الزام به نصب ترمز ABS بدون اطلاع خودروساز

مژگان میرزایی

اجرای طرح ممنوعیت شماره‌گذاری خودروهای فاقد ترمز ABS از ابتدای اردیبهشت ماه که هفته گذشته از سوی سردار رویانیان رییس پلیس راهور ناجا مطرح شده بود به دلیل عدم تصویب از سوی شورای عالی استاندارد و ... عدم آمادگی شرکت‌های خودروساز برای تجهیز خودروها به این سیستم، امکان‌پذیر نخواهد بود. طرح تجهیز خودروهای داخلی به ترمز ABS و ایربگ از سال ۸۵ توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی مطرح و پیگیری‌های لازم نیز از سوی این موسسه برای اجرایی شدن صورت گرفت این در حالی است که اجرای این طرح منوط به تشکیل شورای عالی استاندارد بوده که این شورا نیز طی سه سال گذشته تشکیل جلسه نداده و به همین منظور طرح مذکور تاکنون مسکوت مانده هر چند کمیسیون زیربنایی دولت طرح نصب ترمز ABS و ایربگ را چندی پیش به تصویب رساند اما ابلاغ و اجرای این طرح نیازمند تصویب نهایی رییس‌جمهوری است.

از سوی دیگر شرکت‌های خودروساز می‌گویند هنوز مصوبه‌ای در خصوص نصب ترمز ABS روی تمامی محصولات به آنها ابلاغ نشده به همین دلیل اجرایی کردن این طرح از ابتدای اردیبهشت ماه مقدور نخواهد بود، چرا که نصب ترمز ABS زمان بر بوده و اجرایی کردن آن به بیش از شش ماه زمان نیاز دارد و ظرف مدت زمان در نظر گرفته شده طرح به نتیجه نخواهد رسید.

از سویی دیگر تجربه نصب ABS بر روی برخی از خودروها از افزایش هزینه و قیمت آنها حکایت دارد که این امر موجب می‌شود این گونه خودروها با استقبال از سوی عموم مواجه نشوند. به همین دلیل باید پیش از اجباری کردن نصب ترمز ABS مسوولان به فکر فرهنگ‌سازی برای استفاده از تجهیزات ایمنی باشند تا خریداران تجهیزات ایمنی روی خودروها را نه به عنوان آپشن بلکه قطعه‌ای ضروری بدانند و پرداخت هزینه برای تجهیزات ایمنی خودروها برای آنها پذیرفتنی باشد. در غیر این صورت هزینه اضافی این خودروها با عدم وجود خریدار مواجه می‌شود.

امکان اجرای طرح تا اول اردیبهشت وجود ندارد

به گفته برزگری، رییس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی، شورای عالی استاندارد از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام ابقا شده به همین دلیل مصوباتی که مربوط به الزام رعایت استانداردها است باید از سوی این شورا به تصویب برسد.

جلسات شورای عالی استاندارد که با حضور رییس‌جمهوری، تمامی وزرا و برخی از مسوولان کشور تشکیل می‌شود، طی سه سال گذشته برگزار نشده و بسیاری از مصوبات هم اکنون در انتظار تشکیل جلسات این شورا است.

برزگری در خصوص عدم تشکیل جلسات شورای عالی استاندارد طی سه سال گذشته می‌گوید: با ابقای شورای عالی استاندارد رییس‌جمهور به کمیسیون زیربنای دولت دستور داد تا مصوبات شورای زیربنای که از سه سال گذشته تاکنون به دلیل عدم تشکیل جلسه به تصویب نرسیده‌اند مورد بررسی قرار گیرند که تاکنون چهار جلسه جهت بررسی تخصصی مصوبات تشکیل و صورت جلسه نیز به رییس جمهوری ارائه شده که پس از تصویب مصوبات از سوی رییس‌جمهوری ابلاغ و اجرای آن آغاز خواهد شد. برزگری در ادامه می‌گوید: امیدواریم که حداکثر تا نیمه اردیبهشت ماه صورت جلسه مصوبات به امضای رییس‌جمهوری برسد تا اجرای مصوبات از اواخر اردیبهشت ماه آغاز شود. به گفته برزگری دو مصوبه از مصوبات مذکور به نصب ترمز ABS و ایربگ روی خودروهای داخلی مربوط می‌شود که این مصوبات در کمیسیون زیربنای دولت به تصویب رسیده و تنها نیازمند امضای نهایی رییس مجبور است که بلافاصله پس از انجام کارهای نهایی اجرای دو طرح نیز در اواخر اردیبهشت آغاز خواهد شد. گفته رییس موسسه استاندارد مبنی بر عدم نهایی شدن طرح نصب ترمز ABS در حالی است که سردار رویانیان رییس ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت چندی پیش خبر از اجرای طرح و توقف شماره‌گذاری خودروهای فاقد ABS از ابتدای اردیبهشت ماه داده بود اما با توجه به گفته‌های برزگری اجرای این طرح تا ابتدای اردیبهشت ماه امکان‌پذیر نخواهد بود. رییس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در خصوص اظهار نظر سردار رویانیان می‌گوید: موسسه استاندارد پیگیر مصوبات مذکور است اما گفته‌های سردار رویانیان نیز در راستای افزایش ضریب ایمنی خودروهای داخلی بوده که در این خصوص نیز جلساتی را با راهور ناجا برگزار خواهیم کرد تا طرح بر اساس قانون اجرایی شود.

برزگری تاکید می‌کند که طرح اجباری کردن ترمز ABS در‌حال‌حاضر از سوی کمیسیون زیربنایی دولت به تصویب رسیده اما اجرا و ابلاغ آن نیازمند تصویب رییس‌جمهوری است که پس از تصویب نیز باید آگهی اجباری شدن طرح به مدت ۱۵ روز در جراید منتشر و پس از آن به مرحله گذاشته شود که با این شرایط امکان اجرایی کردن طرح از ابتدای اردیبهشت‌ماه وجود نخواهد داشت.

گفته رییس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی مبنی بر اعطای مهلت ۱۵ روزه به شرکت‌های خودروساز جهت اجرای طرح در حالی است که مجید شیخانی قائم مقام تولید ایران‌خودرو معتقد است که حداقل زمان برای اجرای طرح از سوی خودروسازها شش‌ماه است. شیخانی در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: در‌حال‌حاضر مصوبه اجرایی کردن نصب ترمز ABS روی خودروهای داخلی به این شرکت ابلاغ نشده اما در صورت ابلاغ نیز شش‌ماه زمان نیاز است تا بتوان تست‌های ایمنی را روی خودروها صورت داد و ۱۵ روز زمان برای اجرای طرح منطقی نیست. به گفته شیخانی در‌حال‌حاضر نصب ترمز ABS روی اکثر محصولات شرکت ایران‌خودرو به صورت آپشن انجام می‌شود. وی همچنین در خصوص خودرو «روا» نیز می‌گوید: امکان نصب ترمز ABS با ایجاد تغییراتی در این خودرو وجود دارد اما اجرایی کردن آن نیازمند زمان برای انجام تست‌های ایمنی است.

قابلیت نصب ABS برای تمام خودروها وجود ندارد

ممنوعیت توقف شماره‌گذاری که از سوی راهور ناجا وعده آن داده شده هرچند از ابتدای اردیبهشت‌ماه قابلیت اجرایی نخواهد داشت، اما با آغاز اجرای طرح عملا شماره‌گذاری برخی خودروهای داخلی به طور حتم متوقف خواهد شد، به طوری که به گفته دبیر انجمن خودروسازان در‌حال‌حاضر خودروی روا، وانت پیکان، وانت مزدا و نیسان از قابلیت نصب ترمز ABS در کوتاه مدت برخوردار نیستند و با این شرایط شماره‌گذاری این خودروها متوقف خواهد شد.

برزگری در خصوص ممنوعیت شماره‌گذاری خودروهای فاقد ترمز ABS نیز می‌گوید: در‌حال‌حاضر ۳۳ خودرو سواری در کشور تولید یا مونتاژ می‌شوند که باید نصب ترمز ABS را آغاز کنند و در صورتی که این خودروها امکان نصب ترمز نداشته باشند، باید طراحی آنها تغییر کند.

به گفته برزگری، طبق مصوبه مذکور امکان نصب ترمز ABS روی خودروهایی که طراحی آنها پس از سال ۲۰۰۰ صورت گرفته وجود دارد. وی ادامه می‌دهد: در خصوص خودروهایی که طراحی آنها به قبل از سال ۲۰۰۰ مربوط می‌شود و شرایط برای نصب ترمز ABS روی آنها نیز پیش‌بینی نشده فرصتی به خودروساز داده می‌شود تا طراحی خودرو را تغییر داده و شرایط نصب ترمز ABS را روی خودرو به وجود آورد.

برزگری در پاسخ به این پرسش نیز که برای تغییر طراحی خودروهای متعلق به قبل از سال ۲۰۰۰ به خودروسازان چه میزان فرصت داده می‌شود، می‌گوید: پس از تصویب مصوبه و ابلاغ آن جلساتی را با خودروسازان برگزار خواهیم کرد و در آن جلسات پس از بررسی‌ها زمان لازم به خودروسازان برای تجهیز خودروها داده خواهد شد. گفته برزگری مبنی بر تغییر طراحی خودروهای قدیمی در حالی است که اکثر خودروهای تولیدی کشور در مقایسه با خودروهای جدید در دنیا از رده خارج شده‌اند و تغییر طراحی آنها نیز علاوه بر زمان‌بر بودن هزینه بسیاری را نیز برای خودروسازان در پی خواهد داشت هرچند به گفته مسوولین ایران خودرو و سایپا این دو شرکت طراحی و ایجاد تغییرات روی خودروهای قدیمی خود را برای نصب ترمز ABS و ایربگ آغاز کرده‌اند اما آیا با توجه به طراحی قدیمی این خودروها نصب ترمز ABS و یا ایربگ موجب می‌شود که این خودروها در رده خودروهای ایمن قرار گیرند و یا اجرای این طرح تنها تحمیل هزینه بیشتر به مصرف‌کننده است؟

عدم استقبال متقاضیان

اما روشنی‌مقدم قائم‌مقام مدیرعامل شرکت سایپا نیز در خصوص اجرای طرح ترمز ABS می‌گوید: تاکنون مصوبه‌ای به سایپا ابلاغ نشده اما این شرکت از زمان مطرح شدن طرح، خود را برای نصب ترمز ABS آماده کرده و هم‌اکنون امکان نصب ترمز ABS روی کلیه محصولات شرکت سایپا به صورت آپشن وجود دارد. به گفته روشنی‌مقدم، در حال حاضر نصب ترمز ABS روی پراید و ریو آغاز شده و به منظور تجهیز این دو خودرو نیز با شرکت کیا همکاری‌هایی صورت گرفته تا نصب ترمز به صورت استاندارد و با ضریب ایمنی بالا صورت گیرد. وی ادامه داد: اما نصب ترمز ABS برای مشتریان اجباری نخواهد بود بلکه بنا به تقاضا و نیاز مشتری و به‌صورت آپشن این امکانات برای مشتریان نصب خواهد شد. از سوی دیگر مهرداد بذرپاش مدیرعامل شرکت سایپا معتقد است که امکان نصب ترمز ABS روی همه محصولات در ابتدای کار وجود ندارد. به گفته بذرپاش، شرکت سایپا سال گذشته نصب ترمز ABS را روی بخشی از خودروی ۱۳۲ آغاز کرد اما تفاوت قیمت ۳۰۰هزار تومانی خودروهای دارای ترمز ABS نسبت به خودروهای معمولی موجب شد که این خودروها با استقبال از سوی خریداران مواجه نشود. وی در ادامه می‌گوید: اما شرکت سایپا سعی دارد تا با کاهش هزینه‌ها قیمت مدل ABS این خودرو را به مدل معمولی آن نزدیک کند تا بتوان نظر متقاضیان اینگونه خودروها را جلب کرد.