رشد تولید خودرو به صلاح است؟
گروه خودرو- خودروسازان کشور در سال گذشته نزدیک به یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه انواع خودرو را به تولید رساندند و امسال نیز قطعا رشدی چند درصدی تجربه خواهند کرد. همچنین طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در قالب استراتژی افق سال ۱۴۰۴، خودروسازان داخلی در این سال باید سه میلیون دستگاه انواع خودرو را به تولید برسانند.
در این شرایط، این پرسش‌ها پیش می‌آید که آیا با توجه به اشباع نسبی بازار خودرو کشور، نیازی به افزایش تیراژ تولید خودرو وجود دارد؟
آیا با کیفیت فعلی خودروهای ساخت داخل، رشد تولید، توجیه‌پذیر است و می‌توان به بازارهای صادراتی دلخوش بود؟
در این مورد با دو دسته موافق و مخالف روبه‌رو هستیم.
موافقان معتقدند چون تولید، ضامن اشتغال به شمار می‌رود، پس در هر شرایطی رشد تولید، پسندیده و پذیرفتنی است.
از آن سو، مخالفان نیز این باورند که بهتر است به جای رشد کمی، تولید را کنترل و کیفیت خودروهای داخلی را افزایش داد؛ چراکه در دنیای امروز و با این همه رقیبان قَدَر قدرت، کیفیت است که بقای تولید را در پی دارد و ضامن حفظ بازارهای داخلی و خارجی خودروسازان است.
در نگاهی منصفانه به دیدگاه موافقان و مخالفان رشد تولید، باید به نوعی به هر دو گروه حق داد. در هر حال رشد تولید، در کل نکته‌ای مثبت به حساب می‌آید و انتقاد به اصل این موضوع، چندان توجیه‌پذیر نیست؛ اما از طرفی نیز به هر حال برای این تولیدات باید بازاری نیز وجود داشته باشد و بازاریابی رابطه‌ای مستقیم با کیفیت محصول دارد.
طبق آنچه که از آمار رسمی تولید خودروهای سواری در ایران و طی سال ۸۸ بر می‌آید، حدود ۹۷۰ هزار دستگاه از این آمار را محصولات پرمصرفی نظیر پژو ۴۰۵ و پارس، در کنار خودرو کم‌کیفیتی به نام پراید، تشکیل می‌دهند و این موضوع، نشانه خوبی در خودروسازی ایران با حدود نیم قرن تجربه نیست.
در واقع طی سال‌های اخیر اگرچه خودروسازان داخلی همواره بر تولید محصولات خود در بخش سواری افزوده و در این زمینه رشد را تجربه کرده‌اند، اما کارشناسان معتقدند وقتی نزدیک به ۷۵ درصد تولید خودروسازان داخلی را پرمصرف‌ها و کم‌کیفیت‌ها تشکیل می‌دهند، نباید چندان به این رشد تولید دل بست و آن را ستود. این موضوع در شرایطی است که رشد تولید خودرو البته نکات مثبتی را در پی داشته است. از جمله آنکه در حال حاضر تولید خودرو سواری در کشور به حدی رسیده که مشتریان دیگر مانند چندین سال پیش، در صف خرید قرار ندارند و به جز مواردی استثنایی، در مدت زمانی کوتاه، صاحب خودرو می‌شوند.
باید تیراژ را کم کرد
رییس پیشین سازمان صنایع و معادن اصفهان در این زمینه می‌گوید: تیراژ تولید بالا مشکل فعلی خودروسازی ایران به حساب می‌آید.
کرامت جهانگرد تاکید می‌کند: ما نتوانسته‌ایم همان گونه که تیراژ را افزایش داده‌ایم، کیفیت را نیز ارتقا دهیم.
وی با تاکید بر اینکه خودروسازان باید از تیراژ تولید خود بکاهند، می‌افزاید: در حال حاضر اگر تیراژ تولید خودرو را کم کرده و هزینه بیشتری صرف تحقیق و توسعه و کیفیت کنیم، با جلب رضایت مشتری، نگرانی چندانی نیز در حفظ بازارهای خود نخواهیم داشت.
صادرات یک میلیون خودرو؟
«فروش محصول»، هدف نهایی تولید به شمار می‌رود و «صادرات» یکی از راه‌های نیل به این هدف است، اما آیا با وضعیت کیفی که خودروهای داخلی دارند، می‌توان به «صادرات» دلخوش بود؟
در حال حاضر، اگر نگاهی به آمار صادرات خودروهای داخلی در سال گذشته بیندازیم، خواهیم دید که این آمار در مقایسه با سال ۸۷ دچار افت شده است.
از این گذشته، هم‌اکنون رقابت در بازارهای خودرو دنیا، بسیار سخت و فشرده شده و خودروسازان بزرگ سعی دارند با عرضه محصولاتی باکیفیت‌تر، ارزان‌تر و البته کم‌مصرف‌تر، مشتریان خود را حفظ کنند؛ چراکه به خوبی می‌دانند، ذره‌ای لغزش در فضای بحرانی اقتصاد این روزهای جهان، از دست رفتن بازارهای صادراتی را در پی دارد و موضوعی که می‌تواند ضامن بقای این بازارها باشد، نه کمیت، بلکه کیفیت خودروهای تولیدی است.
این موضوع در حالی است که وضعیت فعلی خودروهای ساخت داخل، بر کیفیت نسبتا پایین آنها تاکید می‌کند و با خودروهایی که هم‌اکنون در کشور به تولید می‌رسد، قطعا نمی توان نسبت به حفظ و توسعه بازارهای صادراتی امیدوار بود، حال آنکه در این شرایط طبق استراتژی تعیین شده نیز قرار است در سال ۱۴۰۴، خودروسازان سه میلیون خودرو تولید و یک میلیون آن را نیز صادر کنند.
دبیر انجمن قطعه‌سازان در این مورد می‌گوید: با توجه به استراتژی تعیین شده، قطعه‌سازها و خودروسازان باید هر سال به کیفیت محصولات خود بیفزایند که این موضوع در کنار تولید بالا، بازارهای صادراتی خودروسازان را حفظ و حتی توسعه نیز خواهد داد.
محمدرضا نجفی‌منش می‌افزاید: اگر به اهداف تعیین شده برسیم، قطعا تولید سه میلیون خودرو و صادرات یک سوم آن، منطقی و شدنی است.
بازار داخل کشش دارد؟
این روزها اگر از مقابل نمایشگاه‌های خودرو عبور کرده باشید احتمالا به این موضوع که بازار خودرو کشور در رکود است، پی برده‌اید.
آن طور که برخی کارشناسان عنوان می‌کنند، بازار خودرو ایران هم‌اکنون دیگر به مرز اشباع رسیده و یکی از دلایلی که رکود، آن را فرا گرفته، همین موضوع است.
در این شرایط برخی کارشناسان معتقدند باید تیراژ را کنترل کرد و رشد تولید را چندان افزایش نداد.
رییس انجمن قطعه‌سازان در این زمینه می‌گوید: با توجه به رکود فعلی بازار خودرو، نباید رشد چندانی را برای تولید در نظر بگیریم.
محمدباقر رجال با تاکید بر اینکه در حال حاضر نمی توان به وضع بازار و توان خرید مشتریان، خیلی مطمئن بود، تاکید می‌کند: باید با انجام مطالعات، روند تولید را طوری در نظر بگیریم که با بازار داخل تناسب و همخوانی داشته باشد و این طور نشود که خودرو تولید کنیم، اما مشتری برای آن نداشته باشیم.
گفته‌های رجال در حالی است که دبیر انجمن قطعه‌سازان نظر دیگری دارد.
نجفی‌منش می‌گوید: برآوردها نشان می‌دهد که هرچه خودرو تولید می‌کنیم، مشتریان می‌خرند.
وی تاکید می‌کند: وقتی هرچه تولید می‌کنیم، می‌خرند، دلیلی ندارد تولید را کنترل کنیم.
این گفته نجفی‌منش اگرچه در حال حاضر تا حدود زیادی درست به نظر می‌رسد؛ اما باید توجه داشت که غالب مشتریان داخلی از کیفیت محصولات خودروسازی ایران راضی نیستند و در آینده نیز با توجه به افزایش قیمت بنزین، بر این نارضایتی به خاطر مصرف سوخت بالای برخی خودروها، افزوده خواهد شد.
ورودی با خروجی نمی‌خواند
تقریبا سالانه حدود ۲/۱ میلیون دستگاه انواع خودرو به خیابان‌ها و جاده‌های کشور می‌آیند، این در شرایطی است که در ازای آن، تعداد بسیار کمتری خودرو فرسوده از رده خارج می‌شود و عدم تناسب ورودی و خروجی خودروها، ترافیک سرسام‌آوری را نصیب کشور می‌کند.
در این مورد حتی سال گذشته وزیر راه و ترابری نیز زبان به انتقاد گشود و اعلام کرد که خیابان‌ها و جاده‌های کشور، دیگر ظرفیت نداشته و در حال انفجار هستند.
وی صراحتا از خودروسازان خواست تا تولید را کم کنند؛ چراکه دلیلی ندارد وزارت راه پول خرج جاده‌سازی کند، اما سود آن به جیب خودروسازان برود. در این مورد دبیر انجمن قطعه‌سازان می‌گوید: باید رابطه ورودی و خروجی خودروهای داخلی به گونه‌ای منطقی‌تر و صحیح‌تر تنظیم شود. نجفی‌منش تاکید می‌کند: بنا بر استراتژی در نظر گرفته شده، خروج خودروهای فرسوده در سال‌های پیش رو با سرعت بیشتری انجام می‌شود و این باعث خواهد شد که ورودی و خروجی خودروها به جاده‌های کشور، روند منطقی‌تری بگیرد.گفته‌های وی در شرایطی است که هم‌اکنون خروج خودروهای فرسوده، روند امیدوارکننده و سریعی را طی نمی‌کند.
ارسال نظر