دولت درآمد خود از واردات خودرو را کاهش داد

حمیدرضا بهداد

در حالی که دولت رقم هزار میلیارد تومان درآمد از ناحیه تعرفه واردات خودرو را در بودجه سال جاری در نظر گرفته بود، این رقم را در بودجه سال ۸۹ کاهش داد و آن را به ۶۰۰ میلیارد تومان رساند. حمیدرضا فولادگر، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، با اشاره به این مطلب به خبرنگار ما گفت: طبق آنچه که در بودجه سال ۸۹ آمده، دولت درآمدی ۶۰۰ میلیاردی را از ناحیه تعرفه واردات خودرو برای خود در نظر گرفته است. وی البته اشاره ای به رقم پیشنهادی دولت برای تعرفه واردات خودرو طی سال آینده نکرد و در واقع هنوز مشخص نیست که دولتی‌ها با تعرفه چند درصدی، رقم ۶۰۰ میلیارد تومان را برای درآمدهای خود از ناحیه واردات خودرو طی سال آینده در نظر گرفته اند.

درآمد ۶۰۰ میلیاردی که دولت بابت واردات خودرو طی سال آینده در نظر گرفته، در شرایطی است که این درآمد برای سال جاری هزار میلیارد بود، اما طبق آخرین اخباری که از گمرک به گوش می‌رسد، تحقق درآمد مورد نظر تا پایان امسال، محال است.

در این زمینه که چرا دولت درآمد خود را از ناحیه واردات خودرو طی سال آینده، کاهش داده است، گمانه‌زنی‌های مختلفی وجود دارد؛ به نحوی که برخی معتقدند این اقدام در راستای کاهش واردات صورت گرفته و برخی بر این باورند که محقق نشدن درآمد هزار میلیاردی سال جاری، دولت را بر آن داشته تا رقمی واقع‌بینانه‌تر را در این زمینه برای سال آینده در نظر بگیرد.

این گمانه‌زنی‌ها البته در حالی است که هنوز مشخص نیست رقم تعرفه واردات خودرو در لایحه بودجه ۸۹، چند درصد است و در نهایت کمیسیون ماده یک به عنوان تصمیم‌گیرنده اصلی در این زمینه، حکم به تعرفه چند درصدی برای واردات خودرو طی سال آینده خواهد داد.

بازگشت به بودجه۸۷

آمار و ارقام گمرک نشان می‌دهد که درآمد هزار میلیاردی که دولت از ناحیه واردات خودرو برای سال جاری در نظر گرفته بود، به‌طور کامل محقق نخواهد شد و شاید به همین دلیل است که اهالی پاستور، رقمی واقع‌بینانه‌تر در این زمینه برای سال ۸۹ پیش‌بینی کرده‌اند.

مخبر کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این زمینه به خبرنگار ما می‌گوید: اینکه دولتی‌ها هزار میلیارد تومان درآمد مورد پیش‌بینی خود را از ناحیه واردات خودرو طی امسال، به ۶۰۰ میلیارد تومان برای سال ۸۹ کاهش داده‌اند، نشان از نگاه واقع‌بینانه آنها به این منبع درآمدی دارد. علی‌اصغر یوسف‌نژاد افزود: طبیعی است وقتی پیش‌بینی درآمد هزار میلیاردی، درست از آب در نیامده، دولت واقع‌بینانه‌تر عمل کند و رقم کمتری را در این زمینه برای سال آینده در نظر بگیرد.

اظهارات یوسف‌نژاد در شرایطی است که دولت طی بودجه سال ۸۷، درآمدی ۵۰۰ میلیاردی را از ناحیه واردات خودرو در نظر گرفته بود و حال با توجه به ۶۰۰ میلیارد پیش‌بینی شده برای سال ۸۹، باید گفت که دولت به نوعی در این زمینه، به بودجه دو سال پیش خود بازگشته است. نکته قابل توجه اینکه، تعرفه واردات خودرو طی سال جاری و سه سال گذشته، ۹۰ درصد بود.

شاید کاهش تعرفه

هرچند بیشتر کارشناسان بر این باورند که دولت برای سال آینده نیز به احتمال فراوان تعرفه ۹۰ درصدی را ثابت نگه خواهد داشت، اما به گفته عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، شاید دولت قصد کاهش تعرفه را داشته باشد. حمیدرضا فولادگر بدون اشاره به رقم پیشنهادی دولت برای تعرفه سال آینده واردات خودرو، افزود: شاید دولت قصد کاهش تعرفه را دارد که درآمدهای خود از ناحیه واردات خودرو را برای سال آینده، تقریبا نصف کرده است.

فولادگر تاکید کرد: عده‌ای معتقد به لزوم افزایش تعرفه CBU(خودرو کامل) هستند تا از این طریق صنعت داخل حمایت شود، اما از سوی دیگر عده‌ای نیز کاهش این میزان تعرفه را خواستارند و دلیل آن را رقابتی کردن قیمت خودرو در بازار جهانی می‌دانند. وی تصریح کرد: چنانچه خودروسازان داخلی همواره چتر حمایتی تعرفه را بالای سر خود حس کنند به فکر ارتقای کیفیت نمی‌افتند و انگیزه‌ای برای افزایش سطح کیفی خود ندارند؛ چراکه می‌دانند همواره با میزان ۹۰درصد تعرفه مورد حمایت قرار خواهند گرفت.

عضو کمیسیون صنایع ضمن اشاره به اینکه تعرفه واردات خودرو از سال‌های ۸۲ تا ۸۵ سیر نزولی داشته و از سال ۸۵ نیز در رقم ۹۰ درصد ثابت مانده است، اذعان داشت: نظام تعرفه‌ای، مقطعی است و ضمن حمایت از تولید داخل باید میزان تعرفه‌ها را به تدریج کاهش داد.

۶۰۰ میلیارد تومان محقق می‌شود؟

دولت هرچند از دید کارشناسان، رقمی واقع‌بینانه را برای درآمدهای خود از ناحیه واردات خودرو طی سال آینده، در نظر گرفته است، ولی با این حال، محقق شدن همین پیش‌بینی ۶۰۰ میلیاردی نیز با اما و اگرهایی روبه‌رو است.

در حال حاضر مشتریان ایرانی جدای از اینکه باید بابت خرید هر دستگاه خودرو وارداتی، ۹۰ درصد تعرفه به گمرک بپردازند، ۲۰ درصد عوارض و مالیات دیگر را نیز باید بابت مصرف سوخت خودروهای وارداتی (به استثنای تویوتا یاریس) به ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت پرداخت کنند. این ۲۰ درصد که اواسط سال گذشته به تعرفه ۹۰ درصدی واردات خودرو اضافه شد، یکی از دلایل کاهش واردات طی شش ماه دوم امسال به حساب می‌آید و وقتی آن را در کنار افزایش احتمالی نرخ بنزین طی سال آینده، قرار دهیم، این تردید به ذهن می‌آید که شاید ۶۰۰ میلیارد مورد پیش‌بینی دولت در سال ۸۹ رنگ تحقق به خود نبیند.

به هر حال بیشتر خودروهای وارداتی، از حجم موتوری بالا و در نتیجه مصرف سوختی زیاد برخوردارند و اگر بر اساس طرح هدفمند کردن یارانه‌ها، قیمت بنزین طی سال آینده افزایش یابد، قطعا تمایل ایرانی‌ها برای خرید این نوع خودروها کم‌تر می‌شود.

از سوی دیگر در حال حاضر تنها خودرو وارداتی که حجم موتور و مصرف سوختی پایین دارد، تویوتا یاریس است و با توجه به محدودیت این نوع خودروها، نمی‌توان چندان به درآمدزایی دولت به واسطه واردات خودروهای کم مصرف طی سال آینده، دل خوش کرد.

البته در این زمینه دولت می‌تواند به نوعی با کاهش تعرفه، نسبت به تحقق درآمد ۶۰۰ میلیاردی از ناحیه واردات خودرو طی سال آینده، امیدوار باشد، به نحوی که باید رقم تعرفه و عوارض و مالیات ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت را به شکلی کنار هم قرار دهد که مجموع آن به حدود همین ۹۰ درصد فعلی برسد. با این روش، شاید میل مشتریان ایرانی به خودروهای وارداتی، افزایش پیدا کرده و ۶۰۰ میلیارد مورد پیش‌بینی دولت برای سال آینده محقق شود.