۱۰درصد کاهش داشته است.

کول تاکید دارد برای حصول اطمینان از موثر بودن این بسته آن را روی یک دستگاه لندروور مدل ۱۹۷۲ نصب کرده است. پس از طی مسیری در حالی که خودروی مورد نظر، خودروی مسابقه‌ای دیگری را یدک می‌کشید در مسیر بازگشت ۱۵لیتر بنزین کمتر در قیاس با مسیر رفت مصرف کرد.

برای به دست آمدن بهترین نتیجه بسته صرفه‌جویی سوختی ناتو باید در مسیر انتقال سوخت و در نزدیکترین جای ممکن به کاربراتور یا انژکتور قرار گیرد. می‌توان لوله لاستیکی حاوی ذرات ناتو را برید و درست در خروجی انژکتور یا کاربراتور قرار داد تا سوخت پس از ترکیب با افزودنی‌های دیگری که ممکن است در مسیر حرکتش قرار دارند وارد بسته شود.

این بسته در نیوزیلند چیزی حدود ۷۵دلار قیمت دارد.