ضرورت انتخاب بهینه در بخش حملونقل مسافر
سیامک میراحمدی - بازدهی نامناسب بخش حملونقل مسافری به دلائل متعدد از جمله بالا بودن نسبی بهای اتوبوس، سنگین بودن اقساط ماهیانه، کند شدن روند از رده خارج کردن اتوبوسهای فرسوده از چرخه حملونقل عمومی کشور و تردد اتوبوسها با حدود نیمی از ظرفیت (صندلی - مسافر) در هر سفر باعث شده بازدهی در بخش حملونقل بین شهری از مدتها پیش به طور چشمگیری کاهش یافته و فعالان و دستاندرکاران این بخش را با دشواریهای بغرنجی مواجه کند. به طوری که سنگینی و دشواری بازپرداخت تسهیلات اخذ شده از یک سوء بانکها را به دلیل عدمبازگشت منابع با زیان و محدودیت در اعطای تسهیلات جدید مواجه و از سوی دیگر به دلیل عدم برخورداری از رونق کافی موجب فشار بر مالکان اتوبوسها و عدمتوانایی پرداخت اقساط ماهیانه و تعلق جریمههای دیرکرد کرده است و بعضا بسیاری از حوادث جادهای متاثر از فشارهای مالی و ضرورت تلاش شبانهروزی جهت تامین هزینههای مربوطه و بازپرداخت اقساط اتوبوسها است.
روند کند گسترش خطوط ریلی در پهنه کشور، مشکلات حمل و نقل هوایی از جمله کمبود صندلی به ازای تعداد مسافران، بالا بودن نرخ هر ساعت پرواز و سنگینی آن برای اکثریت قریب به اتفاق افراد جامعه از جمله مهمترین دلائلی هستند که هنوز هم حمل و نقل جادهای را به عنوان گزینه مناسبتر و اقتصادی مطرح میکند.
هماینک ناوگان حمل و نقل عمومی کشور (مسافری) با دارا بودن حدود ۱۶۸۰۵دستگاه اتوبوس (آمار سال ۸۳) که از این تعداد ۶۴۳۸دستگاه معادل ۳۱/۳۸درصد کل، عمری برابر و بالاتر از ۱۶سال دارند در حال فعالیت هستند. براساس آخرین اطلاعات، بهای هر دستگاه اتوبوس تولید کارخانجات داخلی حداقل ۸۵میلیون تومان و حداکثر ۱۳۰میلیون تومان است. چنانچه بهای متوسط هر دستگاه اتوبوس مدرن را یکصد میلیون تومان فرض کنیم و ظرفیت مسافر هر دستگاه را ۴۴نفر در نظر بگیریم بنابر آمار و اطلاعات موجود در سالنامه آماری حمل و نقل جادهای (سال ۸۴) میزان اشغال صندلی در هر سفر بین شهری به طور متوسط ۲۲نفر است. (بهاستثنای تعطیلات نوروزی و مقاطع خاص از تعطیلات تابستانی) به عبارتی هر دستگاه اتوبوس با بهای یکصد میلیون تومان تنها با نیمی از ظرفیت تعریف شده فعالیت میکند. حال چنانچه دست اندرکاران بخش حملونقل عمومی کشور و شرکتهای خودروساز گزینه مناسبتتری نظیر خودروی میدی باس (Midi Bus) با امکانات رفاهی کامل (کولر، سیستم صوتی و تصویری، یخچال و ...) دقیقا مشابه اتوبوسهای مدرن را برای بخشهایی دیگر از بازار اتوبوس از لحاظ (بعد یا میزان مسافت، قدرت خرید و ...) در نظر گرفته و حمایت کنند هم به تسریع در روند نوسازی ناوگان و خروج اتوبوسهای فرسوده و مستهلک کمک کردهاند و هماینکه فعالیت در این بخش را به دلیل استفاده کامل از ظرفیت تعریفشده اقتصادی کردهاند. نکته مهم اینکه بهای هر دستگاه خودرو Midi Bus (با ظرفیت ۲۷ تا ۳۱نفر) با امکانات مشابه اتوبوسهای فعلی معادل ۵۵-۵۰ میلیون تومان یعنی به عبارتی حدود ۲/۱بهای اتوبوسهای بین شهری خواهد بود و به دلیل عدمعرضه توسط تولیدکنندگان بازار جدید و جذابی را نیز پیش روی آنان خواهد گشود. به این ترتیب ضمن افزایش امنیت عمومی در بخش حمل و نقل جادهای به دلیل خروج اتوبوسهای فرسوده و مستهلک امکان فعالیت برای تعداد بیشتری از دستاندرکاران با قدرت خرید پایینتر در مقایسه با بهای خرید یک دستگاه اتوبوس فراهم خواهد شد و علاوه بر ایجاد اشتغال با منابع و هزینه کمتر در مقیاسی وسیعتر، موجب ایجاد رونق و گردش منابع بانکی با سرعت و سهولت بیشتر در این بخش خواهد شد.
ارسال نظر