گروه خودرو- بحث توسعه پایگاه‌های تولید و مونتاژ خودرو در خارج از مجموعه مرکزی شرکت‌های خودروسازی داخلی چند سالی است که مطرح شده و دو شرکت بزرگ خودروسازی کشور مشغول ارزیابی و مطالعه برای احداث کارخانه‌هایی در سایر مناطق کشور شده‌اند.

شرکت ایران‌خودرو با بهره‌برداری از کارخانه‌ خودرو خراسان توانسته علاوه‌بر ایجاد اشتغال در آن منطقه تولید پژو پارس را در منطقه مذکور به بهره‌برداری برساند. از سوی دیگر با توجه به توسعه محصولات این شرکت، احداث پایگاه‌های تولید در مناطق مختلف کشور منطقی و سودآور به نظر می‌رسد، اما در احداث این پایگاه‌ها چه در داخل و چه در خارج از کشور هنوز از بخش خصوصی استفاده نشده است. البته این موضوع که بخش خصوصی داخلی فعلا توان ساخت و تجهیز یک خط تولید را ندارد، موضوع قابل‌قبولی است. اما مشارکت این بخش در راه‌اندازی خط تولید خودرو می‌تواند مثمرثمر واقع شود. به اعتقاد برخی از کارشناسان صنعت خودروی کشور، اگر بخش خصوصی داخلی بتواند به همراه یک بخش خصوصی توانمند خارجی وارد کار احداث خط تولید خودرو شود، آن وقت می‌توان گفت هم کارایی شرکت را بالا می‌برد و هم باعث افزایش ظرفیت تولید می‌شود.

به اعتقاد همین کارشناسان بخش خصوصی در زمینه قطعه‌سازی در حال حاضر توانمندی‌های خود را نشان داده و حتی در برخی موارد نیز صادرات قطعه را انجام داده است.

اما ظاهرا شرکت ایران‌خودرو قصد دارد که مجموعه خود را در جاده مخصوص کرج کمی لاغرتر کند. این شرکت هم‌اکنون امکان‌سنجی برای احداث کارخانه تولید خودرو در تبریز، رشت و بابل را در دست مطالعه دارد و قرار است که کارخانه موتور ملی را در حاشیه جنگل‌های شمال در شهر سوادکوه احداث کند.

رضا رحمانی، نماینده تبریز، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما در خصوص احداث کارخانه تولید خودرو در تبریز می‌گوید: بر اساس تفاهم‌نامه و یک قرارداد با ایران‌خودرو، یکی از تیپ‌های پژو ۲۰۶ با مشارکت بخش خصوصی در تبریز تولید خواهد شد.

وی می‌افزاید: بر اساس این قرارداد که نهایی هم شده، شرکت ایران‌خودرو به همان طریق که در کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری می‌کند، برند و تکنولوژی خود را در اختیار بخش خصوصی قرار می‌دهد تا با سرمایه این بخش چنین طرح‌هایی را در سایر مناطق کشور به اجرا رساند. رحمانی ادامه می‌دهد: هم‌اکنون کلیه مسائل حقوقی طرح مشخص شده است و با توافق طرفین تولید پژو ۲۰۶ از اوایل سال آینده در تبریز صورت خواهد گرفت.

البته چندی پیش هم نماینده بابل از کارخانه تولید خودرو در این شهر خبر داده بود که در این کارخانه خودروهای چینی تولید می‌شود. به نظر می‌رسد شرکت ایران‌خودرو در راستای تولید خودروهای ارزان‌قیمت قصد دارد با سرمایه‌گذاری در شهرستان بابل کارخانه تولید خودرو را در این شهر احداث کند تا بتواند در خصوص پروژه خودروهای ارزان‌قیمت که رییس‌جمهور هم دستور آن را صادر کرده است، فعالیت خود را آغاز کند. اگر نگاهی به موقعیت جغرافیایی مناطق مورد هدف ایران‌خودرو برای احداث کارخانه بیندازیم، متوجه می‌شویم که از شمال شرقی تا شمال غربی کشور در آینده‌ای نزدیک کارخانه‌های خودروسازی خواهیم داشت.

کارخانه خودروسازی هامون در زابل

اما مناطق مرکزی و جنوبی کشور در این خصوص سهمی ندارند. شاید قصد مسوولان ایران‌خودرو این است که با احداث کارخانه‌های تولید خودرو در مناطق شمال کشور، دروازه‌های صادرات به کشورهای اروپایی و شمال‌شرق آسیا را مورد هدف قرار دهند. از طرفی هم، بخش خصوصی در برخی از مناطق مرکزی و جنوبی کشور فعالیت خود را برای احداث کارخانه خودروسازی آغاز کرده است که کارخانه خودروسازی هامون در استان سیستان و بلوچستان یکی از این فعالیت‌ها است.

این کارخانه‌ با مشارکت بانک صادرات استان سیستان و بلوچستان در شهرستان زابل راه‌اندازی خواهد شد و اقدامات اولیه جهت احداث آن انجام شده است.

جلیل مکنه‌چی، رییس هیات‌مدیره شرکت خودروسازی هامون، در این رابطه می‌گوید: ایجاد این کارخانه اشتغال بیش از چهارهزار نفر را ایجاد می‌کند و قرار است تحت لیسانس یکی از شرکت‌های معتبر اروپایی در دهه فجر امسال محصول خود را وارد بازار کند که با توجه به کیفیت در نظر گرفته شده برای خودروهای ساخت این شرکت، اقدامات اولیه برای صادرات ۸۰درصد تولیدات به‌عمل آمده است.