گروه خودرو- سال جاری در حالی به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود که واردکنندگان خودرو برای اخذ مجوز ثبت سفارش همچنان سردرگم هستند. به گفته برخی از واردکنندگان، وزارت بازرگانی واردات خودرو از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی را بلامانع می‌داند؛ اما وزارت صنایع تنها نمایندگی‌ها را مجاز به واردات خودرو می‌خواند.

برخی از واردکنندگان نیز در گفت و گو با خبرنگار ما از ضوابط جدید وزارت صنایع گله کرده و این ضوابط را منجر به انحصار بازار خودروهای خارجی در دست عده‌ای از نمایندگی‌ها می‌دانند. در همین حال نمایندگان ویژه رییس‌جمهور در کارگروه کنترل بازار به استناد اصل یکصد و بیست و هفتم قانون اساسی، اواخر دی ماه گذشته وزارت صنایع و معادن را موظف کردند که فهرست خودروهای وارداتی مجاز را به وزارت بازرگانی اعلام کند. براساس این تصمیم وزارت صنایع و معادن موظف شد در کوتاه‌ترین زمان ممکن فهرست خودروهای وارداتی مجاز را به وزارت بازرگانی اعلام کند. این مصوبه در حالی به وزارت صنایع ابلاغ شد که این وزارتخانه با استناد به آیین‌نامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان، تاکنون مصوبه مذکور را اجرایی نکرده است.

مسوولان وزارت صنایع با استناد به آیین نامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان معتقدند که خودروهای خارجی باید خدمات پس از فروش مناسبی به مشتریان ارائه کنند به همین دلیل بر ضابطه‌مند کردن واردات تاکید دارند. بر همین اساس ظاهرا مسوولان این وزارتخانه مشغول رایزنی با دولت هستند تا به استناد آیین‌نامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو تغییراتی در مصوبه ابلاغ شده به وجود آورند.براساس روش پیش گرفته از سوی وزارت صنایع و معادن از این پس ثبت سفارش تنها برای نمایندگی‌ها و براساس توانمندی در ارائه خدمات پس از فروش صورت خواهد گرفت و لیستی به طور عام منتشر نخواهد شد.به گفته یکی از مسوولان وزارت صنایع و معادن مصوبه اعلام لیست خودروهای مجاز برای ورود به کشور از سوی معاون اول رییس‌جمهور ابلاغ شده، اما این وزارتخانه مواردی را به مصوبه اعلام شده با توجه به قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان مطرح کرد، به همین دلیل مقرر شد تا مصوبه مذکور تا زمان اتمام جلسات و نتیجه گیری جدید مسکوت بماند.به گفته این مقام مسوول، در حال حاضر و به منظور رسیدن به ضوابط مشترک جلساتی میان وزارت صنایع و معادن و دولت در حال برگزاری است و تا رسیدن به جمع‌بندی مشترک لیست خودروهای مجاز به صورت عمومی منتشر نخواهد شد و همچنان نمایندگی‌ها می‌توانند برای ثبت سفارش درخواست خود را به این وزارتخانه ارائه کنند. به گفته وی، در روش پیشین ثبت سفارش هم از طریق نمایندگی و هم به صورت آزاد (شناسنامه‌ای و کارت بازرگانی) صورت می‌گرفت که در روش جدید واردات آزاد کلا حذف شده و نمایندگی نیز باید در قبال خودروهای وارداتی شبکه خدمات پس از فروش مناسب داشته باشد.

تاکید وزارت صنایع به ثبت سفارش تنها از سوی نمایندگی‌ها در حالی است که به گفته برخی از واردکنندگان، وزارت بازرگانی ثبت سفارش را به صورت کلی آزاد اعلام کرده و برای آن محدودیتی در نظر نگرفته است.این مقام مسوول همچنین در خصوص اظهارنظر مسوولان وزارت بازرگانی مبنی بر آزاد بودن ثبت سفارش برای تمام واردکنندگان خودرو اظهار داشت: اظهار نظر مطرح شده از سوی مسوولان وزارت بازرگانی شاید به دلیل بی‌اطلاعی این وزارت خانه از روش جدید ثبت سفارش باشد، اما آنچه مسلم است و بر اساس آیین‌نامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان از این پس ثبت سفارش تنها براساس نسبت سفارش به تعداد مراکز خدمات پس از فروش، صادر خواهد شد.

روش پیش گرفته از سوی وزارت صنایع مبنی بر اختصاص ثبت سفارش به نمایندگی‌های مجاز در حالی است که از ابتدای سال جاری برخی از شرکت‌های خودروساز آسیایی (تویوتا، کیا و هیوندایی) و بعضا اروپایی (بنز) همکاری با شرکت‌های داخلی را کاهش داده‌اند.این مقام مسوول در پاسخ به این پرسش که با توجه به کاهش همکاری برخی از شرکت‌های خودروساز با کشور آیا نمایندگی‌های فعال در کشور همچنان اعتبار دارند، می‌گوید: گواهی نمایندگی‌ها توسط مرکز اصناف صادر می‌شود و گواهی صادر شده به معنی نمایندگی شرکت مادر در کشور است که برای وزارت صنایع نیز همین گواهی برای محرز شدن صحت نمایندگی کفایت می‌کند.

چرا ثبت سفارش کاهش یافت؟

از سوی دیگر تاخیر در اعلام لیست خودروهای مجاز از سوی وزارت صنایع در ۱۰ ماه سال جاری افت ثبت سفارش را به همراه داشته است؛ به طوری‌که براساس آمار اعلام شده از سوی سازمان توسعه و تجارت ثبت سفارش نسبت به مدت مشابه سال قبل افت ۹۴ درصدی را تجربه کرد.

این مقام مسوول در خصوص دلایل کاهش ثبت سفارش در سال جاری می‌گوید: تغییر در روش ثبت و نبود تناسب میان درخواست با شبکه خدمات پس از فروش عمده دلیل کاهش ثبت سفارش در سال جاری بوده که این امر کاملا طبیعی است.وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به روند نزولی ثبت سفارش آیا سال آینده بازار وارداتی‌ها با مشکل مواجه نخواهند شد، عنوان کرد: آنچه که مسلم است کاهش عرضه، افزایش تقاضا را در پی دارد و با توجه به کاهش ثبت سفارش در سال جاری احتمالا سال آینده در بازار با مشکل مواجه خواهیم شد.

سرگردانی واردکنندگان

از سوی دیگر برخی از واردکنندگان از سردرگمی میان وزارت صنایع و بازرگانی خبر داده و در این خصوص می‌گویند: چندی پیش وزارت بازرگانی اعلام کرد متقاضیان برای ثبت سفارش به وزارت صنایع مراجعه کنند، اما با مراجعه به وزارت صنایع این وزارت خانه پاسخگوی واردکنندگان نبوده است.ابوالفضل محمدی مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات در این خصوص می‌گوید: ما اعلام کرده‌ایم که متولی واردات خودرو وزارت صنایع است و هر مدلی که از سوی این وزارت خانه اعلام شود ما در خصوص ثبت سفارش آن اقدام خواهیم کرد و در سال جاری نیز خودروهایی که اعلام شده به وزارت بازرگانی از سوی وزارت صنایع بدون هیچ مشکلی ثبت شده‌اند.به گفته محمدی لیست خودروهای مجاز از سوی وزارت صنایع تهیه می‌شود و وزارت بازرگانی در این خصوص اعمال نظر نمی‌کند.