از سال ۸۹ آغاز خواهد شد

الزام به استانداردهای مصوب خودرو در برنامه چهارم

مژگان میرزایی- طی ماه‌های گذشته موسسه استاندارد، راهور ناجا و سازمان محیط‌زیست که مجوز شماره‌گذاری خودروهای تولیدی را صادر می‌کنند، خودروسازان را به دلیل پایین بودن کیفیت و همچنین عدم ایمنی لازم تهدید به توقف شماره‌گذاری کردند؛ تهدیدی که بارها از سوی مسوولین ذی‌ربط اعلام شد، اما ایده حمایت از صنعت داخلی، مانع از اجرای آن شده است.

مژگان میرزایی- طی ماه‌های گذشته موسسه استاندارد، راهور ناجا و سازمان محیط‌زیست که مجوز شماره‌گذاری خودروهای تولیدی را صادر می‌کنند، خودروسازان را به دلیل پایین بودن کیفیت و همچنین عدم ایمنی لازم تهدید به توقف شماره‌گذاری کردند؛ تهدیدی که بارها از سوی مسوولین ذی‌ربط اعلام شد، اما ایده حمایت از صنعت داخلی، مانع از اجرای آن شده است.

طی یک دهه گذشته خودروسازان داخلی به لطف بالا بودن تعرفه و فعالیت در یک بازار انحصاری داخلی توانسته‌اند به تیراژ انبوهی از خودروهای فاقد ‌کیفیت دست پیدا کنند به طوری که طبق اعلام پلیس راهنمایی و رانندگی کشور، بیشترین آمار تلفات در سوانح رانندگی مربوط به همین خودروها بوده است. اما دستورالعمل موسسه استاندارد مبنی بر توقف شماره‌گذاری خودروهایی که از ابتدای سال ۸۹ موفق به اخذ استانداردهای ۵۵ گانه نشوند ظاهرا جدی است. این تصمیم که چندی پیش از سوی رییس موسسه استاندارد کشور و دبیر انجمن خودروسازان اعلام شد این امید را به وجود آورد که شاید تولید خودروهای بی‌کیفیت در کشور متوقف شود. اخذ ۵۱ استاندارد آن هم در برابر حجم بالای قطعات به کار گرفته شده در خودرو شاید رقم چندان بالایی به نظر نرسد و این شائبه به وجود آید که تمام خودروهای داخلی توان پاس کردن این تعداد استاندارد را دارند اما اظهارنظر قائم‌مقام معاونت نظارت بر اجرای استاندارد و سیستم‌های کیفی موسسه استاندارد نشان‌‌دهنده آن است که در حال حاضر برخی از خودروهای داخلی توانایی پاس کردن این استانداردها را ندارند که در صورت عدم برطرف کردن عیوب موجود تولید آن‌ها از ابتدای سال ۸۹ متوقف خواهد شد.

به گفته مرندی‌مقدم استانداردهای در نظر گرفته شده برای سال ۸۹ شامل ۵۱ استاندارد عملکردی و ۴ استاندارد محیط‌زیست است که این استانداردها در برنامه چهارم توسعه به تصویب رسیده و به دلیل آن‌که در آن زمان برخی خودروها توانایی پاس کردن این استاندارد‌ها را نداشتند دولت الحاقیه‌ای برای این قانون در نظر گرفت و به آنها فرصت داد تا سال ۸۹ با ایجاد تغییراتی در خودروهای خود موفق به اخذ استانداردهای ۵۵ گانه شوند.وی در ادامه می‌گوید: خودروهایی که توانایی پاس کردن استانداردهای ۵۵گانه را ندارند و در حال حاضر نیز تولید می‌شوند و به خودروهای الحاقی منتسب می‌شوند، تولید آن‌ها تنها تا پایان سال ۸۸ ادامه خواهد داشت.

رییس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی نیز چندی پیش عنوان کرده بود که خودروهایی همچون پراید، روآ و وانت‌مزدا توانایی پاس کردن استانداردهای ۵۵ گانه را ندارند که در صورت عدم تجدیدنظر خودروسازها در اصلاح خودروهای مذکور، شماره‌گذاری آن‌ها از ابتدای سال ۸۹ متوقف خواهد شد.

توقف از نوعی دیگر

علاوه بر توقف تولید خودروهایی که شرایط پاس کردن استانداردهای ۵۵ گانه را ندارند به گفته قائم‌مقام معاونت نظارت بر اجرای استاندارد و سیستم‌های کیفی موسسه استاندارد، با آغاز اجرای طرح نصب ترمز ABS و ایربگ، خودروهایی که توانایی نصب تجهیزات ایمنی را نداشته باشند نیز متوقف خواهند شد.

در‌حال‌حاضر چهار خودروی تولیدی کشور توانایی نصب ترمز ABS و ایربگ را ندارند به همین دلیل این امر با مخالفت خودروسازان به خصوص رییس انجمن خودروسازان مواجه شده است به طوری که به گفته نعمت بخش چهار خودرو روآ، وانت پیکان، مزدا و وانت نیسان از قابلیت نصب ترمز ABS و ایربگ برخوردار نیستند و توقف تولید آن‌ها برخلاف مصوبات شورای عالی اقتصاد است.

مرندی‌مقدم در پاسخ به این پرسش که طرح نصب اجباری ترمز ABS و ایربگ در چه مرحله‌ای قرار دارد، می‌گوید: موسسه استاندارد در سال ۸۵ طرح نصب ایربگ و ABS را مطرح کرد و این طرح در دستور کار شورای عالی استاندارد قرار گرفت اما با توجه به عدم تشکیل جلسات شورا طی دو سال گذشته اجرای آن با تاخیر مواجه شد.

به گفته وی شورای عالی استاندارد بررسی طرح‌های مذکور را به عهده کمیسیون زیربنایی دولت واگذار کرده که پس از بررسی‌های صورت گرفته توسط این کمیسیون و در صورت تصویب طرح پیشنهادی، شورای عالی استاندارد جهت تصویب و ابلاغ تشکیل جلسه می‌دهد و در خصوص طرح اجباری کردن نصب ترمز ABS و ایربگ کمیسیون زیر بنایی دولت طرح مذکور را تصویب کرده و هفته آینده نیز آخرین جلسه کمیسیون تشکیل خواهد شد و پس از آن شورای عالی جهت چگونگی ابلاغ مصوبه تشکیل جلسه خواهد داد.

به گفته قائم مقام نظارت بر اجرای استاندارد موسسه استاندارد، با تصویب این طرح خودروسازان تا انتهای سال ۸۸ فرصت دارند تا محصولات خود را منطبق با نصب سیستم‌های ایربگ و ABS تولید کنند و پس از آن شماره‌گذاری خودروهای فاقد سیستم‌های جدید ایمنی متوقف خواهد شد.

مرندی مقدم در پاسخ به این پرسش که آیا بودجه‌ای برای اجرای طرح مذکور به خودروسازان اختصاص خواهد یافت یا خیر افزود: شرکت‌های خودروساز دولتی نیستند که برای اجرای طرح به آنها بودجه تعلق بگیرد بلکه بنگاه‌های اقتصادی هستند که باید سرمایه خود را از طریق فروش محصولات و بازاریابی جبران کنند به همین دلیل برای اجرای طرح‌های جدید نیازی به تخصیص بودجه نیست.

اجرای روش COP از سال آینده یکی دیگر از مباحث مطرح شده با قائم مقام معاونت نظارت بر اجرای استاندارد موسسه استاندارد تغییر روش ادیت (ارزیابی) خودرو بود.

موسسه استاندارد در سال ۸۶ و طی جلساتی که در کمیته ناوگان راه و ترابری و با حضور خودروسازان تشکیل شد، تغییر روش ارزیابی خودرو را مطرح کرد که براین اساس نیز دستورالعملی با همکاری تمامی سازمان‌های ذی‌ربط تهیه شد که براین اساس مقرر شد روش COP (ادیت محصول روی خط تولید) جایگزین روش قبلی شود. با اجرای طرح COP موسسه استاندارد علاوه بر صدور مجوز، محصول نهایی را نیز کنترل می‌کند و آن را با مجوز اولیه تطبیق می‌دهد تا محصول از استانداردهای اولیه خارج نشود. مرندی مقدم در پاسخ به این پرسش که طرح COP در چه مرحله‌ای قرار دارد، می‌گوید: مراحل تدوین طرح COP به اتمام رسیده و این طرح در حال تست در یکی از پایگاه‌های خودروسازی است تا مشکلات طرح بررسی و برطرف شود و با اتمام بررسی‌ها طرح از ابتدای سال ۸۸ به مرحله اجرا گذاشته خواهد شد.