پلت‌فرم‌های قدیمی میهمانان دائمی صنعت خودرو کشور
گروه خودرو - رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در حالی اواخر سال گذشته از طراحی چهار پلت‌فرم در کشور خبر داد که طبق افق ۱۴۰۴ خودروسازان مقید به معرفی یک خودرو جدید در هر سه سال می‌باشند. مجید هدایت رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران سال گذشته تاکید کرد که کشور به چهار پلت‌فرم خودرو نیاز دارد که طراحی آنها آغاز شده و به منابعی در حدود ۳ هزار میلیارد تومان نیاز دارد. اینکه با ادغام دو وزارتخانه بازرگانی و صنایع و معادن تکلیف طراحی چهار پلت‌فرم مذکور چه می‌شود در این گزارش جای بحث نیست اما اینکه خودروسازان کشور ما چه زمانی از پلت‌فرم‌های قدیمی دست کشیده و انرژی و توانمندی خود را صرف طراحی پلت‌فرم کنند تا هم زمینه صادراتی خودرو فراهم شود و هم شاهد ارتقای محصولات تولیدی باشیم چالشی است که برنامه‌ریزی در مورد آن دیده نمی‌شود.به اعتقاد کارشناسان و فعالان صنعت خودرو طراحی خودرو یک فرآیند هزینه بر است که بازار انحصاری خودرو کشورمان از یک سو و غیر رقابتی بودن این بازار از سوی دیگر، منجر به عدم تمایل خودروسازها به طراحی خودرو شده است. به اعتقاد این کارشناسان یک خودروساز باید ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیارد تومان برای طراحی خودرو هزینه کند و چون برگشت این هزینه زمان بر است، لذا خودروساز ترجیح می‌دهد تولید محصولات قدیمی را ادامه دهد یا در نهایت تغییرات کوچک روی طراحی اعمال کند.
اصرار به حفظ پلت‌فرم‌های قدیمی در شرایطی است که در حال حاضر خودروسازان بزرگ دنیا پس از رسیدن به سود، و طی دوره ۴ الی ۵ ساله پلت‌فرم‌های قدیمی را با پلت‌فرم‌های جدید عوض می‌کنند، اما خودروسازان ما با وجود تیراژ چند صد هزار دستگاهی در سال و رسیدن به سود، همچنان عرضه فیس لیفت این خودروها را در دستور کار خود قرار داده‌اند. ظاهرا سود بالای پلت‌فرم‌های قدیمی موجب شده تا تمایلی برای توقف تولید این پلت‌فرم‌ها از سوی خودروسازان وجود نداشته باشد.
به گفته اوستا گودرزی استاد دانشگاه علم و صنعت، تغییر پلت‌فرم در شرکت‌های خودروساز به توان مالی این شرکت‌ها بستگی دارد بطوری‌که در صورت بالا بودن توان مالی، شرکت خودروساز در مدت زمان کوتاهی کل یک پلت‌فرم به همراه بدنه خودرو را تغییر می‌دهد.
گودرزی در پاسخ به این پرسش که به طور میانگین خودروسازان هر چند وقت یکبار اقدام به تغییر پلت‌فرم می‌کنند اظهار داشت: در روش قدیمی که توان مالی خودروسازان پایین بود پلت‌فرم‌ها به صورت کامل هر ۱۲ سال یکبار عوض می‌شد همچنین هر دو سال یک فیس لیفت جدید و هر پنج سال نیز یک بدنه جدید روی پلت‌فرم طراحی می‌شد.
گودرزی در ادامه با اشاره به اینکه در حال حاضر هزینه کل پلت‌فرم در مدت زمان کوتاه‌تری باز می‌گردد عنوان کرد: با توجه به بازگشت سرمایه در دوره ۴الی ۵ ساله در حال حاضر کل پلت‌فرم خودرو در مدت زمان کمتری تغییر کرده و خودروهای جدید با سرعت بیشتری وارد بازار می‌شود.
تعیین دوره ۴ الی ۵ ساله برای طراحی پلت‌فرم‌های جدید در شرایطی است که هم‌اکنون خودروسازان ما طراحی خودروهایی را در دستور کار دارند که از زمان تولید آنها در کشور در حدود ۱۵ سال می‌گذرد و هنوز خبری از حذف این خودروها از خطوط تولید نیست.
گودرزی در پاسخ به این پرسش که سود شرکت‌های خودروساز در چه مدت زمانی باز می‌گردد نیز عنوان کرد:در صورتی که تیراژ تولید یک خودرو سالانه یک میلیون دستگاه باشد در مدت زمان ۵ سال تیراژ مذکور به ۵ میلیون دستگاه خواهد رسید که با تقسیم هزینه طراحی به کل تولید هزینه طراحی هر خودرو در حدود ۲۰۰ دلار تمام خواهد شد به همین دلیل شرکت خودروساز می‌تواند طی دوره ۴ الی ۵ ساله پلت‌فرم جدیدی را وارد بازار کند.
وی در خصوص هزینه طراحی یک پلت‌فرم جدید نیز اظهار داشت: با توجه به کلاس خودرو طراحی یک خودرو به طور میانگین نیازمند ۶۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار سرمایه است.
یکی دیگر از کارشناسان نیز ضمن تایید هزینه مذکور برای طراحی پلت‌فرم خودرو اظهار داشت: علاوه بر هزینه مذکور برای طراحی پلت‌فرم به مدت زمانی در حدود دو سال و نیم زمان نیاز است.
وی در ادامه می‌گوید: در صورتی که بخواهیم پلت‌فرم طراحی شده جدید نباشد (استفاده از پلت‌فرم‌های موجود) به سرمایه‌ای در حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیارد تومان نیاز است.
علی جزایری رییس انجمن موتور ایران نیز در خصوص هزینه‌های مورد نیاز برای طراحی یک خودرو می‌گوید: شرکت‌های خودروساز برای طراحی یک خودرو نیازمند سرمایه‌گذاری کلان هستند به همین دلیل در فاصله زمانی رسیدن به سود طراحی بدنه جدید فیس لیفت عمیق یا ضعیف را روی پلت‌فرم در دستورکار خود قرار می‌دهند.
رییس انجمن موتور با تاکید بر اینکه تغییر روی بدنه تنها تا زمان بازگشت سود شرکت خودروساز صورت می‌گیرد، افزود: به محض رسیدن به سود پلت‌فرم جدید جایگزین پلت‌فرم‌های قدیمی شده و فیس لیفت همانند پلت‌فرم قدیمی کنار گذاشته می‌شود.
رییس انجمن موتور در پاسخ به این پرسش که پلت‌فرم خودروها بر چه مبنایی طراحی می‌شوند اظهار داشت: پلت‌فرم‌ها بر اساس کلاس خودرو طراحی می‌شوند، نام‌گذاری کلاس خودروها نیز در کشورهای مختلف براساس نوع کاربری متفاوت است.
به گفته جزایری در برخی مواقع بازگشت سرمایه‌گذاری در مدت زمان پیش‌بینی شده صورت نمی‌گیرد به همین دلیل شرکت خودروساز متناسب با فروش خودرو و به منظور حفظ برند اقدام به تغییراتی روی خودرو طراحی شده صورت می‌دهد.
رییس انجمن موتور در خصوص وضعیت تولید خودرو به صورت فیس لیفت در کشور می‌گوید: در ایران به دلیل نبود فضای رقابتی بیشتر خودروها به صورت فیس لیفت ضعیف وارد بازار می‌شود که این امر علاوه بر خودروهای داخلی شامل خودروهای وارداتی نیز می‌شود.
جزایری در پاسخ به این پرسش که شرایط تولید خودرو به صورت فیس لیفت در کشور ما چگونه است اظهار داشت: امکان تغییرات کلی در پلت‌فرم‌های داخلی وجود ندارد؛ چراکه خودروهای داخلی به صورت تحت لیسانس تولید می‌شوند و تغییر روی پلت‌فرم باید با مجوز شرکت مادر صورت گیرد، اما در خصوص تغییر روی بدنه شرکت‌های مادر از تغییرات استقبال می‌کنند؛ چرا که در برخی مواقع این تغییرات به نفع آنها خواهد بود.
گودرزی نیز در این خصوص می‌گوید: در حال حاضر روش طراحی فیس لیفت روی پلت‌فرم در دنیا منسوخ شده و خودروسازان تنها به منظور بازگردان سرمایه خود برای خودروهایی که در بازار شکست خورده‌اند اقدام به طراحی بدنه جدید می‌کنند.
تمایلی برای طراحی پلت‌فرم وجود ندارد
گودرزی همچنین در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه از زمان تولید برخی پلت‌فرم‌های قدیمی در کشور بیش از ۱۵ سال می‌گذرد چرا تاکنون خودروسازان داخلی اقدامی برای خروج این پلت‌فرم‌ها صورت نداده‌اند، اظهار داشت: در میان خودروسازان ما هنوز عزم و اراده برای طراحی پلت‌فرم‌های جدید و خروج پلت‌فرم‌های قدیمی به وجود نیامده است.
به گفته گودرزی ملاحظات قانونی، تقاضای مردم و صرفه اقتصادی سه عامل اصلی برای ترغیب خودروسازان برای طراحی خودروهای جدید است که در کشور ما تنها تقاضا برای خودروهای جدید وجود دارد، اما نبود سایر عوامل موجب شده تا رغبتی برای طراحی خودروهای جدید در کشور وجود نداشته باشد.
گودرزی در پاسخ به این پرسش که آیا دانش طراحی پلت‌فرم در کشور ما وجود دارد اظهار داشت: دانش طراحی پلت‌فرم در کشور ما وجود دارد ولی طراحی نیازمند به حمایت و سرمایه‌گذاری است، با این حال رغبتی برای سرمایه‌گذاری در این خصوص وجود ندارد.
هر چند گودرزی معتقد است که توان و دانش طراحی پلت‌فرم در کشور وجود دارد، اما یکی دیگر از کارشناسان معتقد است که هنوز دانش طراحی پلت‌فرم به صورت مستقل در کشور به وجود نیامده و برای طراحی خودروسازان همچنان نیازمند مشاوره با طراحان خارجی هستند.
این کارشناس حوزه خودرو در تعریف پلت‌فرم نیز می‌گوید: پلت‌فرم در واقع اساس و بنیان خودرو است که می‌تواند تمام اجزای خودرو را در بر گیرد.
وی در ادامه می‌گوید: به طور کلی پلت‌فرم شامل تشکیلات اصلی یک اتومبیل است که به طور مشترک در برخی خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد در حالت عادی یک پلت‌فرم شامل زیرسازی خودرو، اکسل‌ها، سیستم‌های تعلیق، جلوبندی، مجموعه موتور و نحوه قرار‌گیری ستون‌ها است.
ارسال نظر