علی غفوری - انتشار آمارهای تولید انواع خودرو در ۸ماه اول امسال نشان‌دهنده رشد ۷درصدی تولیدات در این مدت بود که این امر در مجموع نکته‌ای مثبت و رو به جلو است، اما از آن طرف بررسی دقیق‌تر آمارهای تولید علامت‌های نگران‌کننده‌ای را نیز نشان می‌دهد. به طور مثال تولید خودروهای سواری در بسیاری از موارد با کاهش مواجه است و شاید اگر رشد ۳۰درصدی تولید نسیم و صبا در این مدت نبود شاخص تولید سواری در کشور، امسال با روندی منفی مواجه می‌شد.

بررسی آمارهای رسمی تولید شرکت‌های خودروسازی به ویژه ایران‌‌خودرو نشان می‌دهد که بسیاری از خودروهای پرتیراژ کشور اکنون با کاهش تولید مواجه شده‌‌اند و دلیل این امر مشخص نیست. به طور مثال پژو ۴۰۵ کاهشی ۱۰درصدی داشته و سمند نیز با کاهشی ۱۷درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل تنها حدود ۴۲هزار دستگاه تولید داشته است.

پژو ۲۰۶ نیز با کاهش تولیدی ۱۵درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل در سطح حدود ۴۸هزار دستگاه متوقف شده است. این درحالی است که هر ۳ این خودروها قرار بود تا در سال ۸۵ با رشد تولید قابل توجهی مواجه شوند.

به طور مثال خودروی سمند تولید بالای ۱۰۰هزار دستگاه را برای سال ۸۵ نشانه رفته بود و ۲۰۶ نیز قرار بود با تنوع تولید از جمله تولید انبوه مدل صندوق‌دار خود (SD) بالاخره به ظرفیت اصلی خود (آنگونه که در قراردادهای اولیه در اواخر دهه ۷۰ مطرح شده بود) دست یابد.

سوال اساسی این است که دلیل کاهش تولید این خودروها در چیست؟ آیا به دلیل کمبود قطعات است یا کارخانه تولیدکننده برای جلوگیری از کاهش قیمت‌ها تولید خود را کم کرده؟ به عبارت دیگر کاهش تولید خودرو به دلیل فنی اتفاق افتاده یا «تصمیم مدیریتی» در کنار آن مطرح شده است.

البته متاسفانه در کنار کارخانه ایران‌خودرو شاهد کاهش تولید شرکت‌های خصوصی نیز هستیم که اگر چه ارقام تولیداتی بسیار کم و سهم بازار آنها کمتر از ۲درصد کل بازار خودروی کشور است، اما انتظار می‌رود آنها نیز با رشد تولید مواجه شوند. حداقل آن گونه که در ۲سال قبل وعده دادند. به طور مثال مجموعه کرمان‌خودرو که با سه شرکت راین‌خودرو، خودروسازی بم و خودروسازان مدیران اکنون مدت زیادی است به تولید خودرو در ایران می‌پردازد، در ۸ماه اول امسال نتوانسته‌اند حتی یک سوم وعده‌هایی را که داده‌اند، محقق کنند و در نتیجه تولید هیوندای، ماتیز چینی و خودروی گل‌‌ بین ۳۰ تا ۵۷درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل است، حال آنکه قرار بود این ۳شرکت کرمانی با رسیدن به ظرفیت‌های چند هزار دستگاهی به عنوان سمبل موفق خودروسازی غیردولتی عمل کنند.

شرکت زاگرس خودرو نیز از این قاعده کاهش تولید مستثنی نبوده و محصولات آنها ۸درصد و ۴۴درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل بوده است.

این در حالی است که هر ناظر بی‌طرفی می‌‌تواند به سادگی تصدیق کند که هنوز ما شاهد واردات خودرو به شکل انبوه به داخل کشور نیستیم و قیمت‌ها نیز هنوز در ایران بالا و مناسب است. اگر ال-۹۰ وارد بازار شود و واردات افزایش یابد، خودروسازان چگونه می‌خواهند به رقابت در بازار ادامه دهند؟