شش ماه مهلت به قطعه‌سازان برای ارتقای کیفیت

تاخیر در حذف قطعه‌سازان دارای گرید C

گروه خودرو - با ابلاغ آیین‌نامه ارتقای کیفیت خودروهای سبک، قطعات و مجموعه‌های مرتبط در سال گذشته، حذف قطعه‌سازان دارای گریدC از ابتدای سال‌جاری در دستور کار خودروسازان و قطعه‌سازان قرار گرفت. ابلاغ این آیین‌نامه در حالی است که بالا بودن تعداد قطعه‌سازانی که در این رتبه قرار می‌گیرند موجب شده تا مهلتی شش ماهه به منظور ارتقای کیفیت، به این قطعه‌سازان داده شود.

براساس آیین‌نامه مذکور، قطعه‌سازان براساس امتیاز عملکرد هر سازنده قطعه از طریق سنجش شاخص‌های کیفی PPM (قطعات برگشتی) از سوی خودروساز مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، علاوه بر امتیاز عملکردی و غیر عملکردی هر سازنده در ارزیابی کیفی، فنی، لجستیک، توسعه محصول، مهندسی، مالی، فرآیندهای تولیدی و... در چارچوب نظام‌های کیفی نیز ارزیابی شده و به این طریق رتبه بندی می‌شوند و در صورتی که قطعه‌سازان پس از ارزیابی نتوانند حداقل نمره را کسب کنند باید از چرخه تامین و تولید خودروسازان حذف شوند.

مهلت داده شده به قطعه‌سازان هرچند در راستای ارتقای کیفی قطعات تولیدی صورت گرفت، اما براساس آیین‌نامه ارتقای کیفیت خودروهای سبک، قطعات و مجموعه‌های مرتبط، از ابتدای مهرماه سال ۸۹ تمدید یا انعقاد قرارداد با دارندگان رتبه پایین‌تر از C ممنوع اعلام شده بود با این حال براساس مهلت داده شده از سوی خودروسازان حذف کامل این قطعه‌سازان به مهرماه سال‌جاری موکول شد.

از سوی دیگر براساس آیین‌نامه مذکور کلیه عرضه‌کنندگان قطعات، به خودروسازان در مورد کیفیت محصولات خود در طول دوره تولید، فروش، خدمات بعد از فروش خودرو، تعهد داده‌اند که ظاهرا قید این تعهد موجب شده تا خودروسازان به منظور اطمینان از ارتقای کیفیت قطعات درگیر با اعطای مهلت شش ماهه به قطعه‌سازان موافقت کنند.

اعطای مهلت به قطعه‌سازان برای ارتقای رتبه در شرایطی است که علی‌اصغر یوسف‌نژاد عضو کمیسیون صنایع و معادن در این خصوص می‌گوید: وزارت صنایع و معادن ناظر بر اجرای آیین‌نامه ارتقای کیفیت خودروهای سبک، قطعات و مجموعه‌های مرتبط است و هر سه ماه یکبار نیز باید گزارش عملکرد به مجلس ارائه شود اما این گزارش در زمان مقرر به مجلس ارائه نشد.

به گفته یوسف‌نژاد در جلسه‌ای که هفته گذشته به منظور بررسی روند اجرای آیین‌نامه با حضور رییس موسسه استاندارد، مدیرعامل دو شرکت ایران خودرو و سایپا صورت گرفت خودروسازان اعلام کردند که مقررات مصوب در آیین‌نامه را پیگیری می‌کنند اما خبری در خصوص تاخیر برای حذف قطعه‌سازان دارای گرید C از سوی خودروسازان اعلام نشد.

اظهار نظر این عضو کمیسیون صنایع و معادن در حالی است که ظاهرا خودروسازان با موافقت وزارت صنایع و معادن اقدام به دادن مهلت به قطعه‌سازان دارای گرید C کرده‌اند.

گرید D حذف شد

هرچند قطعه‌سازان دارای گرید C موفق به اخذ مهلت از سوی خودروسازان شدند، اما قطعه‌سازان دارای گرید D موفق به اخذ مهلت نشدند و از ابتدای سال‌جاری از چرخه تامین خودروسازان حذف شدند.

به گفته ساسان قربانی رییس شورای عالی تعالی قطعه‌سازان هم‌اکنون قطعه‌سازان دارای گرید D از چرخه تامین خودروسازان حذف شده‌اند.

رییس شورای عالی تعالی قطعه‌سازان در پاسخ به این پرسش که چند درصد از قطعه‌سازان در این رتبه قرار داشتند عنوان کرد: کمتر از ۱۰ درصد از قطعه‌سازان دارای گرید D بودند که برخی از این قطعه‌سازان رتبه خود را ارتقا دادند مابقی نیز از چرخه تامین حذف شدند. نجفی منش دبیر انجمن قطعه‌سازان نیز با تایید حذف قطعه‌سازان دارای گرید D در خصوص چگونگی دسته‌بندی قطعه‌سازان اظهار داشت: قطعه‌سازان براساس پرسشنامه‌ای که از سوی خودروسازان در اختیار آنها قرار می‌گیرد مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

به گفته دبیر انجمن قطعه‌سازان، به منظور دسته بندی قطعه‌سازان جدولی در نظر گرفته شده که براساس آن قطعه‌سازان با امتیاز بالای ۸۵ در گرید A، امتیاز بالای ۶۰ در گرید B، امتیاز کمتر از ۶۰ در گرید C قرار می‌گیرند و با توجه به حذف گرید D این گروه نیز از جدول دسته بندی حذف شده‌اند.

رییس شورای عالی تعالی قطعه‌سازان همچنین در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر چند درصد از قطعه‌سازان در گرید C قرار دارند نیز اظهار داشت:۲۰ تا ۲۵ درصد از قطعه‌سازان در این گرید قرار دارند که این تعداد قطعه ساز باید از ابتدای مهرماه سال‌جاری به گرید A یا B ارتقا پیدا کنند و در غیر این صورت از زنجیره تامین حذف خواهند شد. قربانی در پاسخ به این پرسش که با حذف این تعداد

قطعه ساز آیا خودروسازان با مشکل تامین مواجه نخواهند شد عنوان کرد: تمام تلاش قطعه‌سازان ارتقای رتبه است و احتمالا تعداد محدودی از قطعه‌سازان به دلیل عدم ارتقا حذف خواهند شد.

ارزیابی توسط خودروسازان

از سوی دیگر براساس آیین‌نامه ارتقای کیفیت خودروهای سبک، قطعات و مجموعه‌های مرتبط، ارزیابی قطعه‌سازان توسط خودروسازان و تامین‌کنندگان اصلی شرکت‌های خودروساز انجام می‌شود، بر این اساس ارزیابی قطعه‌سازان توسط ممیزی تدوین شده از سوی شرکت‌های خودروساز صورت می‌گیرد.

رییس شورای عالی تعالی قطعه‌سازان در خصوص چگونگی ارزیابی قطعه‌سازان می‌گوید: هر شرکت خودروساز فرآیند خاصی برای ارزیابی خود تدوین کرده و سنجش نیز براساس فرآیند مد نظر شرکت‌های خودروسازان صورت می‌گیرد.

به گفته قربانی علاوه بر اخذ ممیزی از سوی خودروسازان، قطعه‌سازان باید گواهی ایزو PC را نیز تحت نظر مراکز بین‌المللی اخذ کنند که داشتن این گواهی الزامی است.

دبیر انجمن قطعه‌سازان نیز در خصوص چگونگی ارزیابی قطعه‌سازان از سوی خودروسازان می‌گوید: قطعه‌سازان به دو روش سیستمی و عملکردی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

به گفته نجفی منش در روش سیستمی R&D، آزمایشگاه‌ها و فرآیند مهندسی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در ارزیابی عملکردی نیز میزان برگشتی و تامین به موقع قطعه مورد ارزیابی می‌شود.

نجفی منش در پاسخ به این پرسش که آیا سنجش کامل قطعه‌سازان از سوی خودروسازان مشکلات جدیدی را به وجود نخواهد آورد اظهار داشت: انجمن قطعه‌سازان پیشنهادی مطرح کرد مبنی بر اینکه ارزیابی سیستمی از سوی یک سازمان مستقل صورت گیرد و خودروسازان تنها به ارزیابی عملکردی بپردازند، اما پیشنهاد مطرح شده پذیرفته نشد و هر دو ارزیابی به خودروسازان سپرده شد.

از سوی دیگر حذف قطعه‌سازان دارای رتبه D و C در حالی در دستور کار خودروسازان قرار گرفته که هنوز برخی قطعات با مجوز ارفاقی وارد خطوط تولید می‌شوند و باید دید با خروج قطعه‌سازان دارای گرید C و D آیا مجوز ارفاقی نیز حذف خواهد شد؟

دبیر انجمن قطعه‌سازان در این خصوص می‌گوید: مجوز ارفاقی روشی مرسوم در تمام دنیا است و حذف قطعه‌سازان دارای گرید‌های C و D به معنی حذف این مجوز نیست.

به گفته نجفی منش، در مجوز ارفاقی قطعاتی که تفاوت جزئی با استانداردهای مد نظر دارند وارد خطوط می‌شوند که این امر به منظور جلوگیری از توقف خطوط تولید صورت می‌گیرد و با حذف قطعه‌سازان دارای گرید D و Cاین روش حذف نخواهد شد.

توانمندسازی قطعه‌سازان اولویت اول

ابوالحسن سرشار مدیرعامل شرکت مگاموتور نیز در خصوص برنامه این شرکت برای حذف قطعه‌سازان دارای گرید C از زنجیره تامین می‌گوید: برای حذف قطعه‌سازان دارای گرید C باید ارزیابی مجدد صورت گیرد که به همین منظور نیز هم‌اکنون ارزیابی قطعه‌سازان در حال انجام است.

به گفته مدیر عامل شرکت مگاموتور، حذف این قطعه‌سازان هنوز آغاز نشده چرا که برنامه اصلی شرکت مگاموتور ارتقای کیفی قطعه‌سازان است نه حذف آنها به همین منظور نیز بررسی مشکلات این قطعه‌سازان به منظور ارتقای کیفیت هم‌اکنون در اولویت قرار دارد.

سرشار در خصوص مشکلات قطعه‌سازان نیز اظهار داشت: مشکلات نقدینگی به منظور خرید تجهیزات جدید و انتقال تکنولوژی یکی از عمده مشکلات قطعه‌سازان است که برای برطرف کردن این مشکل شرکت بودجه‌ای را در اختیار شرکت‌های که دارای رشد تولید هستند قرارداده تا علاوه بر رشد تولید رشد کیفی نیز داشته باشند که این روند در سال‌جاری نیز ادامه دارد.

به گفته مدیر عامل شرکت مگاموتور در صورت حذف قطعه‌سازان شرکت‌های تامین‌کننده و در نهایت خودروساز به قطعه‌سازان خارجی وابسته خواهند شد که این امر با توجه به تغییر در مناسبات اقتصادی به نفع خودروسازان نخواهد بود به همین منظور توانمند سازی قطعه‌سازان در مرحله اول و پس از آن حذف قطعه‌سازانی که اقدامی برای ارتقای کیفیت صورت نداده اند در دستور کار این شرکت قرار دارد.

مدیر عامل مگاموتور در پاسخ به این پرسش که ارزیابی مجدد قطعه‌سازان چه زمانی به پایان خواهد رسید اظهار داشت: اردیبهشت ماه ارزیابی از قطعه‌سازان پایان خواهد یافت و پس از آن در خصوص حذف یا ادامه همکاری با قطعه‌سازان تصمیم‌گیری خواهد شد.

وی در خصوص تاثیر حذف این قطعه‌سازان بر زنجیره‌ای تامین نیز می‌گویند: قطعه‌سازان دارای رتبه C تعداد محدودی هستند و در صورتی که با حذف آنها با مشکل مواجه شویم تامین قطعه را به قطعه‌سازان حائزه رتبه واگذار می‌کنیم.