قطعه‌سازان؛ بدهکار یا طلبکار

گروه خودرو- «بدهی قطعه‌سازها از شرکت‌های خودروساز به گروه صنعتی سایپا مربوط نیست.» جواد نجم‌الدین مدیر عامل شرکت مگاموتور روز گذشته طی نشستی مطبوعاتی در نمایشگاه بین‌المللی قطعات خودرو در حالی به ذکر این مطلب پرداخت که از ابتدای سال‌جاری، قطعه‌سازان میزان بدهی شرکت‌های سازه گستر و مگاموتور، دو شرکت تابعه سایپا را ۶۱۰میلیارد تومان عنوان می‌کردند. عکس از علیرضا سلطانی

بدهی روز افزون خودروسازها به قطعه‌سازان که منجر به بحران‌های مالی در شرکت‌های قطعه‌ساز شده بود با پیشنهاد وام ۱۳۰میلیارد تومانی از سوی دولت، سال گذشته مرهمی شد برای مشکلات نقدینگی این بخش از صنایع کشور. هر چند پرداخت این وام که سال گذشته به تایید شورای پول و اعتبار نیز رسید هنوز محقق نشده اما از نخستین روز برگزاری نمایشگاه بین‌المللی قطعه که سه‌شنبه گذشته برگزار شد، ظاهرا خودروسازها طلبکار و قطعه‌سازان بدهکار شده‌اند؛ چرا که خودروسازها بدهی خود را به قطعه‌سازان منکر می‌شوند و قطعه‌سازان نیز ظاهرا ادعای وام ۱۳۰میلیاردی را فراموش کرده و دیگر سخن از بحران و ورشکستگی در واحدهای قطعه‌سازی نمی‌کنند. اما جواد نجم‌الدین مدیرعامل شرکت مگاموتور روز گذشته به همراه مدنی مدیرعامل سازه‌گستر سایپا در جمع خبرنگاران موارد دیگری را نیز متذکر شد. وی با بیان اینکه سقف زمانی پرداخت مطالبات قطعه‌سازانی که با سایپا کار می‌کنند، حول و حوش ۶۰ روز است، افزود: ۵درصد از پرداخت‌های ما صفر روزه، ۳۰درصد یک ماهه، ۳۰درصد دیگر، ۴۵روزه و ۳۰درصد نیز ۶۰روزه است. ولی چون برخی قطعه‌سازان به طور مشترک با ما و ایران‌خودرو کار می‌کنند، ممکن است بدهی‌های مذکور، به آنها، مربوط باشد. از طرفی آنچه در دنیا عرف است، اینکه وقتی قطعه‌ساز، سفارش خود را تحویل می‌دهد، دو ماه بعد طلب خود را وصول می‌کند. اما سعید مدنی مدیر عامل سازه‌گستر که وی نیز در کنفرانس خبری مذکور شرکت داشت، در تایید سخنان نجم‌الدین گفت: ممکن است وصول طلب برخی قطعه‌سازان،‌ از دو ماه نیز بیشتر شود که آن هم به دلیل امتیازهایی است که برای آنها در نظر گرفته‌ایم و مورد توافق طرفین است. وی افزود: ۸۵درصد از پرداخت‌های سازه‌گستر به قطعه‌سازان، ۶۰روزه است.

مدیرعامل سازه‌گستر با بیان اینکه نمی‌دانم شایعه سود ۲۴میلیونی بدهی‌های قطعه‌سازان از کجا سرچشمه می‌گیرد، تصریح کرد: در برخی مواقع سازه‌گستر به عنوان واسطه میان قطعه‌سازان و بانک‌ها قرار گرفته و وام برای آنها دریافت می‌کند که خود نیز بهره وام‌های مذکور را پرداخت کرده که البته وظیفه ماست. اما کنفرانس خبری مذکور بهانه‌ای بود برای ارائه عملکرد و برنامه ماه‌های آتی شرکت مگاموتور و سازه‌گستر.

نجم‌الدین با بیان اینکه ۴ طرح مهم در مگاموتور در حال انجام است، گفت: مهم‌ترین طرح توسعه‌ای ما، که از نیمه دوم دی‌ماه سال‌جاری اجرا خواهد شد، افتتاح خط تولید موتور تندر-۹۰ است که در خاورمیانه بی‌نظیر است. وی افزود: ۷۰درصد این خط تولید،‌ نیمه‌اتوماتیک، ۷درصد اتوماتیک و مابقی نیز دستی است که ظرفیت تولید ۳۰۰هزار دستگاه موتور تندر-۹۰ را دارد و قرار است طی سال آینده ۱۲۰هزار دستگاه از این موتور را به تولید برسانیم. نجم‌الدین تصریح کرد: این خط تولید، بسیار مدرن بوده و توانایی تامین نیاز خودروسازان را در زمینه موتور تندر-۹۰ دارد. البته اگر میزان تولید این خودرو از برنامه‌ای که به ما ارائه می‌شود پیشی بگیرد خود رنو پارس، کمبودهای احتمالی راجبران خواهد کرد. وی بااشاره به اینکه طراحی موتور خودرو یکبار در دنیا صورت گرفته و بار دوم آن معنی ندارد، تاکید کرد: آنچه را که هم‌اکنون طراحی موتور می‌نامند، مربوط به موارد اطراف موتور، مانند سیستم سوخت‌رسانی و ایجاد آپشن‌های جدید است، به طور مثال ما به کمک مشاوران خارجی و داخلی، توانسته‌ایم تغییراتی را روی طراحی موتور پراید انجام داده و مصرف سوخت و میزان آلایندگی را کاهش و خروجی موتور را نیز افزایش دهیم. مدیرعامل مگاموتور با تاکید بر اینکه، موتور S۸۱، یک موتور کاملا ایرانی بوده و قابلیت کسب استاندارد یورو ۴ را نیز دارد، عنوان کرد: این موتور که هم‌اکنون یورو ۳ را پاس می‌کند در مجموع حدود ۲۰میلیارد تومان روی طراحی و تولید آن هزینه شده که تولید آزمایشی آن در اردیبهشت سال آینده و تولید انبوه آن نیز از آذر ۸۷ آغاز خواهد شد که قیمت آن نیز ۵درصد بیشتر از موتور فعلی پراید است.

وی همچنین در خصوص آخرین وضعیت تولید موتورهای دیزلی در شرکت مگاموتور خاطرنشان کرد: خودروسازان در حال رفع موانع قانونی برای تردد خودروهای دیزلی هستند و اگر مشکلی در این زمینه به وجود نیاید، قادریم سال آینده موتور دیزلی را بر روی خودروهای دیزلی نصب کنیم.

مدیرعامل مگاموتور همچنین اظهار کرد: اعمال تحریم‌ها، مشکلی را برای شرکت از لحاظ تولید قطعات ایجاد نکرده، چرا که ما منابع زیادی برای گشایش اعتبار داریم.

در ادامه مدنی، مدیرعامل شرکت سازه‌گستر توضیح داد: برای اینکه تورم اثر زیادی روی افزایش قیمت قطعات خودرو نگذارد، مکانیزم‌هایی را تعریف کرده‌ایم؛ ازجمله خرید مواد اولیه به صورت پیشاپیش در حجم انبوه و به‌صورت استوک. همچنین معرفی سازندگان قطعات خودرو به بانک‌ها برای گرفتن تسهیلات از دیگر اقدامات ما بوده است؛ تا این سازندگان به گرفتن تسهیلات از بازار روی نیاورند.

وی افزود: استقرار نظام آنالیز قیمت برای اینکه قراردادها با قیمت واقعی منعقد شوند و همچنین ایجاد کارگاه‌های بنج‌مارکینگ در شرکت سازه‌گستر از دیگر فعالیت‌های ما بوده است.

او در ادامه با اشاره به اینکه تاکنون حدود ۹۵‌درصد از سفارش‌های خودروسازان به شرکت را تامین کرده‌ایم، تصریح کرد: در حال کار بر روی سیستم نوین تامین قطعه برای خودروسازان هستیم و همچنین بحث جوینت کردن سازندگان داخلی قطعات خودرو را با سازندگان خارجی در دستور کار داریم که این کار لازمه ورود صنعت خودرو ایران به بازار جهانی است. حتی هم‌اکنون یکی از شرایط ما برای پذیرش قطعه‌سازان، داشتن همکار مشترک خارجی است.

مدیرعامل سازه‌گستر با بیان اینکه در سال‌جاری شاخص PPM در این شرکت از ۶‌هزار و ۳۰۰ به سه‌هزار و ۴۰۰ رسیده است، افزود: همچنین شاخص برگشتی از خدمات پس از فروش که در زمینه قطعات مشکل‌دار است، از شصت و چهار به سی و نه رسیده است. وی درباره پروژه‌های شرکت یادشده توضیح داد: فرمان هیدرولیک در سال‌جاری به تولید انبوه رسیده است، اما فرمان الکترونیکی هنوز به تولید انبوه نرسیده و در مرحله تست قرار دارد. همچنین تحقیقات روی ترمز ABS تمام شده و برای تولید آزمایشی آماده است که اگر با کسری قطعه مواجه نشویم، تولید آن سال آینده انجام می‌شود. ضمن آنکه قفل سرقت روی انواع پراید نصب شده و سیستم هوشمند نیز به صورت آپشن بر خودرو قابل نصب است که در صورت درخواست مشتری آن را اعمال می‌کنیم، پروژه آینه برقی تاشو نیز در دستور کار قرار دارد.

وی ادامه داد: در مورد کمربند ایمنی نیز مراحل تست و آزمایش انجام شده و تا پایان سال‌جاری برای برخی خودروهای کم‌تیراژ مورد استفاده قرار می‌گیرد و قرار است در سال ۸۷ نیز روی خودروهای پرتیراژ نصب شود البته دوپروژه چرخه بهره‌وری و عارضه‌یابی را نیز با کمک سازمان گسترش در دست اقدام داریم.

مدنی همچنین در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره اینکه اخیرا باب شده است که خودرو، موتور و دیگر انواع قطعه به‌صورت ملی نامگذاری ‌شود، تاکید کرد: در قطعه‌سازی چیزی به نام قطعه ملی نداریم و در این زمینه درنگ وجود دارد.

اما نجم‌الدین با بیان اینکه هنوز هم معتقدم الزام ۶۰درصدی تولید قطعات تندر-۹۰، صحیح نبود، گفت: هم‌اکنون با افتتاح خط تولید موتور تندر-۹۰ در نیمه دی ماه امسال می‌توانیم طی یکسال آینده، به هدف ۶۰درصد تولید داخل قطعات تندر-۹۰ رسیده و بدین وسیله بحث صادرات این خودرو را نیز عملی کنیم. وی افزود: بنده تخصصی در زمینه بدنه خودرو ندارم ولی تا آنجایی که مطلع هستم، وزن و طراحی موتور تندر-۹۰ با بدنه آن هماهنگ بوده و بعید می‌دانم مشکل خاصی در این زمینه وجود داشته باشد. نجم‌الدین با بیان اینکه، حدود ۲۰شرکت قطعه‌ساز زیر نظر مگاموتور فعالیت می‌کنند، تاکید کرد: در نظر داریم برخی از این شرکت‌ها را به بخش‌خصوصی واگذار کنیم که البته این موضوع به طور کامل شامل مگاموتور نخواهد شد.

مدیرعامل مگاموتور که پس از اعلام خبر تشکیل معاونت خودرو در وزارت صنایع و معادن به عنوان یکی از گزینه‌ها برای تصدی این پست در برخی اخبار مطرح شده بود، در پاسخ به پرسشی در این زمینه گفت: شنیده‌ها در این زمینه زیاد است، اما در هر صورت این مساله به مسوولان مربوط می‌شود و هر جایی که لازم باشد، می‌توانم کار کنم. اما مدیرعامل سازه‌گستر نیز در پایان، با بیان اینکه محدودیتی از لحاظ واردات قطعه نداریم تصریح کرد: کل قطعات وارداتی ما، حدود ۲درصد است که به قطعاتی مانند پیچ و تایر که نمی‌توانیم در تامین آنها از بازار داخل، ریسک کنیم، مربوط می‌شود. مدیرعامل مگاموتور نیز در پایان از صادرات ۸میلیون یورویی موتور در این شرکت خبر داد.