در قبال بازگشت تعرفه ۹۰درصدی
کیفیت خودروهای داخلی ارتقا می‌یابد؟
حمیدرضا بهداد- نمایندگان مجلس شورای اسلامی، روزگذشته در شرایطی به یک فوریت طرح «ارتقای سطح کیفی خودروهای داخلی» رای دادند که در صورت تصویب نهایی آن، خودروسازان کشور باید در قبال بازگشت تعرفه واردات خودرو به همان ۹۰ درصد پیشین، کیفیت محصولات خود را افزایش بدهند. بر اساس این طرح که توسط برخی نمایندگان خانه ملت، تنظیم شده مصوبه اواخر سال گذشته مجلسی‌ها در زمینه کاهش ۲۰ درصدی تعرفه واردات خودرو، لغو و در عوض، دولت مکلف می‌شود ظرف مدت سه ماه سازوکارهای لازم جهت ارتقای سطح کیفی خودروهای تولید داخل را تهیه و به کلیه تولید‌کنندگان خودرو در کشور ابلاغ کنند.همچنین در صورت تصویب نهایی طرح موردنظر، وزارت صنایع و معادن مکلف می‌شود گزارش اقدامات انجام شده را هر سه ماه به کمیسیون صنایع و معادن مجلس اعلام کند و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران نیز مسوولیت نظارت بر حسن اجرای دستور‌العمل‌های ابلاغی را برعهده دارد و مکلف می‌شود که تخلفات احتمالی را در اسرع وقت به اطلاع کمیسیون صنایع برساند.
بر اساس این طرح، خودروسازان ملزم هستند کیفیت تولیدات خود را افزایش دهند و در این میان نقش سازمان استاندارد نیز پررنگ‌تر از قبل خواهد بود؛ به نحوی که این سازمان موظف است تعداد قطعات بیشتری را مشمول استاندارد اجباری کند تا به این ترتیب سطح کیفی قطعات داخلی نیز افزایش یابد.
نکته قابل توجه اینکه، در طرح جدید به طور جزئی و مشخص، برنامه و زمان‌بندی خاصی جهت دستیابی به یک سطح کیفی خاص عنوان نشده و در این برنامه تنها بر رشد کیفی تولیدات داخل تاکید صورت گرفته است که در این زمینه باید از موارد و برنامه‌های مصوب قبلی مانند استراتژی صنعت خودرو و قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو بهره گرفت.
یک فوریت این طرح در شرایطی به تصویب رسیده که خودروسازان و البته قطعه‌سازان داخلی، معمولا فقط مواقعی که بحث کاهش تعرفه واردات، به میان می‌آید، دم از ارتقای کیفیت می‌زنند و به ارائه طرح‌هایی می‌پردازند که اکثرا کلی‌است. این در شرایطی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند، کاهش تعرفه واردات خودرو، حتی تا مرز ۵۰ درصد نیز، آسیب چندانی به تولید و بازار خودروسازان کشور وارد نخواهد کرد.
از سوی دیگر این پرسش وجود دارد که چرا خودروسازان معمولا در اوایل و اواخر هر سال که بحث تغییر تعرفه واردات مطرح می‌شود، یاد ارتقای کیفیت محصولات خود می‌افتند و باقی سال را در خواب به سر می‌برند؟
طی سال‌های اخیر، دو خودروساز بزرگ ایران همزمان با مطرح شدن بحث کاهش تعرفه، همواره مواضعی منفی اتخاذ کرده و یک شبه، طرح‌هایی را برای افزایش کیفیت محصولات خود تنظیم و ارائه داده‌اند، طرح‌هایی که معمولا در حد همان طرح باقی‌مانده و تحقق نیافته است، که اگر می‌یافت، نه مشتریان ایرانی از کیفیت خودروهای داخلی ناراضی بودند و نه خودروسازان تا این حد از کاهش تعرفه هراس داشتند که اگر نداشتند قطعا هم‌اکنون بدین شکل در برابر مصوبه مجلس بابت کاهش ۲۰ درصدی تعرفه واردات خودرو، صف آرایی نمی‌کردند.
سختگیری مضاعف بر خودروسازان
اما رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، در این زمینه با بیان اینکه در جریان طرح ارتقای کیفیت خودروهای داخلی قرار ندارد، گفت: اگر این طرح به تصویب برسد، مجلس قطعا ما را برای توجیه وظایف جدید سازمان استاندارد درباره ارتقا سطح کیفی خودروهای داخلی، فرا خواهد خواند.
نظام‌الدین برزگری با اشاره به اینکه پس از بازدید مقام معظم رهبری از صنایع خودروسازی کشور، جلسه ای بین وزارت صنایع، خودروسازان و موسسه استاندارد تشکیل شد، افزود:در این جلسه بنده عنوان کردم که با توجه به تاکید ایشان بر افزایش کیفیت کالاهای داخلی، خودروسازان باید تلاش بیشتری را در این زمینه به کار گیرند.
برزگری با بیان اینکه موسسه استاندارد قصد دارد قطعات مربوط به خودروهای داخلی را در سطح وسیع تری مشمول استانداردهای اجباری کند، تاکید کرد:امسال سخت گیری مضاعفی بر خودروسازان خواهیم داشت.
کیفیت در گرو قطعه سازان
اظهارات رییس سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در شرایطی است که به اعتقاد فرید زاوه کارشناس خودرو، ارتقای کیفیت خودروهای داخلی در گرو رشد و توسعه صنعت قطعه‌سازی است.
وی با تاکید بر اینکه خودروسازان همواره در مواقعی که از کاهش تعرفه واردات خودرو احساس خطر می‌کنند، صحبت از افزایش کیفیت به میان می‌آورند، گفت: به هر حال در حالت کلی، اگر قرار به رشد کیفیت خودروهای داخلی باشد، باید کار را از قطعه‌سازان شروع کرد، چراکه آنها در خط یک زنجیره تولید خودرو قرار گرفته‌اند.
این کارشناس خودرو تصریح کرد: در حال حاضر مراکز تحقیقات و طراحی خودروسازان داخلی کار خود را انجام می‌دهند، اما چون قطعات تولیدی کیفیت مناسب و مورد نظر را ندارند، نتیجه کارها، آن طور که باید خوب از آب درنمی‌آید.به گفته زاوه، برای افزایش کیفیت خودروهای داخلی، ابتدا باید قطعه‌سازان سطح کیفی خود را بالا ببرند و سپس از خودروسازان رشد کیفیت را خواستار شد.
اما دبیر انجمن قطعه سازان نیز با اشاره به اینکه نمی‌توان مرز و هدف مشخصی را برای کیفیت خودروهای داخلی مشخص کرد، گفت: کیفیت راهی است که پایان ندارد و با توجه به رقابت شدیدی که بین خودروسازان بزرگ دنیا شکل گرفته، همواره باید در این مسیر حرکت کرد و سرعت را افزایش داد.
محمدرضا نجفی منش با اشاره به استراتژی تعیین شده برای صنعت خودروسازی کشور تا سال ۱۴۰۴ می‌گوید: این برنامه، مسیر را برای ما مشخص کرده و تمام مباحث و دغدغه‌های کیفی و حتی تناسب کیفیت خودروها با روند کاهش تعرفه نیز در آن تعیین شده است و بنابراین ما راهی جز حرکت در مسیر بهبود کیفی خود نداریم.نجفی منش همچنین به لزوم توجه بیشتر دولت به بحث تحقیق و توسعه نیز اشاره کرده و تصریح می‌کند: اگر دولت بپذیرد که خودروسازان به جای پرداخت مالیات، در مباحث تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری و هزینه کنند، این موضوع به طور قطع تاثیری بسزا و اساسی بر توسعه کیفی قطعات و در نتیجه خودروهای داخلی خواهد گذاشت.اظهارات دبیر انجمن قطعه سازان در شرایطی است که طرح ارتقای کیفیت خودروهای داخلی در قبال بازگشت تعرفه واردات به همان ۹۰ درصد قبلی، تنها در یک صفحه تنظیم شده و هیچ اشاره ای به جزئیات آن نشده است.به نظر می‌رسد خودروسازی ایران برای رشد کیفی خود، نیازمند ارائه برنامه ریزی‌ها و طرح‌هایی قوی تر و جامع تر است و با ارائه طرح‌هایی یک شبه، نمی توان به بهبود کیفی خودروهای داخلی امیدوار بود که اگر چنین بود، ۷۰ درصد کل تولید سالانه خودروهای سواری کشور را پس از نیم قرن فعالیت، محصولاتی مانند پراید و پژو ۴۰۵، تشکیل نمی‌داد.در این شرایط، پرسشی که پیش می‌آید این است که خودروسازی ایران چگونه می‌خواهد با طرح‌هایی یک شبه و یکباره، سطح کیفی محصولات خود را افزایش دهد؟
آیا اصلا این طرح یک صفحه ای، با همفکری و مشاوره کارشناسان و مردان صنعتی کشور تهیه شده یا اینکه در اقدامی احساسی، توسط برخی نمایندگان مخالف کاهش تعرفه واردات خودرو، به تنظیم رسیده است؟باید منتظر ماند و دید در صورت رای مثبت نمایندگان خانه ملت به بازگشت تعرفه واردات خودرو به همان ۹۰ درصد قبلی، خودروسازان چه خواهند کرد و آیا کیفیت محصولات خود را افزایش می‌دهند؟
ارسال نظر