ایمنی در خودروهای داخلی الزام قانونی یا فرهنگی
گروه خودرو - ایمنی یکی از فاکتور‌های مهم خودرو است که در کشور ما دوران نوجوانی خود را پشت‌سر می‌گذارد. چند سال پیش با اجباری شدن بستن کمربند ایمنی، موضوع ایمنی سرنشینان برای نخستین‌بار در کشور مطرح شد. قبل از الزام سرنشینان خودرو به رعایت این قانون، حتی داشتن کمربند جزو قطعات سفارشی یک خودرو بود و بسیاری از خودروها فاقد کمربند ایمنی بودند، اما پس از سال‌ها این قانون در جامعه ایرانی نهادینه شد. به طوری که امروزه کمتر کسی حاضر است با خودرویی که مجهز به کمربند ایمنی نیست، مسافرت‌های برون شهری داشته باشد.
کیسه هوا و سیستم ترمز ABS نیز از مواردی است که پس از کمربند ایمنی فرهنگ‌سازی برای استفاده از آنها شروع شده است.
این دو سیستم ایمنی هم اکنون در خودروهای ساخت اروپا و سایر کشورهای پیشرفته از قطعات اصلی یک خودروی تولیدی به شمار می‌آید.
اما خودروسازهای داخلی کیسه هوا و سیستم ترمز ABS را به صورت یک سیستم سفارشی بر روی خودروها نصب می‌کنند، چرا که الزام قانونی برای خودروسازهای داخلی جهت استفاده از این دو سیستم وجود ندارد.
به نظر می‌رسد نیروی انتظامی در این اندیشه است تا همچون کمربند ایمنی، کیسه هوا و ترمز ABS را نیز به خودروساز‌ها الزام کند که ساخت انیمیشین‌های تلویزیونی در این خصوص بی‌ربط به این قضیه نیست.
دکتر منصور خانکی، استاد دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی قزوین و مشاور مدیرعامل ساپکو، در این خصوص به خبرنگار ما می‌گوید: حضور انسان در خودرو یک دلیل محکم برای بالا بردن سطح ایمنی در خودروها است.
به همین خاطر مطالعه و پژوهش درخصوص سیستم‌های ایمنی با توجه به جایگاه و شان انسان از ابتدا مورد توجه بسیاری از خودروسازان بوده است.
وی می‌افزاید: وضعیت ایمنی خودروهای کشور نسبت به سالیان گذشته هم‌اکنون مطلوب‌تر شده که کاهش تلفات جانی در تصادفات، پس از استفاده اجباری از کمربند ایمنی موید این مطلب است.
وی خاطرنشان می‌کند: کیسه هوا مکمل ایمنی در یک خودرو برای همه سرنشینان است که هم اکنون در برخی از تولید‌های ساخت داخل نیز به طور سفارشی استفاده می‌شود.
خانکی فاکتور‌های اقتصادی را از دلایل سفارشی بودن این کالای ایمنی در خودروها می‌داند و می‌افزاید: استفاده از یک کیسه هوا و سیستم ترمز ABS در خودروهای ساخت داخل از نظر فنی قابل‌قبول است، اما چون استفاده از این دو کالا قیمت نهایی خودرو را افزایش می‌دهد، معمولا افراد کمی حاضر به پرداخت پول بیشتر برای خرید خودروهای ایمن‌تر هستند.
وی خاطرنشان می‌کند، با این وضعیت هزینه ایمن شدن خودرو با تجهیز به کیسه هوا و سیستم ترمز ABS بهتر است از منابع عمومی تامین شود تا قیمت خودرو پس از تجهیز به این دو کالا افزایش چشمگیری نداشته باشد.
اما عدم شناخت جامعه از این دو سیستم ایمنی و ناشناخته ماندن تاثیر آنها در کاهش تلفات جانی یکی از دلایل بی‌توجهی خریداران خودرو به این دو سیستم است.
خانکی در این خصوص می‌گوید: دیر یا زود خودروهای کشور باید به این دو سیستم مجهز می‌شوند که در این راستا، باید تعاملی بین خودروسازان و خریداران شکل گیرد تا استفاده از این دو سیستم به فرهنگ تبدیل شود.
چرا ABS؟
وی خاطر نشان می‌کند، هم‌اکنون سازندگان خودرو در کشورهای پیشرفته به مرحله‌ای رسیده‌اند که برای فشارهای ناشی از سایر جوانب خودرو نیز کیسه هوا را برای تمام سرنشینان طراحی کرده و روی خودروهای تولیدی خود نصب کرده‌اند.
همه کسانی که تجربه رانندگی در روزهای برفی و بارانی را دارند می‌دانند که هدایت خودرو در جاده‌های لغزنده به خصوص زمان توقف‌های ناگهانی تا چه میزان مشکل و در بسیاری از موارد غیرممکن است. در این‌گونه مواقع به دلیل قفل شدن چرخ خودرو به سطح لغزنده خیابان از حرکت باز نمی‌ایستد و علاوه بر افزایش زمان توقف کنترل خودرو نیز بسیار مشکل خواهد شد.
آمارها نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از تصادف‌های جاده‌ای مربوط به همین نقص فنی در سیستم ترمزها است. تلاش متخصصان برای رفع این نقیصه، منجر به پدید آمدن ترمزهای ضد قفل یا همان سیستم مدرن ABS شده است. این سیستم به دلیل کارآمدی بالا و عملکرد منحصر به فرد آن به سرعت جایگزین سیستم‌های رایج امروزی شده و پیش‌بینی می‌شود تا چند سال آینده شاهد به کارگیری این سیستم به طور گسترده در بیشتر وسایل نقلیه باشیم.
هدف از طراحی ترمز ABS این بوده است که هنگام ترمز کردن در رانندگی کنترل خودرو حفظ و منحرف نشود. این موضوع در جاده‌های نامساعد خیس و لغزنده بسیار اهمیت دارد تا امکان تصادف را به حداقل کاهش دهد. با این نوع ترمز دیگر نیاز به پر کردن پدال گاز نیست چون سیستم ترمز خودکار این کار را انجام می‌دهد.
سیستم ترمز ABS ابتدا در سال ۱۹۵۰ در هواپیما نصب شد تا از قفل شدن چرخ‌ها و سرخوردن آن بر روی باند به ویژه در شرایط نامناسب جوی جلوگیری‌شود. به علت موفقیت در این سیستم از آن در کامیون‌های بزرگ هم استفاده شد تا سال ۱۹۸۰ این سیستم به صورت سفارشی بر روی برخی اتومبیل‌های سواری ساخت آلمان نصب شد. در سال ۱۹۹۲ آمار استفاده از این سیستم در اتومبیل‌های تولید شده به ۳۲درصد رسید و امروزه این سیستم جزو تجهیزات استاندارد ساخت و تولید اکثر اتومبیل‌ها به شمار می‌رود.
یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث از دست دادن کنترل خودرو می‌شود ترمز کردن ناگهانی در جاده‌های لغزنده مانند جاده‌های مرطوب، برفی و یخی است که این عمل به علت قفل شدن چرخ‌ها بر روی سطح جاده است. برای جلوگیری از این امر سیستم ترمز ضد قفل ABS استفاده می‌شود. در این سیستم از طریق یک سیستم هدایت الکترونیکی کنترل شده و با دریافت اطلاعات لازم از وضعیت سرعت چرخ‌ها از طریق سنسورهای سرعت نیروی ترمز بر روی چهار چرخ را کنترل و تنظیم می‌کند.
در این سیستم مقدار نیروی ترمز بر روی هر یک از چرخ‌ها می‌تواند متغیر باشد بدین ترتیب چرخی که دارای سرعت کمتری نسبت به چرخ دیگر باشد، به همان نسبت فشار روغن ترمز در آن کاهش می‌یابد. این کاهش فشار به صورت مقطعی بوده و تا زمانی ادامه می‌یابد که چرخ‌ها یکسان شود.
سیستم ABS از سرعت ۶ کیلومتر در ساعت به بالا، شروع به کنترل سیستم ترمز می‌کند و اگر سیستم به هر صورتی دچار اختلال و اشکال شود سیستم ABS از مدار خارج شده و ترمز خودرو به صورت عادی عمل می‌کند.
محرومیت خودروهای داخلی از ترمز ABS
سیستم‌های نوین ترمز ABS، ESP و EBD با افزایش پایداری و فرمان‌پذیری در زمان حادثه تا ۴۰درصد از بروز تصادفات جلوگیری می‌کند. بسیاری از خودروهایی که در کشورهای دیگر تولید می‌شوند مجهز به تجهیزات ایمنی مانند ABS و کیسه‌هوا هستند ولی در ایران به دلیل کاهش هزینه‌های تولید، نصب سیستم‌های ایمنی فقط در صورت سفارش مشتری صورت می‌گیرد.
در کشورهای توسعه یافته زمانی که خبری مبنی بر پایین بودن سطح کیفیت ایمنی خودرو منتشر می‌شود فروش آن محصول به شدت افت می‌کند ولی در ایران به دلیل آشنایی کم مردم و اطلاع‌رسانی نادرست ایمنی ضعیف خودروها مدنظر قرار نمی‌گیرد. اگرچه با انتشار آمار تصادفات و حوادث رانندگی ضرورت تجهیز خودروها به قطعات ایمنی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است اما با این حال هنوز تعداد اندکی از خودروهای تولید داخلی مانند زانتیا و ماکسیما مجهز به ترمز ABS و کیسه‌هوا هستند و سایر خودروهای تولید داخل با سفارش مشتری مجهز به این امکانات خواهند شد.
ارسال نظر