تولید تندر 90 با موتور پایه‌گازسوز 1400

حمیدرضا بهداد

در حالی که این روزها بار دیگر حاشیه‌های تندر-۹۰ به اوج خود رسیده و طبق شنیده‌ها خط تولید این خودرو در جاده مخصوص به خواب رفته است، مدیر شرکت تحقیقات موتور ایران‌خودرو (ایپکو) از نصب موتور پایه گازسوز ۱۴۰۰ سی‌سی ایپکو روی این محصول فرانسوی خبر داد.

محمد زالی، با اشاره به اینکه هم‌اکنون نصب موتور پایه گازسوز ۱۷۰۰ سی‌سی روی تندر-۹۰ مراحل پایانی خود را می‌گذراند به خبرنگار ما گفت: نصب مدل ۱۴۰۰ سی‌سی این موتور نیز روی تندر-۹۰ در دستور کار قرار دارد. گفته زالی در حالی است که هم‌اکنون تندر-۹۰ در هر سه مدل خود با موتور بنزین‌سوز ۱۶۰۰ سی‌سی تولید و روانه بازار می‌شود.

برگشت به عقب

سال ۸۳ در روزهایی که زمزمه تولید تندر-۹۰ در ایران به اوج خود رسیده بود، برخی‌ از دست‌اندرکاران صنعت خودرو به خاطر دارند که در آن روزها رنو خواستار تولید این برند خود با موتور ۱۴۰۰ سی‌سی بود. اما سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران زیر بار این موضوع نرفت و سرانجام موتور ۱۶۰۰ بر سینه تندر نشست. این در حالی است که حاشیه‌های این محصول فرانسوی و ضرر خودروسازان داخلی از تولید آن، سبب شده تا این بار خودروسازهای داخلی برای تولید تندر با موتور ۱۴۰۰ سی‌سی پیشقدم شوند. البته موتور ۱۴۰۰ سی‌سی که رنو، ۵ سال پیش خواستار نصب آن روی برند خود بود با موتوری که هم‌اکنون ایران خودرو قصد نشاندن آن را روی سینه تندر دارد فرق می‌کند. موتور مدنظر رنویی‌ها از تولیدات این شرکت به حساب می‌آمد اما موتوری که هم‌اکنون زمزمه نصب آن به گوش می‌رسد، همان پایه گازسوز ۱۴۰۰ سی‌سی تولیدی شرکت تحقیقات موتور ایران‌خودرو (ایپکو) است. هرچند هنوز به طور قطع و یقین نمی‌توان انگیزه اصلی ایران‌خودرو را از این تغییر و تحول احتمالی در موتور تندر-۹۰ بیان کرد، اما طبیعتا اولین گزینه‌ای که در این زمینه به ذهن می‌رسد ضرر و زیان مورد ادعای این شرکت از بابت تولید این فرانسوی پرحاشیه است. به گفته کارشناسان نصب موتور پایه گازسوز ۱۴۰۰ سی‌سی روی تندر هزینه‌های تولید این محصول را کاهش و تا حدی زیان‌ها را جبران خواهد کرد. البته این به هیچ وجه به معنای کاهش قیمت تندر برای مشتریان نیست؛ چرا که بنابر گفته برخی منابع آگاه، ایران خودرو در صورت تولید تندر ۱۴۰۰ سی‌سی پایه‌گازسوز، آن را با همان قیمت فعلی تندر ۱۶۰۰ سی‌سی به مشتریان عرضه خواهد کرد، مانند همان اتفاقی که در پژو ۲۰۶ صندوق‌دار رخ داد و این محصول هم اکنون در دو ورژن موتوری ۱۴۰۰ و ۱۶۰۰ سی‌سی به تولید می‌رسد البته دو فرق اساسی میان ماجرای ۲۰۶ و تندر وجود دارد اول این که این تغییر و تحول موتوری طبق توافقی مشترک میان ایران خودرو و پژو فرانسه صورت گرفت در حالی که هنوز مشخص نیست رنو واکنشی به این موضوع نشان دهد یا خیر؟ از سوی دیگر موتور ۱۴۰۰ سی‌سی تعبیه شده در پژو ۲۰۶ صندوق‌دار V۲۰، بنزین سوز به حساب می‌آید در حالی که گزینه موتور تندر- ۹۰، پایه‌گاز سوز است و این موضوع با توجه به مشکلات مختص خودروهای دوگانه‌سوز، نمی‌تواند چندان برای تندر خوشایند باشد. چرا که موتورهای پایه‌گازسوز به خودی خود توان کمتری نسبت به بنزین‌سوزها دارند.

چرا موتور ۱۴۰۰ سی‌سی؟

جدای از این که طرح جدید خودروسازان در زمینه تولید تندر نتایج مثبتی را در پی خواهد داشت و به طور کل به مرحله عمل خواهد رسید یا نه موضوع دیگری که مهم به نظر می‌رسد، دلیل این اقدام احتمالی ایران خودرو است. به هر حال این روزها اوضاع تولید تندر - ۹۰ در ایران شرایط مناسبی نداشته و تاخیر و حتی عدم ارسال قطعات این محصول از سوی رنو پارس (شرکت تامین کننده قطعات تندر) گاهی خط تولید این محصول را در جاده مخصوص به خواب برده است. در این زمینه که چرا روابط رنو پارس و خودروسازان بدین شکل درآمده، گمانه زنی‌های مختلفی می‌شود که محتمل‌ترین و واقع بینانه‌ترین این گمانه‌زنی‌ها، اختلاف مالی میان طرفین است. خودروسازان مدعی‌اند، رنو پارس در ارسال قطعات کندی به خرج می‌دهد و این شرکت نیز پای عدم تسویه حساب مالی را وسط کشیده و ادعا می‌کند که خودروسازان در پرداخت‌های خود تاخیر زیادی دارند، شنیده‌ها حتی از بدهی ۸۰میلیاردی آنها (۷۰میلیاردی ایران‌خودرو و ۱۵میلیاردی پارس‌خودرو) نیز حکایت می‌کند.

این اختلافات مالی در کل، نوسان زیادی را در تولید تندر-۹۰ به وجود آورده و اجازه نداده تا این محصول به تیراژ تولید قابل قبولی برسد و این موضوع نیز طبعا روی هزینه‌های سربار اثر گذاشته و هم‌اکنون از تندر که قرار بود زیر ۱۰میلیون تومان قیمت داشته باشد، خودرویی گران در بازار ایران ساخته است. شاید در نگاه اول، مشتریان، خودروسازان را در این زمینه مقصر بدانند اما موضوعی که غیرقابل انکار به نظر می‌رسد ضرر و زیان تولید تندر در کشور است. زیانی که حتی سال گذشته، ایران‌خودرو و پارس‌خودرو را بر آن داشت تا مرز تعطیل کردن خود خواسته خط تولید این فرانسوی پرحاشیه نیز پیش بروند. چراکه آنها درخواست افزایش نرخ کارخانه‌ای تندر را داشتند و وزارت صنایع نیز زیر بار آن نرفت و از این سو رنوپارس نیز نه‌تنها از موضع خود مبنی بر کاهش قیمت قطعات کوتاه نیامد، بلکه حتی هم‌اکنون خواستار افزایش چند درصدی (ظاهرا ۱۰درصد) قیمت قطعات ارسالی تندر ۹۰ نیز شده است و این‌طور که به نظر می‌رسد، تولید این محصول با موتوری ارزان‌تر، آخرین راه‌حل ایران‌خودرو برای قطع ضرر و زیان تولید تندر ۹۰ است. البته تحلیل دیگری نیز در این زمینه وجود دارد به نحوی که بعید نیست نصب موتور ۱۴۰۰ پایه‌گازسوز روی تندر، تنها تهدیدی از سوی ایران خودرو برای قانع کردن رنو به ثبات یا کاهش قیمت قطعات ارسالی باشد چرا که این موتور هنوز رنگ تولید انبوه را به خود ندیده است.

تندر ارزان می‌شود؟

یک کارشناس در این زمینه می‌گوید: قطعا در صورتی که تندر با موتور ۱۴۰۰ سی‌سی به تولید برسد، هزینه آن در مقایسه با تندر ۱۶۰۰ سی‌سی فعلی کمتر خواهد بود. به گفته وی، البته زمانی می‌توان در این زمینه امیدوار بود که تیراژ موتور پایه گازسوز ۱۴۰۰ به حد مطلوبی برسد و در آن صورت توانایی تولید تندری ارزان‌تر وجود خواهد داشت. اظهارات این کارشناس در شرایطی است که با گذشت دو سال از طراحی و آغاز تولید خانواده موتور پایه گازسوز ایپکو، هنوز تولید انبوه آن شروع نشده و طبق گفته مدیرعامل این شرکت تا پایان سال نهایتا ۴۰هزار دستگاه از اعضای این خانواده به تولید خواهد رسید و اتفاقا موتور ۱۴۰۰، کمترین سهم را در این زمینه خواهد داشت.

رنو قبول نمی‌کند

دبیر انجمن قطعه‌سازان که از نصب موتور ۱۴۰۰ روی تندر ابراز بی‌اطلاعی کرده و آن را بعید می‌داند، در این زمینه می‌گوید: مشکل مالی و نحوه حساب و کتاب میان خودروسازان و رنو پارس را باید دلیل اصلی مشکلات تولید تندر دانست. محمد رضا نجفی‌منش با بیان اینکه برخورد خودروسازان داخلی در فرهنگ رنو نمی‌گنجد، می‌افزاید: در اروپا اگر زمانی مشکل تامین قطعه به وجود بیاید، پرداخت‌های مالی را کم نمی‌کنند بلکه از تولید می‌کاهند. وی ادامه می‌دهد: چندی پیش یکی از مسوولان تندر-۹۰ در ترکیه به ایران آمد و عنوان کرد ۴۰درصد از میزان ارسال قطعات کم شده، اما پرداخت‌های مالی سر جای خود است. دبیر انجمن خودروسازان همچنین تاکید کرد: بعید می‌دانم رنو فرانسه با نصب موتور

۱۴۰۰ روی تندر-۹۰ موافقت کند. یک منبع آگاه از رنو پارس نیز ضمن تایید این گفته نجفی‌منش می‌گوید: رنو از اول قصد داشت تا موتور ۱۴۰۰k۷m سی‌سی خود را روی تندر نصب کند اما سازمان گسترش این را نپذیرفت. وی با تایید بر اینکه مذاکراتی برای تولید تندر با موتور پایه گازسوز ۱۴۰۰ ایپکو با رنو پارس صورت گرفته، می‌افزاید: در قرارداد تندر-۹۰ به خودروسازان اجازه داده شده تا

هر گونه تغییری را روی پلت‌فرم این محصول ایجاد کنند که البته در نهایت تغییرات احتمالی باید به تایید شرکت رنو برسد چون اصل محصول متعلق به رنو است. این منبع آگاه تصریح می‌کند: موتور ۱۴۰۰ آن هم به صورت پایه‌گازسوز، قطعا در شرایط جغرافیایی ایران کم می‌آورد و از طرفی بازار دوگانه‌سوزها، در کشور شرایط مناسبی ندارد و به همین دلیل بسیار بعید است رنو با نصب این موتور روی برند خود موافقت کند.

خدمات پس از فروش را دریابید

این روزها تمام مباحث تندر ۹۰ به قیمت و خوابیدن خط تولید آن ختم می‌شود و موضوع مهمی با نام خدمات پس از فروش به کل از یاد رفته است، هر چند تندر-۹۰ به لحاظ فنی محصولی مناسب به حساب آمده و بعید به نظر می‌رسد به این زودی‌ها پای مشتریان ایرانی بابت مشکلات فنی تندر به تعمیرگاه باز شود اما حداقل، تصادف‌های احتمالی آن را که نیازمند تعویض قطعات است نباید از یاد برد. هم‌اکنون کمبود قطعات، نه تنها خط تولید تندر را متاثر از خود کرده، بلکه ترکش‌های آن به نمایندگی‌های خدمات پس از فروش این محصول نیز رسیده است به نحوی که مشتریان در صورتی که گذرشان به این نمایندگی‌ها بیفتد باید زمان زیادی را در صف انتظار تعویض قطعه خودروی خود بمانند، اوضاع به شکلی است که حتی بنا بر شنیده‌ها، ظاهرا ایران‌خودرو حل مشکلات مالکان تندر را به ثبت‌نام‌کنندگان این محصول ترجیح داده و قطعات تندر مانده در انبارهای خود را به جای ارسال به خط تولید، روانه بازار کرده است موضوعی که اگر صحت آن به تایید برسد باید از آن به عنوان بحرانی شدید در ماجرای تندر -۹۰ یاد و به جای نصب موتور ۱۴۰۰ روی این خودرو، فکری اساسی‌تر و عمیق‌تر برای رساندن داستان پرکش و قوس تندر به پایانی خوش کرد.