نگرفتیم، گرفتیم

حمیدرضا بهداد - ایران‌خودرو در حالی قرار است طی مجمع عمومی عادی سالانه خود در تاریخ ۲۰ مرداد ماه اعلام سود صفر کند که شورای پول و اعتبار کمیسیون اقتصادی هیات دولت در تاریخ ۳۰ خرداد امسال، تسهیلاتی ۱۰‌هزار میلیارد ریالی برای این شرکت در نظر گرفته و این موضوع را به مدیران وقت ایران‌خودرو نیز ابلاغ کرده است. ایران‌خودرو یازدهم فروردین امسال برای خروج از بحران مالی با ارائه درخواستی به شورای پول و اعتبار خواستار ارائه تسهیلات جدید به این شرکت شده بود. آن طور که در مصوبه شورای پول و اعتبار کمیسیون اقتصادی دولت آمده، این شورا، تسهیلات ۱۰‌هزار میلیاردی برای برون رفت ایران‌خودرو از بحران مالی در نظر گرفته و این مبلغ را طی ۲ مرحله به بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه تزریق خواهد کرد.

به نحوی که ابتدا ۵‌هزار میلیارد ریال با توافق از سوی بانک‌های عامل، به ایران‌خودرو پرداخت و اگر این شرکت برنامه مالی خود را اصلاح و از طریق فروش سهام بانک پارسیان، پیش فروش محصولات، افزایش سرمایه، فروش شرکت‌های وابسته و انتشار اوراق مشارکت با رعایت ضوابط سیاسی-نظارتی شبکه بانکی کشور در سال جاری، منابع مالی تامین کند، ۵هزار میلیارد باقیمانده نیز به ایران‌خودرو پرداخت خواهد شد. در مصوبه کمیسیون اقتصادی دولت همچنین آمده که اگر تعهدات ایران‌خودرو در زمینه تامین منابع مالی ظرف یک سال از ابلاغ این مصوبه به انجام نرسد، سقف تسهیلات این شرکت، به میزان قبلی یعنی همان ۳۲‌هزار و ۵۰۰‌میلیارد ریال تقلیل خواهد یافت.

ایران‌خودرو: وام گرفتیم، نگرفتیم

شورای پول و اعتبار کمیسیون اقتصادی دولت در حالی پرداخت تسهیلات ۱۰‌هزار میلیارد ریالی به ایران‌خودرو را تصویب کرده که این شرکت بنابر شنیده‌ها، ۱۰‌هزار‌میلیارد تومان و بنابر اعلام مسوولان ایران‌خودرو، ۵‌هزار میلیارد تومان بدهی دارد و قرار است طی مجمع عمومی عادی سالانه امسال خود به سهامدارانش اعلام سود صفر کند. هر چند با توجه به تاریخ ابلاغ مصوبه پرداخت تسهیلات ۱۰‌هزار میلیارد ریالی به ایران‌خودرو، این شرکت به دلیل بسته شدن حساب‌هایش نمی‌توانسته مبلغ مذکور را برای پرداخت سود به سهامدارن، در نظر بگیرد اما پرسش اینجا است که چرا پرداخت این وام پس از گذشت یک ماه و اندی رسانه‌ای نشده بود؟

نکته جالب‌تر اینکه در پیگیری‌های اولیه خبرنگار ما مبنی‌بر پرداخت تسهیلات ۱۰‌هزار میلیاردی به ایران‌خودرو، روابط عمومی این شرکت به نقل از جمشید ایمانی قائم‌مقام مالی ایران‌خودرو، عنوان کرد که وی به هیچ وجه در جریان چنین مصوبه‌ای قرار ندارد.

این در حالی بود که ساعتی بعد و با پیگیری مجدد خبرنگار ما، روابط عمومی ایران‌خودرو از قول قائم‌مقام مالی این شرکت، ابلاغ مصوبه پرداخت ۱۰‌هزار میلیارد تومان تسهیلات را به بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه، تایید کرد. به گفته روابط عمومی ایران‌خودرو و به نقل از ایمانی، ۱۰‌هزار میلیارد در نظر گرفته شده، طی هفته آینده به حساب ایران‌خودرو واریز خواهد شد. این در شرایطی است که ایران‌خودرو نمی‌تواند از تسهیلات مذکور برای پرداخت سود به سهامداران خود طی سال جاری استفاده کند، چراکه حساب‌هایش پیش از ابلاغ

مصوبه کمیسیون اقتصادی دولت، بسته شده است.

نگویید سودده‌ایم

اما گذشته از عدم‌اعلام خبر پرداخت تسهیلات ۱۰‌هزار میلیاردی به ایران‌خودرو، آن هم در شرایطی که سهامداران نگران وضعیت مالی ایران‌خودرو بودند، اتفاق جالب دیگری نیز در این میان رخ داده و آن عدم اعلام سوددهی سایت‌های استانی ایران‌خودرو است. آن طور که شنیده می‌شود به مدیران‌عامل سایت‌های استانی ایران‌خودرو (آنهایی که سودده بوده‌اند) گفته شده تا از اعلام سود خود خودداری کنند!

این اتفاق در حالی رخ داده که سهامداران ایران‌خودرو، این روزها بیش از هر زمان دیگری نگران وضعیت مالی بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه بوده و حتی بیم ورشکستگی آن را دارند.

حال پرسشی که در این باب قابل طرح به نظر می‌رسد، این است که این دو اقدام، یعنی عدم‌اعلام پرداخت تسهیلات ۱۰‌هزار میلیارد ریالی از سوی کمیسیون اقتصادی دولت و همچنین دستور به برخی سایت‌های استانی این شرکت مبنی‌بر اعلام نکردن سود خود، با چه منظوری صورت گرفته است؟

به هر حال قطعا جواد نجم‌الدین، مدیرعامل ایران‌خودرو که تنها ۳ ماه از میهمانی وی در کیلومتر ۱۴ جاده مخصوص می‌گذرد، چندان بدش نمی‌آمد، حال که مدیرعامل بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه شده، به خاطر دور ماندن از حاشیه‌های خاص صنعت خودرو ایران، وضعیت مالی شرکت را مناسب جلوه داده و به اصطلاح برای خود دردسر درست نکند. اما با این حال نجم‌الدین، مدت کوتاهی پس از رسیدن به صندلی مدیرعاملی ایران‌خودرو، نسبت به بحران مالی این شرکت، زبان به اعتراض گشود و در باب دلایل بروز این بحران، دقیقا دست روی مواردی گذاشت که منتقدان منوچهر منطقی، مدیرعامل پیشین ایران‌خودرو نیز همان موارد را عامل فرو رفتن بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه در گرداب مالی، می‌دانند.

سرمایه‌گذاری‌های ایران‌خودرو در زمینه احداث سایت‌های خودروسازی در داخل و خارج کشور و همچنین هزینه‌هایی که طی دوران مدیریت قبلی ایران‌خودرو در بخش طراحی و تولید محصولاتی مانند پژو ۲۰۶ صندوق‌دار صورت گرفته، جزو مواردی است که منتقدان منطقی، از آنها به عنوان دلایل اصلی افتادن ایران‌خودرو در گرداب مالی یاد می‌کنند.

نه اینکه ایران‌خودرو بحران مالی نداشته و مدیریت قبلی این شرکت نیز، عملکرد کاملا موفق و کارنامه بی‌عیب و نقصی را از خود به جا گذاشته است، اما به هر حال آنچه که از رخدادهای ۳ ماه اخیر در بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه و اظهارنظرهای کنایه‌آمیز در این شرکت، قابل‌درک به نظر می‌رسد اینکه آبی پوشان جدید چندان بدشان نمی‌آید تمام مشکلات و بحران‌های ایران‌خودرو را حتی به قیمت پنهان‌کاری هم که شده به گردن مدیریت قبلی انداخته و وی را سپر بلای انتقادات کارشناسان، سهامداران و مسوولان صنعتی کشور کنند.