مونا مشهدی رجبی

بحران بدهی دولت‌های اروپایی و احتمال ورشکستگی چندین دولت بزرگ واقع در اتحادیه اروپا یکی از مباحث بسیار با اهمیت اقتصادی دنیا است، ولی مساله این است که این بحران اقتصادی و مالی وارد بازار خودرو نیز شده است. آمارها نشان می‌دهد که بحران بدهی اروپا سبب شد تا تقاضای خودرو در اغلب کشورهای منطقه کاهش پیدا کند و به دنبال آن شرکت‌های تولیدی فعال در این منطقه یا شرکت‌های صادرکننده خودرو به این بازار مجبور شدند تا سیاست‌های خود را تعدیل کنند.

این بحران از دو جنبه برای بازار خودرو اهمیت دارد. اول اینکه در اثر بحران بدهی اروپا ارزش یورو در بازار جهانی تنزل پیدا کرد و کاهش ارزش یورو سبب شد تا قیمت کالاهای اروپایی ارزان شود؛ بنابراین خودروهای صادراتی و قطعات صادراتی از این قاره ارزان‌تر شد و به دنبال آن تقاضا برای این قطعات و خودروهای اروپایی ارتقا یافت. از طرف دیگر بحران قاره اروپا و افزایش فشار اقتصادی روی مردم سبب شد تا مردم این قاره خرید وسایل غیرضروری از قبیل خودرو را به تاخیر بیاندازند و به دنبال آن تقاضا برای خودرو در این قاره تنزل یابد. حال نتیجه‌ای که این بحران روی بازار خودرو برجای می‌گذارد، برآیند دو اثر ذکر شده است.

رییس اتحادیه صادر‌کنندگان خودرو ترکیه در مورد تاثیر منفی بحران بدهی اروپا روی صادرات خودرو به این قاره می‌گوید: در ماه‌های اخیر صادرات خودرو از ترکیه به بازارهای اروپایی به طور متوسط ۱۶ درصد تنزل یافته است و با توجه به اینکه قرار است در برخی از کشورها طرح افزایش نرخ مالیات و کاهش هزینه‌های رفاهی دولتی اجرا شود انتظار می‌رود تقاضا برای خودرو در این کشورها بیشتر تنزل یابد.

البته نرخ کاهش تقاضا در بازارهای مختلف متفاوت خواهد بود که این هم بستگی به میزان بحران بدهی در آن کشور خاص دارد. مثلا کشور یونان که شاهد کسری بودجه‌ای برابر با ۶/۱۳ درصد تولید ناخالص داخلی است و دولت این کشور رسما اعلام ورشکستگی کرده است در ماه گذشته کاهش ۵۲ درصدی فروش خودرو را نسبت به ماه قبل از آن شاهد بود، ولی نرخ کاهش فروش خودرو در کشور انگلیس در این بازه زمانی تنها ۱۱ درصد اعلام شده است.

آمارها نشان می‌دهد که در چهارمین ماه سال ۲۰۱۰ میلادی فروش خودرو در آلمان ۳۲ درصد، در ایتالیا ۱۶ درصد و در کشور اسپانیا ۳۹ درصد کاهش یافته است.

رییس اتحادیه صادر‌کنندگان خودرو ترکیه در این مورد می‌گوید: علاوه بر تاثیر روانی بحران بدهی اروپا روی سطح تقاضای مصرف‌کنندگان خودرو می‌توان به طرح‌های اجرا شده در دولت برای کاهش هزینه‌ها و افزایش نرخ مالیات در کنار افزایش تورم در بسیاری از کشورهای اروپایی نیز به عنوان عوامل تاثیر‌گذار در کاهش فروش خودرو در اروپا اشاره کرد.

هم اکنون مصرف‌کنندگان اروپایی درآمد و قدرت خرید کمتری دارند و نمی‌توانند این درآمد را برای تهیه کالاهای غیرضروری هزینه کنند.

البته با وجود کاهش تقاضا در اغلب بازارهای اروپایی هنوز هم سطح فروش و تقاضا نسبت به دو سال گذشته بالاتر است. آمارها نشان می‌دهد به‌رغم تمامی مشکلات اقتصادی موجود سطح فروش خودرو در اتحادیه اروپا در دوازده ماه منتهی به ماه مه ‌سال جاری ۴۴ درصد بیشتر از مدت مشابه سال قبل از آن بود. از طرف دیگر تقاضا در دیگر کشورهای جهان به خصوص آمریکا و چین نیز با سرعت زیادی رشد کرد که می‌تواند سبب کاهش تاثیر مخرب بحران اقتصادی اروپا بر بازار خودرو شود. ارزش صادرات خودرو کشور ترکیه به قاره اروپا در چهار ماه اول سال جاری برابر با ۴/۴ میلیارد دلار بوده است و انتظار می‌رود تا انتهای سال جاری میلادی به ۱۸ میلیارد دلار افزایش یابد.