تقدم طراحی با خودروساز است یا قطعه‌ساز؟
طی سال‌های گذشته سطح کمی‌و‌کیفی قطعات داخلی خودرو همواره مورد انتقاد خودروسازان بوده، به طوری که طی این مدت خودروسازان بارها قطعه‌سازان را در این خصوص به چالش کشیده و از ناهماهنگی روند رشد و توسعه آنها در مقایسه با خودروسازان انتقاد کرده‌اند.
مژگان میرزایی
طی سال‌های گذشته سطح کمی‌و‌کیفی قطعات داخلی خودرو همواره مورد انتقاد خودروسازان بوده، به طوری که طی این مدت خودروسازان بارها قطعه‌سازان را در این خصوص به چالش کشیده و از ناهماهنگی روند رشد و توسعه آنها در مقایسه با خودروسازان انتقاد کرده‌اند. انتقاد از قطعه‌سازان در حالی صورت می‌گیرد که در سال‌جاری و با تغییرات در راس مدیریتی دو شرکت ایران خودرو و سایپا، انتقادها از قطعه‌سازان از کمیت و کیفیت فراتررفته و این بار مدیران جدید دو شرکت ایران خودرو و سایپا عدم‌دستیابی خودروسازان به طراحی جدید را به پایین بودن تکنولوژی قطعه‌سازان نسبت داده‌اند، به طوری که پوستین دوز مدیرعامل جدید شرکت سایپا در اولین همایش مدیران این شرکت با اشاره به عدم رشد قطعه‌سازان در سال‌های گذشته عدم‌دستیابی خودروسازان به طراحی مدل‌های جدید طی سال‌های گذشته را به پایین بودن تکنولوژی قطعه‌سازان نسبت داد. اظهارات پوستین‌دوز پیش از این از سوی نجم‌الدین مدیرعامل جدید شرکت ایران خودرو نیز شنیده شده بود، به طوری که وی نیز همانند همتای خود پایین بودن تکنولوژی قطعه‌سازان را دلیل عدم رشد صنعت خودروسازی کشور عنوان کرده بود. به اعتقاد مدیران این دو شرکت، صنعت قطعه‌سازی در کشور نیازمند تغییرات اساسی است و باید شرایط رشد در این صنعت پیش بینی شود تا به این طریق خودروسازان نیز بتوانند به طراحی خودروهای جدید دست پیدا کنند، اما انتقادها به قطعه‌سازان در سال‌جاری به همین جا ختم نشد و علاوه‌بر انتقاد به تکنولوژی پایین، خودروسازان در سال‌جاری انتقاد دیگری نیز به قطعه‌سازان وارد کردند، مبنی‌بر اینکه طی سال‌های گذشته برخی از قطعه‌سازان از برنامه‌های طراحی و تولید فاصله گرفته‌اند و به جای طراحی به تجارت رو آورده‌اند.
خودروسازان در حالی عدم دستیابی به طراحی جدید را به قطعه‌سازان نسبت می‌دهند که برخی از قطعه‌سازان معتقدند در تمام دنیا در ابتدا، خودروساز اقدام به طراحی خودرو کرده و پس از آن لیست قطعات مورد نیاز را جهت طراحی به قطعه‌ساز ارائه می‌کند، اما طی سال‌های گذشته تعداد خودروهای طراحی شده در کشور آنقدر محدود بوده که این امر موجب شده تا شرایط برای رشد در صنعت قطعه‌سازی به وجود نیاید، به طوری که طی سال‌های گذشته تنها دو یا سه خودرو جدید در کشور طراحی و تولید شده است که این خودروها نیز اصولا به صورت پلت فرم مشترک طراحی شده‌اند و این امر موجب شده تا شرایط برای رشد قطعه‌سازان به وجود نیاید.از سوی دیگر قطعه‌سازان برخلاف خودروسازان معتقدند که رشد خودروسازان در نهایت موجب رشد در صنعت قطعه‌سازان می‌شود و تا زمانی که خودروسازان به رشد در طراحی دست پیدا نکنند شرایط رشد در صنعت قطعه‌سازی نیز به وجود نخواهد آمد.
قطعه‌سازان تابع نظر خودروسازان هستند
محمدباقر رجال، دبیر انجمن قطعه‌سازان در این خصوص می‌گوید: قطعه‌سازان به عنوان فروشنده تابع نظر خودروسازان هستند و در اصل قطعه‌سازان بر اساس سفارش خودروسازان اقدام به تامین و تولید قطعه می‌کنند.
رجال در ادامه می‌گوید: اکثر خودروهای تولید در کشور به صورت تحت لیسانس تولید می‌شوند و خودروسازان نیز ملزم هستند از قطعاتی استفاده کنند که مورد تایید شرکت مادر باشد به همین دلیل شرایط برای ایجاد تغییر در قطعات تولیدی در کشور وجود ندارد. دبیر انجمن قطعه‌سازان تصریح می‌کند: در صورتی که شرایط برای داخلی‌سازی قطعه‌‌ای در کشور فراهم شود، قطعه تولید شده در کشور باید مورد تایید شرکت مادر قرار گیرد و تا زمانی که شرکت مادر قطعه تولید شده در کشور را مورد تایید قرار ندهد، امکان داخلی‌سازی در کشور به وجود نخواهد آمد که با این شرایط می‌توان گفت که قطعه‌سازان حق هیچگونه دخالتی در طراحی را ندارند.
رجال در پاسخ به اظهارات مدیرعامل جدید سایپا که یکی از دلایل محدودیت در تولید مدل‌های جدید خودرو را ضعف قطعه‌سازان در طراحی دانسته بود نیز اظهار داشت: اظهارات خودروسازان بر خلاف روش‌های متداول در دنیا است در دنیا خودروساز در ابتدا به طراحی دست پیدا می‌کند و پس از آن و به مرور شرایط طراحی در قطعه‌سازی به وجود می‌آید، اما در کشور ما خودروسازان توقع دارند که در ابتدا قطعه‌سازان به طراحی دست پیدا کنند و به این طریق شرایط طراحی در خودروسازان به وجود آید که این امر اصلا در دنیا متداول نیست.
وی در ادامه می‌گوید: خودروسازان اجازه کوچک‌ترین تغییر در قطعات تولیدی را به قطعه‌سازان نمی‌دهند و در صورتی که این امر به قطعه‌سازان سپرده شود و آنها نتوانند نیاز خودروسازان را پاسخگو باشند، می‌توان گفت که ادعای خودروسازان صحت دارد اما تاکنون این اتفاق رخ نداده است.
مشتری برای طراحی نداریم
اما نجفی منش دبیر انجمن قطعه‌سازان ضمن تایید ایراد گرفته شده به قطعه‌سازان، دلیل این امر را نبود مشتری در این زمینه مربوط دانسته و می‌گوید: نبود مشتری برای طراحی قطعه در کشور موجب شده تا شرایط برای رشد قطعه‌سازان در این زمینه به وجود نیاید.
به گفته نجفی منش در دنیا خودروسازان پس از طراحی خودرو اجزا را جهت طراحی قطعه به قطعه‌سازان واگذار می‌کنند، اما در ایران این کار هنوز صورت نگرفته، زیرا در کشور یک الی دو خودرو بیشتر طراحی نشده و این طراحی‌ها نیز به صورت
پلت فرم مشترک بوده و برای این خودروها نیز تنها طراحی در برخی قطعات جزئی به قطعه‌سازان سپرده شده که قطعه‌سازان توانستند به خوبی پاسخگوی نیاز خودروسازان باشند.
علاوه‌بر عدم‌دستیابی قطعه‌سازان به تکنولوژی روز و طراحی، روی آوردن قطعه‌سازان به تجارت به جای طراحی نیز از عمده انتقادات خودروسازان به قطعه‌سازان بوده است. به اعتقاد خودروسازان طی سال‌های گذشته برخی از قطعه‌سازان از برنامه‌های خود در زمینه طراحی و تولید فاصله گرفته‌اند و به این طریق به جای طراحی به تجارت رو آورده‌اند. به اعتقاد خودروسازان این امر موجب شده تا به مرور قطعات وارداتی جایگزین قطعات داخلی شود.
دبیر انجمن قطعه‌سازان در این خصوص می‌گوید: مساله‌ای که در این خصوص وجود دارد و نمی‌شود آن را انکار کرد این است که سیاست دولت طی سال‌های گذشته در ثابت نگه داشتن نرخ ارز بوده، به طوری که طی این مدت نرخ ارز تنها رشد ۵درصدی را تجربه کرد که این امر موجب شد تا توجه به تولید و طراحی در کشور کاهش پیدا کند و گرایش به سمت واردات به دلیل سودآوری تغییر کند که برای تغییر این روش دولت باید اقدامی صورت دهد تا کالای داخلی سودآوری خود را نسبت به کالای وارداتی از دست ندهد. وی در ادامه می‌گوید: دولت سعی دارد تا داخلی‌سازی را در کشور افزایش دهد، این امر در حالی است که روی آوردن به این روش هزینه بسیاری را در بر دارد، اما قطعات وارداتی ارزان تر تمام می‌شود به همین دلیل شرکت‌ها به سمت تجاری شدن گرایش پیدا کرده‌اند. نجفی منش معتقد است در دنیا بیش از ۸۰درصد هزینه R&D را دولت پرداخت می‌کند، به همین دلیل انگیزه برای طراحی و تولید در این کشورها وجود دارد، اما در کشور ما دولت هزینه چندانی بابت این امر پرداخت نمی‌کند که بالطبع گرایش به این سمت کاهش می‌یابد.
با استاندارد بین‌المللی فاصله داریم
ساسان قربانی عضو انجمن قطعه‌سازان نیز در این خصوص می‌گوید: در زمینه طراحی، هم خودروسازان و هم قطعه‌سازان داخلی با استانداردهای جهانی فاصله بسیار دارند که فاصله میان طراحی خودروها و تولید آنها شاهدی است برای این امر. وی در ادامه با اشاره به چگونگی طراحی خودرو در دنیا عنوان می‌کند: در دنیا خودروسازان و قطعه‌سازان در زمینه طراحی موازی یکدیگر عمل کرده و به این طریق که طراحی در تمام بخش‌های مربوط به بدنه، پاورترین و تزئینات داخلی را شرکت خودروساز به عهده می‌گیرد و در کنار خودروساز قطعه‌ساز نیز در بخش‌های کوچک کهCO-DESIGN نامیده می‌شود به صورت موزای در کنار خودروسازان اقدام به طراحی می‌کنند، اما در کشور ما این الگو که در دنیا رعایت می‌شود برای طراحی مورد استفاده
قرار نمی‌گیرد.
ارسال نظر