تولید 3 میلیون خودرو نیازمند 10 برند داخلی است

مژگان میرزایی - تولید سه میلیون دستگاه خودرو بر اساس استراتژی توسعه صنعتی خودرو در حالی از سال آینده و به‌طور تدریجی در دستور کار خودروسازان قرار می‌گیرد که بر اساس استراتژی مذکور باید نیمی از خودروهای تولیدی در کشور تا سال ۱۴۰۴با برند داخلی عرضه شوند که این امر به معنی تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو با برند داخلی است.

بر این اساس، خودروسازان برای تحقق این هدف باید طراحی و تولید حداقل ۱۰ خودرو جدید با برند داخلی و هرکدام با تیراژ ۱۵۰ هزار دستگاه را تا سال ۱۴۰۴ اجرایی کنند، این امر در حالی است که خودروسازان هم‌اکنون تنها دو خودرو مینیاتور و سمند را با عنوان خودرو داخلی در کشور تولید می‌کنند و تولید رانا سومین خودرو داخلی نیز با وجود رونمایی نیز بلاتکلیف است.

حال طراحی و تولید ۱۰ خودرو جدید با برند داخلی از سویی و تولید ۱۰ خودرو دیگر به صورت تحت لیسانس از سوی دیگر در حالی در دستور کار خودروسازان قرار می‌گیرد که هم‌اکنون دو شرکت خودروسازی مطرح کشور که بخش اعظمی از بازار خودرو ایران را در دست دارند، تنها دو خودرو با برند داخلی و ۱۱ مدل به‌صورت تحت لیسانس در کشور تولید می‌کنند که از مجموع خودروهای تحت

لیسانس نیز ۶ خودرو با بیش از ۵۰ درصد ساخت داخل و ۵ خودرو نیز در کشور مونتاژ می‌شوند.

از سوی دیگر تحقق این هدف نیز نیازمند سرمایه‌گذاری کلان است که با توجه به واگذاری خودروسازها در آینده نزدیک به بخش خصوصی و همچنین بحران مالی که هم‌اکنون با آن دسته و پنجه نرم می‌کنند، تامین منابع مالی مورد نیاز برای اجرای برنامه‌های استراتژی توسعه صنعتی خودرو دشوار به نظر می‌رسد.

تحقق استراتژی با تولید ۲۰ مدل خودرو

افزایش تدریجی خودرو از سال آینده و در نهایت تولید سه میلیون خودرو تا سال ۱۴۰۴ در حالی در استراتژی توسعه صنعتی خودرو پیش‌بینی شده که به گفته اوستا گودرزی عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت برای رسیدن به این هدف، خودروسازان باید حداقل ۲۰ مدل خودرو تولید کنند که از این تعداد ۱۰ مدل باید با برند داخلی و ۱۰ مدل نیز به صورت تحت لیسانس تولید شوند. وی در ادامه می‌گوید: متوسط تولید خودرو در دنیا برای هر مدل ۱۵۰ الی ۲۰۰ هزار دستگاه است که با توجه به تولید ۳ میلیون خودرو، خودروسازان باید تولید ۲۰ مدل را در دستور کار خود قرار دهند.

گودرزی در خصوص عمر خودرو در دنیا می‌گوید: عمر هر مدل خودرو در دنیا پنج سال است و پس از آن بدنه خودرو به طور کامل تغییر می‌کند که با این شرایط عمر مفید اکثر خودروهای داخلی به اتمام رسیده است.

از سوی دیگر، تولید و مونتاژ ۱۳ مدل خودرو توسط دو خودروساز داخلی که بیشتر آنها نیز با برند پژو و کیا به تولید می‌رسند درحالی است که شرکت هیوندایی که قدمتی به مراتب کمتر از قدمت صنعت خودروسازی ما دارد هم‌اکنون ۲۰ مدل خودرو با تیراژ دو میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو تولید می‌کند. رشد چشمگیر کره در صنعت خودروسازی در حالی است که این شرکت پس از گذشت ۱۵ سال مونتاژ خودرو، اولین برند خود را در سال ۱۹۸۵ طراحی و به بازار عرضه کرد و حال با گذشت ۱۵ سال این شرکت توانسته به یکی از برندهای

مطرح در صنعت خودروسازی در دنیا تبدیل شود.

رشد این شرکت طی این مدت زمان در حالی است که صنعت خودروسازی ما با قدمتی نزدیک به ۵۰ سال تنها موفق به طراحی و تولید دو برند داخلی شده که از این دو برند نیز هنوز یکی از آنها وارد بازار داخلی نشده است.

یکی از مسوولان شرکت سایپا نیز در این خصوص می‌گوید: تولید ۵۰ درصد از خودروهای داخلی با برند ایرانی به معنی طراحی و تولید خودروهای جدید است که این امر نیز به سرمایه‌گذاری کلان نیاز دارد در حالی که در شرایط کنونی امکان سرمایه‌گذاری کلان

در این خصوص از سوی خودروسازان وجود ندارد.

به گفته این مقام مسوول، در حال حاضر تنها خودروهای سمند و مینیاتور به عنوان خودرو داخلی شناخته می‌شوند و پرتیراژترین خودرو کشور یعنی پراید نیز برند داخلی محسوب نمی‌شود.

وی در ادامه می‌گوید: تدوین استراتژی توسعه صنعتی خودرو بدون در نظر گرفتن زیرساخت‌ها تدوین شده که این امر موجب می‌شود تا این استراتژی نیز همانند طرح‌های گذشته مشکلات بسیاری را برای خودروسازان به وجود آورد.

گودرزی در خصوص هزینه طراحی و تولید خودرو با برند داخلی نیز می‌گوید: در صورتی که بخواهیم همانند سال‌های گذشته از روش اروپایی برای طراحی خودرو استفاده کنیم به طور حتم هزینه طراحی بسیار کلان خواهد شد اما در صورتی که روش طراحی را به روش طراحی و توسعه تغییر دهیم هزینه طراحی بسیار کاهش خواهد یافت.

به گفته گودرزی، شرکت تاتاموتورز هند طراحی و تولید خودرو با برند داخلی را بر اساس توان داخلی در دستور کار خود قرار داد به همین منظور توانست به تولید خودرو ارزان دست پیدا کند و در صورتی که خودروسازان داخلی نیز بخواهند در تولید خودرو موفقیتی کسب کنند باید همانند شرکت تاتاموتورز هند عمل کنند.

گودرزی در ادامه می‌گوید: شرکت تاتا موتورز هند برای طراحی برندهای خود روش تحقیق و توسعه ارزان قیمت را در دستور کار خود قرار داده که خودروسازان داخلی نیز در صورتی که بخواهند طراحی برند داخلی برای آنها مقرون به صرفه باشد باید این روش را جایگزین روش اروپایی کنند.

وی در پاسخ به این پرسش که در روش هندی برای طراحی برند به چه میزان سرمایه نیاز است افزود: تفاوت دستمزد میان اروپا و آسیا موجب می‌شود تا هزینه طراحی در کشورهای آسیایی ۷۰ درصد کمتر از کشورهای اروپایی باشد، به طوری که برای طراحی یک خودرو در اروپا به هزینه‌ای در حدود یک میلیون یورو نیاز است، اما در آسیا هزینه طراحی ۷۰ درصد کمتر از رقم مذکور است که این هزینه شامل کل پروژه یعنی هزینه پلت‌فرم و بدنه می‌شود.

تولید برند جدید بدون مرکز تست

از سوی دیگر پیش‌بینی تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو با برند داخلی نیازمند ملزوماتی است از جمله داشتن مراکز تست جاده‌ای و تست تصادف؛ که کشور ما فاقد چنین مراکزی است.

گودرزی در این خصوص می‌گوید: داشتن مراکز تست جاده‌ای یکی از ملزومات طراحی و تولید خودرو است؛ اما در کشور چنین مراکزی برای تست خودرو وجود ندارد به همین دلیل خودروسازان از مراکز تست موجود در کشورهای اروپایی استفاده می‌کنند.

گودرزی در ادامه می‌گوید: نبود مرکز تست در کشور در حالی است که در هم‌اکنون یکی از بزرگترین و مجهزترین مراکز تست خودرو در آسیا در کشور تایوان قرار دارد. این امر در حالی است که این کشور در اصل مونتاژکاربوده و صنعت خودروسازی مستقلی ندارد؛ اما از این مرکز برای تست خودروهای سایر کشورها استفاده می‌کند که این امر سود کلانی را برای این کشور به همراه دارد.

زیرساخت‌ها فراهم است؟

از سوی دیگر تولید سه میلیون خودرو در سال در کشور نیازمند داشتن زیرساخت‌هایی است که در این بین به گسترش خطوط تولید می‌توان اشاره کرد. در حال حاضر تیراژ تولید خودرو در کشور در حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه است که برای رسیدن به رقم سه میلیون دستگاهی خودروسازان ملزم به توسعه خطوط تولید خود هستند.

سیدعلی جزایری، رییس انجمن موتور ایران نیز در این خصوص می‌گوید: یکی از مشکلاتی که در کشور وجود دارد ظرفیت تولید است زیرا در حال حاضر خودروسازان توان تولید

یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو در سال را دارند و برای رسیدن به رقم سه میلیون

دستگاه باید سرمایه‌گذاری مضاعفی صورت دهند.

هرچند جزایری به سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های تولید معتقد است؛ اما گودرزی به این نکته تاکید می‌کند که طی ۱۰ سال گذشته سرمایه‌گذاری خوبی در کشور صورت گرفته به همین دلیل زیرساخت‌ها برای تولید سه میلیون خودرو در کشور وجود دارد.

به گفته گودرزی، بحران کنونی، بحران تقاضا است و خودروسازان باید در زمینه توسعه محصول سرمایه‌گذاری کنند که با این شرایط می‌توان گفت از این پس در صنعت خودروسازی نیازمند توسعه نرم‌افزاری به جای توسعه سخت‌افزاری هستیم که این امر نیز به معنی صرف هزینه در بخش طراحی و تولید خودروهای جدید است.