پرداخت تسهیلات 10‌ میلیونی از سوی خودروسازها برای خروج خودروهای فرسوده

عکس: آکو سالمی

مژگان میرزایی- «پرداخت وام بانکی برای طرح نوسازی خودروهای سواری به طور کامل متوقف شده و از این پس تسهیلات در قالب عقد فروش اقساطی و از سوی خودروسازان پرداخت خواهد شد»این بخشی از اظهارات محسن نصیری مجری طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت در خصوص چگونگی پرداخت تسهیلات برای طرح خروج خودروهای فرسوده در سال جاری است. تغییر مجری پرداخت وام برای طرح نوسازی در حالی صورت می‌گیرد که در سال جاری مسوولان ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت بارها اقدام به تغییر مجری پرداخت وام نمودند اما تاکنون هیچ وامی برای نوسازی خودروهای سواری پرداخت نشده این امر در شرایطی است که هم اکنون هشت‌ماه از سال جاری می‌گذرد و مسوولان ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت برای سال جاری وعده نوسازی ۶۰۰‌هزار خودرو فرسوده را داده‌اند که شرایط موجود حکایت از آن دارد که تحقق این وعده در سال جاری غیر عملی است.از سوی دیگر تاخیر‌های به وجود آمده برای نوسازی خودروهای فرسوده در حالی است که علاوه بر وعده نوسازی ۶۰۰‌هزار خودرو فرسوده، مسوولان ستاد ،خبر ممنوعیت تردد خودروهای با عمر بیش از ۳۵ سال را از ابتدای بهمن ماه را داده‌اند.مشکلات به وجود آمده برای اجرای طرح خروج خودروهای فرسوده در سال جاری و عدم اختصاص بودجه مورد نیاز برای این طرح فرصتی دست داد تا گفت و گویی داشته باشیم با محسن نصیری مجری طرح خروج خودروهای فرسوده ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت، که در ذیل می‌آید:

در سال جاری چه منابعی برای تامین بودجه مورد نیاز برای طرح از رده خارج کردن خودروهای فرسوده در نظر گرفته شده بود؟

با توجه به طرح از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی در سال ۸۸ و بر اساس آیین‌نامه اجرایی که در خرداد ماه سال جاری ابلاغ شد، ظرفیت‌های مختلفی برای تامین منابع مالی طرح خروج خودروهای فرسوده و نوسازی ناوگان باری در نظر گرفته شد که در ابتدا مقرر گردید تا خط اعتباری از سوی بانک مرکزی برای طرح اختصاص یابد، پس از بانک مرکزی، تکالیفی نیز برای تامین بودجه برای خودروسازان در نظر گرفته شد که بر این اساس خودروسازان موظف شدند ۳۰‌درصد از کل تولید خود را به طرح خروج خودروهای فرسوده اختصاص داده و گواهی اسقاط را به ستاد ارائه دهند.

آخرین تصمیم‌گیری برای تامین بودجه چیست؟

به منظور حمایت از صنعت خودروسازی، توافقی میان خودروسازان و بانک مرکزی صورت گرفت و مقرر گردید تا در سال ۸۸ بانک مرکزی تسهیلات را در اختیار خودروسازان قرار دهد و خودروسازان نیز در قالب عقد فروش اقساطی ،خودرو را به متقاضیان طرح خروج خودروهای فرسوده تحویل دهد که بر این اساس خودروسازان در قبال بدهی خود به بانک مرکزی، خودرو در اختیار طرح قرار می‌دهند و به این طریق باز پرداخت تسهیلات به حساب بانک مرکزی واریز می‌شود که این امر موجب می‌شود تا منابع مالی طرح از طریق بدهی معوق خودروسازان تامین شود.

بنابراین مسوول تامین بودجه با خودروسازها است؟

بله، با توجه به توافقی که میان بانک مرکزی و خودروسازان صورت گرفته از این پس در رابطه با بحث جایگزینی خودروهای فرسوده مسوولیت پرداخت وام به خودروسازان واگذار شده است و خودروساز باید خودرو جایگزین را در قالب عقد فروش اقساطی در اختیار متقاضی دریافت خودرو جایگزین قرار دهد.

با توجه به اظهارات شما می‌توان گفت دولت با اجرای این روش با یک تیر دو نشان زده و به این طریق از یک سو بدهی خودروسازان به بانک پرداخت شده و از سوی دیگر تسهیلات برای اجرای طرح فراهم می‌شود؟

بله، با اجرای این روش بخش قابل توجهی از مشکلات طرح که مربوط به پرداخت تسهیلات است، برطرف می‌شود و از سوی دیگر با حذف بانک از پروسه طرح می‌توان امیدوار بود که طرح نوسازی شتاب بیشتری گیرد.

سقف وام در نظر گرفته شده برای طرح خروج خودروهای فرسوده چه میزان است؟

آنچه که بانک مرکزی ابلاغ کرده سقف تسهیلات معادل ۸۰‌درصد قیمت خودرو و حداکثر تا سقف ۱۰‌میلیون تومان است.

سود در نظر گرفته شده برای نوسازی خودروهای سواری فرسوده چه میزان است؟

در روش جدید سود در نظر گرفته شده کمتر از لیزینگ و در قالب عقد فروش اقساطی خواهد بود، اما در حال حاضر نمی‌توان رقم اصلی سود را اعلام کرد.

با توجه به مشخص شدن چگونگی پرداخت تسهیلات، مرحله جدید طرح نوسازی از چه زمانی آغاز خواهد شد؟

طرح از ۱۸ آبان ماه آغاز شده و در این مرحله تمام خودروهای ۲۵ سال به بالا می‌توانند برای جایگزینی خودرو فرسوده خود اقدام کنند. اما به این نکته باید اشاره کنم که خودروهای مدل ۵۷ به پایین تنها در سال جاری فرصت دارند تا برای خروج خودرو فرسوده خود اقدام کنند زیرا از سال آینده نه تنها به این خودروها تسهیلاتی پرداخت نخواهد شد بلکه از تردد آنها نیز جلوگیری خواهد شد.

بر اساس برنامه ستاد از چه ماهی از تردد خودروهای سواری با عمر بیش از ۳۵ سال جلوگیری خواهد شد؟

هم‌اکنون نزدیک به ۱۶‌هزار خودرو فرسوده با سن ۳۵ سال در کشور تردد می‌کنند که از ابتدای بهمن ماه سهمیه سوخت این خودورها حذف و از تردد آنها جلوگیری خواهد شد.

در حال حاضر چه تعداد خودرو اعم از سواری و عمومی با سن بیش از ۳۰ سال در کشور تردد می‌کنند؟

در حال حاضر ۱۵۸‌هزار و ۸۰۵ دستگاه خودرو سواری و نه‌هزار و ۱۶۶ دستگاه وانت مدل ۵۷ به پایین در کشور تردد می‌کنند که این خودروها تنها در سال جاری برای شرکت در طرح جایگزینی فرصت دارند ، اما در خصوص سایر خودروهایی که سن آنها تا سال ۹۰ به ۲۵ سال خواهد رسید شرایط برای شرکت در طرح وجود دارد.

پس از ممنوعیت تردد خودروهای با سن ۳۵ سال دیگر ،چه خودروهایی شامل قانون منع تردد خواهند شد و از چه زمانی از تردد این خودروها جلوگیری خواهد شد؟

پس از خودروهای ۳۵ ساله ،از نیمه دوم سال آینده از تردد خودروهای با عمر بیش از ۳۰ سال جلوگیری خواهد شد و علاوه بر منع تردد سهمیه سوخت این خودروها نیز از سال آینده حذف خواهد شد.

شرکت‌های خودروساز برای شرکت در طرح جدید هرکدام متعهد به خروج چه تعداد خودرو فرسوده شده‌اند؟

علاوه بر خروج ۵۰‌هزار دستگاه خودرو فرسوده در غالب فروش نقد و اقساط که شرکت‌های ایران خودرو و سایپا متعهد به اجرای آن شده اند، در شرایط جدید نیز ایران خودرو و سایپا هر کدام به ترتیب متعهد به خروج ۲۰۰‌هزار دستگاه و ۱۵۰‌هزار دستگاه خودرو فرسوده شده‌اند که در مجموع تعهد خودروسازان به ۴۵۰‌هزار دستگاه خودرو خواهد رسید.

داشتن پلاک ملی یکی از شرایط اصلی برای شرکت در طرح نوسازی بوده، اما اکثر خودروهای سواری با عمر بیش از ۳۵ سال فاقد پلاک ملی هستند شرایط برای این خودروها به چه صورت است و این خودروها برای شرکت در طرح باید چه اقدامی انجام دهند؟

آنچه که در قانون قید شده دولت تسهیلات را به خودروهایی اختصاص می‌دهد که در چرخه حمل‌ونقل تردد داشته باشد که لازمه این امر نیز داشتن پلاک ملی است، اما خودروهایی که بنا به هر دلیل موفق به دریافت پلاک ملی نشده باشند می‌توانند با برچسب تسجیل که از راهنمایی و رانندگی دریافت می‌کنند در این طرح شرکت کنند.

در سال جاری برای وانت‌های فرسوده چه تسهیلاتی در نظر گرفته شده است؟

شرایط برای وانت‌های فرسوده نیز همانند خودروهای سواری است؛ به‌طوری‌که وانت‌های با عمر بیش از ۳۵ نیز سال تنها در سال جاری می‌توانند از تسهیلات طرح نوسازی بهره‌مند شوند.

با توجه به افزایش سقف وام برای دریافت خودرو جایگزین آیا کمک بلاعوض دولت که در مراحل قبل پرداخت می‌شد در این مرحله نیز پرداخت می‌شود؟

کمک بلاعوض در اصل به معنی خرید خودروی فرسوده است که با توجه به مدل خودرو یک تا یک‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تومان به صاحب خودرو فرسوده پرداخت می‌شود و در این خصوص نیز پس از اسقاط خودرو در مراکز اسقاط و دریافت برگه اسقاط، ستاد کمک بلاعوض را که مبلغ یک تا یک‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تومان است، پرداخت می‌کند که در این خصوص نیز متقاضی می‌تواند یا وجه درنظر گرفته شده را دریافت کند و یا به خودروسازان مراجعه کرده و خودرو جایگزین دریافت کند که در صورت مراجعه برای دریافت خودرو جایگزین شرکت خودروساز پس از واگذاری خودرو جایگزین با ارائه برگه اسقاط وجه کمک بلاعوض را از ستاد دریافت می‌کند.

باتوجه با اجرای روش جدید ،آیا اختصاص وام خرید خودرو به طرح جایگزینی خودروهای فرسوده در سال جاری منتفی خواهد شد؟

با اجرای این طرح پرداخت وام برای دریافت خودرو جایگزین نه تنها در سال جاری بلکه به طور کل ممنوع خواهد شد و از این پس هیچ وامی از طریق سیستم بانکی پرداخت نخواهد شد و به این طریق اختصاص وام خرید خودرو به طرح جایگزینی نیز منتفی است و از این پس وام تنها به نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی اختصاص خواهد یافت.

پیش از اجرای طرح جدید قرار بود خودروسازان منابع مالی طرح جایگزینی خودروهای فرسوده را تامین کنند اما خودروسازان اعلام کردند که شرایط پرداخت تسهیلات را ندارند حال با توجه به اینکه تامین منابع به خودروسازان سپرده شده آیا خودروسازان با اجرای طرح با مشکل مواجه نخواهند شد؟

با اجرای این روش بانک توان مالی خودروسازان را افزایش می‌دهد و قدر مسلم اجرای این طرح بازار مطمئنی را برای خودروسازان به وجود می‌آورد که این بازار به افزایش توان مالی خودروسازان کمک می‌کند، از سوی دیگر در این روش خودروسازان بدهی معوق خود به بانک‌ها را نیز پرداخت می‌کند و در مقابل بانک مرکزی نیز بخشی از بازپرداخت تسهیلات را به خودروسازان باز می‌گرداند که در مجموع این طرح به نفع خودروسازان خواهد بود، از سوی دیگر این طرح با توافق خودروسازان و بانک مرکزی به تصویب رسیده است.

در این مرحله علاوه بر تحویل خودرو، پرداخت وام نیز به خودروسازن واگذار شده چه ضمانتی وجود دارد که خودروسازان به تعهدات خود پایبند باشند؟

در صورتی‌که خودروساز به تعهدات خود عمل نکند در اصل به تعهدات خود در قبال خروج خودرو در برابر ۳۰‌درصد از تولیدات خود عمل نکرده که در این صورت از شماره گذاری خودروهای تولیدی آنها جلوگیری خواهد شد و در صورت عدم پیشرفت طرح به طور حتم از شماره گذاری خودروهای تولیدی پیش از پایان سال نیز جلوگیری می‌شود.

با توجه به روش جدید، آیا طرح خروج خودرو فرسوده در قبال ۳۰‌درصد از تولیدات اجرایی خواهد شد؟

بله. در سال جاری خودروسازان ملزم هستند که در قبال ۳۰‌درصد از تولیدات، خودرو فرسوده جایگزین کنند و برگه اسقاط خوروهای فرسوده را نیز به ستاد ارائه کنند و به منظور اجرای این طرح نیز برخی از شرکت‌های تابع خودروسازان در حال حاضر اقدام به خرید برگ اسقاط خودرو فرسوده می‌کنند و برگه اسقاط را به ستاد ارائه می‌دهند.

خودروسازان در صورت خروج خودرو در قبال ۳۰‌درصد از تولیدات خود از چه تسهیلاتی برخوردار می‌شوند؟

با توجه به ارزش خودرو اسقاط شده از تخفیفات گمرکی بهره‌مند می‌شوند.

سال گذشته طرحی مطرح شد مبنی بر واردات خودروهای کم‌مصرف و اختصاص این خودروها برای طرح نوسازی در حال حاضر این طرح در چه مرحله‌ای قرار دارد؟

در برنامه‌های ستاد ورود خودروهای کم‌مصرف پیش‌بینی شده که بر اساس این برنامه از سال آینده خودروسازان ملزم به ورود خودروهای هیبریدی که مصرف سوخت بسیاری کمی دارند، شده‌اند علاوه بر این خودروسازان نیز مکلف شده‌اند تا پایان برنامه پنجم مصرف سوخت خودروهای داخلی را کاهش دهند که با اجرای این برنامه‌های مصرف سوخت خودروهای داخلی به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت.

آیا کاهش تعرفه برای واردات خودروهای هیبریدی پیش بینی شده است؟

ستاد در حال بررسی کاهش تعرفه این خودروها است و احتمالا از سال آینده تعرفه این خودروها کاهش خواهد یافت.

در خصوص وسایل نقلیه عمومی در حال حاضر چه تعداد کامیون با عمر بیش از ۳۵ سال در جاده‌های کشور تردد می‌کنند؟

هم اکنون هشت‌هزار و ۸۵۷ دستگاه کامیون، هزار و ۳۴۱ دستگاه اتوبوس و‌هزارو ۳۸ دستگاه مینی بوس با عمر بیش از ۳۵ سال در جاده‌های کشور تردد می‌کنند که این تعداد خودرو نیز باید در سال جاری نوسازی شوند در غیر این صورت از تردد آنها جلوگیری خواهد شد.

برنامه ستاد برای نوسازی وسایل نقلیه عمومی به چه صورت است؟

وسایل نقلیه عمومی برای نوسازی از تسهیلات استفاده می‌ کنند و در این خصوص نیز بخش خصوصی وارد عمل شده که در این روش برای خودروهای عمومی نیز مقرر گردید تا ۸۰‌درصد قیمت خودرو را به صورت لیزینگ دریافت کنند.

تسهیلات در نظر گرفته شده برای وسایل نقلیه عمومی با چه سودی در اختیار متقاضیان قرار خواهد گرفت؟

در خصوص خودروهای عمومی سود در نظر گرفته شده بسیار کمتر از لیزینگ خواهد بود و احتمالا این خودروها با سود ۱۲ تا ۱۴‌درصد در اختیار متقاضیان قرار خواهد گرفت.

منابع مالی برای طرح نوسازی خودروهای عمومی از چه طریق تامین خواهد شد؟

بر اساس مصوبه هیات دولت بانک مرکز ملزم به اختصاص بودجه ده‌هزار‌میلیارد ریالی جهت پرداخت تسهیلات برای بانک‌های عامل شد و علاوه بر بانک مرکزی وزارت نفت نیز ملزم شد تا دو‌هزار و ۳۰۰‌میلیارد ریال کمک بلاعوض و یارانه سود تسهیلات به طرح نوسازی ناوگان باری اختصاص دهند تا به این طریق طرح نوسازی ناوگان باری در سال جاری اجرای شود.

بر اساس برنامه اعلام شده از سوی ستاد تردد کامیون‌های با عمر بیش از ۳۵ سال از بهمن ماه متوقف خواهد شد آیا امکان نوسازی این کامیون‌ها تا بهمن ماه وجود دارد؟

تعداد کامیون‌های فرسوده زیاد نیست و شرایط برای نوسازی این کامیون‌ها تا بهمن ماه پیش‌بینی شده است و به طور حتم کامیون‌های فرسوده با عمر بیش از ۳۵ سال تا بهمن ماه از رده خارج خواهند شد.

بخش خصوصی، که برای تامین کامیون‌های مورد نیاز فعال شده خودروها را به چه صورت تامین خواهد کرد؟

از آنجاکه خودروسازان توان تولید و تامین تمام خودروهای مورد نیاز را ندارند خودروهای مورد نیاز از طریق واردات تامین خواهد شد.

در سال جاری واردات کامیون متوقف شده با این شرایط تامین خودروهای مورد نیاز به چه صورت خواهد بود؟

ممنوعیت واردات برای طرح گسترش ناوگان است اما در خصوص نوسازی امکان دریافت مجوز واردات وجود دارد.